یک هفته با بورس تهران
رشد ۱۰۰ هزار میلیاردی بورس
بر این اساس معاملات هفته گذشته بورس تهران در حالی خاتمه یافت که مسیر طی شده شاخص کل بورس تهران از سطح یک میلیون و ۵۴۰ هزار و۷۰۰ در آخرین معاملات هفته دوم مهر ماه به پله یک میلیون و ۵۶۱ هزار و ۴۱۶ واحدی ختم شد. همین امر سبب شد تا در پایان معاملات روز چهارشنبه عملکرد هفتگی بورس با بازده ۳۴/ ۱ درصدی نسبت به هفته قبل خاتمه یابد. به موجب این تغییرات ارزش بورس در حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان نسبت به هفته قبل رشد داشت. این رقم اگرچه اختلافی ۳ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومانی را با حداقل ارزش بازار از زمان ریزش قیمت‌ها در مردادماه نشان می‌دهد اما همچنان با سقف ۷۷۷۷ هزار میلیارد تومانی بورس در تاریخ ۱۹ مرداد ماه اختلافی معنادار دارد. بازده یاد شده در شرایطی به ثبت می‌رسد که رشد بی‌وقفه قیمت ارز در نیمه نخست سال‌جاری که تاکنون نیز تداوم داشته و سبب شده تا اصلاح دلاری قیمت سهام در طول مدت یاد شده بسیار بیشتر از کاهش قیمت ریالی آنها باشد.
اختلافی که به چشم آمد
به دنبال همین رویداد بود که از ابتدای هفته جاری با مشاهده افزایش قابل‌توجه قیمت دلار آمریکا که در نهایت به ثبت رکورد ۳۲ هزار تومانی ختم شد، در حالی که بسیاری از فعالان بازار همچنان نسبت به ریسک‌های موجود در بخش از اقتصاد کشور با دیده تردید می‌نگرند و سایه قانون‌گذاری‌های یک‌شبه در کنار وعده و وعیدهای بی‌حاصل از سر بازار سهام برداشته نشده با این حال، جا ماندن بورس و فرابورس می‌تواند به نکته‌ای مثبت برای رشد این بازارها در میان بازارهای سرمایه‌پذیر بدل شود. آن‌طور که از آمار معاملاتی به ثبت رسیده برمی‌آید، ارزش سهام انتقال یافته از شاخص حقوقی به حقیقی‌های بازار سهام در طول یک هفته اخیر به هزار و ۴۱۶ میلیارد تومان رسیده است. این مساله در حالی محقق شده که تا پیش از این ریزش قیمت‌ها در بازار سهام نسبت یادشده منفی بود و سهامداران خرد بیشتر درصدد خروج از بورس و فرابورس به سوی بازارهای موازی برمی‌آمدند.
دو روی سکه بازار
اما نگاهی به عملکرد هفتگی صنایع بورسی حکایت از آن دارد که به‌رغم انتظارات موجود برای رشد قیمت در نمادهای دلاری بازار سهام، نمادهایی بیشترین بازده را طی یک هفته اخیر داشته‌اند که هم قیمت‌گذاری تولیدات آنها در داخل انجام می‌شود و هم صورت‌های مالی آنها در قبال افزایش نرخ ارز آسیب‌پذیر‌تر است. با این حال به نظر می‌آید که بازار سرمایه حداقل در طول یک هفته اخیر به انتخابی متناقض با تحلیل‌های عقلایی دست زده است. در حالی که به‌زعم بسیاری از تحلیلگران بازار سهام چشم‌انداز افزایشی قیمت ارز در کنار صادرات خوب بسیاری از نمادها به‌خصوص آنها که کالاهای پایه تولید می‌کنند، می‌تواند در آینده جریان امنی از سودآوری را برای سهامداران رقم بزند. اقبال فعالان بازار در هفته اخیر به نمادهایی بود که از اخبار داخلی اثر می‌پذیرند و حتی مانند «خودرو» زیان سازند.
بررسی تغییرات قیمت طی یک هفته اخیر حکایت از آن دارد که در طول این مدت سه صنعت «استخراج نفت و گاز»، «فرآورده‌های نفتی» و «رایانه» بیشترین بازده را برای سهامداران خود به ارمغان آورده‌اند. بنا بر آنچه در طول این مدت به ثبت رسیده است، گروه استخراج نفت و گاز که تنها نماد معاملاتی شرکت حفاری شمال (حفاری) را در خود جاری داده است، به سبب بازگشایی همین نماد با افزایش ۴/ ۲۳ درصدی مواجه شد. دلیل این افزایش تغییرات ناشی از افزایش ارزش ریالی ۱۰۹ میلیون یورو دارایی این شرکت بود با قیمت ۲۰ هزار و ۱۸۶ تومانی تسعیر شده است. این قیمت در حالی برای محاسبه ارزش ریالی مبالغ افشاشده در نظر گرفته شده است که ارزش یورو در بازار آزاد طی آخرین روز کاری هفته قبل ۳۷ هزار تومان بود. نگاهی دقیق به گروه‌های پربازده طی هفته اخیر حاکی از تمایل مجدد بازار به سمت نمادهایی است که به سبب تورم ارزش دارایی‌های آنها افزایش داشته و بازار در گذشته تجربه خوبی از افزایش قیمت در این نمادها داشته است. اما روی دیگر سکه عرضه و تقاضا در بازار سهام طی یک هفته اخیر افت قابل‌توجه قیمت سهام در سه گروه «محصولات چرمی»، «سایر معادن» و «حمل و نقل» بود که سبب شد این صنایع به ترتیب کاهشی ۷/ ۱۳، ۸/ ۹ و ۱/ ۹ درصدی را در قیمت سهام خود شاهد باشند.
