بهزاد گلکار / کارشناس بازار سرمایه　

دو ماه از پایان فصل مجامع شرکت‌ها می‌گذرد. وضعیت مجامع شرکت‌ها در گروه‌ها و صنایع مختلف بورسی طبیعتا با هم متفاوت بود. در این نوشتار نگاهی به وضعیت مجامع شرکت‌ها در گروه‌های بورسی خواهیم داشت. در گروه بانکی سختگیری بانک مرکزی به الزام بانک‌ها به عدم توزیع سود نقدی وضعیت در این صنعت را به کلافی پیچیده تبدیل کرده بود. از یک طرف بانک مرکزی با ابزارهای نظارتی خود به بانک‌ها برای عدم توزیع سود فشار می‌آورد و از سوی دیگر سهامداران عمده آنها حاضر به چشم‌پوشی از سود نقدی امسال نبودند و به همین دلیل مجامع بسیاری از بانک‌ها به تعویق افتاد. در نهایت مجمع برخی بانک برگزار شد و اما همچنان چند بانک موفق به برگزاری مجمع خود نشدند.

در گروه فرآورده‌های نفتی، پالایشگاه‌ها به‌عنوان اصلی‌ترین شرکت‌های گروه، توانستند پیش از مجمع شاهد افزایش قابل توجه سودآوری برای سال‌ گذشته و پیش‌بینی سال جاری شوند که البته ناشی از تغییرات مبنای محاسبه قیمت‌ها از سوی شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی بود. وضعیت مجامع این شرکت‌ها مناسب بود. هر‌چند برخلاف انتظارات اولیه نتوانستند بازگشایی خیره‌کننده‌ای داشته باشند و اکثرا در همان محدوده‌ قیمتی هنگام بسته‌شدن، شاهد بازگشایی نماد خود بودند. این گروه البته با توجه به چشم‌انداز سودآوری مناسب و احتمال افزایش نرخ ارز می‌تواند بازدهی خوبی برای سهامداران خود به ارمغان بیاورد که البته منوط به پایداری وضعیت نسبتا مناسب شرایط کلی بازار خواهد بود.

گروه فلزی و معدنی هم توانست وضعیت سودآوری خود را بهبود ببخشد به‌گونه‌ای که شاهد تعدیلات سود قابل توجه در برخی شرکت‌ها بودیم که تحت تاثیر افزایش قیمت محصولات در بازار حاصل شده است. البته واکنش بازار به این بهبود سودآوری، نظیر گروه پالایشی تقریبا محتاطانه بود و سرانجام اینکه نگاه فعالان بازار سرمایه ابتدا به روند کلی تحولات بازار و سپس تحولات درون‌ گروه است. اگر این شرکت‌ها قیمت فروش محصولات خود را در این محدوده حفظ کنند و احیای آرام اقتصادی دوباره به رکود تبدیل نشود، می‌توان انتظار داشت این گروه تا پایان سال، بازدهی خوبی برای سهامداران خود داشته باشد. حتی اگر وضعیت کلی بازار خیلی بهتر نشود، خرید برخی از این سهام و حتی گروه پالایشی با دید بلندمدت و شرکت در مجمع می‌تواند توجیه‌پذیر باشد.

گروه خودرویی که در سال‌های اخیر توانسته بود پیشرو تحولات مثبت در بازار سرمایه باشد، حالا شرایط خیلی خوبی ندارد. این در حالی است که اتفاقا وضعیت عمومی صنعت خودرو در کشور رو‌به‌بهبود است و وضعیت تولید و فروش شرکت‌ها مناسب گزارش می‌شود، اما عدم توانمندی برخی از این شرکت‌ها به خروج از زیان و برخی دیگر به سودسازی، در مجموع امید فعالان بازار را ناامید می‌کند که شاید روند بهبود عمومی وضعیت صنعت حداقل در کوتاه‌مدت و میان‌مدت نتواند به سودسازی موثر در این شرکت‌ها تبدیل شود.

از سوی دیگر به‌نظر می‌رسد اظهارنظرهای خارجی در مورد بر هم زدن برجام و افزایش احتمال عدم تایید آن از سوی دولت ایالات‌متحده در مراحل بعدی، خود عامل ایجاد نگرانی برای تمامی گروه‌هایی است که تحت تاثیر توافق هسته‌ای و چشم‌انداز بهبود روابط خارجی قرار دارند. از جمله می‌توان به گروه‌های خودرو، بانک، حمل و نقل و تجهیزات اشاره کرد. البته پیش بینی هم وجود دارد که با حفظ توافق هسته‌ای چشم‌انداز گروه خودرو و قطعات در بلندمدت مثبت باشد. یکی از گروه‌های مورد توجه بازار در این چهار ماه ابتدای سال جاری، گروه‌های رایانه، اطلاعات و ارتباطات است که بازار نگاه مثبتی به وضعیت فعلی و به خصوص چشم‌انداز آینده آن دارد. وضعیت مثبت شرکت‌هایی نظیر «آتیه داده پرداز» و «آسان پرداخت» هم حکایت از این موضوع دارد. تفاوت نگاه بازار به این گروه و گروه‌های دیگر در این است که بازار، این صنعت را در مرحله رشد، ولی صنایعی نظیر فلزی، معدنی و پالایشی را در مرحله بلوغ می‌داند. در نتیجه حتی در بازار نه چندان مثبت هم، سهام این گروه مورد اقبال و توجه بازار بوده و مجامع این شرکت‌ها معمولا با جو مثبت همراه بوده است. وضعیت سودآوری این شرکت‌ها هم حکایت از افزایش پایدار سودآوری آنها در میان‌مدت دارد. در نهایت یکی از ویژگی‌های وضعیت کنونی بازار، کاهش اقبال به سهام‌ کوچک و سفته‌بازانه است که تحت تاثیر رویدادهایی نظیر ماجرای «کنتورسازی» و سقوط ارزش سهام برخی دیگر، اتفاق افتاده است. در مجموع انتظار می‌رود، پس از استقرار تیم اقتصادی دولت دوازدهم و اعلام سیاست‌های اقتصادی و به‌خصوص تصمیم‌گیری درخصوص نرخ بهره، وضعیت حرکت روند بازار و جهت آن مشخص شود که قاعدتا شاید بارقه‌هایی در نیمه دوم سال جاری از آن به چشم بخورد.