دنیای اقتصاد- فاطمه اسماعیلی: نماگر بورس تهران معاملات روز گذشته را با رشد ۱۱ واحدی به پایان رساند و شاخص این بازار در عدد ۷۶ هزار و ۴۵۵ واحدی قرار گرفت. این رشد ۰۱/ ۰درصدی در حالی رقم خورد که تپیکس تا دقایق پایانی معاملات با افت ۹۶ واحدی همراه شده بود، اما این روند نزولی به مدد حمایت معامله‌گران حقوقی از نمادهای شاخص‌ساز در نیم ساعت پایانی بازار برگشت.

از نکات قابل توجه این روزهای بازار تکرار روند کم‌نوسان شاخص کل به همراه اقبال بازار به تک‌سهم‌ها و همچنین حجم و ارزش پایین معاملات است. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد حجم و ارزش معاملات این بازار نسبت به روزهای معمولی در بورس تهران با افت بیش از ۴۰ درصدی مواجه شده است.

اقبال بازار به کوچک‌ترهای بورسی

در کنار رخوت حجم و ارزش معاملات این روزهای بازار سهم، شاهد کوچ نقدینگی به سمت نمادهای کوچک بازار هستیم. به نظر می‌رسد در شرایطی که نقدینگی فعال بازار (نقدینگی در گردش) به‌صورت محسوسی رو به کاهش است؛ شرکت‌های بزرگی که برای حرکت قیمتی خود به پول زیادی نیاز دارند، کمتر مورد توجه معامله‌گران قرار می‌گیرند. این در حالی است که در برخی تک سهم‌ها شاهد ورود توده‌‌وار نقدینگی هستیم. بیشتر معاملات در این سهام با هدف کسب سود در کوتاه‌مدت انجام شده و به رشد قیمتی این شرکت‌ها منجر می‌شود. حرکتی که حکایت از ناامیدی معامله‌گران خرد بازار از کسب سودهای کلان دارد تا این سهامداران سرمایه‌گذاری روی نمادهای کوچک بازار را فرصتی برای نوسان‌گیری تلقی کنند. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» از معاملات روز گذشته بورس تهران نیز تایید‌کننده این موضوع است. بر این اساس، عملکرد صنایع بورسی در سال جاری نشان دهنده صدر‌نشینی صنایع کوچک بورسی در جدول بازدهی صنایع است. بر این اساس گروه استخراج زغال‌سنگ، انتشار، چاپ و تکثیر، محصولات کاغذی، محصولات چوبی و دباغی و پرداخت چرم در صدر گروه‌های فعال بورسی با بیشترین رشد شاخص قرار گرفتند.

نگاهی به صنایع بورسی

بیشترین ارزش معاملات آخرین روز معاملاتی هفته جاری در گروه‌های خودرو، انبوه‌سازی، سرمایه‌گذاری‌ها، قند و شکر و رایانه خلاصه شده است. گروه‌های مزبور در مجموع ۱۱ درصد از ارزش کل بازار را در اختیار دارند.

گروه خودرو: طی معاملات روز گذشته بیشترین ارزش معاملات برای گروه خودرویی رقم خورد. ارزش معاملات در این گروه بالغ بر ۲۴۸ میلیارد ریال بود که ۲۲ درصد از کل ارزش معاملات بورس را تشکیل می‌داد. این در حالی است که خودرویی‌ها تنها ۵ درصد از ارزش بازار سهام تهران را در اختیار دارند. طبیعتا با توجه به بالا بودن سهام شناور در گروه خودرو، این گروه شاهد مشارکت بیشتر معامله‌گران و در نتیجه معاملات بیشتری نسبت به دیگر گروه‌های بورسی است. با وجود عدم تداوم فضای مثبت در معاملات نمادهای حاضر در گروه خودرو و ساخت قطعات، نزدیک شدن شاخص این گروه به کف‌های حمایتی باعث شده تا دامنه نوسان خودرویی‌ها با افت قابل توجهی مواجه شود و در روزهای گذشته روند کم نوسانی را در این نمادها شاهد باشیم.

گروه انبوه‌سازی: معاملات روز گذشته در بازار سهام در حالی آغاز شد که در ابتدای روز شاهد رشد قیمتی و افزایش تقاضا در اکثر نمادهای گروه انبوه‌سازی بودیم اما در ادامه معاملات تقریبا تمامی این صف‌های خرید جمع شدند.

گروه انبوه‌سازی و مستغلات مطابق روند سنتی خود، با نزدیک شدن به فصل مجامع که برای اکثر این شرکت‌ها پاییز است (سال مالی اکثر شرکت‌های مزبور منتهی به ۳۱ شهریور است)، با رونق نسبی مواجه می‌شوند. این بار نیز به نظر می‌رسد نمادهای زیر‌مجموعه این گروه تحت تاثیر این عامل با رشد مواجه شده‌اند.

گروه قند و شکر: این گروه که به بتای منفی بازار موسوم است، در روزهای گذشته با افزایش تقاضای محسوس رو به رو شد.نمادهای حاضر در گروه قند و شکر در ادامه روند روز سه‌شنبه، روز گذشته نیز معاملات مثبتی را پشت سر گذاشتند، هر‌چند در ادامه این رشد تا حدودی برگشت.اما در مجموع عمدتا نوسانات مثبتی را به ثبت رساندند.در میان ۱۲ نماد فعال حاضر در این گروه تنها دو نماد «قهکمت» و «قثابت» معاملات خود را در محدوده منفی به پایان رساندند.

در حال حاضر قیمت شکر خام وارداتی به دلیل افزایش بهای جهانی بیش از نرخ شکر تولید داخل است؛ به‌طوری که اگر هر تن شکر با نرخ ارز آزاد وارد شود نزدیک ۴۵۰ دلار تمام می‌شود. (نرخ هر کیلوگرم شکر وارداتی با احتساب ۸۰ تا ۱۰۰ دلار هزینه حمل و نقل، ۳۵ درصد تعرفه، ۱۵۵۰ ریال هزینه تصفیه و فرآوری، ۱۰ درصد سود واردکننده، ۲ درصد ضایعات تخلیه کشتی و ۴ درصد ضایعات فرآوری بیش از ۳۵ هزار ریال تمام می‌شود.) این در حالی است که قیمت هرکیلوگرم شکر برای مصرف‌کننده داخلی حدود ۲۵ هزار ریال است. بر این اساس، به نظر می‌رسد برای هماهنگی قیمت‌ها، شاهد افزایش قیمت این محصول در بازارهای داخلی باشیم. موضوعی که چشم‌اندازی مثبت پیش‌روی معاملات گروه قندوشکر قرار داده است.

گروه رایانه: نمادهای حاضر در گروه رایانه در حالی روزهای گذشته شاهد معاملات مثبتی بودند که به نظر می‌رسد تاکنون دلیل‌های منطقی برای این رشدها دیده نشده است. شاهد این ادعا را می‌توان در اتفاقات و معاملات نماد شرکت داده‌پردازی ایران طی روز گذشته جست‌وجو کرد. قیمت «مداران»، طی پنج‌روز اخیر از ۲۹۹ تومان به ۳۶۳ تومان افزایش داشته و به عبارتی ۲۱ درصد بازده مثبت داشته است.

این رشد قیمتی در حالی اتفاق افتاد که بر اساس گزارش شفاف‌سازی روز گذشته، این شرکت اعلام کرد که هیچ‌گونه رویداد قابل ذکر و با‌اهمیتی در شرکت اتفاق نیفتاده و روند عملیاتی شرکت به‌صورت طبیعی در جریان است. اطلاعیه‌ای که سبب جمع شدن صف‌های خرید و افت قیمتی در این نماد در ساعات ابتدایی معاملات شد. اما در فاصله نیم ساعت پس از این واکنش، بازار شاهد رشد مجدد قیمت «مداران» بود.دلایل این امر را می‌توان در تجربه معامله‌گران از شفاف‌سازی‌های صورت گرفته در بازار جست‌وجو کرد.بازار در مقاطع مختلفی شاهد رشد قیمت برخی سهم‌ها و در ادامه شفاف‌سازی شرکت‌ها بوده است.شفاف‌سازی‌هایی که پس از گذشت زمان جای خود را به یک خبر در مورد وضعیت شرکت می‌دهد. این امر سبب شده معامله‌گران نسبت به شفاف‌سازی شرکت‌ها اعتماد نداشته باشند.

گروه زغال‌سنگ: گروه زغال سنگ روز گذشته عنوان مثبت‌ترین گروه را از آن خود کرد. بنابراین شاخص صنعت این گروه بیشترین رشد را در میان صنایع ثبت کرد؛ با وجود رشد ۱۳۶ درصدی در سال میلادی جاری قیمت زغال‌سنگ در بازار جهانی عجیب به نظر نمی‌رسد. در عین حال تقریبا یک ماه پیش شاهد آزادسازی قیمت زغال‌سنگ در ایران بودیم. به‌طوری که مبنای محاسبه قیمت زغال‌سنگ از یک ماه پیش تا‌کنون، قیمت فوب استرالیا با احتساب هزینه حمل و نقل در نظر گرفته شده است. موضوعی که موجب بهبود سودآوری تولیدکنندگان این محصول شده است و به رشد قیمتی تک نماد حاضر در گروه زغال سنگ انجامید. بر این اساس «کطبس» معاملات روز گذشته خود را با رشد ۵/ ۳ درصدی به پایان رساند. با این وجود، اصلاح قیمتی در این گروه دور از انتظار نیست.

در بازار چه گذشت؟

بورس تهران در پایان معاملات آخرین روز کاری هفته جاری شاهد معامله ۵۲۹ میلیون سهم در ۵۲ نوبت معاملاتی بود و ارزش کل معاملات این روز بازار سهام از ۱۱۱ میلیارد تومان گذشت. در این روز نماد معاملاتی شرکت ارتباطات سیار ایران بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص کل را به نام خود ثبت کرد. معاملات مثبت این نماد در حالی رقم خورد که شاهد مشارکت حدود ۹۰ درصدی معامله‌گران حقوقی بود.

علاوه بر «همراه»، گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید، معدنی و صنعتی گل‌گهر و پتروشیمی نیز در مجموع تاثیری ۹۰ واحدی بر رشد شاخص داشتند. از نکات قابل توجه در میان این ۳ نماد معاملاتی حمایت حقوقی‌ها به وسیله رنج‌کشی در این نمادها بود. به‌طوری که تمامی این نمادها از مشارکت بالای حقوقی‌ها در قسمت خرید برخوردار بودند. حمایتی که به رشد مناسب قیمتی نمادهای مذکور منتهی شد. در آن سوی بازار نیز پتروشیمی مبین با ۲۲ واحد، ایران خودرو با ۱۹ واحد و ملی صنایع مس ایران با ۱۷ واحد کاهش، بیشترین تاثیر منفی را بر محاسبه این نماگر را به دوش کشیدند.