گروه بورس: مدیر عامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه با اعلام این خبر که پروژه فرآیند سپرده‌سازی سهام برای اشخاص حقیقی در راستای افزایش ارائه خدمات به سهامداران بازار سرمایه تکمیل شد، اظهار کرد: مدیریت ناشران شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در طول چهار سال اخیر اقدامات گسترده‌ای را برای بهبود فرآیند سپرده‌سازی سهام برای اشخاص حقیقی و حقوقی انجام داد که در نهایت این پروژه بزرگ بازار سرمایه اواخر هفته گذشته با سپرده کردن سهام شرکت ایران مرینوس به پایان رسید.

محمدرضا محسنی، خاطر‌نشان کرد: با تکمیل این پروژه، درصد سهام غیر‌سپرده حقیقی به کل سهام ثبت شده از یک به نیم درصد، تعداد کدهای حقیقی دارای سهم غیر‌سپرده از ۲۴ به ۵ درصد و سهام غیر سپرده از ۱۴ به ۷درصد کاهش یافته است.

محسنی خاطر‌نشان کرد: سهامداران درگذشته برای تحویل گواهینامه‌های سهام خود باید به تالارسعدی مراجعه می‌کردند و نیازمند دریافت گواهینامه کاغذی بعد از انجام عملیات و اقدامات شرکتی (نظیر انتقالات قهری، اصلاح مشخصات و سپرده کردن سهم بعد از افزایش سرمایه و ...) بودند. با توجه به تفاوت زمانی حداقل یک روزه اجرای عملیات در سیستم و سپرده شدن سهم و صدور گواهینامه در روز بعد، مراجعان شهرستانی با مشکلات عدیده‌ای برای حضور در تهران روبه‌رو‌ بودند.فرآیند سپرده کردن سهم برای افرادی که به کارگزاران مراجعه می‌کردند نیز بسیار پیچیده و زمانبر بود به همین علت، بهبود فرآیند از دو منظر حذف رویه سپرده موردی برای سهامداران حقیقی و ایجاد قابلیت تولید و در دسترس قراردادن گواهینامه‌های سهامداران به‌صورت الکترونیکی و بدون حضور فرد در سمات، به‌صورت همزمان در دستور کار مدیریت ناشران شرکت سپرده‌گذاری قرار گرفت.

وی اضافه کرد: با برنامه ریزی صورت پذیرفته، به‌عنوان گام نخست از سال ۱۳۹۱ مذاکرات متعددی با ناشرانی که سهام غیر سپرده به ویژه برای اشخاص حقیقی داشتند، برگزار شد که خوشبختانه ایران مرینوس، آخرین شرکتی بود که با سپرده کردن سهام خود، این پروژه بزرگ را تکمیل کرد.

محسنی گفت: در گام دوم با اتصال به دفاتر پیشخوان دولت، تولید و ارسال گواهینامه‌های الکترونیکی به‌صورت غیرحضوری برای سهامداران فراهم و با سامانه توزیع آنلاین گواهینامه، حتی مراجعه آنها به سمات بعد از ثبت درخواست در دفاتر پیشخوان برای اقدامات مختلف (نظیر انتقال قهری، اصلاح مشخصات و ...) حذف شد تا گام مهمی در ارائه خدمات به ذی نفعان بازار سرمایه برداشته شود.

وی نیاز نداشتن سهامداران برای مراجعه حضوری به ناشر، سمات و کارگزاران، سپرده باقی ماندن دارایی بعد از کلیه اقدامات شرکتی، قابل دریافت بودن گواهینامه‌های ناشی از سهام سپرده به‌صورت اتوماتیک با دریافت پیامک و کدرهگیری و حذف مراجعات مکرر سهامداران به ناشران برای دریافت برگه سهم و گواهینامه و رفع مغایرت را از مهم ترین مزیت‌های اجرای پروژه سپرده کردن سهام اعلام کرد.

محسنی استفاده از سیستم معاملات آنلاین و مراجعه به کارگزاران برای فروش سهم در کمترین زمان ممکن، نگهداری دارایی‌ها به‌صورت شفاف، امکان توثیق سهام و بهره‌مندی از سایر خدمات برای سهام سپرده، قابل معامله شدن دارایی بلافاصله در روز بعد از سپرده کردن و به حداقل رساندن امکان بروز مغایرت بین سیستم نگهداری دارایی ناشر و سمات را از دیگر ویژگی‌های این طرح ذکر کرد.

مذاکرات 4 ساله برای حذف بوروکراسی اداری

مدیربرنامه‌ریزی و توسعه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در این خصوص توضیح داد: با توجه به قوانین موجود، شرکت‌ها پس از پذیرش در بورس باید سهام خود را نزد سپرده‌گذاری مرکزی سپرده کنند تا این سهام قابل معامله شود. این در حالی است که برخی شرکت‌ها به دلیل نبود یک بازه زمانی مشخص به سپرده کردن سهامشان اقدام نکرده بودند و این کار مسکوت مانده بود. به عبارتی دیگر شرکت‌هایی وجود دارند که بعد از الزام به ثبت، رجیستر شده و نماد معاملاتی خود را دریافت کرده‌اند اما کل دارایی مربوط به فهرست سهامدارانشان سپرده نیست و از طریق دفتر سهام خود اقدام به فروش سهام به سهامداران می‌کردند.

مطهره مروج، افزود: این موضوع سهامداران را با مشکلاتی مواجه کرده بود. براین اساس حقیقی‌ها برای فروش سهام خود باید پس از طی پروسه طولانی مراجعه به ناشر، مراجعه به کارگزاری و ارسال نامه از طرف کارگزاری به سپرده‌گذاری موفق به فروش سهام خود شوند.

مروج ادامه داد: با توجه به اینکه برخی از ناشران در شهرهای دیگری حضور داشتند، پروسه برای سهامداران بسیار طولانی و پرتنش می‌شد. بر این اساس سپرده‌گذاری مرکزی از سال ۹۱ با انجام مذاکرات متعددی با ناشرانی که سهام غیرسپرده به ویژه برای اشخاص حقیقی داشتند، توانست تمام سهام این شرکت‌ها را به‌صورت یکجا سپرده کند.

وی اضافه کرد: به‌صورت همزمان با این‌کار توانستیم تمام گواهینامه‌های سهام را به‌صورت الکترونیکی و غیرکاغذی صادر کنیم. به این صورت با اتصال به دفاتر پیشخوان دولت، تولید و ارسال گواهینامه‌های الکترونیکی به‌صورت غیرحضوری برای سهامداران فراهم شد تا افراد برای دریافت گواهینامه‌های خود دیگر نیازی به مراجعه به ناشر نداشته باشند.

ضمنا سهام شرکت‌ها پس از ورود به بورس یا بعد از افزایش سرمایه غیرسپرده بوده و تا زمانی‌که سپرده نشود، قابل معامله نخواهد بود. براین اساس پیش از این سهامداران حقیقی و حقوقی برای سپرده کردن سهام خود لازم بود پروسه‌ای شامل مراجعه به ناشر، ارسال درخواست کتبی ناشر مبنی بر سپرده کردن، تکمیل فرم ثبت و سپرده‌گذاری در سربرگ شرکت، چاپ تصویر آگهی آخرین صاحبان امضای مجاز در روزنامه رسمی و تایید لوح فشرده حاوی فهرست سهامداران را انجام می‌دادند که این پروسه طولانی اواخر هفته گذشته با سپرده کردن سهام شرکت ایران مرینوس به پایان رسید و سهام غیرسپرده شرکت‌ها به‌صورت یکجا توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه سپرده‌گذاری شد.