گروه بورس، هاشم آردم: شاخص بورس تهران طی معاملات روز گذشته بازار سهام با رشد ۳۴ واحدی مواجه شد. اگرچه رشد نماگر بازار سهام در روز گذشته نامحسوس بود و در نهایت بازار متعادل پیگیری شد؛ اما این دهمین رشد متوالی دماسنج سهام بود. طی مدت ۱۰ روز کاری گذشته، شاخص از سطح ۷۳ هزار و ۷۱۶ واحد خود را به بالای نیمه کانال ۷۵ هزار واحدی رساند. به عبارت دقیق ‌تر این نماگر طی ۱۰ روز کاری (از ۲۲ تیرماه) تا کنون بازدهی ۴/ ۲ درصدی را ثبت کرده است. اما در این مدت ارزش معاملات افت محسوسی داشت که دلیل آن توقف تعداد زیادی از نمادهای بورسی در هفته گذشته بود. روز گذشته اما ارزش معاملات دوباره تنزل یافت. در‌حالی‌که ارزش معاملات روز دوشنبه به ۲۵۰ میلیارد تومان رسید، دیروز ۷۷۵ میلیون و ۳۶ هزار ورقه بهادار در ۵۳ هزار و ۴۵۳ نوبت و به ارزش ۱۷۴ میلیارد تومان جابه‌جا شد. این افت ارزش در معاملات و همچنین رشد ناچیز شاخص بورس می‌تواند نشانگر پایان روند صعودی کوتاه‌مدتی باشد که در ۱۰ روز گذشته اتفاق افتاد. هرچند ارزش فعلی معاملات بورس، با توجه به غیبت نمادهای بانکی چندان هم ناامید‌کننده نیست؛ اما ادامه روند فعلی رشد قیمت‌ها را تا حدودی دشوار می‌کند.

طی ۱۰ روز گذشته به نظر می‌رسید که فعالان بازار از اخبار مجامع برگزار شده تا حدودی رضایت دارند و همین نکته سبب شد که شاخص بخشی از زیان‌های خود را که از ابتدای سال شکل گرفته بود جبران کند. حالا زیان متوسط بازار از ابتدای سال تا‌کنون به ۱/ ۷درصد رسیده است. روز گذشته از طرفی ارزش معاملات کاهش یافت و از طرف دیگر معاملات بازار نشان داد که دیگر توانی برای صعود قیمت‌ها باقی نمانده است. به نظر می‌رسد غالب فعالان بازار سطح فعلی قیمت‌ها را فعلا کافی می‌دانند و بازار به تعادل رسیده است. نه خبری از تقاضای قابل توجه برای خرید سهام هست و نه نشانه‌ای از عرضه‌های سنگین وجود دارد.

دلیل دیگری که باعث شد قیمت‌ها در ۱۰ روز گذشته تا حدودی رشد کند، گزارش‌های سه ماهه‌ای بود که به‌زعم بازار، بهتر از آن چیزی بود که انتظار می‌رفت. برخی از این گزارش‌ها از دوره مشابه سال گذشته خود نیز ضعیف‌تر بودند؛ اما نباید فراموش کرد که سه ماه اول سال ۹۴ در ادامه رونق نسبی اقتصاد در پایان سال ۹۳، دوره نسبتا مناسبی محسوب شد. در این میان شرکت‌های بزرگی از قبیل فولاد مبارکه اصفهان، ملی مس ایران، گل‌گهر سیرجان، چادرملو و چند شرکت بزرگ دیگر، گزارش‌هایی بهتر از انتظار منتشر کردند. بزرگی این شرکت‌ها و تاثیری که بر شاخص می‌گذارند باعث شد که دماسنج بازار رشد قابل قبولی را تجربه کند. در نمادهای پالایشگاهی نیز که طی روزهای گذشته عملکرد نسبتا مناسبی را ثبت کردند، تعدیلات مثبت گزارش‌های مالی ۱۲ ماهه سال گذشته باعث شد که این گروه نیز به کمک شاخص کل آمده و فضای بازار را با شیبی ملایم به سمت افزایش قیمت‌ها هدایت کند.

علاوه بر این مسائل، اخبار منتشر‌شده از مجامع گروه خودرویی نیز تا حدودی باعث شد که این گروه نیز با رشد قیمت‌ها مواجه شود. اما پس از بازگشایی‌های سبز در نمادهای خودرویی، تقاضا برای خرید نمادهای خودرویی چندان پابرجا نماند و اغلب این نمادها در روزهای بعد در قیمت‌هایی پایین تر از قیمت‌های بازگشایی معامله شدند.

لیدرمحوری کمرنگ‌تر از همیشه

نکته قابل توجه این روزهای بورس رنگ باختن بیش از پیش لیدرمحوری است که برای مدتی گریبان بورس را رها نمی‌کرد. پس از اجرایی شدن برجام و لغو تحریم‌ها، اولین گروهی که به حرکت درآمد گروه خودرو و ساخت قطعات بود. اگرچه همه گروه‌ها پس از آن تا حدودی به حرکت درآمدند؛ اما رشد بی امان قیمت سهام خودرویی فعالان بازار را متقاعد کرد که در آینده‌ای نزدیک اتفاقات قابل توجهی در اقتصاد ایران رخ خواهد داد. همین موضوع سبب شد که خودرویی‌ها به‌عنوان لیدر بازار سهام لقب بگیرند. هر نوسانی در گروه خودرویی باعث می‌شد که معاملات سایر گروه‌ها (که اغلب کوچک‌ترین ارتباطی به گروه خودرویی نداشتند) دستخوش تغییر شود. پس از تکمیل روند صعودی قیمت‌ها در گروه خودرویی، بسیاری از فعالان بازار به دنبال کشف لیدر جدید، به گروه‌هایی که به زعم بازار مستعد بودند، چندین بار سرک کشیدند. اما از آنجا که گروه‌های دیگر قابلیت رقم زدن رشدهای خودروگونه را نداشتند، امید به یافتن لیدر جدید رنگ باخت. در این دوره بود که فعالان بازار دوباره گروه خودرویی را به‌عنوان لیدر انتخاب کردند. اگرچه روند گروه خودرویی این بار معکوس شده بود و در روندی نزولی قرار گرفته بود، اما برگشت‌های قیمتی در این گروه باعث می‌شد کلیت بازار سبزپوش شود.

حال پس از برگزاری مجامع خودرویی، برخی انتظار داشتند که نوسان‌های قیمتی در گروه خودرویی باعث شود که سایر گروه‌ها دوباره به دنبال لیدر فرضی بازار به حرکت درآیند. اما به جرات می‌توان ادعا کرد که دوره لیدرمحوری، دست کم برای مدتی، در بورس تهران به سر آمده است. در هفته‌های گذشته به رغم آنکه غول‌های فلزی و سنگ آهنی پس از مدت‌ها با مبنای بنیادی به حرکت درآمده بودند، اما خبری از رشد دسته‌جمعی و نمادهای بازار نبود. اغلب نمادها به دلیل کاهش قیمت پس از برگزاری مجامع مورد استقبال قرار گرفتند و خبری از دلایل احساسی برای رشد قیمت‌ها نبود. حال برخی فعالان بازار هنوز معتقدند که گروه خودرویی منتظر بازگشایی نماد معاملاتی سهام شرکت خودروسازی سایپا است و پس از این بازگشایی دوباره نگاه‌ها به گروه خودرویی جلب خواهد شد. اما شواهد و روند معاملات چنین انتظاری را تایید نمی‌کند.

آغاز دوباره تحرکات برای حمایت از شاخص

طی معاملات روز گذشته در حالی که به نظر می‌رسید توان بازار برای ادامه رشد کاهش یافته است و احتمالا روند صعودی به آخرین مراحل خود می‌رسد، حمایت‌های حقوقی دوباره برای نجات شاخص آغاز شد. نمادهای ارتباطات سیار(همراه)، مخابرات (اخابر)، هلدینگ خلیج فارس (فارس) و گل‌گهر (کگل) با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص باعث رشد این متغیر شدند. هریک از این نمادها به ترتیب شاخص را ۴۲، ۳۱، ۲۹ و ۲۳ واحد ارتقا دادند. در این میان معاملات فارس و اخابر شامل معاملات بلوکی در نماد عادی شد تا به دماسنج بازار کمک شده باشد. در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» بارها به این موضوع اشاره شده بود که چنین معاملاتی تا حدی می‌تواند باعث تعمیق رکود بازار شود. در طرف دیگر نمادهای فولاد مبارکه (فولاد)، ایران‌خودرو (خودرو) و گروه توسعه ملی (وبانک) با بیشترین تاثیر منفی بر شاخص مانع رشد بیشتر این متغیر شدند. همچنین روز گذشته همه شاخص‌های بورس به جز شاخص آزاد شناور صعودی بودند. شاخص بازار اول و دوم به ترتیب ۱۱ واحد و ۱۵۰ واحد رشد کردند.

در جریان معاملات دیروز گروه‌های خودرو و ساخت قطعات، سرمایه‌گذاری‌ها و فرآورده‌های نفتی با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروه‌های صنعت قرار گرفتند. از میان گروه‌های بورسی بیشترین رشد شاخص به ترتیب به گروه‌های محصولات کاغذی، استخراج زغال‌سنگ و قند و شکر تعلق گرفت. در طرف دیگر گروه‌های انتشار و چاپ، دباغی و پرداخت چرم و محصولات فلزی بیشترین افت شاخص صنعت را به خود اختصاص دادند. روز گذشته در مجموع ۲۱ صنعت با رشد شاخص و ۱۴ صنعت با افت شاخص خود مواجه شدند. از میان نمادها صدرنشینی بازار با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای نصیر ماشین، سیمان شرق، سیمان خاش، لبنیات پاک، پتروشیمی فارابی، قند پیرانشهر و شیشه همدان بود. در مقابل نمادهای سخت آژند، صنایع چینی ایران، مهرکام پارس، سرمایه‌گذاری سایپا، گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو، سرمایه‌گذاری رنا و آهنگری تراکتورسازی ایران با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند.

همچنین سهامداران لبنیات پاک، زغال‌سنگ نگین طبس، پالایش نفت تبریز، اوراق مشارکت سایپا، دارویی رازک، کارتن ایران و سفارش ساخت توسعه ملی برای خرید این نمادها در سنگین‌ترین صف‌های خرید قرار گرفتند. اما در سوی دیگر بازار سخت آژند، حق تقدم داروسازی دکتر عبیدی، اوراق مشارکت سایپا، صندوق سرمایه‌گذاری پاداش سهامداری توسعه، اوراق مشارکت شهرداری شیراز، گواهی سپرده لیزینگ رایان سایپا و اوراق مشارکت شهرداری اصفهان با بیشترین عرضه‌ها، طولانی‌ترین صف‌های فروش را ثبت کردند. در پایان داد و ستدهای دیروز گل گهر با معامله ۱۰۰ میلیون سهم به ارزش ۱۸۸ میلیارد ریال در نماد معامله بلوکی بیشترین حجم و ارزش معاملات را داشت. پس از آن زامیاد با معامله ۹۰ میلیون سهم به ارزش ۹۸ میلیارد ریال بیشترین حجم و ارزش معاملات را به خود اختصاص داد.

حمایت حقوقی‌ها از شاخص سهام