گروه بورس- زهرا رحیمی: شاخص کل بورس تهران از ابتدای فروردین‌ماه تحت تاثیر افت قیمت در نمادهای بزرگ بازار هنوز نتوانسته خاطره خوش بازار در روزهای پایانی سال گذشته را برای سهامداران زنده کند. با این همه برخی صنایع که در روزهای پایانی سال گذشته با رکودی فراگیر دست و پنجه نرم می‌کردند و اتفاقا جزو زیان‌ده‌ترین صنایع سال نیز قرار داشتند، توانستند خودی نشان دهند. یکی از این صنایع، گروه سیمانی است که توانسته از ابتدای سال رشد بیش از 5 درصدی را در کارنامه خود به ثبت برساند. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از روند حرکتی شاخص گروه مزبور حاکی از سبز بودن این گروه خاکستری در اغلب روزهای معاملاتی سال جدید است. همان‌طور که در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» گفته شد، به دنبال خبر حذف تخفیف تولید‌کنندگان سیمان از 15اردیبهشت و همچنین افزایش قیمت این محصول از تیرماه 95، توجه‌ معامله‌گران به سهام زیر مجموعه گروه سیمانی جلب شد. به‌طوری که در اکثر روزهای فروردین ماه سال جاری معاملات مثبت و پرتقاضایی را تجربه کردند. این در حالی است که معاملات گروه سیمان در سه ماه پایانی سال گذشته و همزمان با رونق گرفتن بازار با رکودی چشمگیر گره خورده بود. افزایش قیمت سیمان از تیرماه ۹۵

درخواست افزایش قیمت سیمان به سنت ابتدای سال انجمن صنفی تولید‌کننده‌های این محصول تبدیل شده است. به‌طوری که طی دو سال اخیر این انجمن با شروع سال جدید، اقدام به ارائه درخواست برای افزایش قیمت سیمان کرده است، درخواستی که همواره کشمکش‌هایی را نیز میان این انجمن و سازمان‌های متولی قیمت‌گذاری به همراه داشته است. با وجود وعده‌هایی که سال گذشته در راستای افزایش قیمت این محصول داده شد، این درخواست‌ها در سال ۹۴ عملی نشد تا این بار با شروع بهار، رایزنی‌های بسیار فعالان این صنعت در راستای افزایش ۱۷ درصدی قیمت این محصول رنگ و بوی عملی شدن به خود بگیرد. افزایش قیمتی که قرار است به دلیل افزایش هزینه‌های تولید، از ابتدای تیر ماه سال جاری اعمال شود. در همین راستا نیز دبیر انجمن صنفی این محصول از تلاش‌ها برای متعادل کردن عرضه و تقاضا در بازار سیمان و زمینه‌سازی برای عملی شدن افزایش قیمت این محصول خبر داده است. تلاش‌هایی که اخبار آن در دو ماه پایانی سال در رسانه‌ها نیز منتشر شد.

در این میان، البته بسیاری از کارشناسان معتقدند در بازار سیمان، میزان عرضه بیشتر از تقاضا است بنابراین بازار کشش لازم را برای افزایش قیمت ندارد و با توجه به رکود حاکم در بخش مسکن در صورتی که در سال جاری مقاصد صادراتی جدیدی برای سیمان تولیدی کشور پیدا نشود، بخش زیادی از تولیدات این بخش جذب بازار نخواهد شد و با این شرایط عدم آزاد‌سازی قیمت سیمان و صدور مجوز افزایش قیمت، این صنعت را با مشکلات بسیاری مواجه خواهد کرد.


بازارهای صادراتی سیمان

ضرورت در نظر گرفتن بازارهای صادراتی برای این کالای استراتژیک در حالی مطرح می‌شود که در دو سال گذشته تولیدکنندگان این محصول بخش اعظمی از بازارهای صادراتی خود را به‌دلیل ناامنی‌های به‌وجود آمده در منطقه‌ و کاهش ساخت‌وساز در کشورهای همسایه از دست دادند. عراق یکی از کشورهای استراتژیک برای صادرات سیمان محسوب می‌شود، اما در دو سال گذشته، صادرات به این کشور به‌دلیل گسترش فعالیت گروه تروریستی داعش، ناامنی‌های منطقه‌ای، کاهش ساخت‌وساز و افت بودجه عمرانی این کشور کاهش چشمگیری یافت. مشکلاتی که با افزایش تعرفه واردات سیمان از سوی این کشور دو چندان شد. با توجه به شرایط مزبور هدف‌گذاری بازارهای صادراتی برای این محصول بسیار ضروری به نظر می‌رسد. در این میان، از ابتدای سال خبر‌های بسیاری در راستای تحول در بازار صادراتی این محصول منتشر شد. خبر صادرات سیمان و کلینکر از ابتدای سال جاری به کشورهای پاکستان (از طریق دریا)، عراق و روسیه در صدر این اخبار قرار داشتند. صادراتی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان این حوزه از نظر اقتصادی قابل توجیه نیست.


سیمان متحول می‌شود؟

نکته مهمی که در صحبت‌های دبیر انجمن سیمان و بسیاری از فعالان این صنعت به چشم می‌خورد، عدم تاثیر چشمگیر افزایش قیمت این کالای خاکستری و همچنین عدم توجیه‌پذیری اقتصادی صادرات این محصول است. وضعیتی که تحت تاثیر مازاد عرضه چشمگیر این کالا در کشور به وجود آمده است. «دنیای اقتصاد» در ادامه به بررسی چشم‌انداز این صنعت از منظر یکی از تحلیلگران بازار سهام پرداخته است. محمد گرجی آرا رشد قیمت در چند روز اخیر نمادهای زیر مجموعه گروه سیمانی را زیر سایه دو عامل عنوان کرد: ۱- ارزش جایگزینی: ارزش‌گذاری قیمت سهام بر اساس ارزش جایگزینی نشان می‌دهد که اغلب تولید‌کننده‌های سیمانی هم اکنون از ارزش سرمایه‌گذاری برخوردار هستند هر چند از منظر قدرت سودآوری صرفه‌ای برای سرمایه‌گذاری در زمان حال ندارند. ۲- اخبار مثبت: خبر افزایش درصدی قیمت این محصول و همچنین خبرهای جسته گریخته از آغاز صادرات شرکت‌های زیر مجموعه این صنعت نیز از جمله دلایل توجه به معاملات این گروه به شمار می‌رود. ۳- اشباع فروش: از طرفی نیز پایین بودن حجم فروش این گروه در قیمت‌های پایین که در سال ۹۴ به سهام این شرکت‌ها تحمیل شد، موجب اشباع شدن فروش و چرخیدن قیمت سهام این شرکت‌ها پس از مدت‌ها رکود شد.

گرجی آرا در پاسخ به این سوال که این اخبار در صورت تحقق، صنعت سیمان را با چه تغییری مواجه می‌کند، اظهار کرد: در بازار سیمان کشور به دلیل رکود در بخش ساخت‌و‌ساز و از دست رفتن بازارهای صادراتی مازاد عرضه چشمگیری وجود دارد. با توجه به اینکه دو عامل حداقل در یک سال آینده تغییر خاصی نخواهند داشت، از این رو به نظر نمی‌رسد شرکت‌های سیمانی از لحاظ حجم و مقدار فروش متحول شوند. اما خوش بینی به عملی شدن افزایش قیمت این محصول شاید بتواند فشار بر این صنعت خاکستری را تا حدودی کاهش دهد. گرجی آرا افزود: نکته مهم دیگر ایجاد یک رقابت منفی در فضای کسب‌و‌کار است که در این رقابت شرکت‌های بزرگ‌تر که نزدیک به شهر‌های بزرگ‌تر هستند، پیروز میدان هستند.

این تحلیلگر بورس افزود: شنیده‌ها حاکی از حضور سرمایه گذاران خارجی برای سرمایه‌گذاری روی سهام این شرکت‌ها و همچنین سرمایه‌گذاری استراتژیک روی خود شرکت است. اما هنوز خبری از انعقاد قرارداد با هیچ سرمایه‌گذاری منتشر نشده است. از طرفی نیز فعالان این بازار در تلاش برای اخذ گواهی‌نامه‌های صادرات بین‌المللی هستند که در صورت موفقیت می‌توان شاهد افزایش صادرات این کالای خاکستری به کشوری‌های حوزه خلیج فارس باشیم.هرچند افزایش صادرات نیز با موانعی روبه‌رو است و در برخی موارد نیز توجیه اقتصادی ندارد.

این کارشناس بورس در تحلیل بازارهای صادراتی این محصول گفت: مهم‌ترین‌ بازار صادراتی این محصول عراق بود که پس از ناآرامی‌های منطقه و همچنین پس از تعرفه‌گذاری این کشور روی سیمان صادراتی ایران دستخوش مشکلاتی شد به خصوص پس از تعرفه بندی تولید‌کننده‌های ایرانی انگیزه‌های خود برای صادرات به عراق را از دست دادند. وی افزود: در مواردی شاهد تحرکاتی در راستای صادرات کلینکر به دلیل تعرفه کمتر بودیم که حاشیه سود صادرات این محصول در مقایسه با سیمان به طرز قابل ملاحظه‌ای کمتر است. گرجی آرا به صادرات سیمان به پاکستان اشاره کرد و افزود:تولید‌کننده‌های سیمان کشور نیز به دلیل دسترسی لایزال پاکستان به منابع گازی، نمی‌توانند در رقابت با تولید‌کننده‌های داخلی پاکستان موفق عمل کنند.از طرفی هزینه‌های حمل این محصول نیز توان رقابتی سیمان ایرانی را در پاکستان به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد. این موضوع یک‌بار دیگر استیصال تولید‌کننده‌های سیمان را یادآوری می‌کند.

گرجی آرا به روند رشد قیمتی سهام گروه سیمانی از ابتدای سال اشاره کرد و گفت: رشد قیمت در گروه سیمانی، در ابتدای فروردین ماه به دلیل قیمت‌های پایین سهام این شرکت‌ها و همچنین اخبار مثبت پیرامون این گروه‌ها تا محدوده کنونی توجیه پذیر است اما از منظر بنیادی ادامه رشد قیمت این سهام تحلیل‌ها را با مشکل مواجه می‌کند. کارشناسان معتقدند بهبود در فضای اقتصادی کشور بعد از رفع تحریم‌ها و همچنین کاهش نرخ سود بانکی در راستای کاهش نرخ تورم، زمینه برای تزریق منابع مالی به بخش عمران و مسکن را فراهم خواهد کرد. اتفاقی که البته نباید انتظار تحقق آن را در بازه کوتاه مدت داشت. اما به هر ترتیب با رونق گرفتن بخش عمرانی کشور انتظار می‌رود صنایعی مثل سیمان که در دو سال گذشته سقوط‌های سنگینی را تجربه کردند، بتوانند دوباره خود را احیا کنند.


کارنامه سیمانی‌ها از ابتدای سال تا‌کنون

همان‌طور که گفته شد نمادهای زیر‌مجموعه گروه سیمانی در اکثر روزهای معاملاتی فروردین‌ماه شاهد معاملات پرتقاضایی بودند اما این روند چندان پایدار نبود. به نظر می‌رسد رشد بدون پشتوانه و صرفا با اهرم اخبار مثبت پیرامون این گروه در شرایط کنونی در حال توقف است و دلایل آن نیز به وضعیت نابسامان تولید‌کننده‌های سیمان برمی‌گردد که دلایل آن به تفصیل در این گزارش بررسی شد. گروه سیمانی با کسب رتبه 14 جدول بازدهی صنایع از ابتدای بهار تا کنون نسبت به زمستان 94 که جزو صنایع زیان‌ده بازار بود، عملکرد به مراتب بهتری را تجربه کرد. بررسی وضعیت بازده سهام شرکت‌های مزبور از ابتدای فروردین‌ماه تا کنون حاکی از رشد قیمتی 20 شرکت از میان 31 شرکت سیمانی است. این بررسی‌ها صدر‌نشینی شرکت سیمان دورود را نشان می‌دهد. این شرکت با رشد بیش از 5/ 29 درصدی توانست در بازه مزبور رتبه اول جدول بازدهی نمادهای سیمانی را به خود اختصاص دهد. «سدور» در گزارش پیش‌بینی عملکرد منتهی به 30 اسفند 26،95 ریال زیان پیش بینی کرده بود که نسبت به زیان 189 ریالی سال 94 عملکرد بهتری را نشان می‌دهد.

سیمان خزر نیز در حالی با بازدهی بیش از 16 درصدی در جایگاه دوم قرار گرفت که بررسی آخرین گزارش پیش بینی عملکرد این شرکت نسبت به سال 94 تعدیل مثبت 114 درصدی را نشان می‌دهد.در قعر جدول بازدهی شرکت‌های سیمانی شرکت سیمان فارس نو با زیان 10 درصدی قرار دارد. این شرکت در گزارش پیش‌بینی عملکرد منتهی به 30 اسفند 95، سود هر سهم خود را از 979 ریال در سال 94 به 759 ریال در سال 95 کاهش داده است (تعدیل منفی حدود 22 درصدی). پس از «سفانو» شرکت سیمان ایلام زیان‌ده‌ترین شرکت سیمانی بوده است. بررسی صورت مالی این شرکت اما وضعیت متفاوتی را نشان می‌دهد. این شرکت سود هر سهم برای سال مالی منتهی به 30 دی ماه 95 را با تعدیل مثبت 311 درصدی از 178 ریال به 731 ریال افزایش داده است.

امیدهای کمرنگ سیمانی‌های بورس