محمدحسین بابالو: بازار داخلی محصولات پلیمری به آرامی وارد یک فاز کاهش قیمتی شده که از برخی جوانب موارد حساسی را در ذات خود نهفته دارد. با توجه به کاهش حجم معاملات در مدت زمان مشابه سال قبل، بهتر است فعالان بازار با موضعی احتیاطی به شرایط پیش‌رو بنگرند زیرا ممکن است جهت‌گیری بازار تغییر کند. انتظار برای اعلام قیمت‌های پایه جدید و ترس بازار از کاهش بیشتر قیمت‌ها، جهت‌گیری کاهشی بهای پلیمرها در بازار داخلی به تبعیت از عقب‌نشینی حجم تقاضا و بالابودن حجم عرضه‌ها شاید مهم‌ترین‌ رخدادهای این روزهای بازار پلیمرها باشد که می‌تواند بر حجم تولید در آینده تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای بگذارد.

حجم معامله هفتگی پلیمرها در بورس کالا در هفته‌ای که گذشت با ۱۸ هزار و ۲۵۴ تن کاهش به نسبت هفته قبل به ۴۰ هزار و ۱۵۸ تن رسید، این در حالی است که این میزان کاهش هرچند محسوس و جدی به‌شمار می‌آید ولی هنوز هم نسبت به ماه‌های گذشته از شرایط نسبتا مطلوبی حکایت کرده که باعث شده است تا برای ۸ هفته پیاپی حجم معامله پلیمرها بیشتر از ۴۰ هزار تن باشد که مولفه‌ای کلیدی برای خروج بازار محصولات پتروشیمی و صنایع پایین‌دستی از رکود به‌شمار می‌آید. به‌عنوان مثال به نسبت یک سال گذشته این حجم در بالاترین حد در حدود دوماه قرار داشته که برای کل بازار بسیار حائز اهمیت است.

درخصوص دلایل کاهش حجم معاملات در بورس کالا باید به چند مولفه مهم به‌صورت جدی توجه کرد. رخداد اول را باید جهش غیرمنتظره حجم معامله پلیمرها در دو هفته گذشته دانست که با ثبت رکورد ۵۸ هزار تنی به بالاترین حد در سال جاری افزایش پیدا کرده بود. این سیگنال مهم باعث شده بخش بزرگی از تقاضا در بازار تغذیه شود که جذابیت خرید را کاهش داده است. از سوی دیگر در روزهای پیش‌رو قیمت‌های پایه جدید اعلام خواهد شد که با توجه به نوسانات قیمت جهانی نفت خام و بهای پلیمرها، احتمال کاهش قیمت‌ها وجود دارد. این احتمال در شرایطی جدی‌تر خواهد شد که در آخرین قیمت‌های پایه شاهد افزایش محدود نرخ‌ها بودیم که ممکن است قیمت‌های پایه پیش‌رو را با کاهش همراه سازد.

نکته مهم دیگر در بازار پلیمرها را باید برخی شایعات دانست زیرا هم‌اکنون بازار بر اساس برخی شنیده‌های تایید نشده در حال تصمیم‌گیری است که در صورت وقوع نیز بر قیمت‌های بازار تاثیر چندانی نخواهد داشت. به عبارت ساده‌تر هم‌اکنون بازار منتظر است که به دلایل مختلف هزینه‌های تولید کاهش یابد که ممکن است قیمت‌های بازار را نیز کاهش دهد. البته این موارد در حالی که از پایه و اساس درست و منطقی برخوردار نیست ولی با افت قیمت‌ها در بازار داخلی نیز توأم شده است. البته انتظار بازار برای اعلام قیمت‌های پایه جدید را نیز باید جدی گرفت چون سرنوشت واقعی بازار را تعیین می‌کند.

در روزهای اخیر قیمت محصولات پلیمری در بازار داخلی در مسیر کاهش قرار گرفته ولی روز شنبه این روند کاهشی حالت پرشتابی به خود گرفت تا جایی که اغلب گریدها را شامل شد. در روزهای گذشته کاهش قیمت‌ها بیشتر به گریدهای سبک مربوط بود زیرا با پایان زمان تقاضای فصلی، با کاهش قیمت‌های شدیدی همراه شدند ولی هم‌اکنون افت نرخ‌ها به گریدهای سنگین و پیشرفته نیز سرایت کرده که نشان می‌دهد تنها کاهش تقاضا نمی‌تواند دلیل اصلی آن باشد. البته درخصوص گریدهای سنگین مدتی است که حجم معامله این قبیل کالاها در بورس کالا کاهش داشته بنابراین باید انتظار افزایش قیمت‌ها را داشته باشیم ولی دقیقا عکس این مطلب در حال تجربه شدن است.

با توجه به تمامی این موارد باید گفت که یک برداشت منطقی و البته فراگیر در بازار داخلی وجود ندارد که این مطلب می‌تواند به خطرناک شدن بازار منتهی شود. انتظار اعلام قیمت‌های پایه کاهشی، احتمال افت قیمت‌ها از سوی عرضه‌کنندگان و همچنین ترس از کاهش قیمت‌ها در کنار عقب‌نشینی خریداران را باید دلایل اصلی شرایط فوق برشمرد که می‌تواند به چندگانگی بازار منجر شود. به احتمال قوی باز‌هم بازار از جهت‌گیری احساسی خود متضرر خواهد شد زیرا تاکنون این موارد در کنار مدیریت بازار از سوی برخی فعالان خاص به سودآوری اغلب فعالان بازار منجر نشده است.

در شرایط فعلی حجم معامله پلیمرها در بورس کالا بالاست که داده‌ای موثق برای بالاماندن حجم تولید در صنایع پایین‌دستی به‌شمار می‌رود، بنابراین در شرایط فعلی برخی بازارسازی‌ها و البته واسطه‌گری‌ها می‌تواند موفق عمل کند اما باید مراقب نوسان قیمت‌ها نیز باشیم. با توجه به تجربه سال قبل در همین دوران ممکن است در روزهای آینده حجم معامله پلیمرها در بورس کالا به آرامی در مسیر کاهشی قرار گیرد، بنابراین بهتر است بازار موضع احتیاطی بیشتر و بهتری را اتخاذ کند تا از نوسان قیمت‌ها و تغییر حجم معاملات متضرر نشود.