اعلام افزایشی قیمت‌های پایه و افت نرخ‌های بازار رقم خورد
ورود بازار پتروشیمی به منطقه قرمز
با افزایش متوسط قیمت دلار در دو هفته گذشته، بسیاری از قیمت‌های پایه محصولات پلیمری نیز افزایش یافت هرچند که برخی گریدها همچون پلی‌استایرن مقاوم و معمولی، SBR و PVC کاهش نرخ پیدا کردند. این در حالی است که در روزهای گذشته قیمت بسیاری از محصولات پلیمری در بازار داخلی کاهش یافت که پس از تثبیت بازار شاید نشان‌دهنده یک خطای تاکتیکی باشد. این دومین باری است که جهت‌گیری بازار داخلی با قیمت‌های پایه در تناقض با یکدیگر قرار گرفته یعنی کاهش قیمت‌ها در بازار با افزایش قیمت‌های پایه و نرخ‌های بورس کالای ایران مقارن شده است. این مطلب نشان می‌دهد که از یکسو فعالان بازار اطلاعات چندانی نسبت به شرایط قیمت‌گذاری ندارند و از سوی دیگر برخی افراد به‌خصوص تعیین‌کنندگان قیمت و دارندگان اطلاعات سهوا یا عمدا به بازار اطلاعات غلط می‌دهند. این مطلب متاسفانه چندین بار تجربه شده و زیان‌های کلانی را برای برخی فعالان ناآگاه به همراه داشته است. در هر حال رشد قیمت‌های پایه در شرایط فعلی می‌تواند به افزایش نرخ‌ها در بازار منجر شود که خریداران و برخی واسطه‌هایی که در گذشته اقدام به خرید کرده‌اند را منتفع می‌سازد. از سوی دیگر این رشد قیمت‌ها در حالی که کانال‌های اصلی فروش محدود است می‌تواند به مدیریت ساده‌تر بازار منجر شود. با توجه به رشد قیمت‌ها ممکن است حجم معاملات محدود شود اما عقب‌نشینی عرضه مخصوصا برای گریدهای جذاب در هفته‌های گذشته می‌تواند به بالاماندن حجم تقاضا کمک کند. با توجه به این موارد در کنار افزایش حجم تولید در صنایع پایین‌دستی در روزهای سرد سال و تقویت آرام بازارهای جهانی می‌توان به بهبود این بازار امیدوار بود. از سوی دیگر و با توجه به تجربه‌های پیشین هر بار که قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند، حجم معاملات و جذابیت خرید نیز رشد کرده که می‌تواند سیگنال مضاعفی برای افزایش حجم معاملات به شمار بیاید.موارد ذکر شده همگی یک احتمال است زیرا رشد قیمت‌ها در شرایط فعلی در هر صورت مولفه مهمی است که باعث خواهد شد توان خرید برخی فعالان بازار کاهش یافته و با افت حاشیه سود، حتی به تضعیف حجم تولید نیز منجر شود. با توجه به احتمال کاهش قیمت دلار و عقب‌نشینی برخی از بازارهای صادراتی محصولات نهایی مهم همچون بازار عراق و افغانستان ممکن است شرایط پیش رو چندان هم جذاب نبوده و به حمایت‌های رسمی و غیررسمی بیشتری نیاز باشد.
بازار داخلی محصولات پتروشیمی
در بازار داخلی محصولات پتروشیمی پس از چند روز نوسان قیمت‌ها که در نهایت با جهت‌گیری کاهشی به پایان رسید بازار وارد یک فاز ابهام شده که سردرگمی خریداران را به همراه داشته است. از یکسو قیمت‌های پایه افزایش یافته که انتظار افزایش قیمت‌ها را تقویت می‌کند و از سوی دیگر قیمت‌های بازار به‌صورت روزشمار در حال کاهش است که این شائبه را مطرح کرده که آیا این کالاها با محوریت بورس کالا عرضه شده یا نه. این وضعیت در کنار کاهش فاصله قیمتی بین بورس و بازار می‌تواند احتمال عرضه‌های مستقیم و به موازات بورس کالا را تقویت کرده که متاسفانه با ادامه یافتن زمزمه‌های خروج پتروشیمی‌ها از بورس کالا همگام شده است. این شرایط در حالی که حجم معاملات افزایش یافته، عرضه‌ها محدود شده و تقاضا به شدت افزایش یافته است احتمال برخی بازارسازی‌ها و رفتارهای خارج از عرف را تقویت می‌کند که در نهایت عمدا یا سهوا می‌تواند به ناراحتی و زیان فعالان بازار منتهی شود. در هر حال در صورت ادامه این شرایط بسیاری از خریداران مهم مجبور خواهند شد که خریدهای خارج از بورس را تقویت کرده و ساز و کار شفاف موجود را فراموش کنند زیرا منافع آنها را تامین نمی‌کند.
این رفتار دست ساخته می‌تواند خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا را تسهیل کرده و از سوی دیگر با عقب نشینی خریداران واقعی بورس را از رونق بیندازد. این استراتژی را باید جدی گرفت زیرا به تمامی ارکان این بازار صدمه خواهد زد. به‌عنوان مثال در صورت خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا پس از تردید از اخذ مالیات بر ارزش افزوده، معافیت‌های مالیاتی گسترده موجود نیز به این شرکت‌ها تعلق نگرفته که در نهایت به زیان سهامداران منتهی خواهد شد. در صورت صحت این تحلیل باید منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ها باشیم زیرا عرضه‌های اصلی از بورس کالا به بازار داخلی سرایت کرده و جذابیت خرید را کاهش می‌دهد. از سوی دیگر این رفتار می‌تواند به افزایش رقابت در بورس کالا و رشد قیمت‌ها نیز منجر شود که با عرضه‌های موازی پس از زمان معاملات، خریدار نیز متضرر خواهد شد که برای تمامی بخش‌های اقتصاد مضر و آینده را غیر‌قابل پیش‌بینی ترسیم می‌کند.
بازارهای جهانی
در بازارهای جهانی و با شروع به کار بازار نفت شاهد کاهش آرام قیمت‌ها بودیم تا جایی که نفت برنت کف ۵۰ دلاری خود را از دست داد و نفت خام سبک آمریکا نیز کاهشی شد. در لحظه تنظیم این گزارش قیمت هر بشکه نفت خام برنت با ۵۱/ ۱ درصد افت به ۴۹ دلار و ۷۰ سنت کاهش یافت و نفت خام آمریکا نیز با ۱۸/ ۱ درصد افت به ۴۶ دلار و ۷۰ سنت رسید. این در حالی است که قیمت‌های جهانی محصولات پلیمری پس از کاهش و مجددا افزایش نرخ‌ها می‌تواند به ثبات برسد اما افزایش حجم عرضه‌ها در بازارهای جهانی، رفتارهای ناموزون خریداران در بازارهای محلی، روزهای سرد سال و امید به افزایش تقاضا در صنایع پایین‌دستی، ترس از کاهش بیشتر قیمت نفت خام همگام با اجرایی شدن برجام و افزایش عرضه‌های نفت خام ایران مواردی است که شرایط پیش رو را با ابهام همراه ساخته تا جایی که ترس از سقوط قیمت‌ها اجازه آزادی عمل چندانی را به فعالان بازار و خریداران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی نمی‌دهد. با توجه به این شرایط ممکن است این وضعیت فعلی با قیمت‌های موجود باز هم ادامه داشته باشد و نوسانات ممتد موجود باز هم میهمان ناخوانده این بازار به شمار بیاید. از سوی دیگر قیمت داخلی دلار هم همین وضعیت را داشته و مدتی است که با نوساناتی ممتد روزگار می‌گذراند تا جایی که تصویب برجام نیز به جز چند تکانه مثبت و منفی در این بازار تاثیر بیشتری بر جا نگذاشت و مشخص نیست سرنوشت این بازار چگونه بوده و هست. به نظر می‌رسد برخی دستگاه‌های دولتی تمایلی به کاهش قیمت دلار نداشته و البته افت عرضه نیز مزید بر علت شده زیرا ارزآوری صادرات در شرایط فعلی به شدت کاهش داشته است. با توجه به تمامی این موارد تا زمانی که ورود ارز جدید به بازار قطعی نشده نمی‌توان به کاهش قیمت آن امیدوار بود هرچند جو روانی جامعه کاهش قیمت ارز را می‌طلبد.
قیمت‌های پایه جدید چگونه است؟
قیمت‌های پایه جدید بر‌اساس افزایش توأمان قیمت‌های جهانی و رشد بهای دلار و برای اغلب گریدها صعودی بود که البته پس از کاهش نرخ‌های دو هفته گذشته و همچنین نوسان بهای جهانی نفت خام، این رشد قیمت‌ها قابل پیش‌بینی بود.
در این بین گروهی که کمترین افزایش نرخ را تجربه کرد، پلی‌استایرن انبساطی و با ۳ دهم درصد افزایش و معادل ۱۰۵ ریال است. در میان گروه‌هایی که با کاهش نرخ مواجه شده‌اند نیز بیشترین کاهش مربوط به پلی‌استایرن مقاوم (هایمپک) و با ۲/ ۴ درصد کاهش و معادل ۱۶۴۴ ریال و کمترین کاهش نیز مربوط به گروه SBR و با ۳/ ۱ درصد و معادل ۵۲۸ ریال است. نرخ دلار نسبت به مبنای محاسبه قیمت‌های ۱۳ مهر با افزایشی معادل ۴۱۰ ریال مواجه شده و از قیمت ۳۴۱۳۰ ریال به قیمت ۳۴۵۴۰ ریال رسیده است. به نظر می‌رسد نرخ دلار کاملا منطقی لحاظ شده و این میزان افزایش قابل پیش‌بینی بود. این افزایش دلار به این معنی است که حدود ۲/ ۱ درصد از افزایش‌های لحاظ شده ناشی از نرخ دلار است و در مورد کالاهایی که با کاهش نرخ مواجه شده‌اند نیز چیزی در حدود ۲/ ۱ درصد از کاهش نرخ آنها توسط دلار خنثی شده است و گرنه کاهش بیشتری داشتند. در مجموع قیمت‌های مبنای دو هفته آتی به خوبی کشف شده‌اند و این مقدار افزایش و کاهش با توجه به قیمت‌های جهانی و نرخ دلار قابل پیش‌بینی بود.
ارسال نظر