صعود و افول حجم معاملات در بورس کالا نشان داد
صنایع تکمیلی در مسیر بازیابی؟
گروه بورس کالا - محمدحسین بابالو: بازار محصولات پلیمری در هفته گذشته شرایط مساعدی داشت؛ هر چند حجم معاملات پلیمرها در بورس کالا کاهش یافت، ولی خودنمایی مجدد خریداران و تغذیه بازار از کالاهای جدید باعث شد حجم معامله در بازار داخلی افزایش یابد و البته جهت‌گیری عمومی بازار به دلیل رشد عرضه‌ها، کاهش قیمت بود. این در حالی است که برخی جرقه‌های رشد شتابان قیمت‌ها نیز وجود داشته و هنوز پتانسیل رخدادهای مشابه آن نیز وجود دارد.
بازار داخلی محصولات پلیمری
هفته گذشته بازار محصولات پلیمری شرایط نسبتا متعادلی داشت و با جهت‌گیری کاهشی محدودی هفته را سپری کرد. برخی از گریدها افزایش قیمت یا کاهش نرخ‌ها را نیز تجربه کردند هرچند که بازار شاید به قیمت‌های کمتری نیاز داشته باشد. جهت‌گیری کاهشی قیمت‌ها در پایان هفته گذشته به نسبت شدت بیشتری گرفت که نشان می‌دهد بازار برای هفته پیش رو تمایل به ادامه کاهش قیمت‌ها دارد که قیمت‌های پایه جدید می‌تواند این جهت‌گیری را تشدید کند. در بازار داخلی محصولات پلیمری هنوز هم روند کاهشی قیمت‌ها ادامه دارد که در پایان هفته گذشته با شتاب بیشتری کاهشی شد اما این وضعیت کلی به تمام گریدها سرایت نکرد. دلیل اصلی این روند کاهشی را باید در چند اتفاق مهم جست‌وجو کرد.
هنوز حجم تقاضا در صنایع پایین‌دستی بهبود فراگیری پیدا نکرده بنابراین برای خودنمایی بهبود سریع در حجم تقاضای موثر با محوریت تقاضای تولیدی به زمان بیشتری نیاز داریم. نکته دیگر بهبود پراکنده حجم معاملات در بورس کالای ایران است که این افزایش حجم می‌تواند به افزایش عرضه در بازار داخلی کمک کند که فاکتور قدرتمندی برای کاهش قیمت‌ها است. نکته دیگر را باید در قیمت‌های عرضه به شمار آورد، زیرا پس از کاهش قیمت‌های پایه در بورس کالا، قیمت‌های مورد معامله برای تقریبا تمامی گریدها کاهشی بود که سیگنال مضاعفی برای کاهش قیمت‌ها است. نکته دیگر نیز شرایط پیش‌نگر بازار است، زیرا قیمت‌های پایه جدید در دوشنبه هفته آینده اعلام خواهد شد که احتمال کاهش نرخ‌های آن به دلیل افت قیمت‌های جهانی نیز وجود دارد.
از طرف دیگر هنوز دورنمای قیمت‌های جهانی کاهشی است و می‌تواند باز هم ادامه داشته باشد. برآیند تمامی این موارد البته در کنار رشد محدود نزدیک به یک درصدی قیمت دلار، باز هم پتانسیل کاهش قیمت‌های پایه را تقویت خواهد کرد حتی اگر بهای دلار در برابر آن مقاومت کند. این موارد همگی فاکتورهای مهمی برای کاهش قیمت‌ها به شمار می‌روند هر چند که هنوز هم این ویژگی‌ها وجود داشته و ادامه خواهد یافت. این در حالی است که سیگنال‌های خاصی از افزایش قیمت‌ها نیز به‌صورت پراکنده وجود دارد که نیاز به بررسی بیشتری دارد.
هنوز هم روند عمومی معاملات به نسبت فصول پیشین کاهشی است بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که به نسبت سال‌ها و فصل‌های قبل، موجودی انبارها کاهش داشته بنابراین پتانسیل جهش‌های محدود قیمتی وجود داشته و دارد. همان گونه که در گذشته بارها به آن اشاره شد در زمانی که موجودی انبارها همچون شرایط فعلی پایین است هر وقفه در عرضه می‌تواند به جهش پرشتاب قیمت‌ها منجر شود. اتفاقی که در روزها و هفته‌های گذشته بارها تجربه شد. مثلا جهش قیمت BL۳ پس از وقفه عرضه در بورس کالا و البته توجه به عرضه‌های پلیمر کرمانشاه یکی از این موارد بود که مجددا کاهش قیمت شدیدی را نیز تجربه کرد. هم اکنون نیز ۰۲۰۹ سبک خطی همین شرایط را پیدا کرده زیرا در فاصله یک روز از قیمت ۴۷۶۰ تومان به ۴۹۲۰ تومان رسید که نشان‌دهنده افزایش ۳.۲۵ درصدی قیمت‌ها است.
با توجه به جایگاه خاص پتروشیمی امیرکبیر در تولید این کالا و همچنین توجه عمومی به این ممکن است شائبه وقفه عرضه این محصول توسط این تولیدکننده در روزهای پیش‌رو ایجاد شده یا شاید تقویت شود هرچند که نیاز به اطلاع‌رسانی عمومی دارد که تاکنون تجربه نشده است. این در حالی است که با توجه به تجربه‌های پیشین، این وضعیت نمی‌تواند چندان قدرتمند جلوه کند، زیرا سایر تولیدکنندگان به سرعت می‌توانند فضای خالی به وجود آمده را پر کنند هرچند که بازار اقبال چندانی به تولیدات دیگر تولیدکنندگان نداشته باشد. در هر حال جهش قیمتی آن هم در شرایط رکود فعلی برای بازار چندان جذاب نیست زیرا نه نقدینگی مورد نیاز برای رشد قیمت‌ها وجود داشته و نه تولید در صنایع پایین‌دستی از این افزایش قیمت‌ها حمایت می‌کند. با توجه به توان تولید این گرید در سایر تولیدکنندگان در صورت افزایش بیشتر قیمت‌ها بازار به خودی خود به سمت دیگر تولیدات متمایل خواهد شد.
بازارهای جهانی نفت و محصولات پتروشیمی
در بازار جهانی نفت پس از کاهش ادامه‌دار قیمت‌ها، در پایان هفته گذشته شاهد افزایش محدود قیمت‌ها به دلیل کاهش ذخایر نفت خام آمریکا بودیم هر چند که چندان هم پتانسیل رشد قدرتمندی در دورنمای قیمت‌ها وجود ندارد. در لحظه تنظیم این گزارش هر بشکه نفت خام برنت با ۳۵ سنت افزایش به ۴۹ دلار و ۸۷ سنت رسید و قیمت هر بشکه نفت خام آمریکا با ۳۵ سنت افزایش، ۴۵ دلار و یک سنت معامله شد. ممکن است سقف ۵۰ دلاری نفت برنت باز هم شکسته شود و قیمت این نوع نفت خام در این سطوح نوسان کند ولی احتمال ثبات قیمت‌ها بالاتر از ۵۰ دلار در هر بشکه ضعیف است. این در حالی است که هنوز افزایش جدی حجم تولید نفت خام ایران به ثبت نرسیده بنابراین پتانسیل سقوط قیمت‌ها بیش از حفظ سطوح فعلی یا افزایش نرخ‌ها است. با توجه به کاهش قیمت‌های جهانی نفت در هفته گذشته و دورنمای کاهشی آن در کنار کاهش محدود قیمت گاز، قیمت مواد اولیه صنعت پتروشیمی کاهش یافته و ممکن است این روند کاهشی باز هم ادامه یابد. در هر حال هزینه تولید پلیمرها و بسیاری از محصولات پتروشیمی دیگر افت کرده که در کنار عقب‌نشینی خریداران و البته محدود شدن بازارهای جهانی صادراتی، قیمت‌های بین‌المللی می‌تواند باز هم کاهش یابد.
نهایتا می‌توان گفت که قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمی در اقصی نقاط جهان در مسیر کاهش بوده و این روند می‌تواند باز هم ادامه یابد. نکته دیگر را باید جذابیت صادراتی محصولات پتروشیمی ایران دانست، زیرا حجم و جذابیت عرضه‌های داخلی را نشان می‌دهد. هم اکنون قیمت دلار رشد داشته ولی این افزایش چندان هم قدرتمند نبوده است که نشان می‌دهد کاهش قیمت‌های جهانی تاثیر بیشتری بر کاهش جذابیت‌های صادراتی دارد. این در حالی است که حجم عرضه‌ها در بورس کالای ایران نیز کاهش داشته و گزارش‌ها و مجامع شرکت‌های پتروشیمی نیز نشان می‌دهد که حجم تولید به نسبت در حال کاهش بوده و هست. تمامی این موارد وضعیت دشواری را پیش روی تولیدکنندگان داخلی قرار می‌دهد بنابراین باید احتمال استقبال پتروشیمی‌ها را از فروش داخلی مد‌نظر قرار داد هر چند که خوش‌بینانه است.
شرایط معاملات در بورس کالای ایران
حجم معاملات در بورس کالای ایران در هفته گذشته نسبت به هفته پیش از آن کاهش یافت؛ هر چند که حجم تقاضا و حجم عرضه نیز کاهش داشت. به‌صورت نسبی حجم معاملات پلیمرها در طول یک هفته گذشته نزدیک به ۳۳ هزار تن بود که از کاهش ۷ هزار تنی حجم معاملات خبر می‌دهد هر چند که نسبت به هفته‌های پیش در سطوح مطلوبی قرار دارد. این رخداد که هنوز حالت وخیمی به خود نگرفته است دقیقا انعکاسی از ویژگی‌های بازار به شمار می‌رود هر چند که پس از افزایش شدید حجم معاملات در هفته گذشته، این افت محدود تا حدودی طبیعی به نظر می‌رسد.
این در حالی است که قیمت‌های پایه جدید در هفته آینده اعلام خواهد شد و جهت‌گیری کاهشی آن می‌تواند کاهش حجم معامله در هفته گذشته را تا حدی توجیه کند. با توجه به این موارد انتظار داریم تا پس از اعلام قیمت‌های پایه جدید، مجددا حجم معاملات رینگ پتروشیمی بورس کالا افزایش یابد. رخداد مهم در هفته گذشته در بورس کالا را باید افزایش جذابیت برخی گریدهای خاص برشمرد زیرا در طول هفته پیش، تعداد رقابت‌ها بر کالای خاص و البته محدود افزایش بسیاری یافت که نشان‌دهنده برخی واقعیت‌های مغفول در بازار است. پس از بی‌میلی بسیاری از خریداران به گریدهای سبک فیلم، هفته گذشته شاهد افزایش جذابیت این گریدها بودیم که نشان‌دهنده پایین بودن موجودی انبارهاست. از سوی دیگر زمان تفاضای فصلی این قبیل گریدها نیز به شمار می‌رود ولی هنوز از حجم این قبیل معاملات انتظاری رشد بیشتری داریم.
درخصوص گریدهای سنگین و لوله نیز همچون گذشته معاملات جذاب بود تا جایی که به‌صورت نامحسوس و البته چراغ خاموش، تقاضا برای این گریدها افزایش یافته و رشد قیمت محدود آنها می‌تواند ادامه یابد ولی با احتساب تغییر قیمت‌های پایه. با توجه به افزایش جذابیت و رقابت بر سر گریدهای سنگین، می‌توان اینگونه استناد کرد که سفارش‌های تولید برای این قبیل کالاها افزایش یافته که به‌عنوان نمونه می‌توان از بازگشت تقاضا برای EX۳ نام برد که جهت‌گیری خاصی را در بازار ترسیم کرده است. با توجه به این موارد می‌توان به تقویت تولیدات از گریدهای سنگین امیدوار بود هر چند که پایان تابستان نزدیک است. همچنین عرف تزریق بودجه‌های عمرانی در کشور در نیمه دوم سال است بنابراین شاید بتوان از هم اکنون شرایط مساعدتری را برای این گریدها انتظار کشید.
مهم‌ترین ویژگی‌های بازار در روزهای اخیر:
- کاهش بیش از ۱۰ هزار تنی حجم معامله پلیمرها در بورس کالا
- جهت‌گیری کاهشی قیمت‌ها در بازار داخلی در هفته‌ای که گذشت.
- افزایش عرضه‌ها به بازار با محوریت بورس کالای ایران با تحویل کالاهایی که در دو هفته پیش در بورس معامله شد.
- انتظار برای اعلام قیمت‌های پایه جدید در روز دوشنبه.
- بازگشت آرام خریداران به بورس کالا.
- جهت‌گیری بازار به سمت گریدهای سنگین بیش از پیش.
- بالا بودن جذابیت خرید گریدهای OFF همچون گذشته.
- عقب‌نشینی برخی از خریداران PVC و پلی‌پروپیلن‌های شیمیایی در بورس کالا.
- کاهش ادامه‌دار قیمت نفت که در روزهای پایانی هفته گذشته افزایش محدودی یافت.
- احتمال کاهش مجدد قیمت نفت در روزهای پیش‌رو با افزایش تولید نفت خام ایران.
- کاهش قیمت تمام شده محصولات پتروشیمی در جهان با افت بهای مواد اولیه این صنعت.
- افزایش محدود قیمت دلار در بازار داخلی.
- احتمال کاهش قیمت‌های پایه در روزهای پیش‌رو.
- حفظ جانب احتیاط در بین برخی از فعالان بازار از ترس کاهش قیمت‌های پایه.
- افزایش نسبی حجم تولید در صنایع پایین‌دستی.
- رشد شدید قیمت ۰۲۰۹ خطی پتروشیمی امیرکبیر در کنار رواج برخی شایعات از احتمال بروز وقفه در عرضه‌های این شرکت یا کاهش عرضه در بورس کالا.
- انتظار برای بهبود بازار محصولات نهایی با تزریق بودجه‌های عمرانی در هفته‌های پیش رو.
ارسال نظر