گروه بورس کالا - محمدحسین بابالو: بازار محصولات پلیمری با رشد شدید تقاضا رو‌به‌رو شده تا جایی که افزایش حجم معاملات هم در بورس کالا و هم در بازار داخلی تجربه شده که نشان می‌دهد ضرباهنگ آرام بهبود در صنایع پایین‌دستی محصولات پتروشیمی به گوش می‌رسد.


این در حالی است که به دلیل پایین بودن موجودی انبارها و همچنین کاهش قیمت‌های پایه بهای این محصولات نوسانی شد، ولی هر چه می‌گذرد اوضاع به ثبات نزدیک تر می‌شود. با توجه به وضعیت خاص بازار به نظر می‌رسد پس از روزهای ابتدایی سال جاری این اولین جهش قدرتمند حجم تولید به شمار می‌رود که به بهبود بنیادین بازار منجر خواهد شد. در بازار محصولات پلیمری و مخصوصا پس از اعلام قیمت‌های پایه جدید با جهت‌گیری کاهشی شاهد افت قیمت اغلب گریدهای پلیمری بودیم البته این افت نرخ‌ها بیشتر در اواسط هفته خودنمایی کرد. این در شرایطی بود که با گذشت زمان و خودنمایی تقاضا در کنار پایین بودن موجودی انبارها باز هم قیمت‌ها در مسیر افزایش قرار گرفت تا جایی که رشد نرخ‌های مهمی نیز تجربه شد. به نظر می‌رسد با توجه به بازگشت خریداران و موجودی پایین انبارها این روند افزایشی قیمت‌ها البته به‌صورت موقت ادامه یافته، زیرا کالاهای مورد معامله در بورس کالا البته با قیمت‌های پایین تر به زودی به بازار تزریق خواهد شد.


این در حالی بود که در روز گذشته X۵، ۰۲۰، ۰۰۷۵ و ۰۲۰۹ خطی پتروشیمی امیرکبیر افزایش قیمت و F۷۰۰۰ پتروشیمی مهر و ۵۱۱۰ با کاهش قیمت‌ها رو‌به‌رو شدند. با توجه به برخی رخدادهای بازار هنوز گریدهای سبک فیلم و سبک خطی از رشد بیشتر قیمت‌ها برخوردار شده اما به دلیل بالابودن نسبی حجم معامله این گریدها در بورس کالا ممکن است این روند افزایشی چندان هم دوامی نداشته باشد.


در هفته گذشته شاهد آن بودیم که حجم معامله پلیمرها در این بورس جهش قابل ملاحظه‌ای داشت تا جایی که با افزایش 26 هزار تنی به بیش از 40 هزار تن در هفته اخیر رشد داشت که بالاترین حد از اواسط اردیبهشت ماه تاکنون بود. این وضعیت را باید یک داده مثبت و مهم تلقی کرد زیرا از بهبود ساز و کارهای اقتصادی و افزایش خوش‌بینی‌ها نسبت به دورنمای اقتصادی پیش‌رو حکایت دارد. این رشد نشان می‌دهد از یک سو خریداران به بورس و بازار بازگشته‌اند و از سوی دیگر عرضه‌کنندگان نیز با عرضه گریدهای جذاب خود در مسیر کلی بازار گام بر می‌دارند. به‌عنوان مثال در هفته گذشته هم حجم عرضه‌ها افزایش یافت و هم حجم تقاضا ولی رشد تقاضا نزدیک به 3 برابر رشد عرضه‌ها تقویت شد که نشان‌دهنده بازگشت جدی خریداران است. این در حالی است که هنوز هم برخی گریدهای خاص نیاز به عرضه‌های بیشتری دارند؛ چرا‌که شاهد سیگنال‌های چندگانه‌ای از سوی بازار هستیم. به‌عنوان مثال هم‌اکنون BL3 به عرضه‌های بیشتری نیاز دارد مخصوصا در صورت تحویل به موقع این کالا از سوی پلیمر کرمانشاه، هم حجم فروش این تولیدکننده افزایش خواهد داشت و هم بازار مدیریت بهتری را تجربه خواهد کرد. البته ذکر این مطلب نیز ضروری است که به تبعیت از سفارش تولید تقاضا برخی از گریدها کاهش نیز داشته است.


رشد حجم معامله پلیمرها در شرایطی تجربه شد که شاهد کاهش قیمت‌های پایه اعلامی از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی در اواسط هفته گذشته و همچنین کاهش نرخ ارز مورد محاسبه بودیم. این مطلب که به خودی خود سیگنال قدرتمندی از سوی بورس به سمت بازار خواهد بود، در بستری رخ داد که به تبع کاهش شدید حجم معامله پلیمرها در هفته‌های اخیر، موجودی انبارها به شدت کاهش یافته بود. به عبارت ساده‌تر با کاهش حجم معامله پلیمرها در بورس کالا می‌توان انتظار داشت که تزریق کالا از جهت بورس به بازار محدود شود هر چند که عرضه‌های مستقیم پتروشیمی‌ها هم وجود داشته، ولی مدت‌ها است که محدودتر شده است.


با توجه به تمامی این موارد چند رخداد مهم در بازار در حال وقوع است. اول افزایش حجم تولید در صنایع پایین‌دستی مصرف‌کننده که باعث شده کل بازار به حرکت در آمده و خرید جذاب جلوه کند، دوم بازگشت خریداران برای تغذیه واحدهای تولیدی یا افزایش موجودی انبارهایی که تقلیل یافته‌اند تا مشتری‌های سابق خود را از دست نداده و بتوانند از شرایط فعلی کسب درآمد کنند. این موارد در حالی است که دورنمای بازار مبهم است بنابراین جذابیت واسطه‌گری و سفته‌بازی تضعیف خواهد شد ولی وضعیت کلی به گونه‌ای پیش رفته که خریداران اطمینان دارند تا پیش از کاهش قیمت‌ها می‌توانند کالاهای مورد معامله خود را به فروش رسانند. با توجه به تمامی موارد ذکر شده می‌توان گفت که در یکی از بهترین زمان‌های فعالیت در بازار قرار داریم تا جایی که استراتژی صبر و انتظار شاید دیگر جذاب نباشد. هم‌اکنون بخش بزرگی از واسطه‌ها و فعالان بازار خطرکرده و با خرید خود ریسک بالایی را متحمل می‌شوند که البته باید دلیل این امر را در واقعیت‌های بنیادین بازار و مخصوصا پایین بودن موجودی انبارها جست‌وجو کرد. در بازارهای جهانی قیمت نفت پس از شکستن کف 47 دلاری اندکی رشد داشت ولی هنوز هم به نسبت روزهای قبل افت چشمگیری را متحمل شده است. این مطلب در آینده باعث خواهد شد تا قیمت‌های پایین مواد اولیه صنایع پتروشیمی در جهان باز هم کاهش یابد بنابراین با کاهش قیمت تمام شده، احتمال افت بیشتر بهای پلیمرها وجود دارد. البته این فقط یک احتمال است اما می‌تواند در کنار نوسان قیمت دلار در بازار داخلی به کاهش بیشتر قیمت‌های پایه منجر شود هر چند که قیمت دلار به نسبت قیمت‌های پایه پیشین در مسیر افزایش قرار گرفته بنابراین بخشی از پتانسیل افت نرخ‌ها را خنثی خواهد کرد.

ضرباهنگ مجدد بهبود