منیـره نظامیـوند‌چگینی: یکی از بازارهایی که به ناچار باید چند صنعت را زیر نظر داشته باشد تا برای پیشگیری از نوسان موفق به نشان دادن عکس‌العمل در زمان مناسب شود، بازار اوره است. پرواضح است از یکسو هرگونه نوسان در بازار محصولات کشاورزی به افت و خیز بازار اوره خواهد انجامید، از سوی دیگر کاهش یا افزایش بهای نفت در بازارهای جهانی، بازار را دستخوش تغییر می‌سازد.


در صورت رشد یا افت قیمت محصولات کشاورزی و تغییر میزان تقاضا، حجم تولیدات آنها را به چالش می‌کشد و به این ترتیب، میزان تقاضا و عرضه اوره نیز متغیر خواهد بود. از دیگر سو، نوسان بهای نفت و گاز طبیعی اثر مستقیم بر قیمت تمام شده اوره خواهد گذاشت. برآیند این دو فاکتور، شرایط را برای فعالان این صنعت سخت خواهد کرد. عامل مهم دیگر در تغییر بهای اوره، آغاز و پایان فصل کاشت و داشت محصولات کشاورزی است که نقش بسزایی در میزان تقاضا و نوسان بهای اوره خواهد داشت.

به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از فایننشال اکسپرس؛ بهای اوره در ماه‌های پایانی سال 2013 میلادی و پس از طی یک دوره نسبتا طولانی ریزشی، در مسیر افزایش گام برداشت که دلیل اصلی این رشد قیمتی، اقدام بسیاری از تولیدکنندگان به کاستن از حجم تولیدات خود در راستای مقابله با هزینه‌های بالای تولید بود. از سوی دیگر در همان زمان مشکلات گاز طبیعی، بازار اوره را نیز تحت‌الشعاع قرار داد. با نزدیک شدن به آغاز سال 2014 میلادی شاهد جان گرفتن دوباره این بازار بودیم و به این ترتیب بهای اوره اندکی رشد کرد، اما در ماه‌های بعدی ریزش قیمت این محصول مجددا دامنگیر فعالان شد و به همین روند خود تا روزهای اخیر ادامه داد؛ هرچند در کوتاه‌مدت و میان‌مدت اصلاحاتی رو به بالا و پایین را نیز از خود نشان داد.


این رویه ادامه داشت تا در میانه ماه آوریل، مجددا قیمت‌ها در بازار اوره رو به صعود گذاشت و صرف نظر از ریزش‌های کوتاه‌مدت، روندی افزایشی از خود برجای گذاشت. در روزهای اخیر با افت بهای نفت و محصولات انرژی از یکسو و پایان فصل کاشت کشاورزان و به تبع آن، کاهش چشمگیر میزان تقاضا برای انواع کود، شاهد ریزش‌های گام به گام اوره در بازارهای داخلی و جهانی هستیم. به گزارش فایننشال اکسپرس؛ بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که زمان آن رسیده تا روند قیمت‌گذاری اوره مورد بازبینی و تصحیح قرار گیرد. آنها عقیده دارند دلیل اصلی و حقیقی برای انحراف مسیر اوره به سوی مصارف صنعتی، قاچاق، تشکیل بازار سیاه و نیز استفاده بیش از حد از آن، قیمت‌های فروش بسیار پایین و بی‌اساس آن است.


در اواسط ماه مه ‌سال جاری میلادی، برخی جنبش‌ها به دنبال ارتقای بهره‌وری از انرژی و نیز به حداکثر رساندن تولید اوره بومی و ایجاد شرایط لازم برای بهبود روند قیمتی آن، صورت گرفت. در حال حاضر، تحت طرح جدید قیمت‌گذاری (NPS)که از سال 2003 میلادی تا کنون مورد استفاده قرار می‌گیرد، هر یک از 30 واحد تولیدی اوره اقدام به ارائه یک قیمت مبنا بر اساس هزینه‌های تولید خود می‌کنند؛ از آنجا که همه این تولیدکنندگان ملزم به فروش کود اوره در یک محدوده قیمتی کنترل شده هستند که از رقم هزینه‌های آنها پایین‌تر است، تفاوت قیمتی به‌عنوان یارانه به این فعالان پرداخت می‌شود. به همین دلیل و پاره‌ای دیگر از مشکلات سیستماتیک این طرح، کارشناسان و متخصصان در تلاش برای ایجاد یک فرآیند قیمت‌گذاری بهتر برای اوره هستند تا به این ترتیب، اهمیت این محصول در پس هیجانات سایر بازارها، کمرنگ نشود.

بازار اوره رونق می‌یابد؟