توقف بورس کالا پشت چراغ قرمز بازار

محمد‌حسین بابالو: بازار ضعیف محصولات پلیمری باعث شد تا معاملات روز گذشته در بورس کالای ایران نیز رونق چندانی نداشته باشد. این در حالی است که کاهش موجودی انبارها در کنار نوسان حجم تولید در صنایع پایین دستی شرایطی را ایجاد کرده تا بسیاری از کالاها با رشد نرخ و بخش بزرگ‌تری با کاهش قیمت در بازار مورد معامله قرار بگیرند. به نظر می‌رسد این روند دوگانه قیمتی و البته ضعف معاملات و جهت‌گیری نزولی در کل بازار حداقل تا اعلام قیمت‌های پایه جدید باز هم ادامه یابد. وضعیت معاملات در بورس کالای ایران

به‌صورت کلی روز گذشته رینگ محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران شرایط چندان جذابی نداشت ولی برخی از کالاها با افزایش حجم معامله رو‌به‌رو شدند. کاهش قیمت برخی عرضه‌ها در تالار به نسبت قیمت‌های پایه، افزایش جذابیت برخی کالاها، بی‌توجهی بازار به برخی عرضه‌ها که در گذشته بسیار جذاب به شمار می‌رفتند و ثبت یک روز آرام و کم‌التهاب در بورس کالا را می‌توان مهم‌ترین‌ ویژگی‌های روز گذشته به شمار آورد.

یکی از ویژگی‌های عرضه‌های روز گذشته را باید رشد حجم و تنوع آنها دانست. هم‌اکنون قیمت دلار در بازار داخلی در سطوح پایینی قرار داشته و البته رو به کاهش نیز هست. از طرفی در بازارهای جهانی نیز نرخ‌ها در مسیر نزولی حرکت می‌کند و البته تقاضا نیز محدود شده که ورود به ماه مبارک رمضان نیز مؤثر است. با توجه به تمامی این موارد جذابیت عرضه‌های صادراتی کاسته شده بنابراین فروش در بازارهای داخلی جذاب‌تر به نظر می‌رسد. این در حالی است که فروش در بازار داخلی نیز مشکلات خاص خود را داشته بنابراین عرضه‌ها در بورس کالا باز هم جذاب‌ترین شیوه فروش برای تولیدکنندگان اصلی خواهد بود.

روز گذشته بسیاری از محصولات پتروشیمی در داخل تالار با کاهش قیمت‌ها رو‌به‌رو شدند و این افت نرخ به حدی بود که اغلب آنها حتی قیمت‌های پایه را نیز شکسته و قیمت‌های کمتری در بورس کالا به ثبت رسید. پلی‌وینیل کلراید OFF - S۶۵ درجه ۲، گوگرد کلوخه، پلی‌اتیلن سنگین بادی OFF - BL۳ درجه ۱، پلی‌اتیلن سنگین فیلم EX۵،، پلی‌وینیل کلراید OFF - S۶۵ درجه ۱، پلی‌اتیلن سنگین بادی BL۳، پلی‌اتیلن ترفتالات بطری BG۷۸۱، پلی‌اتیلن سنگین اکستروژن EX۳ و پلی‌اتیلن سبک فیلم ۰۰۷۵ کالاهایی بودند که با کاهش نرخ مورد معامله قرار گرفتند و وکیوم باتوم، پلی‌اتیلن سنگین تزریقی OFF - ۵۲۵۱۸ درجه ۱ (با ۲/ ۴ درصد افزایش قیمت ) و قیر ۶۰۷۰ - صادراتی کالاهایی بودند که رشد نرخ پیدا کردند.

نکته دیگر در معاملات روز گذشته را باید توجه به عرضه‌های پلی‌پروپیلن‌های نساجی و شیمیایی دانست زیرا برخی از این گریدها به دلیل کاهش شدید موجودی انبارها و برخی واقعیت‌های تولید، با جذابیت بیشتری رو به رو شده‌اند که البته در هر صورت افزایش حجم تولید در صنایع پایین دستی را باید به فال نیک گرفت.

عدم توجه به پلی‌استایرن ۳۰۰ نیز یکی از رخدادهای عجیب بود که در ماه رمضان و افزایش تقاضا برای ظروف یکبار مصرف در نوع خود جالب به نظر می‌رسد.

بازار داخلی پلیمرها

در بازار داخلی محصولات پتروشیمی با محوریت پلیمرها مدتی است که طرز فکر کاهشی در کل بازار به چشم می‌خورد و به نظر می‌رسد که این وضعیت باز هم ادامه یابد. این در حالی است که با توجه به کاهش موجودی انبارها و افت حجم عرضه‌ها در بازار داخلی، بسیاری از کالاها حتی رشد نرخ را نیز داشته و بازار را وارد یک فاز دو‌گانه کرده که برخی از کالاها با افزایش قیمت‌ها و بخش بزرگ تری با کاهش قیمت‌ها و البته کاهش جذابیت خرید همراه شده‌اند.

همان‌گونه که قبلا نیز به آن اشاره کردیم حجم معامله پلیمرها در بورس کالای ایران مدت‌ها است که در مسیر کاهش بوده و این روند نزولی باز هم ادامه دارد. اولین خروجی این وضعیت را می‌توان کاهش تغذیه مواد اولیه از سمت بورس به سمت بازار به شمار آورد که کاهش موجودی انبارها و همچنین افت حجم عرضه‌ها را به همراه داشته است. این مطلب تاکنون باعث شده تا بسیاری از کالاها به دلیل افت عرضه، با افزایش قیمت‌ها همراه شوند ولی جهت‌گیری اصلی در بازار نیست.

با توجه به تمامی این موارد باید به صراحت گفت درست است که جهت‌گیری قیمت‌ها در کل بازار کاهشی است و البته پتروشیمی‌ها هم به‌صورت مستقیم حتی با قیمت‌هایی کمتر از قیمت‌های تمام شده در بورس کالا عرضه می‌کنند ولی باز هم جهت‌گیری نهایی قیمت‌ها را باید ویژگی‌ها و تقابل عرضه و تقاضا دانست که هم اکنون به رغم وضعیت خرید در بازار، باز هم بسیاری از کالاهای مختلف و البته خاص با کاهش حجم عرضه رو‌به‌رو هستند که در کنار مدیریت دست ساخته بازار، به رشد نرخ‌ها منتهی می‌شود. بهتر است فعالان بازار به این موارد بیشتر توجه کنند تا پتانسیل زیان به حداقل برسد. این در حالی است که قیمت‌های پایه جدید قرار است تا ۸ تیرماه اعلام شود و این وضعیت کج دار و مریز تا این زمان ادامه خواهد یافت تا با اعلام نرخ‌های رسمی جدید، جهت‌گیری کلی بازار تعیین شود. رخداد مهم این روزهای بازار را باید کاهش و مجددا افزایش قیمت گریدهای خطی با محوریت ۰۲۰۹ دانست. مدتی قیمت این کالا در بازار داخلی در مسیر کاهش قرار گرفت که در همین زمان، جذابیت این کالا در بورس کالای ایران افزایش یافت و با رقابت به فروش می‌رسید. شنیده‌ها حاکی از آن بود که یک کانال خاص تلاش داشت تا بازار این کالا را به انحصار خود در‌آورد که با توجه به مخابره برخی شایعات و شنیده‌ها درخصوص شرایط تولید پتروشیمی امیرکبیر، این وضعیت جذاب‌تر جلوه کرد. این در حالی است که هنوز هم رقابت در بورس کالا برای خرید ۰۲۰۹AA امیرکبیر به‌چشم می‌خورد که خروجی تمام این شرایط احتمال ادامه التهاب نسبی موجود در بازار این کالای خاص خواهد بود. با توجه به برخی ویژگی‌های خاص این کالا، تقاضا برای این گرید همیشه به‌صورت نسبی وجود خواهد داشت که جذابیت توجه به این کالا را افزایش می‌دهد.

افزایش تعرفه واردات به عراق این‌بار جدی است

پس از چندین‌بار لغو یا تعویق افزایش تعرفه واردات به عراق، این‌بار به نظر می‌رسد که وضع این تعرفه جدی شده و بازار بهتر است خود را برای این وضعیت جدید آماده کند. به گزارش «ایلنا» مسوول دفتر عراق در سازمان توسعه تجارت گفت: در حال حاضر دولت عراق اعلام کرده در سال ۲۰۱۵ و پس از ماه رمضان قصد دارد تعرفه‌های واردات را بین ۵ تا ۱۵ درصد افزایش دهد که این اقدام به دلیل کسری بودجه نفتی این کشور است، البته پیش از این و از سال ۲۰۱۰ کشورعراق قصد افزایش نرخ تعرفه‌ها را داشت اما به دلایل مختلف آن را به تعویق انداخته بود.

با توجه به این موارد به نظر می‌رسد بخش مهمی از درآمدهای صادراتی به کشور عراق محدود خواهد شد، زیرا هم اکنون نیز هزینه تولید بالا است و کاهش قیمت مواد اولیه نتوانسته کمک شایان‌توجهی به بهبود حجم تولید کند. درهر حال از ابتدای سال جاری تاکنون و پس از افزایش قیمت‌های پایه در بورس کالای ایران حجم معامله پلیمرها به‌صورت ادامه‌داری کاهش یافته که تضعیف جذابیت و حجم تولید در صنایع پایین‌دستی را حکایت می‌کند.

بخشی از مهم‌ترین‌ رخدادها در بازار پتروشیمی در روزهای اخیر:

- افزایش حجم عرضه پلیمرها در بورس کالای ایران در کنار پراکندگی و تنوع مطلوب آنها.

- کاهش ادامه دار حجم تولید در صنایع پایین‌دستی.

- کاهش جذابیت خرید که به افت حجم معامله در بازار منجر شده است.

- چندگانگی قیمت‌ها در بازار پلیمرها که باعث شده تا برخی گریدها با افزایش نرخ و برخی دیگر با کاهش بها، مورد معامله قرار گیرند.

- افزایش شائبه بازارسازی برای برخی گریدهای پرمخاطب در بازار.

- پایین بودن موجودی انبارها و عرضه مستقیم محصولات به بازار.

- کاهش تزریق کالا به بازار غیررسمی از مبدأ بورس کالا.

- ادامه مشکلات و ضعف نقدینگی در بازار.

- کاهش پتانسیل و جذابیت سفته بازی و واسطه‌گری.

- وجود ذهنیت منفی در بازار و انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها.

- دورنمای مبهم بازار و ترس از آینده قیمت‌ها.