خبرگزاری فارس: بازار قراردادهای آتی محصولات کشاورزی، بازاری نوپاست و باید برای پررنگ‌تر شدن نقش آن فرصت داد. پدرام زادنو‌عزیزی درخصوص بازار قراردادهای آتی کنجاله سویا با بیان مطلب فوق گفت: بازار قراردادهای آتی بسته به نوع هر دارایی که ابتدا در آن راه می‌افتد، بازاری نوپاست و به نوعی ورود به یک بازار جدید است. این در حالی است که بازار نقدی صنعت دام و طیور در مواجهه با بورس کالا هیچ‌گاه فعالیت چشمگیری نداشته است.

وی افزود: قراردادهای آتی کنجاله سویا از زمانی که راه‌اندازی شده، انتظار تکاپوی چشمگیر معامله‌گران همچون بازار آتی سکه طلابرای متولیان بورس کالا را در بر نداشته و تنها با این هدف راه‌اندازی شده که به‌عنوان یک بستر بتواند فرآیند فرهنگ‌سازی و آموزش و نیز توسعه بازار قراردادهای آتی در حوزه محصولات کشاورزی را پیش برد.

به گفته وی، سکه طلا به‌عنوان یک کالای کاملا عمومی که همواره در دسترس مردم است، پس از گذشت ۲ سال در اوایل سال ۹۰ رونق یافت. بازار قرارداد آتی کنجاله سویا نیز در حال حاضر انتظار چندانی برای رونق چشمگیر آن با توجه به اینکه کمتر از یک ماه از راه‌اندازی آن می‌گذرد، وجود نداشته و در راستای فراهم شدن بسترهای فرهنگ‌سازی در بازار محصولات کشاورزی ایجاد شده است.

زادنو‌عزیزی از نقش با اهمیت پوشش‌دهندگان ریسک (هجرها) در بازار قراردادهای آتی سخن گفت و افزود: هر‌چند حوزه قراردادهای آتی محصولات کشاورزی در حال حاضر با فعالیت پررنگ معامله‌گران مواجه نیست اما هم‌‌اکنون این بازار با سرفصل جدیدی به نام پوشش ریسک نوسان‌های قیمتی و برنامه‌ریزی برای تکاپوی تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات کشاورزی و دامپروری روبه‌روست. وی ادامه داد: اینکه سرمایه‌گذاران و فعالان صنعت کشاورزی و دامپروری در حال حاضر با کمبود نقدینگی مواجه هستند تا حدی قابل‌قبول بوده اما این موضوع را برای همه ابعاد صنعت کشاورزی نمی‌توان در نظر گرفت. کمبود نقدینگی همواره دغدغه اصلی این صنعت اعم از مرغداری و دامپروری بوده، در حالی که هیچ‌گاه مانع اصلی برای ورود سرمایه‌گذاران به این بازار نبوده است. بر این اساس قراردادهای آتی کنجاله سویا با هدف کمک به واحدهای صنعتی بزرگ‌تر و کوچک‌تر در پوشش ریسک نوسان‌های قیمتی به‌کار گرفته شده‌اند.

مدیر ابزارهای مشتقه بورس کالا در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس مبنی بر اینکه چرا برای رونق بازار قراردادهای آتی کنجاله سویا از بازارگردان استفاده نمی‌شود، گفت: نقش بازارگردان به‌عنوان شخصی که با انجام معاملات فرآیند نقدشوندگی را در بازار تسهیل می‌کند، همواره در تمام دنیا مورد تاکید بوده است، این در حالی است که بر‌اساس تعاریف موجود در ادبیات مالی دنیا، فرآیند بازارگردانی در عمل به‌صورت رسمی و غیررسمی تعریف می‌شود. بازارگردانی رسمی شخصی است که بر اساس قراردادها و امتیازاتی که در دست دارد، مجموعه‌ای از تعهدات را برای متعادل کردن بازار بر عهده می‌گیرد، اما در فرآیند بازارگردانی غیررسمی همواره با ورود و خروج اشخاصی در بازار طی معاملات روزانه مواجه هستیم که به اصطلاح از آنها با عنوان سفته‌باز یاد می‌شود. در این میان با رونق یافتن حجم معاملات در بازار ناخودآگاه نقش سفته‌باز در ایجاد نقدشوندگی پررنگ‌تر شده و کمک می‌کند تا به اصطلاح ورود و خروج هجر به بازار به سهولت انجام شود.

در حال حاضر کارگزارها به نوعی این نقش را بر عهده دارند. این در حالی است که همواره در بازارهای نوپا از جمله بازار قراردادهای آتی کنجاله سویا از نقطه‌ای ‌باید روند حجم و ارزش معاملات قابل اتکایی وجود داشته باشد تا کارگزار‌ها راغب به ورود به بازار باشند. زادنو‌عزیزی با اشاره به رکود بازار نقدی و آتی سکه طلا عنوان کرد: در حال حاضر با اینکه حجم قراردادهای آتی سکه و طلا در بورس کالا کاهش یافته اما در کنار این بازار فضای کسب و کار جدیدی با تعریف قراردادهای آتی زیره‌سبز و کنجاله سویا ایجاد شده که با فعالیت در آن می‌توان به ایجاد رونق بازار آتی این کالاها امیدوار بود. این در حالی است که عدم فعالیت کارگزار و تکاپو برای بازاریابی مشتریان آتی نه‌تنها به رکود منتهی خواهد شد، بلکه به عدم تحقق کارمزد کارگزاری و در نهایت از رونق افتادن خود به خود ایستگاه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها خواهد انجامید. وی با بیان اینکه قرار نیست بازار آتی جایگزین بازار نقدی کنجاله سویا شود عنوان کرد: برخی تصور می‌کنند که بازار آتی به عنوان رقیب فعالان این محصول کشاورزی در بازار نقدی آن است، در حالی که بازار آتی، بازاری مشتق شده از یک بازار نقد است که چنانچه معاملات مطلوبی در بر نداشته باشد هیچ‌گاه شکل نخواهد گرفت. زادنو‌عزیزی گفت: با توجه به معاملات روان کنجاله سویا در طول سال طبیعی است که باید بازاری در کنار آن وجود داشته باشد که بتواند به سرمایه‌گذاران در پوشش ریسک نوسان قیمت کمک کند، در عین حال این تصور که عدم رونق بازار آتی کنجاله سویا می‌تواند به منتفی شدن پذیرش این دارایی در بورس کالا بینجامد تصوری اشتباه بوده و فرآیند معاملات آن همچنان ادامه دارد.