محمدحسین بابالو: رکود تورمی واژگانی است که می‌توان این روزها برای تعبیر بازار محصولات پلیمری به کار برد؛ زیرا در ضعف شدید تقاضا و افت تولید در صنایع پایین‌دستی که به‌صورت روزشمار در حال تعمیق شدن است، قیمت‌های مواد اولیه نیز به شدت بالا است که تولید در صنایع تبدیلی را محدود می‌سازد. در صورت عدم حمایت از صنایع پایین‌دستی ممکن است این قبیل صنایع کوچک‌تر حتی به ورطه نابودی بغلتند. در بورس کالای ایران در هفته گذشته حجم معامله نزدیک به یک هزار تن افزایش یافت ولی حجم تقاضا نزدیک به ۳۰ هزار تن افت کرد. این شرایط دقیقا نشان می‌دهد که جذابیت خرید کاهش یافته یا به عبارت ساده‌تر، پتانسیل سفته‌بازی، بازارسازی و مخصوصا واسطه‌گری از این بازار خارج شده است. این شرایط نشان می‌دهد که به‌رغم قیمت‌های بالای فعلی، تولید و خرید هیچ جذابیتی ندارد و صنایع پایین‌دستی به‌صورت واقعی وارد یک فاز رکود شده است. از این شرایط می‌توان از رکود تورمی در بازار محصولات پتروشیمی و پلیمری نام برد. در بازار داخلی محصولات پتروشیمی پس از اعلام قیمت‌های پایه با جهت‌گیری افزایشی شاهد آن بودیم که قیمت‌های داخلی نیز همپای آن ولی با شیبی محدودتر افزایشی شدند، اما عدم وسعت و پراکندگی رشد نرخ‌ها نشان می‌دهد بازار روی خوشی نسبت به این شرایط نشان نمی‌دهد. این در حالی است که در بین فعالان بازار انتقادهای بسیاری از قیمت‌های پایه به چشم می‌خورد که نیاز به بحث‌های فنی بیشتری دارد. در هر حال موجودی بالای انبارها و حجم قابل توجه معامله در بورس کالای ایران مواردی است که حجم مورد نیاز مواد اولیه در بازار را تامین می‌کند؛ بنابراین تنها قیمت‌های پایه بالای فعلی و همچنین افزایش آن مواردی است که باعث شده قیمت‌ها بالا باقی بماند. انتظار برای رشد تقاضا نیز تاکنون نتوانسته از حجم معاملات حمایت کند و شرایط کلی بازار به سمت وخامت اوضاع به پیش می‌رود. هم اکنون شنیده‌ها حکایت از آن دارد که فعالان بازار از قیمت‌های بالا بسیار ناخرسند هستند تا جایی که این اعتراض از سوی رضازاده، رئیس تعاونی صنعت پلاستیک کشور نیز عنوان شد. وی در گفت‌وگو با «ایلنا» درخصوص نرخ مواد پتروشیمی گفت: قیمت‌ها در حال حاضر بالا‌تر از نرخ‌های جهانی است که آن هم به دلیل محاسبه این مواد با ارز آزاد است. وی تصریح کرد: در حال حاضر بهای مواد پتروشیمی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد بیشتر از نرخ‌های جهانی است و در صورتی که ما بخواهیم این مواد را خریداری کنیم بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ تومان بیش از گذشته باید بپردازیم. رضازاده ادامه داد: بخشی از واحدهای تولیدی ما به همین خاطر متوقف شده و امکان تولیدات خود را از دست داده‌اند. وی با اشاره به کاهش ۲۵ درصدی تولیدات محصولات پلاستیکی نسبت به سال ۹۲ گفت: در صورتی که رکود همچنان ادامه داشته باشد درسال جاری نیز بین ۳۰ تا ۳۵ درصد میزان تولیدات نسبت به سال ۹۲ کاسته خواهد شد. رئیس تعاونی صنعت پلاستیک کشور خاطرنشان کرد: مطمئنا در صورت کاهش تولیدات محصولات پلاستیکی باید راهی برای جایگزینی این محصولات پیدا کرد که مسلما آن هم واردات از چین است. این اظهارنظر شاید تا حدودی تند به نظر برسد، ولی متاسفانه واقعیت‌های صنعت پلاستیک و سایر صنایع تکمیلی پتروشیمی را نشان می‌دهد. ضعف روزافزون بازار داخلی، عدم رشد تقاضا حتی در روزهای جاری، احتمال وضع تعرفه ۲۵ درصدی برای محموله‌های صادراتی به عراق توسط دولت این کشور، قیمت‌های بسیار بالای مواد اولیه و رشد سایر هزینه‌های تولید، مواردی است که به‌صورت کلی این صنعت را محدود می‌سازد. با توجه به تمامی این موارد دورنمای وضعیت بازار در هفته پیش رو چندان مثبت نیست، زیرا در هفته پیش ۳۰ هزار تن حجم تقاضا کاهش یافته، و‌لی حجم معامله نزدیک به ۱۰۰۰ تن نوسان داشته است. این شرایط دقیقا نشان می‌دهد که جذابیت خرید در بازار داخلی کاسته شده که باعث عقب‌نشینی خریداران در بورس کالا شده است. به‌صورت کلی باید گفت که رشد قیمت این روزها در بازار داخلی نمی‌تواند چندان هم قدرتمند خودنمایی کند؛ زیرا ضعف تقاضا و همچنین مشکلات عرضه مواردی خواهد بود که بازار را تحت فشار قرار می‌دهد. این در حالی است که نباید انتظار کاهش شدید قیمت‌ها را داشت؛ چرا که قیمت‌های بالای فعلی در بورس کالای ایران منبعث از قیمت‌های پایه شرکت ملی پتروشیمی، شاید فضا را برای کاهش قیمت‌ها پدید نیاورد.

مهم‌ترین‌ رخدادهای موثر بر بازار محصولات پتروشیمی:

- افزایش نزدیک به ۱۰۰۰ تنی حجم معامله پلیمرها در بورس کالای ایران در هفته گذشته

- کاهش نزدیک به ۳۰ هزار تنی حجم تقاضای پلیمرها در هفته گذشته در بورس کالا

- اعلام قیمت‌های پایه در نیمه اول خردادماه با احتساب دلار ۳۳۴۰ تومان‌!

- جهت‌گیری صعودی قیمت‌های پایه برای نیمه اول خردادماه جز برای PVC و پلی‌استایرن‌ها.

- افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی در هفته گذشته و آغاز هفته جاری با اهرم رشد قیمت‌های پایه

- کاهش قیمت‌های جهانی نفت و محصولات پلیمری

- کاهش شدید جذابیت تولید که به‌صورت کلی تقاضا را محدود ساخته است.

- موضع‌گیری برخی از کارشناسان و فعالان بازار در برابر قیمت‌های بالای فعلی

- بازگشت پتروشیمی امیرکبیر به مدار عرضه‌ها در بورس کالای ایران

- کاهش جذابیت سفته‌بازی و واسطه‌گری در بورس کالا

- وجود دورنمای مبهم در بازار پتروشیمی‌ها در ضعف فراگیر نقدینگی

- احتمال افزایش تعرفه واردات محصولات پلاستیکی عراق و شرایط سخت صادراتی به پاکستان.

رکود تورمی در بازار پلیمرها