محمدحسین بابالو: در روزهای گذشته اغلب محصولات پلیمری شرایط جذابی نداشتند، ولی به نظر می‌رسد بازار در حال تغییر شکل است؛ چرا که در قیمت‌های پایین فعلی از سویی شاهد افزایش حجم تقاضا هستیم و از سوی دیگر با افزایش حجم معاملات می‌توان به بهبود بازار امیدوار بود. از طرفی قیمت‌های جهانی نیز با افزایش بهای نفت در حال آماده شدن برای رشد و بهبود است که می‌توان انتظار داشت این شرایط رو به رشد به بازارهای داخلی نیز سرایت کند. خروجی تمامی این موارد می‌تو‌اند به تقویت عرضه و تقاضا در روزهای پایانی سال و افزایش حجم معامله پلیمرها و سایر محصولات پتروشیمی مورد استفاده در صنایع پایین دستی کوچک و بزرگ منتهی شود. با توجه به بهبود حجم معامله پتروشیمیایی‌ها در چهارشنبه هفته پیش در بورس کالا به نظر می‌رسد این قبیل کالاها با شرایط بهتری رو به رو خواهند شد که این بار تقاضای داخلی به جای تقاضای صادراتی می‌تو‌اند ایفای نقش کند و چشم‌انداز مثبتی را پیش روی فعالیت‌های اقتصادی در کشور قرار خواهد داد. با نزدیک شدن به پایان سال و روزهای سرد زمستان به صورت نسبی جنب و جوش در بازار محصولات پلاستیکی باید افزایش یابد. این در حالی است که بازار هنوز هم همچون سال‌های پیش وارد فاز رونق خود نشده و باید حجم معاملات بیش از پیش افزایش یابد. البته وضعیت واقعی صنعت پلاستیک این روزها چندان جذاب نیست و اگر کاهش قیمت‌های پایه و شاید مشکل فروش تولیدکنندگان بزرگ و اصلی پیش نمی‌آمد این بازار بسیار مهم، روزهای سخت‌تری را تجربه می‌کرد. کاهش شدید حجم معاملات پلیمری‌ها در دی ماه در بورس کالای ایران داده بسیار مهمی به شمار می‌رود که نشانه‌ای از وضعیت بسیار سخت این صنعت بود. در هر صورت بازار محصولات پلیمری با محوریت معاملات در بورس کالای ایران مدتی است که وارد فاز رونق شده، ولی این بهبود حجم معاملات شکننده است. نباید فراموش کنیم که حجم معامله پلیمرها در بورس کالای ایران در دی‌ماه یعنی مهم‌ترین زمان برای تولید در صنایع پایین دستی به کمترین حد از آغاز آزادسازی قیمت‌ها در تیرماه کاهش یافت. این در حالی بود که در سال جاری همچون سال‌های پیش از آن و با کمک سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته در ذخایر گازی پارس جنوبی، خوراک گازی مجتمع‌های پتروشیمی قطع نشد و شرایط تولید همچون ماه‌های پیش از آن ادامه یافت. ورود پتروشیمی بندرامام و اروند به فاز اورهال و پیش از آن قطع تولید در پتروشیمی شازند به دلیل مسائل فنی مهم‌ترین رخدادهایی بود که تولید و عرضه این محصولات در بورس و بازار را تحت‌الشعاع قرار داد. هم اکنون باید پتروشیمی‌های بندرامام و اروند از اورهال خارج شده باشند که افزایش و تنوع عرضه‌های این دو مجتمع مخصوصا پتروشیمی بندرامام را می‌توان در این چارچوب بررسی کرد. با توجه به تمامی این موارد در حالی که حجم عرضه‌ها به صورت کلی بالا بود باید بازار وارد یک فاز بهبود قدرتمند می‌شد، ولی تاکنون که شاهد این رخداد به صورت قدرتمند نبوده‌ایم به‌طوری که بازار هفته گذشته و حتی روز شنبه بهتر از دو هفته پیش بود.

درخصوص تقاضا نیز شرایط جذابی وجود ندارد. انتظار فعالان بازار و حتی بسیاری از تولیدکنندگان در صنایع بالادستی بر افزایش تقاضا استوار بود و آن هم در روزهای پایانی سال، بنابراین آنها تمایل کمتری به کاهش قیمت‌های پیشنهادی فروش خود در بورس و بازار داشته‌اند. البته درخصوص برخی گریدها از جمله F۷۰۰۰ چنین رخدادی ثبت شد ولی نمی‌توان آن را به انواع پلیمرها تعمیم داد. در هر صورت در بازار داخلی به صورت کلی و مخصوصا قبل از افزایش تقاضا در هفته قبل، شاهد عقب‌نشینی بخش بزرگی از فعالان بازار بودیم، زیرا خرید به‌صورت کلی و خرده‌فروشی با حجم کمتر جذابیت چندانی نداشته و کاهش فاصله قیمتی بین بورس کالا و بازار نیز جذابیت واسطه‌گری را تضعیف کرده بود. این موارد نیز باعث کاهش جذابیت خرید شده بنابراین بسیاری از تولیدکنندگان اصلی مجبور به کاهش نرخ‌های خود شدند تا جایی که عدم اعلام قیمت برخی گریدها در لیست قیمت‌های پایه اعلامی از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی را می‌توان دلیلی بر این مدعا دانست؛ چرا که اعلام قیمت این کالاها که بالاتر از قیمت‌های مورد معامله در بورس کالای ایران خواهد بود تنها به التهاب در بازار دامن می‌زد.

بازارهای جهانی محصولات پلیمری

در بازارهای جهانی بهبود بنیادین قیمت‌ها در طرف عرضه را می‌توان مشاهده کرد زیرا قیمت نفت در پایان هفته میلادی به‌صورت قدرتمندی صعودی شد. قیمت هر بشکه نفت خام آمریکا با ۳۳/۸درصد افزایش به ۴۸ دلار و ۲۴ سنت رسید که نشان‌دهنده تقویت قدرتمندی در بازار است. قیمت نفت برنت نیز با ۸۶/۷درصد رشد به ۵۲ دلار و ۹۹ سنت رشد یافت که در این بازار نیز شاهد تقویت نرخ‌ها هستیم. این موارد تاکنون توانسته‌‌اند ذهنیت بازار را از کاهش قیمت‌ها به صعود آن تغییر دهند که می‌تو‌اند به بهبود بازار پلیمرها نیز کمک کند. البته قیمت‌های پایین فعلی باعث عقب‌نشینی بسیاری از تولیدکنندگان نیز شده است زیرا سرمایه‌گذاری‌های جدید دیگر جذابیت گذشته را ندارد. به گزارش روابط عمومی انجمن ملی پلاستیک ایران، سایت پلاست مارت از توقف اجرای طرح‌های جدید پتروشیمی در خاورمیانه به دلیل سقوط آزاد قیمت جهانی نفت خبر داد. این سایت دلیل آن را نرخ پایین نفت عنوان کرد. به همین دلیل شرکت‌های بزرگ حوزه انرژی در سرمایه‌گذاری‌های خود محتاطانه‌تر عمل می‌کنند. «کاهش قیمت نفت و مواد پتروشیمی در کوتاه‌مدت چشم‌انداز مبهمی را برای صنعت عربستان ایجاد کرده است.» این گفته مطلق المرشد، رئیس شرکت صنایع ملی عربستان سعودی است که خبرگزاری رویترز آن را نقل کرده است. البته خود عربستان جرقه افت قیمت نفت را در بازار زد. به گفته آگاهان، این ریزش نرخ نوعی مقابله با برخی کشورهای تولیدکننده نفت از جمله ایران است. در این گزارش از کاهش۲۹ درصدی درآمد غول پتروشیمی سعودی‌ها خبر داده شده است. نهایتا می‌توان گفت در بازارهای جهانی از هم‌اکنون می‌توان انتظار افزایش قیمت‌ها را داشت. به‌عنوان مثال در هفته گذشته برخی از انواع محصولات پلیمری و پلی پروپیلن نساجی ثبات قیمت داشتند. این موارد نشان می‌دهد که بازارهای جهانی برای افزایش قیمت‌ها آماده شده‌‌اند بنابراین بهتر است بازارهای داخلی نیز خود را برای بهبود قیمت‌ها در روزهای پایانی سال مهیا کنند.

چشم‌انداز بهبود ساز و کارهای تولیدی