تقابل خوش‌بینی و محافظه‌کاری بر سر طلا

الهام بادپا (بیتا) تحلیلگر بازارهای جهانی در هفته‌ گذشته عواملی نظیر انتشار گزارش‌های فصلی شرکت‌ها، سخنرانی روسای بانک‌های مرکزی آمریکا و اروپا، سقوط هواپیمای مسافربری مالزیایی و شدت درگیری‌ها در غزه همراه با اعلام گزارش‌هایی از اوضاع اقتصادی آمریکا، اروپا و چین منجر به‌بروز نوساناتی در بازارهای مالی و نیز کالاها از جمله طلا شد. اولین روز هفته میلادی گذشته درحالی آغاز شد که فروکش کردن نگرانی‌های ناشی از گسترش بحران مالی در سیستم بانکی اروپا چنین فرصتی را برای سرمایه‌گذاران پیش‌آورد که با نگاه خوش‌بینانه‌تری، انتشار گزارش رضایت‌بخشی از درآمد سه ماهه مربوط به‌موسسه سیتی‌گروپ را به‌فال نیک بگیرند و امیدوارانه در انتظار سخنرانی رئیس بانک مرکزی آمریکا در روزهای پایانی هفته بنشینند. در عین حال روز دوشنبه‌ماریو دراگی، رئیس بانک مرکزی اروپا بر این موضوع که یورو قوی می‌تواند آسیبی جدی به‌بدنه اقتصاد اروپا وارد سازد تاکید کرد و از تلاش ECB برای اجرای سیاست‌های انبساطی بیشتر و در صورت لزوم افزایش خرید دارایی‌های مالی یا کاهش نرخ بهره گفت.

به‌طور کلی از آنجاکه شرایط به‌گونه‌ای بود که تمایل بیشتری برای سرمایه‌گذاری در دارایی‌های پرریسکی همچون سهام و یورو وجود داشت، امیدواری افراد از اینکه احتمالا خانم یلن در سخنان آتی خود به‌زمان اولین افزایش نرخ بهره اشاره خواهد کرد هم نتوانست تقاضا برای دلار را بالا ببرد؛ اگرچه همچنان لازم بود محتاطانه رفتار شود؛ چراکه هنوز مشکلات اقتصادی در منطقه پولی یورو رفع نشده بود و روند بهبود در اوضاع اروپا مبهم به‌نظر می‌رسید. در این روز کم شدن نگرانی‌ها از امکان گسترش مشکلات مالی یکی از کشورهای اروپایی به‌کل منطقه پولی یورو، مطلوبیت سهام و نیز فقدان خرید فیزیکی طلا از سوی چین و هند بهای طلا را به‌کاهش وا داشت. در این میان صندوق بین‌المللی پول نیز بیان کرد بانک مرکزی اروپا باید اوراق بدهی متعلق به‌کشورهای عضو منطقه پولی یورو را خریداری کند تا به‌این‌وسیله با کاستن از بازده اوراق قرضه دولت‌ها، بازار سهام را رونق بخشد و با تقویت ارزش اوراق قرضه شرکت‌ها، سطح تقاضا و انتظارات تورمی را در منطقه پولی یورو بالا ببرد.

درحالی‌که انتشار گزارش‌های رضایت‌بخش از درآمد فصلی شرکت‌های جی پی مورگان و گلدمن ساکس، حال و هوای بازار روز سه‌شنبه‌را مثبت کرده بود، اظهارت خانم یلن در مقام ریاست بانک مرکزی آمریکا درخصوص وضعیت اقتصادی کشور مزبور جو روانی موجود را تحت‌الشعاع خود قرار داد و نوساناتی را در بازارهای مالی پدید آورد.

وی با تاکید بر کامل نبودن روند بهبود در آمریکا بیان کرد فدرال رزرو درنظر دارد همچنان به‌برنامه‌های حمایتی خود ادامه دهد تا شرایط اقتصادی و اشتغال به‌سطح دلخواه برسد و درنهایت آمار و ارقام نشان دهد، بحران مالی اخیر به‌طور کامل از آمریکا رخت بر بسته است. همچنین در ادامه تاکید کرد تنها عاملی که می‌تواند زمان افزایش نرخ بهره را جلو بیندازد این است که وضعیت اشتغال سریع‌تر از آنچه انتظار آن می‌رود مسیر بهبود را طی کند وگرنه درصورت ناامیدکننده بودن اوضاع، نرخ فوق در همین سطح پایین فعلی باقی خواهد ماند.

این درحالی بود که متاثر از انتشار گزارش‌های ضعیفی از اقتصاد آلمان و اروپا نیز معامله‌گران محتاط‌تر شدند و درنتیجه فشار رو به‌پایینی بر ارزش یورو وارد آمد. به‌علاوه از آنجاکه ظاهرا تفسیر سخنان رئیس بانک مرکزی آمریکا در میان فعالان بازار روز سه‌شنبه ‌به این‌گونه بود که به‌زمان تغییر نرخ بهره در کشور مذکور نزدیک شده‌ایم، از جذابیت طلا کاسته شد و بهای آن برای دومین روز متوالی کاهش یافت البته پایین بودن سطح خرید فیزیکی طلا و نیز اظهارات رئیس فدرال رزرو مبنی بر اینکه هنوز آمریکا با مشکل تورم روبه‌رو نشده است هم در این افت تقاضا بی‌تاثیر نبود.

درپی افزایش ۵/۷ درصدی تولید ناخالص داخلی چین و اعلام خبرهای مطلوبی از درآمد سه ماهه برخی شرکت‌ها، خوش‌بینی نسبت به‌روند بهبود اقتصادی تقویت شد و رشد ریسک‌پذیری، جان تازه‌ای به‌بازارهای سرمایه در روز چهارشنبه ‌بخشید.

از سوی دیگر بااینکه انتشار گزارشی مبنی بر بالارفتن سطح تورم در آمریکا و گمانه‌زنی‌ها از تغییر مثبت نرخ بهره فدرال رزرو در آینده نزدیک بر جذابیت دلار می‌ا‌فزود و همراه با عوامل دیگری همچون فقدان خریدار فیزیکی طلا و افت موجودی طلای صندوق SPDR فشار رو به‌پایینی بر بهای طلا وارد می‌ساخت، با این‌حال خبر رشد ۶۵ درصدی واردات طلا به‌ هند در ماه ژوئن نسبت به‌دوره مشابه‌آن در سال گذشته و نیز رضایت‌بخش بودن گزارشی از چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده طلا در جهان قیمت کالای فوق را افزایش داد.

روز پنج‌‌شنبه ‌خبر غافلگیرکننده سقوط هواپیمای مسافربری مالزیایی که بر فراز آسمان اوکراین در حال پرواز بود، موجی از تنش و اضطراب را در میان سرمایه‌گذاران به‌راه انداخت به‌طوری‌که ترس از گسترش جنگ در میان گروه‌های درگیر (غرب و روسیه) به‌ریسک‌گریزی افراد منجر شد و بازارهای سهام این روز را منفی کرد. علاوه بر مورد فوق، تصویب تحریم‌های جدید علیه روسیه از سوی اروپا و آمریکا، ادامه درگیری‌ها در غزه، انتشار اطلاعیه‌های نه چندان مطلوبی از وضعیت درآمد سه ماهه معدودی از شرکت‌ها همراه با اعلام شاخص‌هایی که بر ضعیف بودن اوضاع مسکن آمریکا دلالت داشتند هم بر نگرانی‌ها افزود و تقاضا برای طلا به‌عنوان کالایی با حاشیه ایمنی بالاتر را افزایش داد؛ اگرچه خرید فیزیکی این کالا همچنان ضعیف بود. این گمانه‌زنی که احتمالا حملات اخیر در اوکراین بیش از این گسترش نخواهد یافت، مجددا توجه سرمایه‌گذاران را به‌سمت گزارش‌های فصلی شرکت‌ها جلب کرد و درنتیجه به‌علت امیدوارکننده بودن روند بهبود، بازارهای سهام روز جمعه مثبت شد. البته سطح ریسک‌پذیری افراد هنوز چشمگیر نبود و انتشار آمارهای ضعیفی از اقتصاد اروپا دوباره فشار رو به‌پایینی بر ارزش یورو وارد می‌ساخت. در روز پایانی هفته درحالی‌که تحولات سیاسی در اوکراین و خاورمیانه پیگیری می‌شد، تمایل معامله‌گران برای شناسایی سود و اتخاذ موقعیت‌های فروش، رشد خرید سهام و نیز احتمال افزایش نرخ بهره آمریکا در آینده نزدیک عامل اصلی کاهش بهای طلا به‌شمار می‌رفت.

بازار در هفته پیش رو

چشم‌انداز مثبت سرمایه‌گذاران نسبت به‌اوضاع اقتصادی، دفاع رئیس بانک مرکزی آمریکا از روند کاهشی برنامه حمایتی فدرال رزرو و احتمال افزایش نرخ بهره آن در آینده نه چندان دور، از جمله عواملی هستند که تاثیر زیادی چه از لحاظ زمانی و چه قیمتی بر جو روانی بازار گذاشته‌اند و طبیعی است معتقد باشیم هرگونه آمار و ارقامی که مطلوبیت آنها را قوت بخشد از جذابیت طلا کم خواهد کرد. در هفته آینده نگاه سرمایه‌‌گذاران به‌نتیجه گزارش‌های مهم اقتصادی و تحولات سیاسی در جهان دوخته است و با اینکه به‌طور کلی رشد خوش‌بینی نسبت به‌روند بهبود اقتصادی قابل تامل است، اما حساسیت نسبت به‌خبرهای سیاسی همچنان بالا خواهد بود.