گروه بورس کالا- سحر نمایشی: از روز دوشنبه با انتشار اخباری مبنی بر خروج 32 گرید کالای پلیمری و شیمیایی از لیست بهین‌یاب، برخی از محصولات پتروشیمی در بازار آزاد با افزایش قیمت مواجه شدند. همچنین معاملات این محصولات در بورس کالا نیز حجم تقاضای بیشتری را نسبت به روز‌های قبل شاهد بود.
برخی از کارشناسان معتقدند هدف بورس کالا از این کار افزایش حجم تقاضا برای محصولاتی است که طی این مدت تقاضای اندکی را نسبت به سایر محصولات شاهد بوده‌اند، اما این در شرایطی است که این خبر اگرچه تقاضا در بورس را افزایش داد، ولی احتمال دارد در نتیجه آن سایر محصولات نیز با افزایش سقف رقابتی مواجه شوند.
مدیر امور ناظرین و تالارهای بورس کالای ایران در این زمینه اعلام کرد: با توجه به تعادل نسبی بازار و میزان تولید برخی محصولات در مجتمع‌های پتروشیمی، کارگروه تنظیم بازار پتروشیمی عرضه و معامله تعدادی از کالاها را در خارج از سیستم بهین‌یاب تصویب کرده و بر همین اساس متقاضیان خرید این دسته از کالاها می‌توانند خارج از سیستم بهین‌یاب و با رعایت ضوابط و مقررات دستورالعمل ثبت سفارش، از بورس کالا خرید کنند.
وی با اشاره به اینکه تا قبل از این مصوبه، کلیه متقاضیان محصولات پتروشیمی باید ابتدا در سایت بهین‌یاب یا همان درگاه اطلاعات و خدمات وزارت صنعت، معدن و تجارت ثبت‌نام کنند، گفت: هم‌اکنون ۳۲ گرید کالای پتروشیمی از چارچوب این رویه خارج شده‌ و خریداران نیاز به خرید از طریق سایت بهین‌یاب نداشته و می‌توانند مستقیم از بورس کالا خرید کنند.
مدیر امور ناظرین و تالارهای بورس کالای ایران در ادامه به معرفی این محصولات پرداخت و گفت: لیست کالاهای غیربهین‌یاب مصوب کارگروه تنظیم بازار محصولات پتروشیمی شامل برخی از گریدهای اپوکسی رزین، اسید کلریدریک، اوره صنعتی، آب ژاول، آمونیاک، پلی‌اتیلن ترفتالات، پلی‌اتیلن سبک و سنگین، پلی استایرن انبساطی، پلی بوتادین رابر، PVC، تری‌‌اتانول آمین، کریستال ملامین و منو‌اتانول آمین برخی از تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی است.
یعقوبی افزود: کالاهای اعلام شده، در حقیقت جزو کالاهایی هستند که با مازاد عرضه در بورس روبه‌رو هستند و از این پس عرضه این کالاها مشمول عرضه در «روزهای غیر‌بهین‌یاب» یعنی روزهای شنبه و یکشنبه هر هفته است.
وی تصریح کرد: بدیهی است شرایط عرضه سایر کالاها، طبق روال قبلی و از طریق و مطابق سایت بهین‌یاب صورت خواهد گرفت.
یعقوبی تاکید کرد: بورس کالای ایران تلاش داشته که نسبت به شرایط بازار و اقتصاد ملی، با هماهنگی نهادهای ناظر و مرتبط، بهترین تصمیم را اتخاذ کند؛ از این رو، همان طور که هم اکنون کالاهایی که با مازاد عرضه، از لیست بهین‌یاب خارج شده‌اند، امید است که دولت با تدبیر خود زمینه واردات آن دسته از محصولات پلیمری و شیمیایی را که با کمبود عرضه مواجهند، فراهم کند تا بازار بتواند به تعادل برسد.
مدیر امور ناظرین و تالارهای بورس کالای ایران در پایان یادآور شد: مکانیسم بازار ایجاب می‌کند که با ایجاد بستر مناسب برای عرضه و تقاضا و کشف قیمت، زمینه را برای تعادل بازار مبتنی بر منافع ملی فراهم کنیم. بورس کالای ایران در راستای این امر برخی از کالاهایی که با مازاد عرضه مواجه بوده از لیست بهین‌یاب خارج کرده است و سقف و کف قیمتی برخی محصولات را نیز تغییر داده است، بنابراین انتظار می‌رود که با واردات برخی از محصولات پلیمری و شیمیایی که در مورد آنها با کمبود مواجهیم، لازمه‌های یک بازار پویا در کشور فراهم شود. حال در این میان این سوال مطرح می‌شود که آیا حذف این کالاها از حوزه سایت بهین‌یاب خطر دلال بازی را افزایش نمی‌دهد؟
مدیرعامل کارگزاری توسعه سرمایه دنیا در پاسخ به این سوال به خبر نگار «دنیای اقتصاد» گفت: با وجود سایت بهین‌یاب افراد خارج از بورس به ‌وسیله واسطه‌گرها به این محصولات دسترسی داشتند، حال با این کار افراد خودشان کالای مورد نظر را خریداری کرده و به دلیل افزایش رقابت و رشد مجدد قیمت‌ها دست دلالان واسطه‌گران از بازار این محصولات به مرور زمان کوتاه خواهد شد.
دکتر حسن علی بشارت احسانی در ادامه افزود: این اتفاق همانند گذاشتن سقف ۱۰ درصدی اتفاق خوبی است و می‌تواند خریداران واقعی را به این بازار جذب کند.
وی افزود: در کل از نظر اصول اقتصادی این‌گونه محدودیت‌ها صحیح نیست، چرا که محدودیت، رانت‌خواری ایجاد می‌کند و موجب ورود افراد غیرحرفه‌ای به بازار می‌شود.
از طرفی برخی کارگزاران محصولات پتروشیمی معتقدند با آزادسازی سایت بهین‌یاب برای این محصولات در حقیقت اجازه ورود دلالان را به بورس داده‌ایم، در حالی که بهتر بود شرایط به گونه‌ای فراهم شود که خریدارهای واقعی وارد رینگ شوند در این صورت دیگر قیمت‌ها افزایش مجددی را تجربه نمی‌کرد.
این در شرایطی است که یکی از کارگزاران کارگزاری سینا معتقد است هدف از خروج این ۳۲ محصول از لیست بهین‌یاب فروختن محصولاتی است که طی این مدت با تقاضای اندکی مواجه شده بودند. این کارگزار گفت: ۹۰ درصد این محصولات مصرف‌کنندگان محدودی دارند، به همین دلیل با این کار خواسته‌اند تقاضا برای این محصولات را بالا ببرند.
به این ترتیب، لیست ۳۲ قلم کالای مجاز به عرضه در روزهای خارج از بهین‌یاب با قید تولیدکننده، شامل موارد زیر است: اپوکسی رزین جامد محلول در زایلین، اپوکسی رزین جامد محلول در زایلین E۱X۷۵LC، آپوکسی رزین مایع-E۰۶SPL، اسید کلریدریک، اوره صنعتی-OFF درجه یک، اوره صنعتی گرانوله، آب ژاول، آمونیاک، پلی‌اتیلن ترفتالات LUMP۱، پلی‌اتیلن ترفتالات LUMP۲، پلی‌اتیلن ترفتالات آنتی باکتریال ۶۴۱AB، پلی‌اتیلن ترفتالات نساجی ۶۴۱-OFF درجه یک، پلی‌اتیلن ترفتالات نساجی SUPER BRIGHT- OFF درجه یک، پلی‌اتیلن سبک تزریقی ۱۹۲۲T، پلی‌اتیلن سبک فیلم ۲۱۰۰TN۰۰، پلی‌اتیلن سنگین تزریقی I۳UV، پلی‌اتیلن سنگین دورانی ۳۸۴۰UA- OFF درجه ۲، پلی‌اتیلن سنگین فیلم MF۳۷۱۳، پلی‌اتیلن سنگین فیلم EX۵، پلی استایرن انبساطی ۵۰۰، پلی استایرن انبساطی ۱۴۶۰، پلی بوتادین رابر ۱۲۲۰، پلی‌وینیل کلراید E۷۲۴۴، پلی وینیل‌کلراید E۷۲۴۴-OFF درجه ۱، پلی‌وینیل کلراید E۷۲۴۴-OFF درجه ۲، پلی‌وینیل کلراید S۶۵-OFF درجه ۲، پلی‌وینیل کلراید S۷۰-OFF درجه ۱، پلی‌وینیل کلراید S۷۰، تری‌‌اتانول آمین، کریستال ملامین و منو‌اتانول آمین.