کمک دولت به تولیدکنندگان برای خروج از بحران
گروه بنگاه‌های اقتصادی- زهرا مسافر: دومین نشست تولید‌کنندگان شمش فولاد به منظور تایید نهایی برای تاسیس انجمن تولید‌کنندگان شمش فولاد، بررسی و تعیین اساسنامه و تعیین اعضای‌ هیات مدیره، بررسی و تبادل نظر درخصوص تاسیس تعاونی تولید‌کنندگان شمش و قطعات فولادی برای خرید ضایعات به‌صورت عمده و متمرکز از خارج و داخل کشور، واردات مواد اولیه و افزودنی به‌صورت عمده و متمرکز، خرید آهن اسفنجی با قیمت مناسب از تولید‌کنندگان داخلی به‌صورت عمده و متمرکز، بررسی بحران و رکود فعلی و شناسایی راهکارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت برای گریز از آسیب‌ها و عوارض آن، شناسایی خواسته‌های موثر، معقول و قابل قبول از دولت و چگونگی انجام اقدامات لازم در این خصوص، بررسی راهکارهای مناسب برای پیشگیری از کاهش قیمت شمش در محل هتل بزرگ تهران برگزار شد.

در این نشست تولید‌کنندگان شمش خواسته‌های خود از دولت به‌ویژه وزیر صنعت، معدن و تجارت را به‌صورت مکتوب ارائه کردند و خواستار یافتن راهکارهایی مناسب برای خروج از بحران شرکت‌های ذوب و تولید‌کنندگان شمش شدند.
جبران کسری ضایعات آهن به عنوان تنها راه‌حل عملی و واردات از کشورهای دیگر با قیمت مناسب و اختصاص ارز مبادله‌ای به آن از جمله خواسته‌های تولید‌کنندگان حاضر در نشست بود.
از سوی دیگر اهم خواسته‌های تولید‌کنندگان شمش حاضر در این نشست شامل موارد زیر بود:
ارائه آهن اسفنجی با قیمت منطقی و متناسب با قیمت تمام شده به شرکت‌های ذوب از سوی دولت و دستگاه‌های ذی‌ربط.
حذف ارز مبادله‌ای ‌از واردات محصولات نهایی فولادی مانند شمش، میلگرد و مقاطع فولادی و اختصاص آن به مواد اولیه کارخانه‌های ذوب آهن و تولید فولاد که مهم‌ترین آنها ضایعات آهن، آهن اسفنجی و گندله آهن است.
حذف تعرفه گمرکی واردات ضایعات آهن و فولاد، حذف هزینه 6 درصد مالیات بر ارزش افزوده از خرید ضایعات آهن وارداتی، اختصاص مبلغ 30 میلیون دلار به اضافه وام 20 میلیارد تومانی از صندوق توسعه برای خرید ضایعات و ماشین‌آلات مورد نیاز شرکت تعاونی تولید‌کنندگان شمش، اختصاص 20 هکتار زمین برای جمع‌آوری، تفکیک و فرآوری ضایعات آهن و تقسیم آن بین اعضا، تشکیل کمیته‌ای ‌برای بررسی، نظارت و تعیین نرخ فروش آهن اسفنجی که تولید‌کنندگان آن به‌رغم خرید مواد اولیه ارزان و یارانه‌ای ‌به قیمتی گران و بی‌حساب و کتاب آن را می‌فروشند، نظارت بر قیمت فروش فروآلیاژ که تولید آن در انحصار شرکت‌های داخلی قرار دارد و قیمت‌های آنها با قیمت‌های جهانی همخوانی ندارد و به هر قیمتی که می‌خواهند می‌فروشند، افزایش تعرفه گمرکی واردات شمش فولادی، میلگرد ساختمانی و سایر محصولات فولادی که در داخل کشور تولید می‌شود و همچنین ممنوعیت صادرات سنگ‌آهن به‌صورت خام. همچنین در این نشست برای تشکیل انجمن تولید‌کنندگان شمش فولاد، دیدگاه‌های مختلف در این زمینه مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نظرات موافق و مخالف برای تشکیل انجمنی موازی با انجمن فولاد کنونی مطرح شد که در ادامه می‌خوانید:
مدیر‌عامل فولاد کیمیا در این نشست با اشاره به اینکه مشکل کمبود قراضه مربوط به تمام کشورها است و تنها کشور ما با این مشکل مواجه نیست، گفت: ترکیه در حالی که قراضه را با قیمت جهانی از آمریکا وارد می‌کند از سویی دیگر صادرکننده شمش و مقاطع فولاد است و این در حالی است که در کشور ما با وجود برخورداری از انرژی فراوان در این مورد با مشکل مواجهیم.
مجید نورشرق با انتقاد از نبود رقابت سالم در کشور افزود: در مقطعی از زمان که مسائل و مشکلات اقتصادی در بازار رخ می‌دهد تولید به تنهایی نمی‌تواند مشکلات را حل کند، اما تولید‌کنندگان می‌توانند با مکانیزمی واحد و اعتبار بخشیدن به توافقات فی‌مابین مشکلات را مرتفع کنند.
وی با اشاره به اینکه در هیچ کجای جهان مواد اولیه خود را خام‌فروشی نمی‌کنند، تصریح کرد: این در حالی است که شاهد فروش 22 میلیون تن سنگ‌آهن با عیار بالا در کشور هستیم.
مدیرعامل فولاد کیمیا تصریح کرد: درحال که سنگ‌آهن با عیار بالا را به‌راحتی صادر می‌کنند، چگونه انتظار می‌رود که قیمت آهن اسفنجی با رشد مواجه نشود.
وی با بیان اینکه استرالیا به راحتی زغال صادر می‌کند، اما چین تا زمانی که کک تولید نکند حتی یک کیلو از زغال تولیدی خود را به خارج از کشور صادر نمی‌کند، خاطرنشان کرد: این در حالی است که به واسطه صادرات سنگ‌آهن از کشور، برخی از واحدهای فولادی با کمبود سنگ
آهن مواجه‌اند.
نورشرق گفت: در حال حاضر مشکل اساسی واحدهای ذوب کشور، کمبود و قیمت بالای قراضه است و باید برای ساماندهی بازار این مواد اولیه مورد نیاز تدابیری اندیشیده شود.
نظری مدیرعامل ذوب بریس نیز در این نشست با تاکید بر اینکه ایجاد اشتغال از اهداف دولت است، خاطرنشان کرد: در صورت تداوم روند کنونی و عدم تحقق نیازهای ما، واحدها با تعطیلی خطوط تولید مواجه خواهند شد، زیرا هم‌اکنون به‌شدت با کمبود ضایعات آهن مواجهیم.
به گفته وی، برای بقای واحدهای ذوب کشور دستگاه‌های ذی‌ربط باید هرچه سریع‌تر نسبت به تامین قراضه آهن تدابیر لازم را اتخاذ کنند؛ چراکه در خارج از کشور ضایعات آهن موجود است.
اباذر وردی‌نژاد، مدیر‌عامل سپاهان ذوب نیز در دومین نشست تولید‌کنندگان شمش فولاد افزود: در کشور یکسری تشکل‌‌های کارفرمایی و کارگری موجود است که هر کدام برای رسیدگی به درخواست‌ها و تبادل اطلاعاتشان از ارگان یا دستگاه ویژه‌ای ‌برخوردارند که انجمن تولید‌کنندگان فولاد از جمله آنها است که در کنار کارآمدی اما از اشکالاتی نیز برخوردار است.
وی با اشاره به اینکه انجمن یعنی نماینده بخش خصوصی و هدف از ایجاد آن یعنی عدم دخالت دولت در تصمیم‌گیری‌های آن، تصریح کرد: این در حالی است که در اعضای هیات مدیره انجمن تولید‌کنندگان فولاد کشور مدیرانی از بخش‌های دولتی حضور دارند و از این رو نمی‌توان انتظار داشت که منافع بخش خصوصی در تصمیم‌گیری‌های آنها لحاظ شود.
وردی‌نژاد تاکید کرد: زمانی که از بخش‌های دولتی سوال می‌شود چرا دامپینگ می‌کنید، در پاسخ می‌گویند ما در حاشیه سود قرار داریم ودرصورت هرگونه اعتراض سهمیه سنگ‌آهن‌مان را قطع می‌کنند، از این رو با چنین دیدگاهی تا مادامی که مدیرعامل این شرکت‌ها از سوی دولت تعیین می‌شود بنابراین عضویت آنها در انجمن فولاد چگونه NGO خوانده می‌شود.
به اعتقاد وی، انجمن صنفی با دارا بودن اعضای دولتی به هیچ وجه در قانون تعریف نشده است و تا زمانی که اعضای هیات مدیره اینگونه تشکل‌های خصوصی، مدیران دولتی باشند، نمی‌توان برای بخش خصوصی انتظار احقاق حق داشت.
جلیل اوحدی نماینده فولاد اصفهان دُر نیز در این نشست درخصوص رفع مشکلات واحدهای ذوبی گفت: واحدهای تولید شمش می‌توانند با سرمایه‌گذاری فعالیت خوبی داشته و در تعامل با انجمن تولید‌کنندگان فولاد احقاق حق و سهم خواهی کنند.
وی افزود: در برابر هیچ تشکل خصوصی نباید قرار بگیریم بلکه باید در کنار آنها باشیم تا آنچه که خواسته تولید‌کنندگان است چه از داخل یا خارج را به‌دست آوریم.
اوحدی همچنین با بیان اینکه هم‌اکنون کمبود قراضه از مشکلات اساسی تولید‌کنندگان شمش است، تاکید کرد: چنانچه واحدهای دولتی با اخذ مجوز از دولت برای تامین نیازهای خود قراضه وارد کنند و قراضه تولید داخل را نخرند، مشکلات واحدهای ذوب بخش خصوصی برطرف خواهد شد.
وی همچنین بر تشکیل شبه بورس اشاره کرد و افزود: با تشکیل این بازار ثانویه می‌توان قراضه و آهن اسفنجی مورد نیاز را خریداری و شمش تولیدی را در آن عرضه کرد؛ چراکه این بازار می‌تواند در ثبات قیمت‌ها نقش بسزایی داشته باشد.
یزدانی مدیرعامل اسپریس فولاد در دومین نشست تولید‌کنندگان شمش فولاد نیز خاطرنشان کرد: درحال حاضر صنعت فولاد کشور با مشکل اساسی تولید شمش و میلگرد مواجه است.
وی افزود: در انجمن تولید‌کنندگان فولاد اغلب تولید‌کنندگان مقاطع از جمله میلگرد عضو هستند که تامین شمش ارزان از جمله خواسته‌های آنها است، از این رو واحدهای تولید شمش با آنها تضاد منافع خواهند داشت.
مدیرعامل اسپریس فولاد همچنین به عدم برخورداری از سوبسیدهای دولتی واحدهای ذوبی اشاره کرد و ادامه داد: درصورت عدم توجه از سوی دولت ما با سرمایه‌گذاری هنگفت در این واحدها از چرخه تولید حذف خواهیم شد.
وی به کمبود ضایعات آهن از جمله مشکلات اساسی پیش روی واحدهای ذوب اشاره کرد و گفت: در تمام دنیا ضایعات آهن معامله می‌شود، اما در طبقه بندی ارزی کشور ما این موضوع از اولویت برخوردار نیست بنابراین دولت باید تدابیری اتخاذ کند تا این مهم در این طبقه‌بندی گنجانده شود.
یزدانی با بیان اینکه واحدهای ذوب کشور دارای نقاط مشترکی هستند که با انجمن تولید‌کنندگان فولاد همخوانی ندارد، افزود: اما می‌توان در کنار همدیگر برای رفع مشکلات فعالیت خوبی داشت.
به گفته وی، به‌رغم نیاز 22 میلیون تنی کشور به فولاد، 16 میلیون تن فولاد تولید شده است زیرا نمی‌توان به راحتی در کشور به تولید فولاد پرداخت، از این رو باید مشکلات ریشه‌یابی و مرتفع شود.
فرنگی‌زاده، مدیرعامل کلاچ نیز در این نشست با اشاره به اینکه در هیات مدیره انجمن تولید‌کنندگان فولاد از بخش خصوصی نیز حضور دارند، تصریح کرد: حدود یک ماه گذشته جلسه‌ای ‌در انجمن فولاد تشکیل شد که دستور این جلسه درخصوص کاهش قیمت قراضه و آهن اسفنجی بود که حتی با ایمیدرو نیزدر این خصوص مذاکراتی صورت گرفت.
مدیرعامل کلاچ با بیان اینکه ایجاد انجمنی مستقل از انجمن تولید‌کنندگان فولاد موجب تقابل میان دو انجمن می‌شود، تصریح کرد: برای برون رفت از مشکلات کنونی واحدهای ذوب کشور تنها راهکار این است که با داشتن نمایند‌گانی ‌در هیات مدیره انجمن فولاد نسبت به حل مسائل و مشکلات خود اقدام کنیم.
میر‌محمد صادقی، مدیرعامل غلتک‌سازان همچنین برای احقاق حق واحدهای ذوب از طریق حضور نمایندگانی ‌در هیات مدیره انجمن تولید‌کنندگان فولاد تاکید و تصریح کرد: چنانچه بتوان خواسته‌های مشترک و قابل اجرا را از طریق انجمن فولاد کنونی بیان و برطرف کنیم، بهتر از تشکیل انجمنی موازی با آن است.
حاج رستمی، مدیرعامل کاوه فولاد آریا نیز در دومین نشست تولید‌کنندگان شمش فولاد به کمبود قراضه و نوسان قیمت آن به عنوان مشکل اساسی واحدهای ذوب اشاره و خاطرنشان کرد: با تداوم این شرایط به ناچار مجبور به تعطیلی این واحدها هستیم.
وی درخصوص تشکیل انجمن تولید‌کنندگان شمش گفت: با وجود آنکه برخی از اعضای هیات مدیره انجمن تولید‌کنندگان فولاد دولتی هستند، اما عضوهایی از بخش خصوصی قوی نیز در این انجمن حضور دارند که نقش بسزایی در تصمیم‌گیری‌ها ایفا می‌کنند، از این رو می‌توان از نفوذ آنها برای احقاق حقوق خود استفاده کنیم.
مدیرعامل کاوه فولاد آریا افزود: به‌رغم آنکه افزایش قیمت شمش فولاد با منافع نوردی‌های عضو در انجمن تولید‌کنندگان فولاد در تضاد است، اما تشکیل انجمنی موازی منطقی نیست.
رضا شهرستانی، مدیرعامل نورد و تولید قطعات فولادی نیز در این نشست درخصوص تثبیت نرخ شمش فولاد تصریح کرد: با این کار به همان نسبت قیمت محصول نیز کاهش خواهد یافت.
وی با اشاره به اینکه قیمت‌ها را عرضه و تقاضا تعیین می‌کند، خاطرنشان کرد: کاهش یا تثبیت قیمت تنها به منزله مسکن کوتاه‌مدت است و به‌ناچار در مقطعی از زمان با توجه به شرایط حاکم مجبور به افزایش قیمت‌ها خواهیم شد.
به گفته وی، در مقطعی از زمان مجوز 100 میلیون تن تولید فولاد از سوی دولت به سرمایه گذاران در بخش نورد داده شد اما به علت کمبود شمش، واحدهای ذوب برای تولید شمش وارد مدار تولید شدند که در این برهه از زمان کمبود مواد اولیه موجب شد تا این واحدها با مشکلات زیادی مواجه شوند.
شهرستانی صرفه‌جویی و کاهش هزینه‌های تولید را تنها راه برون‌رفت از مشکلات پیش روی واحدهای ذوب دانست و افزود: تنها در این صورت می‌توان رقابت داشت.
وی با اشاره به نوسان نرخ دلار، تصریح کرد: به جای اینکه سرمایه هنگفتی را برای خرید قراضه صرف کنیم، با ایجاد یک واحد احیای مستقیم می‌توانیم آهن اسفنجی تولید کنیم تا برای حداقل 10 سال آینده واحدهای ذوب با مشکلی از این بابت مواجه نباشند.
مدیرعامل نورد و تولید قطعات فولادی خاطرنشان کرد: درحال حاضر بنادر کشور برای تخلیه قراضه آماده نیستند و این تنها در حیطه سرمایه‌گذاری از سوی دولت است.
وی با بیان اینکه با تعامل با انجمن تولید‌کنندگان فولاد می‌توان به خواسته‌های خود رسید، گفت: تشکیل انجمنی مستقل برای تولید‌کنندگان شمش اشتباه است؛ چراکه میزان تولید فولاد کشور تنها 17 میلیون تن است که اندازه تولید یک شرکت چینی نیست، از این رو تشکیل انجمن‌های موازی توجیهی
ندارد.