گروه بنگاه‌ها- زهرامسافر: محصولات فولادی به علت برخورداری از امکانات بالفعل و بالقوه می‌توانند جایگزین مناسبی برای صادرات نفتی باشند، از این‌رو با تجدیدنظر در سیاست‌های کلان دولت در صنعت فولاد این امر محقق خواهد شد.
به اعتقاد فعالان صنعت فولاد کشور، نبود مواد اولیه، واسطه‌گری، کمبود واردات، نبود سرمایه در گردش و عدم جذب سرمایه‌های لازم از جمله معضلات این صنعت محسوب می‌شود که به اعتقاد آنها تزریق موقت یارانه‌های نقدی به بخش تولید، کاهش تعرفه مواد اولیه از جمله قراضه و آزاد‌سازی صادرات محصولات فولادی به منظور تامین ارز مورد نیاز واحدهای فولادی می‌تواند از عوامل اساسی و کلیدی برای برون رفت از چالش‌های پیش روی صنعت فولاد کشور باشد.
در‌ حال‌ حاضر کشورما با کمبود شدید آهن‌ قراضه مواجه است و چنانچه قراضه مورد نیاز فولادسازان تامین نشود، تولیدکنندگان آهن‌آلات با ضرر و زیان مواجه می‌شوند.
به گفته فعالان بازار، باید به قراضه به عنوان یک کالای استراتژیک نگاه خاصی داشت. برای این منظور لازم است امکانات و زیر‌ساخت‌های لازم را فراهم کرد که راه‌اندازی سایت‌های مخصوصی جهت ترخیص قراضه همچنین توجه به بخش خصوصی می‌تواند از جمله راهکارهای موجود باشد.
یکی از راهکارهایی که طی این چند سال به آن بها داده نشده، استفاده از قراضه دریایی است. ما در حال حاضر دارای خطوط کشتیرانی بسیاری هستیم و هر ساله شاهد تعداد زیادی از کشتی‌های از رده خارجیم که با راه‌اندازی و ایجاد یک سایت فرآوری، می‌توان کشتی‌ها را تجزیه و آنها را تبدیل به قراضه کرد. با این کار هم کمبود قراضه در کشور جبران ‌می‌شود، هم اشتغالزایی ایجاد می‌گردد.
برای پیشرفت در این عرصه باید قراضه داخلی ساماندهی شود. با راه‌اندازی مراکز مکانیزه و سایت‌های مخصوص فرآوری قراضه، می‌توان قراضه با کیفیت تولید کرد که تمام این عوامل بستگی به حمایت و توجه‌های کافی دولت و وزرات صنعت و معدن دارد.
طی ماه‌های اخیر متاسفانه به علت کمبود قراضه تولیدکنندگان و فولاد‌سازان بخش خصوصی به فکر راه‌اندازی کوره‌های قوس الکتریکی به جای کوره‌های القایی شده و مصرف آهن اسفنجی به جای قراضه را در دستور کار خود قرار داده‌اند. اما عرضه آهن اسفنجی نیز با واسطه‌گری و دلالی بسیاری مواجه شده است.
مجید نورشرق، مدیر‌عامل شرکت شمش فولاد کیمیا می‌گوید: در نیمه نخست سال ۹۱ میانگین نرخ قراضه ۸۲۰ تومان در هر کیلو بود که در مدت مشابه امسال به یک هزار و ۳۴۵ تومان رسیده است. همچنین میانگین فروش این محصول در شش ماه نخست سال گذشته یک هزار و ۶۲۰ تومان بود، در حالی که میانگین فروش قراضه در نیمه نخست امسال به یک هزار و ۶۷۰ تومان رسیده است.
به گفته وی، با توجه به رشد نرخ قراضه طی مدت یاد شده، اما قیمت بیلت تنها با رشد ۵۰ تومانی همراه بوده است.
مدیرعامل شرکت فولاد کیمیا با اشاره به کاهش تولید قراضه صنعتی می‌افزاید: هم‌اکنون میزان تقاضا برای مصرف قراضه با رشد مواجه است و از آنجا که بازار کشش لازم برای پاسخگویی به این میزان مصرف را ندارد، نرخ این ماده اولیه با افزایش مواجه شده است.
وی تصریح می‌کند در حالی‌که قیمت قراضه به دلیل افزایش مصرف رشد کرده، اما به علت عدم صادرات محصولات فولادی و کمبود تقاضا، شمش فولاد شاهد افت مصرف بوده است.
نورشرق خاطرنشان می‌کند: واردات شمش از توجیه اقتصادی برخوردار نیست، زیرا شمش وارداتی هر کیلو به نرخ یک هزار و ۷۴۰ تومان تمام می‌شود، در حالی که شمش تولید داخل به‌طورمتوسط بین یک هزار و ۶۵۰ تا یک هزار و ۶۷۰ تومان عرضه می‌شود، از این رو به علت پایین بودن قیمت شمش تولید داخل، وارد‌کنندگان انگیزه‌ای برای واردات ندارند.
وی معتقد است: به علت ارزان تر بودن شمش وارداتی نسبت به تولید داخل، تقاضا برای محصول خارجی بیشتر است، از این ‌رو برای حمایت از تولید‌کننده داخلی دولت باید صادرات محصولات فولادی را آزاد کند.
به گفته مدیر عامل فولاد کیمیا به‌رغم تصمیم دولت یازدهم مبنی بر آزاد شدن صادرات، موانع پیش روی آن زیاد است و به‌راحتی امکان‌پذیر نیست.
وی با تاکید بر ایجاد بستر مناسب برای افزایش تولید فولاد و محصولات فولادی در کشور، می‌افزاید: دولت باید با فراهم کردن زیر ساخت‌های تولید از جمله برق و... علاوه بر کمک به رشد تولید در کشور موجب کاهش قیمت‌ها و بازگشت رونق به صنعت فولاد شود.
نورشرق از اجرای طرح توسعه تولید فولاد ضدزنگ برای نخستین بار در کشور خبر داد و افزود: این خط با ظرفیت تولید سالانه ۱۰۰ هزار تن تا سه ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد.
مدیر‌عامل شرکت فولادسازان جم نیز با اشاره به رکود بازار فولاد در کشور می‌گوید: هم‌اکنون بازار با کمبود تقاضا مواجه است؛ به گونه‌ای که حتی تقاضا برای شمش فولاد که ماده اولیه واحدهای فولادی است بسیار اندک است.
نادر ترکمان، کاهش پروژه‌های عمرانی را از جمله عوامل اصلی رکود حاکم بر بازار فولاد کشور می‌داند و معتقد است: به علت عدم ثبات در مسائل سیاسی کشور، شاهد عدم اعتماد در سرمایه‌گذاری در بخش عمران و مسکن هستیم.
وی همچنین تورم کاذب در بورس را برای اقتصاد کشور بسیار خطرناک می‌داند و تصریح می‌کند: سرمایه‌گذاری در تالار شیشه‌ای به منزله رونق اقتصادی نیست و برای رونق اقتصاد کشور باید سرمایه‌ها به سمت و سوی طرح‌های توسعه عمرانی و تولیدی سوق داده شود.
مدیر‌عامل فولادسازان جم با اشاره به اظهارت اخیر رییس کل بانک مرکزی مبنی بر اعلام نرخ کف برای ارز، خاطرنشان می‌کند: ۹۷ درصد از ارزی که وارد بازار می‌شود از سوی دولت است، به گونه‌ای که دولت بزرگ‌ترین عرضه‌کننده ارز به بازار محسوب می‌شود، از این رو دولت با سیاست‌گذاری خود چگونه می‌تواند موجب ثبات نرخ آن شود؛ چراکه هم‌اکنون ذخایر ارزی کشور ۳۳ میلیارد دلار اعلام شده و این عدد تمام شدنی است و ثابت نخواهد ماند. شاید دولت پس از آن نتواند ارز زیادی وارد بازار کند.
وی خواستار اجازه ورود ارز از سوی تولید‌کنندگان بخش صنعت به‌ویژه صنعت فولاد شد و اظهار کرد، این امر جز با آزاد‌سازی کامل صادرات امکان پذیر نیست. ترکمان با اشاره به اختصاص میلیارد‌ها تومان برای پرداخت نقدی طرح هدفمندی یارانه‌ها، می‌افزاید: با کاهش تولید داخل تنها شاهد افزایش روز افزون کالاهای چینی در کشور هستیم و به‌جای اینکه بودجه یاد شده صرف تولید شود، صرف حمایت از واردات می‌شود.
وی تصریح می‌کند: تنها راه برون رفت از این بحران، تقویت بخش تولید کشور است.
مدیر عامل شرکت فولادسازان جم خاطرنشان می‌کند: هم‌اکنون قیمت قراضه به شمش نزدیک شده، از این رو خرید قراضه را به طور کامل متوقف کرده؛ چراکه توان مالی واحدهای خریدار بسیار اندک است. وی با اشاره به اینکه واردات قراضه نیز به صرفه نیست، خواستار حذف تعرفه واردات قراضه و آزادسازی صادرات محصولات فولادی شد.
ترکمان می‌گوید: دولت باید به تولید‌کنندگان محصولات فولادی فرصت استفاده از ظرفیت‌های صادراتی را بدهد؛ چراکه با صادرات به کشورهای همسایه می‌توان قراضه وارد کرد تا از این طریق نیاز کارخانه‌های تولیدی برطرف شود.
وی با بیان اینکه به علت کمبود مواد اولیه و سرمایه در گردش، اغلب فولادسازان با زیان هنگفتی مواجه شده اند، تصریح می‌کند: از این رو در سررسید بانک‌ها با مشکلات عدیده روبه‌رو شده‌ایم.
مدیر عامل شرکت فولادسازان جم خاطرنشان می‌کند: واحدهای ذوب علاوه بر کمبود قراضه با مشکل دلالی در بازار آهن اسفنجی نیز مواجه‌اند.
به گفته وی، هم‌اکنون مصرف قراضه در کشور سالانه ۴ میلیون تن است که در شرایط نرمال ۲ میلیون تن آن باید در داخل کشور تولید و مابقی از طریق واردات تامین شود، این درحالی است که در شرایط کنونی این امر محقق نمی‌شود و واحدها بشدت با کمبود قراضه مواجه‌اند.
وی خواستار تجدید سیاست‌گذاری مناسب در بخش فولاد کشور شد و گفت: صنعت فولاد کشور به علت برخورداری از زمینه صادراتی مناسب در میان محصولات غیر‌نفتی می‌تواند جایگزین مناسبی برای صادرات نفت باشد. ترکمان عدم جذب سرمایه‌گذاری مناسب در صنعت فولاد کشور را اساسی ترین مشکل در رشد صنعت فولاد کشور می‌داند و می‌افزاید: از این رو حمایت دولت را می‌طلبد تا بخش خصوصی با قدرت و اطمینان بیشتری وارد عرصه تولید شود.
وی با اشاره به اینکه فولاد از هزاران زنجیره بالادستی و پایین دستی برخوردار است، می‌گوید: در این مقطع از زمان تنها راه نجات صنعت فولاد کشور آزاد‌سازی صادرات است.
مدیرعامل شرکت فولادسازان جم با اشاره به نیاز کشور به ۵/۲۴ میلیون تن فولاد در سال و تامین ۱۴ میلیون تن آن از طریق واردات، می‌گوید: دولت دهم به منظور کاهش قیمت‌ها جلوی صادرات را گرفت و از سویی دیگر میزان واردات فولاد نیز کاهش یافت که الان شاهد وضعیت نابسامان بازار فولاد در کشور هستیم و رکود شدیدی بر این بازار حاکم است.
وی معتقد است: در شرایط رکود حاکم بر بازار فولاد کشور، دولت می‌تواند با تزریق موقت یارانه‌های نقدی به این صنعت رونق را به این بخش برگرداند.