کاهش قیمت‌ها در راه است؟

گروه بورس کالا- سحر نمایشی: اتفاقی که در بازارهای کالایی افتاده یا در حال رخ دادن است؛ لزوما به معنای این نیست که معامله‌گران حدس می‌زنند که قیمت فلزات پایه قرار است پایین بیاید و انتظار کاهشی شدن بازار را دارند، بلکه تصمیمات مبتنی بر چشم‌اندازهایی است که از آینده مطرح می‌شود. در حقیقت فعالان بازار با استناد به تحولات مثبت سیاسی، پیش‌بینی رشد قابل توجه بازار فلزات پایه را در ماه‌های آتی دارند و همین عامل در این زمان موجب می‌شود تجار دست از خرید بکشند و به فروش کالاهایشان بپردازند تا کاهش بیشتر قیمت‌ها موجب زیان مبادلاتشان نشود، درنتیجه با کاهش تقاضا و افزایش عرضه در بازار، مبادلات به صورت کوتاه‌مدت با رکود مواجه می‌شوند؛ اما می‌توان این پیش بینی را مطرح کرد که این روند به زودی تغییر خواهد کرد. این در حالی است که کاهش مداوم قیمت‌ها در بورس کالا برای این فلزات اساسا شرایط مطلوبی را برای خریداران رقم زده است. البته این روزها عامل اساسی و تاثیرگذار بر روند قیمت فلزات پایه در بازار داخلی نرخ ارز است که با توجه به پیشینه مثبت رییس‌جمهور منتخب در تعامل سازنده با دنیا، فعالان حدس می‌زنند که ممکن است گشایشی در بخش دیپلماسی سیاسی و هسته‌ای اتفاق بیفتد و دست بانک مرکزی، یعنی بازیگری که مدت‌ها است قدرت خود را در این بازار از دست داده، قرار است بازتر شود. به این ترتیب این عامل موجب شده بعد از اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری، مردم نظر مثبتی به تبدیل دارایی ارزی خود به ریال داشته باشند که این موضوع نیز با اثری که بر کاهش قیمت‌ها به خصوص در بازار فلزات پایه و قیمت‌های پایه عرضه محصولات در بورس کالا داشت روند مناسبی را برای این دسته از فعالان رقم زد. این در شرایطی است که روند کاهشی قیمت ارز که پس از انتخابات آغاز شده بود مدتی است که جای خود را به ثبات قیمت داده و البته در این مدت موضوع دومی هم به کمک قیمت‌ها آمد و کاهش قیمت‌های جهانی این محصولات باعث شد در کنار ثبات نرخ ارز شاهد کاهش قیمت‌ها باشیم؛ به طوری که آخرین معاملات مس در بورس کالا با حدود ۵۰۰ تومان کاهش در قیمت به ازای هر کیلو مواجه شد. کارشناسان معتقدند اگر اتفاق مثبت دیگری در حوزه سیاست خارجی پیش نیاید تغییر و تحولات شکل‌گرفته در عرصه سیاسی می‌تواند دلار را در همین حدود فعلی نگه دارد که در این صورت نگاه بازار به قیمت‌های لندن خواهد بود که این روزها نوسانات بالایی را تجربه می‌کند. البته برخی از فعالان بازار می‌گویند اگر توافق خاصی در بحث مذاکرات هسته‌ای رخ ندهد و بانک‌ها همچنان با محدودیت روبه‌رو باشند، بعید است که افت قیمت‌ها ادامه داشته باشد؛ چراکه روند بازارهای جهانی نیز مثبت شده است. در این میان اما مساله دیگر آن است که احتمالا روند افزایشی جدید قیمت‌ها پایدار نخواهد بود: چراکه تحولاتی در بورس لندن در شرف وقوع است که گفته می‌شود این تصمیمات بر قیمت‌های نهایی در این بازار اثر‌گذاشته و قیمت‌ها را کاهش خواهد داد. بر اساس گزارش رویترز که روی سایت بورس کالا قابل مشاهده است، چارلز لی، مدیر اجرایی بورس هنگ کنگ، اعلام کرده است با ضوابط جدیدی که به هیات مدیره پیشنهاد شده قرار است زمان تحویل کالا از انبارهای این بورس به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یابد. بر این اساس، مقررات جدید از آوریل سال آینده اجرایی خواهد شد که احتمالا در همان ابتدا تاثیر خود را بر بازار خواهد گذاشت؛ به طوری که خیلی سریع دو شرکت گلنکور و گلدمن مترو یونیت، جوایز و مشوق‌های مالی تخصیص داده شده به امر جذب کالا به انبار را به حالت تعلیق درآورده‌اند. در این گزارش با اشاره به تاثیر انبارداری و هزینه‌ها و اثرات آن بر معاملات آمده است سر و صدایی که هفته قبل در میان معامله‌گران فلزات به راه افتاده بود نه به خاطر افزایش مصرف فلزات در چین و نه به علت سیاست‌های پولی آمریکا، بلکه به دلیل تغییر سیاست‌ها و ضوابط انبارداری بورس فلزات لندن بود. فایننشال تایمز نیز طی گزارشی نوشت: این اتفاق که درست شش ماه پس از خرید بورس فلزات لندن توسط گروه بورس‌های هنگ‌کنگ صورت می‌گیرد، با هدف کاهش صف‌‌های انتظار برای تحویل کالا از برخی انبارهای این بورس در نقاط مختلف جهان صورت می‌پذیرد. به گفته معامله‌‌گران و تحلیلگران بازار فلزات در صورت پیگیری و اجرای این امر توسط بورس فلزات لندن، تاثیرات آن بر بازار جهانی فلزات بسیار چشمگیر بوده و دست شرکت‌های بزرگ انبارداری را از بازار تحویل فیزیکی فلزات کوتاه کرده و احتمالا کاهش قیمت‌های جهانی فلزات را به دنبال خواهد داشت. در این میان به گفته دانکن‌هابس، تحلیلگر فلزات در شرکت مک کواریز، تردیدی نیست که این امر یکی از تحولات بزرگ در بازار محصولات فلزی LME خواهد بود. در این گزارش همچنین با اشاره به بحران اقتصاد جهانی در سال ۲۰۰۸ اعلام شده است که تقاضا برای فلزات صنعتی از سوی مصرف‌کنندگان جهانی کاهش یافته و این امر منجر به انباشت فلزات در انبارها شد. از همین رهگذر موجودی انبارهای بورس لندن (LME) از یک و نیم میلیون تن در ابتدای سال ۲۰۰۸ به بیش از شش میلیون تن در انتهای سال ۲۰۰۹ افزایش یافت که در حال حاضر موجودی انبارهای بورس فلزات لندن نزدیک به ۸ میلیون تن است. بنابر تحلیل موجود، ماندن محصولات فلزی در انبارها یعنی پرداخت هزینه‌های انبارداری بیشتر به شرکت‌های انبارداری و این یعنی یک کسب و کار پرسود در این عرصه، لذا با همین دیدگاه بسیاری از بانک‌ها و شرکت‌ها و معامله‌گران بزرگ کالایی مانند گلدمن ساکس، جی پی مورگان، گلنکور و ترافیگورا با ورود به این عرصه اقدام به خرید شرکت‌های بزرگ انبارداری نمودند تا از منافع سرشار انبارداری فلزات LME منتفع شوند. حال گرچه ورود فلزات به انبارهای تحت پوشش LME محدودیتی نداشت اما خروج آنها به واسطه مقررات LME با محدودیت حجمی و مقداری مواجه بود. این امر موجب بروز مشکلات حاد در برخی انبارها و ایجاد زمان‌های انتظار بیش از یک سال در خصوص برخی فلزات شد. با طولانی شدن زمان تحویل کالای فلزی، صاحب کالا مجبور بود هزینه انبارداری فلز خود را از زمان ورود تا لحظه خروج، به انبار پرداخت نماید. بنابراین هرچه نوبت تحویل کالا طولانی‌تر می‌شد، سود بیشتری نصیب مالک انبار می‌شد و این یعنی یک درآمد تضمین شده. لذا از همین رو برای انباردار مقرون به صرفه بود که فلز را خریده، در انبار قرارداده و آن را به عنوان فروشنده در بورس فلزات لندن مجددا معامله نماید به طمع اینکه خریدار بعدی مجبور است تا زمان دریافت کالا در نوبت تحویل بماند و هزینه انبارداری را او بپردازد. طی دو سال گذشته شرکت‌های انبارداری تقریبا تمام محصولات مس، آلومینیوم و روی موجود در بازار را بلعیده و در انبارهای خود ذخیره کرده‌اند. این به اصطلاح جنگ انبارها موجب شد تفاوت پریمیوم قیمت بازار نقدی و قیمت LME به بیشترین میزان خود رسد و حد نصاب‌های جدیدی از خود برجای گذارد و عملا با ایجاد شکاف و فاصله قیمتی زیاد بین فلزمعامله شده در لندن و کالای مورد معامله در بازار فیزیکی ارتباط قیمتی بین دو بازار را از بین ببرد و باعث شود مصرف‌کنندگان بزرگ از کوکاکولا تا جنرال موتورز آمریکا عدم خشنودی و رضایت خود را از وضع پیش آمده ابراز نمایند. در این میان اما تقلیل دوره انتظار، کاهش قیمت‌ها را به‌ویژه در خصوص آلومینیوم به‌دنبال خواهد داشت. از سال ۲۰۱۰ تاکنون پریمیوم بازار نقدی تا دو برابر افزایش یافته بود. البته ناگفته پیداست که کاهش قیمت‌ها فشار قابل ملاحظه‌ای را بر تولیدکنندگان بزرگی همچون روسال، کالکو، ریو تینتو و آلکوآ که اخیرا افت قیمتی بی‌‌سابقه‌ای را تجربه کرده بودند وارد آورد. به گفته یکی از مدیران کالایی این افت قیمت برای تولیدکنندگان بسیار ناگوار است و اینکه چرا تاکنون این تولیدکنندگان کار را تعطیل نکرده‌اند، همین پریمیوم‌های بالا و قیمت‌های زیاد است. در صورت کاهش پریمیوم‌ها بسیاری از تولیدکنندگان واسط آلومینیوم از گردونه تولید خارج خواهند شد. اما تاثیر دوم کاهش قیمت‌ها چندان به راحتی قابل پیش‌بینی نیست. از سوی دیگر این کاهش قیمت، تاثیر منفی بر خریدهای پوششی آلومینیوم توسط بانک‌ها خواهد گذارد و روند کاهش قیمت‌ها را سرعت خواهد داد. معامله‌گر مک کواریز می‌گوید: تاثیر این پیشنهاد بورس هنگ‌کنگ، سرعت تحویل در انبارهای دیترویت آمریکا و هلند را افزایش داده به نحوی که خروجی انبارها در این دو منطقه، معادل تولید دو کارخانه آلومینیوم‌سازی متوسط بوده است. با این حال، به نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت بازار به ثبات برسد. به ویژه معامله‌گران معتقدند ماهیت ضوابط پیشنهادی به این معنا است که پذیرش کالا توسط انبارها همواره سودآور و اقتصادی نخواهد بود. به علاوه، این تغییر مقررات، بازار را شکننده‌تر خواهد کرد؛ چراکه بسیاری از معامله گرانی که در LME فروشنده بوده‌اند، نخواهند توانست به تعهد خود مبنی بر تحویل فلز به انبار این بورس و تسویه قراردادشان عمل نمایند و با این کار شاید انبارها از پذیرش فلزات امتناع ورزند. آنچه مسلم است این است که چنانچه مقررات مورد نظر آقای لی- که زمانی به طنز از آن به «سلاح بازوکا» یاد می‌کرد- اجرایی شود، تغییرات بنیادی در تجارت و معاملات آلومینیوم و بعضا با تاثیر کمتر در بازار سایر فلزات ایجاد خواهد کرد و به قول یک معامله‌گر آلومینیوم چشم‌انداز بازار را تغییر خواهد داد.

کاهش قیمت‌ها در راه است؟