گروه بورس کالا - نایب رییس دوم کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه ۳۰ تا۴۰ درصد تقاضای فعلی بازار ارز کاذب است، از حذف این تقاضا در بورس ارز، حرکت به سمت نظام تک نرخی و نرخ تعادلی ارز خبر داد. وی در عین حال گفت: بانک مرکزی از این مکانیزم استقبال نکرده است. پورابراهیمی در گفت‌وگو با فارس در مورد تشکیل کارگروه ارزی و راه‌اندازی معاملات ارز در بورس و اثر آن بر نرخ مرجع و بازار ارز گفت: به خاطر اینکه در چند ماه گذشته حجم زیادی از معاملات ارز در بازار غیررسمی و غیرشفاف انجام شده و با توجه به پیشنهاد نمایندگان مجلس قرار شد با راه‌اندازی معاملات ارزی در بورس و گواهی ارزی به سمت شفافیت و نزدیک شدن به تک نرخی شدن ارز حرکت شود.

وی افزود: در حال حاضر برخی مدیران دولت ادعا می‌کنند، اگر کالاهای اساسی با ارز مرجع ۱۲۲۶ تومان وارد کشور شده، باید براساس همان نرخ به مردم فروخته ‌شود، در حالی که هیچ کالایی در بازار پیدا نمی‌شود که براساس دلار مرجع به مردم عرضه شود و همه کالاها براساس نرخ بازار آزاد ارز محاسبه و به مردم فروخته می‌شود.

نایب رییس دوم کمیسیون اقتصادی تاکید کرد: اختلاف بین نرخ ۱۲۲۶ تومان قیمت ارز و نرخ بازار آزاد تفاوت قابل توجهی است که رانت بزرگی نصیب عده‌ای می‌کند، به گونه‌ای که حتی برنج و روغن که از کالاهای اساسی بوده و با نرخ مرجع وارد کشور شده‌اند، براساس نرخ بازار آزاد به مردم فروخته شده است.

وی تاکید کرد: هیچ کالایی در بازار یافت نمی‌شود که بر اساس دلار ۱۲۲۶تومانی محاسبه و به مردم فروخته شود.

پورابراهیمی افزود: نمایندگان مجلس اعتقاد دارند که دو نرخی بودن ارز و تفاوت فراوان قیمت بازار آزاد و مرجع ارز باعث رانت اقتصادی فراوانی شده که نصیب عده‌ای خاص می‌شود، اما مصرف‌کننده نهایی که همان مردم هستند، همه کالاهای موجود بازار را براساس محاسبه نرخ بازار آزاد ارز دریافت می‌کنند.

این نماینده مجلس افزود: معاملات ارز در بازار، غیرشفاف و رانت‌جویانه بوده و نمایندگان تصمیم گرفتند تقاضاهای مختلف بازار را به سمت یک بازار شفاف هدایت کنند.

قرارداد آتی ارز ابزار کنترل قیمت

پورابراهیمی گفت: قیمت واقعی ارز با راه‌اندازی بورس و روی تابلو مشخص می‌شود. همچنین با راه‌اندازی ابزارهای مشتقه ارز یا قراردادهای آتی، ابزار سوم کنترل نرخ ارز در بازار به وجود می‌آید و به نظر من بازار آتی ارز می‌تواند در تعادل ارزی موثر واقع شود.

عدم استقبال بانک مرکزی از بورس ارز

وی گفت: بانک مرکزی به جای استقبال از پیشنهاد نمایندگان برای ساماندهی بازار غیررسمی ارز، متاسفانه این پیشنهاد را پس می‌زند و شاید این به دلیل همان ساختار سنتی مدیریت ارزی در بانک مرکزی است.

پورابراهیمی افزود: ابزاری که براساس پیشنهاد نمایندگان مجلس طراحی شده، قیمت تعادلی معاملات نقدی ارز را کشف می‌کند و در قراردادهای آتی نیز مانند قرارداد آتی سکه قیمت ارز تعیین می‌شود.وی افزود: قراردادهای آتی با مهر بانک مرکزی قابل خرید و فروش است و حواله‌های ۳ تا ۶ ماهه ارزی در بازار معاملات ارزی خرید و فروش می‌شود که البته مقداری از این قراردادها در سررسید به دارنده آن اوراق پرداخت می‌شود و ناشر همه این اوراق ارزی بانک مرکزی است و خریدار آن نیز کارخانه‌ها و واردکنندگان کالا هستند.وی افزود: مثلا اگر یک کارخانه داروسازی بخواهد برای ۶ ماه آینده مواد اولیه تولید دارو وارد کند، از بازار فیوچرز (آتی) ارز اقدام به خرید اوراق آتی ارز می‌کند و به این ترتیب کم‌کم بازار کاذب ارز حذف می‌شود.

در عین حال، قائم‌مقام صندوق توسعه ملی نیز در گفت‌وگو با ایسنا با تشریح چگونگی راه‌اندازی بورس ارز گفت: در گام اول حدود ۱۰۰ الی ۲۰۰ میلیون دلار را در بازار عرضه می‌کنیم و در حال تلاش برای کاهش سود تسهیلات ریالی صندوق توسعه هستیم.محمدقاسم حسینی درباره راه‌اندازی بورس ارز اظهار کرد: در پی نوسانات نرخ ارز طی یک ماه اخیر، باید با توجه به محدودیت‌های بانک مرکزی برای مدیریت منابع ارزی تلاش و در وهله اول اختصاص ارز به واردات را اولویت‌بندی کرد.وی در ادامه با بیان اینکه سیستم ارز دو یا چند نرخی می‌تواند باعث ایجاد رانت شود، گفت: طی دو، سه هفته اخیر بحثی مطرح شد مبنی بر اینکه به جای ارائه ارز از طریق بانک‌ها و صرافی‌ها، بورس ارز راه‌اندازی شود، تا شفاف‌سازی صورت بگیرد.قائم‌مقام صندوق توسعه ملی با اشاره به اینکه در بورس اطلاعات مربوط به کالا افشا می‌شود و مشخصات خریداران و فروشندگان وجود خواهد داشت، اضافه‌ کرد: نرخ ارز در بازار و بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و معاملات پنهانی و رانت در این بخش از بین می‌رود.