گروه بورس کالا - منیژه حیاتی: هفته گذشته نوسان قیمت ارز، میلگرد را در بازار آزاد خیلی زودتر از آنچه انتظار می‌رفت به سطح 2هزار تومان رساند و شمش هم برخلاف روند نزولی قیمت مقاطع در روز چهارشنبه، در این روز در معاملات بورس کالا با جهش 200 تومانی روبه‌رو شده و مرز 1470 تومان را رد کرد.

شاخص‌ترین شرایط بازار در هفته گذشته توقف معاملات و محدود شدن عمق بازار بود؛ چرا که از یک سو فروشنده‌ها چه تجار و چه تولیدکننده علاقه ای به فروش نداشتند و از سوی دیگر خریداران هم به دلیل بالا بودن قیمت‌ها از خرید خودداری می‌کردند؛ اما شرایط برای معاملات بورس کالا متفاوت بود به طوری که هم در روز یکشنبه و همزمان با عرضه‌های ذوب آهن و هم در روز چهارشنبه و در عرضه شمش فولاد تقاضای زیادی وارد رینگ شده کما اینکه این شرایط قیمت میلگرد را در بورس از محدوده ۱۶۰۰ و قیمت شمش را از ۱۴۰۰ رد کرد.
به نظر برخی از کارشناسان برگشت قیمت میلگرد در بازار آزاد طی روز چهارشنبه و کاهش آن از محدوده 2 هزار تومان به 1900 به دلیل عرضه‌های بورس و به خصوص رشد قیمت آن بود؛ چرا که معاملات بورس تفاوت نرخ‌های بورس و بازار را به حداقل رساند.
البته نمی‌توان از تاثیر کاهش قیمت ارز در روز چهارشنبه نیز غافل بود؛ چرا که در هر صورت اغلب تصمیماتی که این روزها در بیشتر بازارهای کالایی گرفته می‌شود با در نظر گرفتن میانگین نرخ ارز آزاد است و این موضوع قاعدتا بر روی نرخ ارز هم تاثیر گذار بوده.
افزایش 200 تومانی قیمت شمش توجیه داشت؟
در این میان نکته‌ای که وجود دارد این است که افزایش قیمت شمش به ۱۴۷۰ تومان در بورس کالا در حالی از سوی فولادسازان رقم خورد که این کالا برای سلف ۳۰ مهر که احتمالا تحویل آن تا ۱۵ آبان ماه انجام خواهد شد، عرضه شده و حتی با در نظر گرفتن محدودیت‌هایی که در خصوص واردات شمش وجود دارد و با وجود افت ۲۴ درصدی حجم واردات این کالا در ۴ ماهه نخست امسال به نظر می‌رسد فولادسازان با پذیرش این قیمت‌ها تا حدودی ریسک کرده‌اند و اصولا این موضوع را که ممکن است با کاهش احتمالی قیمت ارز در حجم واردات شمش تا زمان تحویل این کالا، تغییری رخ بدهد در نظر نگرفته اند. اگرچه از نظر برخی از کارشناسان بازار این موضوع بعید به نظر می‌رسد که حتی پس از کاهش نرخ ارز، با در نظر گرفتن سختی‌هایی که واردات کالا دارد در حجم شمش وارداتی تغییر خاصی پدید آید.
از سوی دیگر باید این موضوع هم در نظر گرفته شود که تولید محصول با شمش مذکور تنها در صورتی توجیه‌پذیر است که میانگین قیمت میلگرد با آن هماهنگ باشد.
در نتیجه برخی از تجار معتقدند: این موضوع باعث خواهد شد تا بازار چه به دلیل قیمت سلف شمش و چه به دلیل قیمت سلف مقاطع که در بورس ثبت شده، در برابر کاهش قیمت‌ها تا زمان تحویل این کالاهای فروخته شده، مقاومت کند به خصوص که با در نظر گرفتن شمش ۱۴۷۰ تومانی بورس، میلگرد تولیدی از آن باید حداقل در حدود ۱۸۰۰ تومان باشد.
بازار آتی به کمک سلف بیاید
اصولا این موضوع که تجار پس از خرید محصول از بورس تا زمان تحویل کالاهایشان و بعضا چند روز قبل از توزیع آن در بازار اقدام به بازارسازی‌های کاذب می‌کنند همیشه در بازار آهن وجود داشته که منجر به ضرردهی یک عده و کسب سود زیاد برای عده‌ای دیگر می‌شود.
از این رو به نظر می‌رسد در این مقطع یکی از خلأ‌های موجود در بازار فولاد که همان پایین بودن قدرت تصمیم‌گیری برای آینده به‌خصوص برای تولیدکننده‌ها و بازارسازی‌های نامتعارف است، نمایان شده است در صورتی که از نظر کارشناسان بازار، در صورتی که بازار در کشف قیمت‌های سلف توان بیشتری داشت از میزان این مشکلات کاسته می‌شد.
از میان راه‌های موجود به نظر می‌رسد تعیین قیمت شمش فولاد و ارز در بازار آتی، روش قابل‌قبول‌تری است به خصوص که در حال حاضر با وجود رشد قابل‌توجه هزینه حمل در مقایسه با سال‌های اخیر همچنان ارز، مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده نوسان بازار است و در صورتی که معامله‌گران به خصوص تولیدکننده‌ها بتوانند ارزیابی دقیقی از شرایط روند آتی قیمت ارز داشته باشند در فرآیند قیمت گذاری مواد اولیه در معاملات سلف با مشکلات کمتری مواجه می‌شوند ضمن اینکه با دید بازتری نسبت به فروش کالاهای سلف خود در بورس اقدام خواهند کرد. این موضوع زمانی اهمیت پیدا می‌کند که به یاد حذف چند شرکت بخش خصوصی از بورس به دلیل عدم‌توانایی‌شان در انجام تعهدات تحویل کالا می‌افتیم. این شرکت‌ها از آنجا که در زمان تحویل محصول نهایی به خریداران بورسی باید شمش گران‌تری را برای تولید این کالاها تهیه می‌کردند در نتیجه با مشکل مواجه شدند از این رو این نگرانی وجود دارد که این بار یا حتی در آینده این موضوع بر عکس قبل رخ داده و قیمت میلگرد در بازار و در چند ماه آتی، در مقابل نرخ شمشی که از بورس خریداری شده پایین‌تر باشد.
البته یکی از کارشناسان بازار معتقد است: با در نظر گرفتن شرایط فعلی بازار، طبیعی است که فولادسازان تا این حد نسبت به خرید شمش از بورس حساس باشند و به نظر می‌رسد ریسک خرید محصول اولیه با نرخ بالا‌تر را به نداشتن آن ترجیح داده‌اند.
به خصوص که آخرین آمارها نشان می‌دهد طولانی شدن فرآیند واردات کالا و محدودیت ارز مرجع باعث شد تا در ۴ ماه ابتدایی سال جاری واردات شمش فولادی از نظر حجم ۲۴ درصد و از نظر ارزش ۲۲ درصد کاهش داشته باشد.
البته شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه به دنبال رشد قیمت مقاطع در بازار داخلی و توجیه پذیر شدن واردات شمش با ارز آزاد 1900 تومانی اخیرا تعدادی از واردکننده‌ها اقدام به واردات شمش کرده‌اند، اما پس از اینکه هفته گذشته میانگین قیمت ارز از مرز
۲ هزار تومان رد شد، گمانه‌زنی‌هایی مطرح شد که ممکن است رشد قیمت ارز، انگیزه واردات را دوباره کاهش دهد و ثبت سفارش خرید شمش وارداتی کاهش یابد.
از این رو به نظر تجار در صورتی که نرخ ارز پایین‌تر از 2 هزار تومان باشد برای واردکننده‌ها، انگیزه واردات ایجاد خواهد شد و اگر میانگین قیمت ارز بیش از این افزایش یابد بعید است که واردات بیشتر شود.
در نتیجه تنها یک سوال باقی می‌ماند آن هم اینکه آیا ممکن است نوسان و التهاب بازارها به خصوص ارز تا مهرماه محدود شود و شرایط بازار تغییر کند یا خیر؟
شاید بهترین پاسخ به این سوال را بتوان زمانی ارائه داد که قیمت ارز در بازارهای آزاد تعیین شود که اتفاقا یکی از طرح‌های جدید دولت است که اخیرا از سوی دولت مطرح شده و به نظر می‌رسد تعیین نرخ آتی ارز بتواند برای سردرگمی معامله‌گران و صنعتگران حوزه فولاد، راه‌حلی اساسی باشد.

عقب‌نشینی بازار در آخرین روز
طی معاملات هفته گذشته میانگین قیمت میلگرد نرمال در بازار آزاد از ۱۷۵۰ تومان در روز شنبه به ۱۸۱۰ تومان در روز یکشنبه رسید و به دنبال رشد قیمت محصولات ذوب آهن، روز دوشنبه و سه شنبه میانگین قیمت آن به مرز ۲ هزار تومان رسید البته نوسان منفی ارز تا حدودی قیمت‌ها را در روز چهارشنبه تعدیل کرد و میلگرد به ۱۹۱۵ تومان رسید. تیرآهن سایز پرفروش بازار (۱۸) هم از ۳۰۲ هزارتومان در ابتدای هفته به ۳۳۰ هزار تومان در اواسط هفته رسید و در نهایت در روز چهارشنبه در هر شاخه به ۳۲۸ هزار تومان کاهش یافت.