متدی برای پیشگویی رونق و رکود

گروه بورس کالا - سودابه قیصری: امیر ناصرحجتی مبتکر روش محاسبات حجمی برای پیش‌بینی قیمت‌ها است. او دانش‌آموخته رشته‌های مهندسی نرم‌افزار و مدیریت سرمایه‌گذاری است و چهار سال اخیر را صرف توسعه این روش کرده است. وی مشاور مالی در موسسات سرمایه‌گذاری سنگاپور و مالزی و مدرس مدیریت سرمایه‌گذاری است و در زمینه آموزش برخی اصول این روش از مهرماه سال‌جاری در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران آغاز به تدریس خواهد کرد. به اعتقاد وی، روند تغییر قیمت‌ها در بازارهای مالی، متاثر از بازی‌های پنهانی است و این بازی‌ها از طریق تغییرات حجم معاملات در بازار قابل تشخیص است. در این خصوص با این کارشناس بازار به گفت‌و گو نشسته‌‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

***

شما پنج ماه قبل در صفحه شخصی‌تان، پیش‌بینی سقوط قیمت نفت‌خام و طلای جهانی را داشتید. در حالی‌که اقتصاددان‌ها و انتظار فعالان بازارهای مالی این بود که با بحران تنگه هرمز و تحریم‌های نفتی، قیمت نفت بسیار بالاتر از قیمت فعلی می‌رود و همچنین انتظار آنها افزایش قیمت طلا بود؛ درحالی‌که بر خلاف خبرها و انتظارات، پیش‌بینی‌های شما اتفاق افتاد. مبنای کار شما چیست و چگونه به این نتایج رسیدید؟

نوسانات قیمت‌ها، تصادفی نیست و پشت پرده هر روند و تغییر قیمت، یک بازی پنهان نهفته است و گروه‌هایی این بازی را ساخته و از آن در جهت سود خود استفاده می‌کنند و قبل از انتشار یا اتفاق افتادن یک واقعه، سهام یا محصول مورد نظر خود را خریده و بعد از انتشار خبر با سود بسیار بالا خارج می‌شوند. روش‌های پیش‌بینی من بر اساس شناسایی همین بازی‌های پنهان با محاسبات حجم معاملات است. اگر همان مسیری را برویم که سرمایه بازی‌ساز (Smart money) رفته، معمولا پیش‌بینی‌ها درست محقق می‌شود در حالی که اقتصاددان‌ها معمولا بعد از اتفاق افتادن یک واقعه آن را تحلیل می‌کنند.

ممکن است درباره بازی‌های پنهان بیشتر توضیح دهید؟

برای مثال سه ماه قبل از واقعه ۱۱ سپتامبر، حجم معاملات طلا در بورس نیویورک بالا رفت. در همین زمان شاخص‌های بورس آمریکا در جهت قرارداد فروش (sell off ) معامله شدند؛ یعنی روی سقوط قیمت آنها شرط بسته بودند. همچنین در شرکت هالیبرتون که متعلق به دیک چنی معاون بوش بود، همین الگوهای حجمی پدید آمد. هالیبرتون علاوه بر امور نفتی، قراردادهای لجستیکی ارتش آمریکا را نیز بر عهده دارد. سپس، با وقوع ۱۱ سپتامبر قیمت طلا اوج گرفت، شاخص‌های سهام آمریکا سقوط کرد و همچنین با جنگ افغانستان و عراق و نیاز به امور لجستیکی بیشتر ارتش، سود بیشتری نصیب این شرکت شد؛ بازارهای مالی محلی برای بازی سرمایه‌ها است.

آیا بین بحران اقتصادی غرب و همین بازی‌های پنهانی که گفتید رابطه وجود دارد؟

بانک گلدمن ساکس، قبل از شروع بحران اقتصادی آمریکا روی سقوط قیمت اوراق قرضه مسکن، شرط بسته بود. کمیسیون اوراق بهادار آمریکا گفت که با سقوط بازار مسکن، سرمایه‌گذاران اوراق بهادار وام‌های فقط یک سبدی، بیش از یک میلیارد دلار متضرر شدند. گلدمن ساکس که یکی از مهم‌ترین بانک‌های سرمایه‌گذاری جهان است از بحران‌های مالی جهانی اخیر تقریبا مصون ماند. تقریبا تمام روسای بانک مرکزی و خزانه داری آمریکا از مدیران قبلی گلدمن ساکس بوده‌اند. همچنین نخست وزیر قبلی و رییس بانک مرکزی ایتالیا، کمیسر اروپا در امور تعرفه و تجارت همگی از مدیران رده بالای این بانک بودند. بانک مذکور قبل از سال ۲۰۰۷ با فروش اوراق قرضه‌ای که پشتوانه آنها اسناد بهادار دیگری بوده، مشتریان خود را فریب داد و آنها را به معاملات پیچیده‌ای کشاند که پشتوانه آنها اعتبارات رهنی بی پشتوانه بوده، بدون آنکه آنها را آگاه سازد حتی خود، همزمان بر سقوط آنها شرط بست. از یک سو بانک خود را از شر دارایی‌های رهنی بی‌پشتوانه رها می‌کرد، از طرفی همچنان به ترغیب مشتریان خود به شرط‌بندی بر سر افزایش قیمت املاک ادامه می‌داد در حالی که با همکاری شرکت‌های سفته باز تابعه، به روی کاهش ارزش آنها شرط می بست که تاثیر آن شتاب بخشیدن به سقوط ارزش اوراق رهنی در معاملات بورس و شروع بحران اقتصادی و افزایش سود این بانک بزرگ بود.

روش محاسبات حجمی چیست و چگونه به آن دست پیدا کردید؟

ابداع این روش‌ها نتیجه چهارسال تحقیق شبانه‌روزی روی محاسبات حجم معاملات و به کارگیری آنها در بازارهای مالی است؛ با استفاده از الگوهایی که در این محاسبات دیده شد، قابلیت پیش‌بینی نقاط برگشت قیمت و زمان نسبتا دقیق خروج در بازار وجود دارد. این روش ترکیبی پیچیده از محاسبات حجم معاملات و قیمت و روابط بین آنها است. یک ارتباط پنهان بین مناطقی که قبلا قیمت در آنجا برگشته و مناطقی که در آینده قیمت در آنجا برگشت خواهد داشت، وجود دارد. روش محاسبات حجمی، محدوده‌هایی را مشخص می‌کند که قیمت با تقریب بسیار بالایی در آن محدوده‌ها برگشت خواهد داشت. همچنین با استفاده از ترکیبی از منحنی‌های حجمی می‌توان محدوده انتهایی هر روند و نقاط بهینه حد ضرر را مشخص کرد. از آنجا که بازارهای مالی فرکتال هستند، داشتن روشی غیرخطی در مقایسه با روش‌های مرسوم در تحلیل تکنیکال، یک مزیت محسوب می‌شود. با این روش تشخیص بازار رونددار از بازار بی‌روند امکان‌پذیر می‌شود؛ چون عامل نوسان قیمت‌ها هرچه که باشد، نهایتا خود را در حجم معاملات نشان خواهد داد.

بسیاری از افراد در بورس و بازارهای مالی ناموفق هستند و سرمایه خود را از دست می‌دهند. به نظر شما دلیل این عدم موفقیت چیست؟

طبق آمار در بازارهای آتی(Futures)،

۹۰ درصد افراد طی ۹۰ روز اول حضورشان در بازار، کل سرمایه خود را از دست می‌دهند. مردم غالبا در جهت افکار خود معامله می‌کنند و توقع دارند بازار طبق نظر آنها پیش برود؛ در حالی‌که بازارها به اخبار پنهان واکنش نشان می‌دهند نه به اخبار منتشر شده.

به طور مثال قبل از عید امسال، همه به سمت خرید سکه متمایل شدند و بر این عقیده بودند که قیمت سکه باز هم بالا خواهد رفت و همچنان که بعد از عید قیمت به شدت پایین ‌آمد، مردم اصرار داشتند که حرف‌شان درست است و با ضرر سکه‌ها را نگه داشتند. رمز موفقیت این است که اگر ضرری حاصل شد به سرعت و با ضرر کم از بازار خارج شویم و اگر موقعیت‌ ما در سود بود، به هیچ وجه زود خارج نشویم.

دلیل موفقیت عده کمی که در بازارهای مالی سود می‌برند، درستی پیش‌بینی آنها نیست، بلکه هنگامی که پیش‌بینی‌شان درست نیست، روش و الگویی دارند که با کمترین میزان ضرر از بازار خارج می‌شوند. عموم مردم همیشه می‌پرسند که در چه زمانی و در چه قیمتی سکه یا فلان سهم را خریداری کنیم در حالیکه یک معامله‌گر منطقی، برایش فقط حد ضرر و نقطه خروج مهم است و نه نقطه ورود.

آیا تا به حال موسسه‌های‌ مالی خواستار استفاده از روش محاسبات حجمی شده‌اند؟

با بانک مرکزی ایران مذاکراتی داشته ام. اما از آنجا که در دوره تحریم‌ها و مشکلات نقل و انتقالات ارزها هستند به سختی می‌توانند استفاده تجاری کنند. در خارج از ایران به تازگی پیشنهاداتی مطرح شده اما این روش هنوز رسانه‌ای نشده است. البته بهتر است استفاده از این روش، ابتدا در داخل کشور و در جهت منافع ملی و بهینه کردن سبد ارزی استفاده شود.

پیشنهاد شما به معامله‌گران بورس و بازارهای مالی چیست؟

رویدادهای نامتحمل را جدی بگیرید. در هر معامله حداکثر یک تا دو درصد کل سرمایه خود را ریسک کنید. در این‌صورت حتی اگر پنجاه بار پشت سر هم پیش‌بینی شما اشتباه باشد،کل سرمایه خود را از دست نمی‌دهید. موفق‌ترین تریدرها حداکثر در ۴۰ درصد موارد، پیش‌بینی‌شان درست است. دلیل موفقیت آنها این است که در طی آن ۶۰ درصد از اوقاتی که پیش‌بینی شان درست نیست، با ضرر بسیار کم خارج شده‌اند.

هر چقدر بیشتر عقاید شخصی‌تان را درباره بازارهای مالی مردود بدانید، موفق‌تر هستید. از مشاوران مالی بترسید؛ آنها در لباسی شیک، دروغ‌های زیادی را به شما تحویل خواهند داد.

همان اصلی که در ورزش رزمی آی‌کی‌دو وجود دارد؛ یعنی اول به حریف نگاه کرده و ریسک حمله را بسنجیم. اگر حریف قوی بود (روند قیمت‌ها) به هیچ‌وجه به او حمله نکنیم و صبر کنیم تا او به ما حمله کند و نیروی حریف را با تکنیک‌های رزمی علیه خودش به کار بگیریم (همراهی با روند). اما اگر حریف ضعیف بود، به شدت باید به آن حمله کرد و او را زمین زد (معامله برخلاف روند). تشخیص روند و داشتن روش‌های کم‌ریسک، رمز موفقیت است.

مردم جذب متد‌هایی می‌شوند که اثرگذاری لازم را ندارند؛ آنها دوست دارند به افرادی پول بدهند که آنچه را که دوست دارند، بشنوند نه آنچه که واقعا نیاز دارند. تحلیل‌گران تکنیکال بورس به نظریه‌ای سخت دلبسته‌اند که سادگی اعجاب‌انگیزی دارد؛ نظریه‌ای که می‌توان در ظرف چند هفته آموخت و سپس با بهره‌مندی از آن عمری را در آسودگی به سر برد و این یکی از دروغ‌های بزرگی است که مشاغل زیادی بر پایه آن بنا شده‌اند.