گروه بورس کالا - دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد نفت و فرآورده‌های نفتی در بورس کالای ایران تصویب شد. این دستورالعمل که به تصویب هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسیده است شامل ۴۵ ماده و ۲۴ تبصره است. مدیر نظارت بر بورس‌ها در این باره اعلام کرد: معاملات بورس نفت در قالب قراردادهای پیمان آتی یا سلف موازی در رینگ صادراتی بورس کالا انجام خواهد شد.

به گفته محمود رضا خواجه نصیر طبق برنامه نفت کوره استوک ۳۸۰ سانتی اولین معامله بورسی نفت خواهد بود که البته دستورالعمل آن باید به تصویب نهایی برسد.

وی خاطرنشان کرد: مشخصات نوع قراردادهای بورس نفت طراحی شده است و منتظر ارائه نظرات شرکت ملی نفت هستیم. خواجه نصیر با بیان اینکه بر خلاف سایر کالاها که روزانه در بورس کالا عرضه و معامله می‌شود در بورس نفت این سلف هر روز عرضه شود و سلف موازی هم دارد، تاکید کرد: این نوع معامله و عقد قرارداد رویه‌ای مترقی است.

قرارداد سلف موازی استاندارد چیست؟

دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد نفت و فرآورده‌های نفتی در بورس ایران در پنج فصل تعاریف و کلیات، سفارشات معاملات، تسویه معاملات، تحویل فیزیکی و تسویه نقدی و سایر موارد به تصویب رسیده است.

کلیه اصطلاحات و واژه‌هایی که در ماده یک قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذر ماه ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی و دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا مصوب پنجم مهر ماه ۱۳۸۹ شورای عالی بورس و اوراق بهادار تعریف شده‌اند به همان صورت در این دستورالعمل نیز کاربرد دارند و واژه‌های دیگر همچون آخرین روز معاملاتی، اتاق پایاپای، عضو اتاق پایاپای، اطلاع عرضه، تحویل فیزیکی، تسویه نقدی، حساب عملیاتی، دامنه نوسان قیمت روزانه، روزکاری، رینگ صادراتی، قرارداد سلف موازی استاندارد، گواهی سلف موازی استاندارد و مهلت تسویه از آن جمله‌اند.

براین اساس قرارداد سلف موازی استاندارد قراردادی است که براسا‌س آن مقدار معینی از دارایی پایه براساس مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش می‌رسد وجه قرارداد مذکور باید نقدی در مهلت تسویه و طبق مشخصات قرارداد پرداخت و دارایی پایه در سررسید تحویل شود.

در طول دوره معاملاتی قرارداد خریداران می‌توانند به فروش قرارداد سلف موازی استاندارد به میزان خریداری شده به شخص دیگری اقدام کنند. این دو قرارداد از هم مستقل هستند و فروشنده به استناد گواهی سلف موازی استاندارد خریداران را به فروشنده اولیه (شرکت ملی نفت ایران) جهت تحویل فیزیکی حواله می‌دهد در این حالت پذیرنده حواله مسوولیت مراجعه به فروشنده اولیه را پذیرفته و حق رجوع به فروشنده در معامله‌ ثانویه را ندارد.

همچنین در این دستورالعمل مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد به پیشنهاد بورس شامل ۱۷ مورد همچون دارایی پایه، اندازه قرارداد، دوره معاملاتی قرارداد، ماه‌های قرارداد، دوره تحویل، مکان‌های تحویل، خسارات، دامنه نوسان قیمت روزانه و... می‌شود که به تصویب هیات پذیرش می‌رسد.