به کجا چنین شتابان؟ - ۱۱ مهر ۸۹

مهدی آزادواری *

عکس: آکو سالمی

رکورد ۱۳۲۰ دلار برای هر انس طلا در بازار جهانی و بسته شدن قیمت طلا در قیمت ۱۳۱۸.۶ دلار برای هر انس در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته (جمعه اول اکتبر) خبر از ادامه روند صعودی طلا در بازار جهانی می‌دهد. در حالی‌که طی هفته گذشته انتظار می‌رفت قیمت طلا اگر کاهش نیابد حداقل باثبات باشد، در هفته گذشته (مخصوصا روز سه شنبه و جمعه ) طلا پله‌های صعود را پیمود و به قیمتی رسید که هنگامی که از آن صحبت می‌شد لبخند بر لبان تحلیلگران می‌نشست، قیمت ۱۳۲۰ دلار برای هر انس!

در هفته گذشته بازار معاملات آتی طلای ایران نیز هفته پر سود و زیانی را پیمود، به طوری که تنها در روز چهارشنبه درصد نوسان این معاملات حدود ۳ درصد افزایش داشت که با تاثیر اهرمی آن سود و زیانی معادل ۳۰ درصد برای دارندگان موقعیت‌های خرید و فروش به وجود آورد. این افزایش کم نظیر در این بازار تا اندازه‌ای بود که در ساعات پایانی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، هیچ درخواستی برای موقعیت فروش در این بازار وجود نداشت! که این امر نشان دهنده وحشت فعالان این بازار برای روند افزایشی قیمت طلا بوده است.

البته این افزایش را می‌توان هم به افزایش قیمت طلا در بازار جهانی مربوط دانست که رکوردی بی نظیر در جهان را رقم زد و هم می‌توان به تحولات بازار داخلی طلا ایران و اعتراض‌های رخ داده در بازار طلا فروشان ربط داد.

در هفته گذشته در بازار داخلی قیمت سکه به ۳۶۵ هزار تومان و دلار به ۱۱۴۰ تومان رسید که بانک مرکزی ایران نیز ناچارا به این افزایش قیمت واکنش نشان داد و دستور حراج طلا را صادر کرد، اما این دخالت بانک مرکزی به تنهایی امکان کنترل بازار طلا را نخواهد داشت، از دلایل اصلی این استدلال می‌توان روند صعودی قیمت طلا در بازار جهانی و تاثیر بازار داخلی از آن و اختلاف بین صنف طلا فروشان و سازمان امور مالیاتی روی مالیات بر ارزش دانست.

با کاهش قدرت خرید طلا به دلیل فزونی قیمت آن برای خریداران و رکود در بازار طلا، با اضافه شدن مالیات بر ارزش افزوده بر قیمت طلا، موجب دامن زدن به رکود در این بازار خواهد شد که این امر موجب نارضایتی فراوان طلا فروشان در ایران شده است.

همچنین با آغاز هدفمند کردن یارانه‌ها تاثیر آن بر تورم در ایران باید انتظار افزایش قیمت‌ها (از جمله طلا) را داشت که با این افزایش، مشکلات طلا فروشان دو چندان خواهد شد و این امر نشان می‌دهد که اعتراض طلافروشان به مالیات بر ارزش افزوده بی مورد نیست.

از دیگر اخبار مهم در هفته گذشته وعده باراک اوباما برای ایجاد نیم میلیون شغل جدید در آمریکا بود . این وعده افزایش فرصت شغلی که از طریق تخفیف مالیاتی و ارائه وام به مشاغل کوچک انجام خواهد شد، به گفته اوباما منجر به ایجاد نیم میلیون شغل جدید در ایالات متحده آمریکا خواهد شد که اگر این امر محقق گردد و آمار بیکاری آمریکا کاهش یابد منجر به تقویت دلار آمریکا خواهد شد که شاید بتواند تا حدی جلوی افزایش بی‌رویه قیمت طلا را بگیرد.

همچنین به گزارش سایت kitco، در ۲۸ سپتامبر، صندوق بازنشستگی آمریکا نیز به سمت سرمایه‌گذاری در بازار طلا روی آورده و قصد دارد میزان سرمایه‌گذاری در بازار طلا را در برنامه‌های آتی خود افزایش دهد، بنابراین یک خریدار نیز به جمع خریداران و سرمایه‌گذاران در بازار طلا اضافه شد. البته به گفته مدیر این صندوق سرمایه‌گذاری در این بازار به دلیل ترس از ایجاد حباب در آن و کاهش ناگهانی قیمت آن به صورت گام به گام و با خونسردی انجام می‌شود.

همچنین نظرسنجی که در کنفرانس LBMA انجام شد نشان داد که در این نظرسنجی بسیاری از تحلیلگران معتقدند که طلا در سپتامبر ۲۰۱۱ (یکسال دیگر) به قیمت ۱۴۵۰ دلار برای هر انس خواهد رسید و دلار نیز (در بلندمدت) همچنان تضعیف خواهد شد.

از جمله دلایل اصلی آنها برای این افزایش قیمت، پیش‌بینی افزایش تقاضای طلا به دلیل ورود خریداران جدید و افزایش تقاضا برای طلا در صنعت و وضع اقتصادی موجود در جهان دانستند.

در پایان باید اشاره کرد که در سال قبل تفکر عمومی به این موضوع اتفاق نظر داشت که قیمت طلا افزایش خواهد یافت، ولی اکثرا این افزایش قیمت را ناچیز می‌دانستند (یا حداقل تا این اندازه تخمین نمی‌زدند) اما اکنون با رسیدن قیمت طلا به بیشترین قیمت خود در تاریخ، افکار عمومی نگران افزایش بی‌رویه و بی‌قید و شرط طلا هستند.

تحلیلگران همچنین در پیش‌بینی‌های خود برای طلا افزایش قیمت را در نظر می‌گیرند، اما آیا به راستی این افزایش قیمت تا کجا می‌تواند پیش برود؟ و اگر باعث افزایش بی‌رویه قیمت نفت نیز شود، وضعیت اقتصادی جهان در چه حالتی قرار خواهد گرفت.

*کارگزار بورس بیمه ایران