تلاش دولت برای بالابردن حجم عرضه‌های بورس

گروه بورس کالا- منیژه حیاتی: به دنبال مطرح شدن تصمیم اخیر دولت مبنی بر فروش تولیدات فولادسازان دولتی و خصوصی در بورس کالا که به منظور جلوگیری از رشد کاذب قیمت‌ها و تعادل عرضه و تقاضا اتخاذ شده، امروز علاوه بر ذوب‌آهن دیگر فولادسازانی که در بورس پذیرفته شده‌اند نیز کالاهای خود را در تناژ بالا عرضه می‌کنند؛ از این‌رو با احتساب ۱۰۰ هزار تن عرضه محصولات ذوب‌آهن امروز در مجموع ۱۶۰ هزار تن میلگرد و تیرآهن در بورس عرضه خواهد شد.

البته شنیده‌ها حاکی از آن است که تعدادی از فولادسازان خصوصی نیز در حال آماده‌سازی شرایط و گفت‌وگو با بورس برای عرضه هستند؛ از جمله فولاد نطنز و فولاد بناب که گفته می‌شود رایزنی‌هایی برای حضورشان در بورس در حال انجام است.

موافقت‌ها و مخالفت‌های خصوصی‌ها

در همین راستا دیروز جلسه‌ای در وزارت صنایع با حضور تعدادی از تولیدکننده‌های بخش دولتی و خصوصی به منظور بررسی بازار برگزار شد که شنیده‌ها حاکی از آن است که در این جلسه تولیدکننده‌های خصوصی به صورت ضمنی از این طرح استقبال کرده‌اند، اما در عین حال در خواستشان این بوده که در جریان این طرح و حضورشان در بورس نباید قیمت‌گذاری دستوری در بورس اتفاق بیفتد و با بروز فرآیند نرخ‌گذاری در بورس به صورت دستوری و مشخص مخالفت کرده اند.

تسهیل پذیرش شرکت‌های خصوصی در بورس

طبق اظهارات منابع آگاه با توجه به تصمیماتی که اخیرا برای بالا بردن حجم عرضه در بورس گرفته شده، وزارت صنایع نیز از بورس کالا درخواست کرده تا شرایط حضور تولیدکنندهای خصوصی در بورس را تسهیل کند که بورس مصوبه اخیر هیات‌مدیره را که بر اساس آن چک بانکی به جای ضمانتنامه بانکی از عرضه‌کننده‌ها پذیرفته می‌شود را به عنوان یکی از راه‌های ترغیب تولیدکننده‌ها در نظر گرفته است.

اما به عقیده فعالان بازار، برای متداوم بودن این عرضه‌ها باید مشوق‌های جدی‌تری در نظر گرفته شود؛ از این‌رو یکی از کارشناسان بورس با اشاره به طرح فروش شمش به فولادی‌هایی که در بورس عرضه دارند می‌گوید طبق اظهارات مقامات، بر اساس این مصوبه تا آنجا که منابع شمش دولتی اجازه دهد به همه فولادسازانی که در بورس عرضه داشته باشند شمش فروخته خواهد شد و اگر تقاضا برای شمش بیشتر از عرضه بود، در نهایت فروش این شمش به صورت درصدبندی و سهمیه‌ای به تولیدکننده‌ها عرضه خواهد شد.

عرضه در بورس، اجبار یا قانون؟

در همین حال با توجه به اینکه فولادسازان برای تامین شمش مدتی است که به دردسر افتاده اند کارشناسان بازار پیش‌بینی می‌کنند تا گذر از این مرحله، فولادی‌ها استقبال زیادی خواهند کرد، اما از آنجا که به جز ۱۰ درصد معافیت مالیاتی به طور رسمی و تایید شده، مزیتی برای فولادی‌ها در بورس وجود ندارد، امکان تداوم این عرضه‌ها وجود نداشته و تنها اجباری که در حال حاضر ایجاد شده آنها را وارد بورس می‌کند.چ

البته محمود غفاری مدیر امور ناظرین تالار بورس کالا با اشاره به مزایایی که عموما بورس‌های کالایی در کشف نرخ‌های واقعی دارند معتقد است که عرضه فولادی‌ها در بورس با توجه به مصوبه هیات دولت در سال ۸۶ که در آن فولادسازی‌ها موظف به عرضه در بورس شده‌اند، اجبار نیست، بلکه قانونی است که اجرا نشده بود و شرایط فعلی بازار باعث شده تا به طور جدی مورد توجه قرار بگیرد.

به عقیده وی، در حال حاضر منافع فولادی‌ها در عرضه در بورس است و این طرح را نمی‌توان اجبار دانست به خصوص اینکه در آینده نزدیک با توجه به آمارهای کسب شده حجم تولید و مصرف فولاد در کشور به نقطه‌ای می‌رسد که تولید کننده‌ها قطعا به بورس به عنوان یکی از بازارهای مورد اعتماد نگاه خواهند کرد.

علاوه بر این، معامله گران بورسی نیز از این رویداد استقبال زیادی می‌کنند. یکی از کارگزاران بورس با اشاره به اینکه معاملات برخی از فولادی‌ها در خارج از بورس به صورت محدود و گزینشی انجام می‌شود معتقد است بورسی شدن معاملات فولاد به شفافیت بیشتر بازار کمک می‌کند و در این صورت همه خریداران در برابر فروشنده شرایط یکسانی پیدا خواهند کرد.

وی برای مثال به تفاوت معاملات مبارکه و ذوب‌آهن در بورس اشاره کرد و گفت: با وجود همه مشکلاتی که وجود دارد به وضوح می‌بینیم که کشف قیمت و معاملات محصولات ذوب‌آهن بهتر و شفاف‌تر از معاملات مبارکه انجام می‌شود؛ چرا که ذوب‌آهن ۱۰۰ درصد محصول خود را در بورس عرضه می‌کند، اما تنها بخشی از محصولات مبارکه در رینگ اصلی فولادی‌ها برای عموم عرضه می‌شود.

توافق فولادی‌ها به عرضه با تناژ بالاتر

با توجه به اینکه در ساعات ابتدایی دیروز توافق شد تا امروز (دوشنبه) فولادسازانی همچون فولاد آذربایجان، فولاد نیشابور، گروه ملی و فولاد خراسان، محصولات خود را با تناژ بالاتری در بورس عرضه کنند، از این رو عرضه‌های ذوب آهن و فولاد یزد که برای دیروز اعلام شده بود نیز انجام نشد و همه عرضه‌های روز یکشنبه به امروز موکول شد؛ ضمن اینکه ذوب آهن قبول کرد تا حجم عرضه خود را بالا برده و ۱۰۰ هزار تن کالا را در روز دوشنبه (امروز)

عرضه کند.

بر اساس این گزارش، با وجود اینکه بازار آهن هفته جاری را با سردرگمی آغاز کرد و به گفته تعداد زیادی از فعالان بازار از حجم معاملات عمده بازار تا حدودی کاسته شده است، اما بالا بودن تقاضا در بورس کالا برای خرید محصولات ذوب‌آهن باعث شد تا دیروز بورس این عرضه را انجام ندهد و عرضه‌ها را به امروز (دوشنبه) موکول کند.

توجیه بورس و اظهارات مخالفان

توجیه بورس برای اقدامش این بود که با توجه به تقاضای بازار که بالاتر از عرضه‌های ذوب‌آهن بود، امکان افزایش قیمت وجود داشت و از آنجا که عرضه‌های دیگری هم برای روز دوشنبه اعلام شده بود این امکان وجود دارد که نرخ‌ها در روز دوشنبه هم با رشد روبه‌رو شود؛ از این‌رو بورس تصمیم گرفت تا برای کاهش سردرگمی خریدارانی که نمی‌دانستند یکشنبه خرید کنند یا خرید خود را برای روز دوشنبه بگذارند، تمامی عرضه‌ها را به روز دوشنبه موکول کند.

البته این اقدام بورس معترضانی نیز داشت؛ به طوری‌که یکی از کارگزاران معتقد بود اگر عرضه‌های روز یکشنبه انجام می‌شد از التهاب بازار تا حدودی کاسته شده و برای مثال اگر ۴۰ هزار تن امروز تقاضا وجود داشت با خرید محصولات یزد و ذوب‌آهن بخشی از آن انجام می‌شد، اما حال که این معاملات انجام نشده این ۴۰ هزار تن فردا دوبرابر می‌شود و عامل رشد بیشتر قیمت خواهد شد. گفتنی است؛ دیروز ذوب‌آهن سبد تیرآهن طول کوتاه و بلند و میلگرد خود را ۱۳ هزار تن با نرخ۷۲۰ تومان عرضه کرده بود که برای آن ۵۰ هزار تن تقاضا وارد بازار شد که بورس از انجام این معامله جلوگیری کرد.

اعلام عرضه‌های دوشنبه و تعدیل قیمت‌ها در بازار

دیروز به محض اعلام عرضه‌های روز دوشنبه، قیمت‌ها در بازار آهن نزولی شد و به طور محدودی کاهش یافت. به گفته فعالان بازار، به غیر از اتفاقات بورس، به طور کلی این احتمال وجود داشت که قیمت‌ها اندکی نزولی شود؛ چرا که بسیاری نرخ‌های بالاتر از ۹۰۰ تومان را برای میلگرد کاذب می‌دانند و نرخ واقعی را ۸۵۰ تا۸۷۰ ارزیابی می‌کنند؛ ضمن اینکه همواره در بازار آهن بعد از یک حرکت صعودی و هیجانی روند بازار معمولا اندکی نزولی می‌شود و کاهش قیمت‌ها دور از ذهن نبود، اما در عین حال فعالان بازار کاهش بیشتر قیمت‌ها را با توجه به اینکه مصرف در بازار وجود دارد و در مقایسه با سال قبل تقاضای بیشتری به واسطه طرح مسکن مهر وجود دارد، بعید می‌دانند. در کنار این تحلیل‌ها برخی تجار با اشاره به نقدینگی موجود در بازار معتقدند نقدینگی زیادی در این مدت وارد بازار شده که کاهش بیشتر قیمت‌ها را بعید کرده است.

عرضه ورق مبارکه با نرخ ۶۹۶ تومان

امروز ورق گرم مبارکه، که هفته قبل انجام نشد در بورس صورت می‌گیرد که نرخ پایه آن ۶۹۶ تومان اعلام شد. این نرخ در حالی اعلام شده که هفته گذشته نرخ پایه ورق گرم مبارکه ۶۱۶ تومان تعیین شده بود.