ایجاد بازار موازی در پشت تالار شیشه‌ای

خرید و فروش پروانه تولید، در بازار نزولی پلیمری‌ها داغ شد

کتایون دارابی

عرضه محصولات پتروشیمی روز گذشته در بورس کالا به دلیل ایجاد محدودیت خرید، مناقشات فراوانی را ایجاد کرد. اگرچه از افتتاح رینگ پتروشیمی دو سال و پنج ماه می‌گذرد و در تمام این مدت بورس کالا اعلام کرده است که با سهمیه‌بندی و ایجاد محدودیت در بورس مخالف است، اما روز گذشته رینگ پتروشیمی شاهد عرضه محصولات به پروانه‌داران بود و به این ترتیب بازرگانی پتروشیمی ثابت کرد که می‌تواند به تنهایی در خصوص چگونگی عرضه‌ها تصمیم بگیرد.

البته بسیاری از فعالان بازار، تصمیم بازرگانی پتروشیمی مبنی بر فروش محصولات به پروانه‌داران را تحت فشار نهادهای بالاتر و به درخواست وزارت صنایع و تعاونی مصرف‌کنندگان پلاستیک می‌دانند و معتقدند این موضوع در روزهای آتی بازار را متشنج کرده و تعادل را از بین می‌برد و سود سرشاری را روانه جیب دارندگان پروانه تولید خواهد کرد، موضوعی که در معاملات این روز در پشت تالار شیشه‌ای از چشمان هیچ‌کس پنهان نماند.

به گفته فعالان اقتصادی، در این روز بازاری موازی رینگ پتروشیمی و پشت تالار شیشه‌ای برای خرید پروانه ایجاد شده بود و پروانه‌ها برای هر کیلو معامله ۱۰ تا ۳۰ تومان خرید و فروش می‌شد.

با این حال به اعتقاد بیشتر فعالان بازار و با توجه به محدودیت ظرفیت پروانه‌های موجود روند فعلی تا چند هفته آینده لغو خواهد شد؛ چرا که در شرایط فعلی آنچه دستگاه‌های مربوط و وزارت صنایع در نظر نمی‌گیرد، رانتی است که می‌تواند به دلالی و انحراف بازار منجر شود، بدون اینکه دلالان حتی فعالیت تولیدی داشته باشند.

بهبود نرخ پلی اتیلن در روزهای آینده

در این روز علاوه بر بحث فروش محصولات پتروشیمی به پروانه‌داران تداوم کاهش نرخ این کالاها که در هفته‌های اخیر ادامه دار شده است، سبب نگرانی فعالان بازار شد.

در معاملات روز گذشته به دلیل کاهش قیمت جهانی محصولات پلیمری و به تبع آن افت نرخ محصولات داخلی، همچنین به کف رسیدن نرخ پلی اتیلن در بازارهای جهانی سبب شد تا اکثر پلیمری‌ها با افت قیمت روبه‌رو شوند.

اگرچه فعالان اقتصادی بهبود نرخ پلی اتیلن و رشد تقاضا را در روزهای آتی به دلیل رشد نرخ پلی اتیلن در بازارهای جهانی پیش‌بینی می‌کنند، اما در این روز برای تمامی محصولات پلیمری نرخی ارزان‌تر از هفته گذشته رقم خورد و تعدادی از کالاها نیز در مچینگ معامله شدند.

در این روز پلی استایرن انبساطی ۳۰۰ و ۲۰۰ به ترتیب با افتی معادل ۲۷۴ و ۲۷۳ تومان نسبت به هفته گذشته صدرنشین کاهش نرخ‌ها بودند، به این ترتیب باقی محصولات پلیمری نسبت به هفته گذشته با کاهشی دو رقمی روبه‌رو شدند.

کاهش ۷۰ تومانی نرخ پی وی سی ۶۵۵۸

در این روز پی وی سی ۶۵۵۸ پتروشیمی بندرامام به تنهایی عرضه شد و خبری از عرضه ۷۰۵۴ نبود. با این حال این کالا نیز با افت ۷۰ تومانی نسبت به هفته گذشته مواجه شد.

به گفته بسیاری از کارگزاران، پی وی سی تنها کالایی است که در بورس کالا، مقابل کاهش نرخ جهانی مقاومت کرده است؛ چرا که به گفته تحلیلگران بازار پی وی سی در هفته‌های اخیر با کاهش نرخ کمتری روبه رو شده است. این کالا در این روز با نرخ یک‌هزار و ۷۶ تومان توسط کارگزاران خریداری شد.

البته بسیاری از فعالان اقتصادی، در این روز به عدم عرضه ۷۰۵۴ و متوقف شدن خط تولید این کالا معترض بودند و عدم عرضه این کالا را طی یک ماه آینده نگران کننده عنوان کردند.

کاهش عرضه و جلوگیری از افت نرخ BGها

در معاملات این روز BG۷۸۱ و BG۸۲۱ پتروشیمی تندگویان به ترتیب با ۸ و ۶ تومان نسبت به هفته گذشته کمترین کاهش نرخ را تجربه کردند. TG۶۴۱ نیز در این روز ۴۳ تومان نسبت به هفته گذشته افت نرخ داشت.

به اعتقاد فعالان بازار، حجم تولید تندگویان چند برابر با عرضه‌های آنها در بورس کالا است. به گفته آگاهان بازار، با توجه به محدودیت‌های اقتصادی و کاهش حجم صادارت محصولات پلیمری، انبار مجتمع تندگویان از BG و TG انباشته شده است، اما بازرگانی پتروشیمی با محدودیت عرضه سعی می‌کند بازار داخلی را کنترل کرده و از افت نرخ‌ها جلوگیری کند.

تفاوت ۱۰۰ دلاری نرخ AA ۲۰۹ در رینگ داخلی و صادراتی

در این روز همچنین فعالان اقتصادی به تفاوت نرخ AA ۲۰۹ پتروشیمی امیرکبیر در رینگ داخلی و صادراتی اشاره کرده و تفاوت نرخ این دو رینگ را معادل ۱۰۰ دلار عنوان کردند، به طوری که AA ۲۰۹ در رینگ داخلی ۱۰۰ دلار گران تر از رینگ صادراتی به فروش می‌رسد. به گفته فعالان بازار، عدم شفافیت از سوی تولیدکنندگان بیشتر از تاجران است؛ چرا که مقاومت در برابر کاهش نرخ‌ها و عدم جوابگویی به نیاز بازار در این روز و رینگ پتروشیمی مشاهده می‌شد.

با این حال بیشتر فعالان اقتصادی در هفته آتی نیز بازار پتروشیمی‌ها را کاهشی پیش‌بینی می‌کنند.