نگرانی فولادسازان از واردات بی‌رویه مقاطع فولادی

منیژه حیاتی

مشکل تولیدکننده‌های فولادی قیمت و نظارت‌های دولت بر قیمت‌ها نیست، بلکه آنچه که باعث شده تا در حال حاضر بسیاری از فولادسازان پایین‌تر از ظرفیت‌های خود تولید کنند، حجم بالای محصولات وارداتی است که با نرخ‌های دامپینگ به صورت انبوه وارد بازار داخلی شده و شرایط را برای تولیدکننده‌های داخلی سخت تر کرده‌اند. قناتی مدیرعامل شرکت فولاد سیادن در گفت‌وگو با خبرنگار دنیای‌اقتصاد ضمن بیان این مطلب در خصوص مشکلات فعلی صنعت فولاد خاطرنشان کرد: در حالی که به دلیل رکود در بازار و پایین بودن تقاضا، تولیدکنندگان داخلی به سختی موفق به فروش محصولات خود می‌شوند، مقاطع فولادی انواع تیرآهن و میلگردهای کره‌ای، چینی و ترکیه‌ای به راحتی وارد بازار شده و شرایط را سخت‌تر می‌کنند، در حالی که در کارخانجات داخلی به میزان دومیلیون و یکصد هزار تن در سال انواع تیرآهن تولید می‌شود که برابر تقاضای بازار است و در عین حال صادرات هم داشته‌ایم.

قناتی یادآورشد: البته عدم واردات محصولات فولادی نباید باعث شود تا تولیدکننده‌های داخلی افزایش قیمت دهند و اگر هم با بسته شدن درهای واردات کارخانه‌داران اقدام به افزایش نرخ و گران فروشی کردند، دولت در مقابل می‌تواند از ابزارهای کنترل قیمتی که در اختیار دارد استفاده کند.

مدیرعامل فولادسیادن گفت: البته هم‌اکنون از طریق کارخانجات دولتی با عرضه پایین‌تر از قیمت تمام شده باعث رکود بازار و کاهش قیمت‌ها شده‌اند که متاسفانه در همین رابطه در هفته گذشته شاهد همین پدیده در بورس بودیم.

وی افزود: متاسفانه شرایط واردات باعث شده تا بسیاری از شرکت‌ها در حال حاضر تنها با انگیزه حفظ اشتغال‌زایی فعال باشند و عملا سوددهی ندارند و باعث عدم پرداخت بدهی‌های خود به بانک‌ها شده است، وی ادامه داد: دولت همان‌طور که در موارد متعددی جهت کنترل بازار و کاهش قیمت‌ها از طریق شرکت‌های دولتی با عرضه کالاهای خود به پایین‌تر از قیمت تمام شده اقدام می‌نمایند، می‌تواند در قیمت‌گذاری هم دخالت کند، اما برای اینکه شرکت‌ها بتوانند به حیات تولید ادامه دهند باید نسبت به روند واردات نگاه جدیدتری شود.

وی معتقد است در غیر این‌صورت در آینده نزدیک صنعت فولاد نیز به سرنوشتی دچار می‌شود که فعالان سایر صنوف با آن مواجه شدند.

حذف یارانه‌ها و کاهش توان رقابت با محصولات وارداتی

قناتی با اشاره به افزایش هزینه تولید به واسطه قانون هدفمندسازی یارانه‌ها گفت: اگر چه هدفمندسازی یارانه انرژی بر نرخ نهایی مقاطع فولادی تاثیر چندانی نمی‌گذارد، اما در هر صورت این سوال برای تولیدکننده‌ها ایجاد شده که در حال حاضر که یارانه انرژی وجود دارد و ما نمی‌توانیم با محصولات وارداتی رقابت کنیم، با اجرای قانون آزادسازی انرژی چه اتفاقی برای کارخانجات فولادی و توان رقابتی آنها می‌افتد؟

قناتی با تاکید بر اینکه حذف یارانه انرژی اقدامی بود که باید در هر صورت در کشورمان اتفاق می‌افتاد و کاملا به نفع منافع کشور است، ادامه داد: اما در هر صورت تولیدکننده‌ها طبیعتا نگران این مساله هستند که وقتی یارانه‌ها حذف شود و هزینه تولید افزایش یابد، آیا می‌توانند با این محصولات وارداتی رقابت کنند یا خیر؟

این کارشناس بازار فولاد در خصوص نگرانی‌های ایجاد شده از سوی برخی از تولیدکننده‌ها در خصوص حذف یارانه انرژی گفت: یک کارخانه ۱۰۰ هزار تنی که ماهانه ۱۰ هزار تن تولید دارد، در حال حاضر ۳۹ ریال در هر کیلو هزینه انرژی دارد که طبق برآوردهای انجام شده در صورت حذف یارانه انرژی در هر کیلو ۲۹ تومان می‌شود که ۷ برابر قبل است، از این رو آن‌طور که برخی از تولیدکننده‌ها نگران شده‌اند، حذف یارانه‌ها نگرانی تولیدکنندگان فولاد نیست، بلکه نگرانی از واردات بی‌رویه مقاطع فولادی است.

وی یادآور شد: اما یارانه انرژی بیشتر روی نرخ هزینه‌های جانبی فولاد سازها از جمله حمل‌ونقل و مواد اولیه تاثیر می‌گذارد، اما کارخانه‌ها اگر مشکل واردات نباشد، می‌توانند با این مسائل کنار آمده و بالاخره برای این افزایش هزینه‌ها راهی پیدا می‌کنند.

تولید بیشتر، تنها راه کاهش هزینه‌ها است

وی در خصوص روش‌های کاهش مصرف انرژی در واحدهای فولادسازی گفت: واقعیت این است که صرفه‌جویی در بخش انرژی چندان تاثیری بر هزینه نهایی فولاد نمی‌تواند داشته باشد و اگر تمام تلاشمان را هم بکنیم در نهایت می‌توانیم ۱۰ درصد صرفه‌جویی داشته باشیم، چون تکنولوژی تولید فولاد به طور معمول یک روش مشخص است و در تمام دنیا و کارخانه‌های فولادی یکی است.

قناتی تنها راه کاهش هزینه‌های انرژی را در یک واحد تولیدی افزایش سطح تولید ذکر کرده و گفت: تنها در صورتی می‌توان میزان هزینه را در برابر سود یک مجموعه کاهش داد که حجم تولید بالا برود. وی معتقد است با این روش می‌توان با تولید و فروش بیشتر کالا میزان سود را بالا برد.

قناتی با طرح کردن بحث افزایش تولید در واحد‌های تولیدی به عنوان یکی از راهکارهای بالا بردن سود در مقابل هزینه‌ها گفت: اما نکته مهمتر این است که برای بالا بردن ظرفیت تولید نیاز به سرمایه در گردش کارخانجات از سوی بانک‌ها است که در شرایط فعلی و با این روش رقابتی که محصولات وارداتی ایجاد کرده‌اند، سرمایه‌گذاری توجیه پیدا نمی‌کند و بهتر است وزارت بازرگانی و دولت یک راهکار مناسبی که هم برای مصرف کننده و هم برای تولیدکننده رضایت بخش باشد و باعث حفظ اشتغال و جلوگیری از واردات مقاطع فولادی گردد.

توان پاسخگویی به نیاز داخل را داریم

وی در ادامه گفت: در حال حاضر تولید داخلی تیرآهن و میلگرد کاملا قدرت پاسخگویی به نیاز بازار داخلی را دارد، اما سوال این است که در این شرایط چرا روند واردات ادامه دار شده است.

وی نتیجه این کار را کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری در کشور ذکر کرد و گفت: در صورت این شرایط بعید نیست که روحیه سرمایه‌گذاری بیش از پیش در این صنعت از بین برود.

مهندس قناتی در ادامه یادآور شد: نباید بگذاریم کشورهای دیگر با صادرات کالاهای خود به ایران ایجاد اشتغال و ارز آوری و ثبات اقتصادی کشورشان را از محل صادرات مقاطع فولادی به ایران تامین نمایند، در صورتی‌که کشور عزیزمان دارای امکانات بالقوه صنعتی و معدنی اقتصادی است دارای توان تامین مقاطع فولادی و سایر کالاهای مورد نیاز کشور است.

مدیرعامل فولاد سیادن در ادامه اظهار داشت: از طرف تمام کارخانجات اطمینان می‌دهم اگر یک روز تمام درها برروی واردات کالا بسته شود کارخانجات آمادگی تامین تمام کالاهای مورد نیاز کشور را خواهند داشت.

وی با اشاره به اینکه کارخانه‌های بسیاری هستند که تنها برای حفظ اشتغال‌زایی و نگه داشتن حیات خود به تولید ادامه می‌دهند، اظهار داشت، صنعت فولاد انتظاری که دارد این است که دولت تمام تلاش خود را برای استفاده کامل و بهینه از منابع معدنی موجود در کشور استفاده کرده و زمینه‌ای را فراهم کند تا شرکت‌ها بتوانند در زمینه سنگ‌آهن و مواد اولیه خود کفا شوند.

دلایل رکود بازار آهن

مدیرعامل شرکت فولاد سیادن بزرگترین دلیل رکود بازار آهن را عمدتا واردات بی‌رویه مقاطع فولادی و و رکود در ساخت‌وساز مسکن و عدم فعالیت صد درصدی پروژه‌های عمرانی ذکر کرد و گفت: مضاف بر آن پروژه‌های دولتی عمدتا نیاز خود را از واحدهای فولادسازی دولتی تامین می‌کنند و بخش خصوصی را با خلأ تقاضا در این بخش مواجه می‌سازند.

تمامی این موارد باعث شده تا توازن میان عرضه و تقاضا در بازار از بین برود و در نهایت تولیدکننده‌ها نیز تولیدات خود را کاهش دادند.

مدیرعامل شرکت فولاد سیادن در ادامه گفت‌وگوی خود در خصوص تسهیلات اعتباری برای صنایع فولادی گفت: خوشبختانه در سالیان اخیر از لحاظ تسهیلات بانکی، حمایت‌های لازم از این صنعت شده و این سرمایه‌ها عمدتا با سرمایه‌های بخش خصوصی به خوبی به کار گرفته شده، به همین دلیل من معتقدم اگر در رقابت با محصولات مشابه خارجی توان رقابت داشته باشند به نظر نمی‌رسد، ما کمبودی در زمینه تامین نیاز داخلی داشته باشیم.

قناتی در برابر این پرسش که چه میزان از رکود فعلی بازار فولاد به دلیل رکود بازارهای جهانی بوده است، گفت: کشور ما به دلیل اینکه در زمینه صادرات فولاد چندان فعال نیست، به لحاظ حجم خرید و فروش و مبادلات از بازارهای جهانی تاثیر زیادی را نمی‌پذیرد، اما آنچه تعادل عرضه و تقاضا را بیش از پیش بر هم زده ، انبوه کالاهای وارداتی است.

وی در ادامه با یادآوری بحث ارزش افزوده، خاطرنشان کرد: در شرایطی که قیمت تیرآهن در داخل ۶۵۰ تومان است، اما تیرآهن کشور همسایه همانند ترکیه در بازار ۶۳۰ پیشنهاد می‌شود، تولیدکننده‌ها نمی‌توانند در این بازار رقابتی هزینه ناشی از ارزش افزوده را نیز از مشتریان خود طلب کنند.

قناتی با اشاره به این موضوع معتقد است، در حال حاضر هیچ‌یک از فولادسازان نمی‌توانند با این شرایط ارزش افزوده‌ای را از مشتریان خود بگیرند که این امر خود در معاملات کلان مشکل بزرگی برای آنها محسوب و به قیمت تمام شده اضافه می‌شود.