مدیرعامل شرکت نورد و قطعات فولادی ایران در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد:
بازار فولاد نیازمند سیاست‌های بلند مدت است
منیژه حیاتی- طی سال گذشته و همراه با مطرح شدن طرح هدفمندسازی یارانه‌ها در بخش فولاد، مباحث زیادی مطرح شد و انجمن فولاد نیز طی همایشی اثرات این رویداد را در صنعت فولاد مورد بحث و بررسی قرار داد؛ اما ... کارشناسان ضمن برشمردن نیازهای حمایتی صنایع فولادی در جریان قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، ارائه سیاست‌های بلند مدت از سوی دولت را با اهمیت خوانده و پیشنهاد ارائه تسهیلات بانکی به واحدها جهت تغییر تکنولوژی را مطرح کرده‌اند.
در همین راستا رضا شهرستانی مدیرعامل شرکت نورد و قطعات فولادی ضمن برشمردن این پیشنهادات، به بررسی راهکارهای موثرتر در کاهش مصرف انرژی واحدهای تولیدی، خانگی و ادارات پرداخت.
وی در این خصوص معتقد است، در اجرای این قانون در بخش تولید باید تسهیلاتی ارزان برای واحدهای تولیدی در نظر گرفته شده و به آنها چند سال فرصت داده شود تا خود را برای تغییر تکنولوژی و کاهش مصرف آماده کنند.
وی خاطرنشان ساخت: برای مثال دولت می‌تواند مشوق‌هایی را در نظر گرفته و اعلام کند اگر واحدی بتواند به این مرحله برسد، اعتبار مذکور را با ۳ درصد سود در اختیارش می‌گذارد و اگر طی این مدت نتوانست به جایگاه مورد نظر برسد، جریمه شده و یا اینکه نهایتا واحدهایی که نمی‌توانند به این روش ادامه بدهند، فعالیت خود را متوقف کنند.شهرستانی معتقد است در این صورت حداقل تکلیف کارخانه‌ها مشخص شده و دولت و صاحبان مشاغل و واحدها می‌توانند به یک نتیجه مشخص رسیده و از این سردرگمی خارج شوند.
واحدهای خصوصی برای رقابت با رقبای خارجی آماده شوند
مدیرعامل شرکت نورد و قطعات فولادی ایران گفت: برای اینکه یک کارخانه دار بتواند طی دوره‌ای که فرصت دارد به راحتی و بدون دغدغه به تغییر تکنولوژی و آموزش نیروهای خود بپردازد، می‌توان با اهرم تعرفه از وی و مجموعه‌اش حمایت کرد تا این واحد خود را برای رقابت با بازارهای جهانی آماده کند.
شهرستانی با بیان اینکه در حوزه فولادسازی متاسفانه با مشکل سیستم مدیریت زمان روبه‌رو هستیم و طی این سال‌ها نتوانستیم از فرصت‌ها به نحو احسن استفاده کنیم، گفت: مدیران واحدهای تولیدی انتظار دارند که همه امکانات را از ابتدا به صورت آماده داشته باشند؛ اما واقعیت این است که به جای ارائه آب، برق و گاز یارانه‌ای، واحدهای تولیدی به سیاست‌های دراز مدت احتیاج دارند. به بیانی دیگر تولیدکننده‌ها این درخواست را دارند که دولت یک برنامه ۵ ساله را ارائه دهد تا بدانند دقیقا چطور برنامه‌ریزی کرده و اینکه بدانند در ۵ سال آینده در چه مکانی ایستاده‌اند.
فشارهای مصنوعی بر بازار فولاد منطقی نیست
وی همچنین در خصوص شرایط حال حاضر بازار فولاد و تاثیر نظارت مستقیم بر قیمت‌ها می‌گوید: بازار باید بر مبنای عرضه و تقاضا شکل بگیرد. خریدار و فروشنده باید خودشان یکدیگر را پیدا کنند و نباید برای قیمت‌ها تصمیم‌گیری کرد. اگر اجازه بدهیم بازار خود را پیدا کند، می‌توان با افزایش تولید به راحتی قیمت‌ها را برای مصرف‌کننده کاهش داد.
وی در ادامه اظهار داشت: برخی کالاها جنبه بین‌المللی دارند و نوسان قیمت‌های آنها در بازارهای جهانی هماهنگ است همانند طلا؛ اما برخی دیگر به دلیل عواملی همچون متفاوت بودن فصل تولید و مصرف با قیمت‌های متفاوتی در بازارهای جهانی روبه‌رو می‌شوند. در این میان فولاد را می‌توان جزو گروه اول محسوب کرد و اگر قرار باشد نرخ‌های بازار ایران اختلاف قیمتی با بازار جهانی داشته باشد، تنها در بخش حمل‌ونقل و هزینه‌های گمرک است، از این‌رو فشارهای مصنوعی بر بازار این کالا منطقی به نظر نمی‌رسد.
شهرستانی با اشاره به اینکه تنها نتیجه نظارت و فشار بر قیمت‌های بازار این است که باعث می‌شود، نوسان نرخ‌ها شدیدتر شده و شرایط برای بازیگران آن از جمله خریداران و فروشندگان سخت‌تر شود، افزود: نوسانات زیاد بازار ریسک سرمایه‌گذاری و فعالیت در آن را افزایش داده و شرایط را سخت‌تر می‌کند. برای مثال در برخی مواقع صحبت از این می‌شود که قیمت‌ها در بازار بالا است؛ اما آیا این بالا بودن نرخ‌ها بر اساس نرخ‌های جهانی ارزیابی شده یا خیر. به بیانی دیگر قیمت‌ها تنها نباید از نرخ‌های جهانی بالاتر باشد و هر قیمتی را نمی توان گران توصیف کرد و اگر هم نرخ‌ها حقیقتا بالاتر تعیین شده باشد می‌توان با ابزار تعرفه و به سرعت نسبت به متعادل کردن بازار اقدام کرد. اگر تولیدکننده بتواند با نرخ‌های جهانی و بر اساس عرضه و تقاضا نرخ محصولات خود را تعیین کند، می‌تواند در بخش تولید فعالیت بیشتری کرده و با بالا بردن میزان تولید به جای اینکه جزو واردکننده‌های بزرگ دنیا باشیم، در آینده می‌توانیم به صادرکننده بزرگی در بخش محصولات فولادی تبدیل شویم.
وی یاد آور شد: از این‌رو از دولت می‌خواهیم به جای ارائه منابع ارزان قیمت به واحدهای تولیدی و یا به جای اینکه نرخ‌ها را کنترل کند، برنامه‌ها و سیاست‌های بلند مدتی را تهیه کند تا سرمایه‌گذاران بر اساس آن اقدام کرده و ریسک را کاهش دهند. برای مثال اگر یک تولیدکننده بداند که سیاست‌های بلندمدت و اهداف دولت چیست، بر اساسا آن اقدام به نصب دستگاه‌های جدید و توسعه فعالیت‌های خود می‌کند.
وی در خصوص پیش‌بینی خود از آینده بازار فولاد گفت: با توجه به اینکه عموما در این فصل مصرف در بازارهای جهانی کاهش پیدا می‌کند، احتمال دارد از سپتامبر (شهریور) به بعد شرایط تقاضا بهبود پیدا کرده و بازار رونق بگیرد.
شهرستانی یاد آور شد: اما باید پذیرفت که با توجه به اینکه کشور در حال توسعه هستیم، در حال حاضر شرایط بازارها و تولید در کشورمان نشان می‌دهد که در روند رو به رشد خود نزول داشته‌ایم؛ اما من معتقدم با توجه به منابع فراوان و ارزانی که در اختیار داریم از جمله در بخش سنگ‌آهن و نیروی انسانی می‌توانیم به تولیدکننده و صادرکنندگان قدری در بخش فولاد تبدیل شویم که البته رسیدن به این مرحله مستلزم استفاده بهینه از آنها و حمایت دولت است.
راهکارهایی برای کاهش مصرف انرژی در بخش‌های اداری و منازل
شهرستانی در ادامه در خصوص مصرف انرژی در بخش خانگی گفت : همان‌طور که در آمارها اشاره شده در حدود ۷۰ درصد مصرف انرژی در ایران در بخش خانگی است که این مصرف نسبت به کشورهای دیگر که شرایط آب و هوایی یکسانی با کشورمان دارند، ۳ تا ۵/۳ برابر است. علت این شرایط این است که مواد و مصالحی که در ساختمان‌ها به کار می‌رود نه از لحاظ طول عمر و نه از جنبه عایق‌بندی مفید است، این درحالی است که هزینه و قیمت مصالح در بازار ایران ۵/۲ برابر قیمت‌های جهانی است.
وی معتقد است برای بهبود شرایط مذکور می‌توان در ۳ قسمت اقدامات مناسب را انجام داد. بخش اول در سیستم‌های گرمازا است؛ چرا که در ایران دریافت انرژی از دستگاه‌های گرمایشی بین ۳۰ تا ۳۵ درصد است، در حالی‌که این رقم در اروپا بین ۹۰ تا ۹۶ درصد است. از این رو بهتر است در کشور ما نیز تمهیداتی اندیشیده شود تا به جای استفاده از دستگاه‌های گرمازای نامرغوب از امکانات بهتری استفاده شود.
به اعتقاد وی بخش دیگر کیفیت در و پنجره‌هایی است که در ساختمان‌ها به کار می‌رود که نه‌تنها دو جداره نیستند، بلکه علاوه بر آن کیفیت مناسبی نیز ندارند؛ به همین دلیل می‌توان به جای استفاده از در و پنجره‌هایی که مقدار زیادی از انرژی را هدر می‌دهند، از در و پنجره‌های دو جداره که از به هدر رفتن انرژی جلوگیری می‌کنند، استفاده کرد.
فقدان سیستم‌های هوشمند کنترل انرژی در ادارات
مدیرعامل شرکت نورد و قطعات فولادی ایران از فقدان سیستم‌های هوشمند که برای کنترل مصرف انرژی استفاده می‌شود نیز به عنوان یکی از ایرادات یاد کرد و گفت: در بسیاری از کشورها از ترموستات‌های ساده ای در منازل و ادارات استفاده می‌شود که می‌توان به‌وسیله آنها و به صورت هوشمند در ساعات مختلف توان خاموش یا روشن شدن دستگاه‌هایی را که از انرژی استفاده می‌کنند به راحتی تنظیم کرده یا حتی از راه دور کنترل کرد.
وی یادآور شد: در سال ۱۹۹۰ و پس از فروپاشی حکومت کمونیست نازی‌ها در آلمان، دولت این کشور با ساختمان‌های قدیمی و ویرانه‌ای روبه‌رو شد که برای بهبود شرایط عایق‌بندی و گرمایشی آن کسی حاضر به هزینه کردن نبود. از این رو دولت این کشور برای ترغیب کردن صاحبان ساختمان‌ها به بهبود موارد ذکر شده سیاستی را در پیش گرفت که نتیجه مثبتی نیز از آن به دست آمد. سیاست آلمانی‌ها این بود که دولت اعلام کرد سودی را که بنگاه‌های اقتصادی به صورت سالانه دریافت می‌کند از شمول مالیات خارج می‌کند به این شرط که دارندگان این واحدها، سیستم‌های مصرف انرژی و عایق‌ها را بهبود بخشیده و به مدت ۱۰ سال نیز از فروش و واگذاری ساختمان‌های مذکور خودداری کرده و همچنان تحت تملک خود قرار دهند. این اقدام باعث شد تا دارندگان مشاغل نه تنها به بازسازی ساختمان‌ها اقدام کردند، بلکه تمامی سعی خود را برای نگهداری از این آنها که قرار بود به مدت ۱۰ سال از آن استفاده کنند به کار بستند.
وی نتیجه‌گیری کرد: از این‌رو به نظر می‌رسد در ایران نیز دولت می‌تواند به جای اینکه به ازای هر فرد ۲۰ هزار تومان بدهد از روش‌هایی نظیر این سیاست‌ها استفاده کند. طبق روش‌های اعلامی اگر طیف عام جامعه را در نظر بگیریم به ازای یک خانواده ۵ نفره در ماه باید ۱۰۰ هزار تومان و طی ۵ سال باید ۶ میلیون تومان یارانه پرداخت شود.
شهرستانی خاطرنشان کرد: باید قبول کرد که مردم طبیعتا این ۲۰ هزار تومان‌ها را بدون اینکه انگیزه‌ای برایشان ایجاد شود برای تغییر دادن پایه و اساس ساختمان‌های خود به کار نمی‌برند، بلکه آن را برای پرداخت هزینه‌های جاری خود استفاده می‌کنند یا اینکه نهایتا مجبور می‌شوند مصرف انرژی را کاهش داده و حتی در شرایط نامناسبی در فصل سرما و گرما زندگی کنند؛ از این‌رو بهتر است به جای پرداخت این وجوه شرایطی را فراهم کرد که خانواده‌ها و شرکت‌ها بتوانند به طور اصولی استفاده بهینه‌ای را از انرژی داشته باشند. برای مثال اگر یک خانه ۳ خوابه را در نظر بگیریم که در حدود ۱۰۰ مترمربع مساحت آن است برای بهسازی در و پنجره‌های این خانه و استفاده از پیشرفته‌ترین عایق‌های مقاوم در حدود ۲ هزار و ۵۰۰ دلار هزینه می‌شود که در و پنجره‌های عایق نیز ۲۵۰۰ دلاری می‌شود.
شهرستانی یادآور شد: برای بهبود سیستم گرمایشی نیز به حدود ۵۰۰ دلار نیاز است. علاوه بر آن هزینه نصب سیستم‌های هوشمند کنترل‌گر ۵۰۰ دلار خواهد شد که مجموع این هزینه‌ها برابر با همان ۶ میلیون یارانه‌ای است که دولت در طول ۵ تا ۶ سال به یک خانواده ۵ نفره پرداخت خواهد کرد؛ حال آنکه دولت به جای اینکه به صورت مادام‌العمر این هزینه را داشته باشد می‌تواند تنها با ۲۵۰۰ دلار زمینه را برای کاهش مصرف انرژی فراهم کند.
مدیرعامل شرکت نورد و قطعات فولادی ایران در پایان در خصوص نتایج این طرح‌ها در بخش اشتغالزایی گفت: اگر این اقدامات انجام شود در بخش اشتغالزایی به نتایج خوبی دست خواهیم یافت؛ چرا که طبق برآوردهای انجام شده، اگر این طرح‌ها اجرا شود در حدود ۱۰۰ هزار شغل به طور مستقیم و ۴۰۰ هزار شغل نیز به صورت غیرمستقیم ایجاد خواهد شد که با در نظر گرفتن اینکه برای نگهداری از این سیستم‌ها در طول زمان به خدمات جانبی احتیاج خواهد شد، می‌توان انتظار داشت که این مشاغل همچنان به حیات خود ادامه دهند.
ارسال نظر