خودکفایی ایران در تولید فولاد تا دو سال دیگر

فارس- بر اساس پیش‌بینی کارشناسان، اجرای طرح‌های توسعه‌ای صنعت فولاد و دستیابی به خودکفایی در این بخش حداقل دو سال زمان لازم دارد. در وضعیت فعلی شرط رسیدن به خودکفایی در تولید فولاد دستیابی به تولید ۱۷ میلیون تنی این محصول استراتژیک است که در حال حاضر ظرفیت‌های لازم برای رسیدن به این میزان تولید در کشور در حال ایجاد یا راه‌اندازی است. مدت زمان لازم برای اجرا و به بهره‌برداری رسیدن یک کارخانه ۸۰۰ هزار تنی تولید شمش فولاد در ایران به طور متوسط حدود ۴ سال و این مدت برای راه‌اندازی یک کارخانه تولید محصول فولادی بین ۳ تا ۴ سال است.

با افتتاح هر کارخانه در سال اول ۴۰ درصد ظرفیت و در سال دوم ۶۰ درصد ظرفیت فعال می‌شود و ۱۰۰ درصد ظرفیت کارخانه نیز در مدت ۳ تا ۴ سال به بهره‌برداری می‌رسد.

هر چند آمار رسمی در مورد میزان تولید فولاد در سال گذشته در کشور هنوز منتشر نشده است، ولی کارشناسان این رقم را حدود ۱۱ میلیون تن برآورد می‌کنند و معتقدند دستیابی به ظرفیت و تولید ۱۷ میلیون تنی فولاد تا دو سال آینده امکان‌پذیر خواهد بود.

حمیدرضا طاهری‌زاده، نایب رییس انجمن فولاد در این مورد می‌گوید:‌ ایران در زمینه تولید فولاد تا دو سال آینده به خودکفایی خواهد رسید و در حال حاضر کمبودهایی در بخش‌های مختلف از جمله تولید میلگرد در کشور وجود دارد.

وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر تولید میلگرد در کشور با کمبود یک میلیون تنی روبه‌رو است و این در حالی است که به دلیل مشکل تامین شمش فولاد، بخشی از ظرفیت کارخانه‌های فولاد کشور غیرفعال است.

به گفته وی، هم‌اکنون هر تن شمش فولاد حدود ۷۰۰ دلار به کشور وارد می‌شود که با احتساب هزینه ۱۰ درصدی گمرک، قیمت هر کیلو شمش به ۷۷۰ تومان می‌رسد. وی می‌گوید: در مقابل، قیمت تمام شده تولید هر کیلو میلگرد در کشور بین ۷۶۰ تا ۷۷۰ تومان است و به این ترتیب تولید میلگرد در کشور صرفه اقتصادی ندارد. طاهری‌زاده افزایش ظرفیت تولید شمش فولاد را لازمه رشد تولید محصولات نوردی در کشور دانسته و می‌گوید: سالانه حدود ۵ میلیون تن ماده اولیه تولید فولاد در کشور تولید می‌شود که با بهره‌برداری از خطوط جدید دولتی و خصوصی، این رقم تا دو سال آینده ۱۰ تا ۱۲ میلیون تن افزایش خواهد یافت.

وی پیش‌بینی می‌کند کشور تا دو سال دیگر با تولید ۱۷ تا ۵/۱۷ میلیون تن فولاد در این بخش به خودکفایی برسد.

این کارشناس صنعت فولاد با بیان اینکه در حال حاضر اجرای طرح‌های فولادی با توقف خاصی روبه‌رو نیست، پیش‌بینی می‌کند تولید فولاد در کشور امسال به حدود ۱۵ میلیون تن برسد.

خودکفایی در گرو بهره‌برداری از ظرفیت‌ها

دستیابی به خودکفایی در تولید یک محصول تنها به معنی ایجاد ظرفیت نیست، بلکه بهره‌برداری از مقادیر مشخصی از ظرفیت در هر سال لازمه رسیدن به این خودکفایی است تا در نهایت پس از گذشت مدت مشخص و فعال شدن تمام ظرفیت‌های موجود امکان تامین نیاز کشور فراهم شود.

بهمن محمد یاری، ‌عضو کمیسیون صنایع مجلس در این مورد به فارس می‌گوید: بحث تولید و ظرفیت‌سازی دو مقوله متفاوت است و زمانی می‌توان گفت که کشور در تولید یک کالا به خودکفایی رسیده که تولید آن محصول در حد نیاز کشور صورت گیرد.

وی ادامه می‌دهد: با توجه به ظرفیت‌های در حال ایجاد، برآورد می‌شود طی یک تا دو سال آینده به خودکفایی در تولید فولاد دست یابیم که البته تحقق این مساله به تامین اعتبار مالی طرح‌ها بستگی دارد. وی تصریح می‌کند: در حال حاضر تولید فولاد در کشور حدود ۱۱ میلیون تن است و با این اوصاف نمی‌توان جشن خودکفایی برگزار کرد. محمدیاری تولید ۱۸ تا ۲۰ میلیون تن فولاد را به معنی تحقق خودکفایی در تولید این محصول دانسته و می‌گوید: سرمایه‌گذاری در این صنعت استراتژیک نباید با مشکل و توقف رو‌به‌رو شود، بلکه باید مانند صنعت سیمان استمرار بیابد تا علاوه بر تامین نیاز داخل به صادرات نیز دست یابیم.

وی ادامه می‌دهد: با تاکید دولت بر لزوم تامین اعتبار بخش صنعت امیدواریم مشکلی در زمینه سرمایه‌گذاری طرح‌های فولادی وجود نداشته باشد.

طرح‌های توسعه‌ای برای رسیدن به ظرفیت ۱۷ میلیون تنی

دستیابی به خودکفایی و تامین نیاز کشور از طریق تولیدات داخل نیازمند اجرای طرح‌های توسعه‌ای است. هم اکنون ۸ طرح یک میلیون تنی فولاد در میانه، قائنات، چهارمحال و بختیاری، نیریز، شادگان خوزستان، سبزوار، بافق و بافت، دستیابی به ظرفیت تولید ۵ میلیون تنی گروه ملی فولاد طی سه سال آینده و انجام ۱۰ طرح توسعه ذوب و نورد توسط فولاد تبریز تا سال ۹۰ از جمله طرح‌های توسعه‌ای صنعت فولاد محسوب می‌شوند که اجرای آنها در حال پیگیری است.

علاوه بر این فولاد مبارکه نیز با تولید ۵ میلیون تن فولاد خام علاوه بر حفظ سهم ۴۸ درصدی خود در تولید فولاد کشور موفق به اجرای طرح‌های توسعه زیر سقف و ظرفیت‌سازی برای تولید ۶ میلیون تن فولاد خام شده و تا پایان سال ۹۰ ظرفیت‌سازی برای تولید ۱۰ میلیون تن فولاد خام در این شرکت انجام خواهد شد.

ایران در سال گذشته از نظر تولید فولاد در رتبه ۲۰ جهان قرار داشت و هم اکنون از نظر تولید فولاد خام بدون در نظر گرفتن ظرفیت به رتبه ۱۶ دست یافته و با راه‌اندازی طرح‌های نیمه‌تمام در رتبه کمتر از ۱۰ قرار می‌گیرد. اجرای کامل طرح‌های نیمه تمام فولادی و افزایش تولید این محصول مهم در کشور نیازمند تامین به موقع اعتبارات مالی است تا به این ترتیب زمینه دستیابی به خودکفایی در صنعت فولاد فراهم شود.