گروه بورس کالا- منیژه حیاتی: به دنبال وضع مقررات جدید فروش محصولات فولادی در بورس کالا که از سوی وزارت صنایع به عرضه‌کنندگان ابلاغ شده و بورس کالا نیز آنرا به اجرا گذاشت، روز گذشته معاملات آهنی‌ها با تنش و بحث‌های متعددی روبه‌رو شد. به گزارش خبرنگار دنیای اقتصاد، پس از آنکه هفته گذشته نرخ محصولات فولادی در بورس به شدت رشد پیدا کرد، وزارت صنایع و معادن و سازمان بورس اوراق بهادار محدودیت‌هایی را در جهت حذف تقاضای کاذب و جلوگیری از هر نوع بازارسازی اعلام کرد ازجمله اینکه از ورود تجار به معاملات جلوگیری شده و خریداران نیز موظف شدند ۱۰۰ درصد وجه تضمین خرید را قبل از معامله واریز کنند.بر اساس این دستورالعمل، نه تنها تجار به طورکامل از گردونه معاملات بورس خارج شدند، بلکه مصرف‌کنندگان نیز که طبق این دستورالعمل تنها خریداران بورس محسوب می‌شوند، باید تا قبل از عرضه ۱۰۰ درصد از وجه را به حساب مشترک تعریف شده در قوانین بورس واریز کنند، علاوه بر آن مقرر شد تا محصولات در بلوک‌های ۱۱۰ تنی به خریداران عرضه شود تا خریدهای جزئی نیز توان ورود به بازار را داشته باشد.

بازار ورق‌های ارزان را نخرید

با توجه به مقررات مذکور و از آنجا که خریداران عرضه‌های فولاد مبارکه اغلب تجار هستند و آنها نیز از این معاملات کنار گذاشته شدند، دیروز هیچ خریداری برای دریافت ورق‌های این شرکت که با نرخ‌های دو هفته قبل عرضه شده بود، وجود نداشت، اگرچه در ابتدا به نظر می‌رسید که خریداران به دلیل کاهش قیمت پایه ورق وارد بازار نشده‌اند، اما برخی از کارگزاری‌ها از عدم آمادگی مصرف‌کنندگان برای ورود به معاملات ورق خبر دادند.

به گفته آنها، از آنجا که تا هفته‌های قبل، رویه خرید ورق از بورس اینگونه بوده که تجار خرید کرده و سپس مصرف‌کنندگان به صورت اعتباری در بازار ثانویه کالای مورد نیاز خود را از تجار می‌خریدند، در حال حاضر ورود مستقیم مصرف‌کنندگان به معاملات بورس به دلیل توان پایین نقدینگی آنها سخت است، خصوصا اینکه طبق این دستورالعمل، بورس موظف شده تا تمامی وجه را از خریدار دریافت کند که این مساله خرید را برای مصرف‌کنندگان سخت‌تر می‌کند.

فروش ۱۹۸۰ تن کالای ذوب‌آهن در بورس

پس از آنکه عرضه‌های مبارکه به بعد موکول شد ذوب آهن نیز یک سبد میلگرد و تیرآهن خود را با نرخ ۶۷۶۰ ریال عرضه کرد که مبنای نرخ این کالا نیز همانند محصولات فولاد مبارکه نرخ‌های کشف شده در هفته‌های قبلی و طبیعتا پایین‌تر از نرخ‌های صعودی هفته قبل بود.

با توجه به این محدودیت‌های ایجاد شده در بورس سبد میلگرد و تیرآهن ذوب‌آهن اصفهان نیز در مقایسه با حجم عرضه با تقاضای کمتری روبه‌رو شد. بر این اساس در حالی‌که ۷۷ هزار تن کالا عرضه شده بود تنها ۱۹۸۰ تن فروش رفت و مازاد عرضه نیز برای فروش به صورت مچینگ در سیستم باقی ماند.

هجوم قوانین، خروج تجار

اگرچه همه فعالان بازار هنوز بر این عقیده‌اند که رشد‌های هفته قبل بی‌جهت بوده و نیاز بود تا هر چه زودتر تمهیداتی برای آن اندیشیده شود، اما به نظر می‌رسد شدت قوانین تعیین شده بیش از حد بوده و حتی برخی معتقدند که این مقررات تا حدودی عجولانه وضع شده است. برای مثال یکی از تجار با اشاره به عرضه‌های ذوب آهن در زمان مچینگ می‌گوید: طبق این قانون، باید خریدار قبل از عرضه ۱۰۰ درصد را واریز کند این مساله خریدارانی که وارد تالار اصلی می‌شوند را تحت فشار شدیدی قرار می‌دهد تا وجه را واریز کند، اما می‌بینیم که با توجه به عرضه همین کالا در زمان مچینگ، خریداران بعدی با آرامش و بدون نگرانی و با فرصت بیشتری که دارند می‌توانند وارد بازار شوند، این مساله به نظر می‌رسد عدالت را در بازار به خوبی اجرا نمی‌کند.

انتظار برای عرضه‌های بعدی

در همین حال برخی معتقد بودند شدت سخت‌گیری‌های دیروز باعث شد تا بخشی از خریداران به دلیل بوجود آمدن این تغییرات در مقررات بورس، از خرید امتناع کنند و منتظر اتفاقات هفته آینده باشند.

از این‌رو کارگزاران معتقدند اگرچه اجرای قوانین محدودیتی برای حذف تقاضای کاذب و آن دسته از تجاری که بی‌دلیل و تنها به دلیل منافع خود قیمت‌ها را افزایش می‌دهند لازم بود، اما در مقابل برخی محدودیت‌ها مانند ۱۱۰ تنی که دیروز اجرا شد انگیزه خوبی برای خریداران نیست برای مثال برخی از واحدهایی که پروانه کسب دارند و می‌توانند از بورس خرید کنند معاملات ۱۱۰ تنی برای آنها بسیار کم و پایین است، از این‌رو نباید اینگونه محدودیت‌ها وجود داشته باشد.

اقدامات ریشه‌ای بهتر از مقررات مقطعی است

با توجه به اینکه تغییر وفق دادن بازار و معامله‌گران با مقرراتی که با سرعت زیادی وضع می‌شود سخت است فعالان بازار اقدامات ریشه‌ای را تنها راه متوازن کردن عرضه و تقاضا در بازار ذکر می‌کنند. از جمله وزارت صنایع اقدامات جدی و مستمری را برای عرضه محصولات دیگر شرکت‌های دولتی و خصوصی فراهم کند.

یکی از کارشناسان بازار با اشاره به ضرورت عرضه محصولات فولادسازان خصوصی و دولتی دیگر در بورس می‌گوید: تا زمانی که تنها یک عرضه کننده عمده در بخش مقاطع و یک عرضه کننده در بخش ورق داشته باشیم، شرایط بازارو کشف قیمت‌ها منطقی نمی‌شود.

معاون وزیر صنایع و معادن:

تعرفه تغییر نمی‌کند، تولید با مازاد مواجه است

آزاده حسینی- با رشد یکباره قیمت‌ها در بورس کالا و در پی آن موضع‌گیری مسوولان در برابر اتفاقات اخیر، مقررات جدیدی برای مبادلات این هفته بورس کالا درنظر گرفته شده و با اجرایی شدن این مقررات، برخی از فعالان آن را بسیار سختگیرانه دانستند، تا جایی که به اعتقاد فعالان بازار، در مبادلات دیروز بورس کالا این سخت‌گیری‌ها بی‌اعتمادی را به‌دنبال داشت و باعث شد تا حجم مبادلات تحت تاثیر قرار بگیرد. این در حالی است که اشتباه بورس کالا در مبادلات هفته گذشته عامل رشد ۱۰۰ تومانی محصولات طی یک هفته شده و این موضوع بدون در نظر گرفته شدن دامنه نوسان قیمتی است که در قوانین بورس وجود داشته است؛ بنابراین با اعمال مقررات تازه به نظر می‌رسد نه‌تنها بازار به روال طبیعی برگردد، بلکه با ایجاد جو روانی ناامنی مبادلات بورس تحت تاثیر قرار بگیرد.مسعود سمیعی‌نژاد، معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنایع و معادن در خصوص قوانین جدید مبادلاتی در بورس کالا و اینکه تا کی ادامه خواهد یافت، گفت: این قوانین سختگیرانه نبوده و با توجه به شرایط بازار آهن اتخاذ شده و تا زمان فروکش کردن التهاب بازار ادامه خواهد یافت.وی با اشاره به تولید فولادسازان با تمام توان جهت تامین نیاز بازار برای رفع التهاب بازار گفت: تا زمانی‌که نیاز بازار پاسخ داده شود عرضه فولادسازان ادامه خواهد داشت و سعی بر این است که دست واسطه‌ها فعلا از مبادلات کوتاه شود.وی ادامه داد: برای اینکه محصول به مصرف‌کننده واقعی برسد حتی کف حداقلی خرید نیز در بورس کالا حذف شده تا مصرف‌کننده واقعی با هر میزان که می‌خواهد اقدام به خرید کند، این مصرف‌کنندگان شامل تعاونی‌های مسکن، پروژه‌ها و غیره هستند، البته محدودیت‌هایی در مورد حداکثر خرید در نظر گرفته شده است.

سمیعی‌نژاد افزود: همچنین تدابیری نیز برای افزایش تعداد عرضه‌کنندگان در نظر گرفته شده است تا تولیدکنندگانی که از ما شمش مورد نیازشان را تامین می‌کردند محصولاتشان را نیز در بورس کالا به‌فروش برسانند. بنابراین امیدواریم در عرضه‌های بعدی بورس کالا شاهد تعداد تولیدکنندگان محصولات میانی بیشتری باشیم.وی تصریح کرد: وظیفه تنظیم بازار بر عهده وزارت بازرگانی بوده و وزارت صنایع معادن برای ممانعت از رشد بی‌رویه قیمت‌ها می‌تواند تولید با تمام توان را تا پایان این شرایط تضمین کند.وی تاکید کرد: در مبادلات دیروز بورس قیمت‌ها به سطح یک ماه قبل برگشت و فولادسازان با مازاد موجودی مواجه هستند.وی ادامه داد: شایعه حذف تعرفه درمورد محصولات فولادی مانند میلگرد نیز کذب محض بوده و در دستور کار نیست.