یمت نفت خام WTI در بورس نایمکس (آتی‌های ماه اول)، ابتدا به دلیل انتشار اخبار مثبت از اوضاع اقتصادی آمریکا، افزایش ارزش شاخص‌های بورس در بازارهای جهانی، کاهش ارزش دلار و بروز ناآرامی‌ها در نیجریه، از حدود 62/72 دلار در هر بشکه در تاریخ 29 ژانویه 2010 به بیش از 02/77 دلار در هر بشکه در تاریخ 3 فوریه 2010 افزایش یافت؛

ولی مجددا در پی افزایش تردید‌ها و نگرانی‌ها از اوضاع اقتصادی اروپا به خصوص در مورد کشورهای اسپانیا، پرتغال و یونان، افزایش بیش از انتظار میزان بیکاری در آمریکا، کاهش ارزش شاخص‌های بورس در بازارهای جهانی، افزایش ارزش دلار و همچنین افزایش شدید سطح ذخیره‌سازی‌های نفت خام آمریکا (معادل ۳/۲ میلیون بشکه)، تا سطح ۷۲/۷۱ دلار در هر بشکه در تاریخ ۵ فوریه کاهش یافت.
به گزارش شانا، برخی مقام‌های نفتی و وزیران نفت کشورهای عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در اظهارنظرهای اخیر خود پیش‌بینی‌های مثبتی از شرایط کنونی قیمت‌های نفت خام در بازارهای جهانی و روند تغییرات آن در سال جاری میلادی داشته و سطوح کنونی قیمت‌های نفت خام را مطلوب ارزیابی نموده‌اند و معتقدند این سطوح قیمتی برای سرمایه‌گذاری‌های آتی صنعت نفت جهان مناسب است.
در این راستا، دبیر کل اوپک سطوح قیمتی ۹۰-۷۰ دلار در هر بشکه را برای نفت خام رضایت بخش ارزیابی کرده و تاکید کرده است که کاهش قیمت‌های نفت خام به سطوح پایین‌تر از ۷۰ دلار برای هر بشکه، مانعی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید تولید نفت خواهد بود. کشورهای عضو اوپک برای اجرای ۱۴۰ پروژه نفتی برنامه‌ریزی کرده‌اند که با پایان این پروژه‌ها در مجموع ۱۲ میلیون بشکه به ظرفیت تولید نفت این سازمان افزوده خواهد شد. تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران در بخش‌های مختلف انرژی، قیمت‌های جهانی نفت خام را زیر نظر داشته و معتقدند قیمت‌های نفت خام در سطوح مطلوبی است، چراکه در روند بهبود رشد اقتصاد جهانی خللی وارد نکرده است.
در واقع قیمت مطلوب برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان سطحی از قیمت‌ها است که کشورهای تولیدکننده را برای ادامه روند تولید و سرمایه‌گذاری در بخش افزایش ظرفیت تولید تشویق کند و این سطح از قیمت برای مصرف‌کنندگان نیز مناسب خواهد بود. قیمت‌های جهانی نفت خام همواره یکی از عوامل تاثیرگذار در تعیین سیاست‌های تولیدی اوپک بوده است، از این رو هر گونه تغییر و تحولی در این قیمت‌ها می‌تواند تصمیم‌گیری اعضای اوپک در مورد سطح تولید این سازمان را تحت تاثیر قرار دهد.اعضای اوپک در پی کاهش تقاضا و افت شدید قیمت نفت خام در سال 2008، در سه مرحله تصمیم گرفتند سهمیه‌های تولید خود را به میزان 2/4 میلیون بشکه در روز کاهش داده و به سطح 845/24 میلیون بشکه در روز برسانند، به طوری که این موضوع سبب شد تا قیمت نفت در سال 2009 میلادی روند صعودی داشته باشد.
دبیرکل اوپک اعلام کرده است در صورت ثبات بازارهای جهانی نفت خام و عدم تغییر شدید قیمت‌های نفت خام از سطوح فعلی، اعضای اوپک سهمیه‌های تولیدی خود را در نشست ماه مارس ثابت نگاه خواهند داشت. اعضای اوپک به منظور بررسی سیاست‌های تولید خود ۱۷ مارس ۲۰۱۰ در نشستی عادی در وین پایتخت اتریش گردهم می‌آیند.
براساس آمار دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، قیمت سبد نفتی اوپک طی هفته منتهی به 4 فوریه 2010، ابتدا از حدود 01/71 دلار در هر بشکه در تاریخ 29 ژانویه 2010 به بیش از 14/75 دلار در هر بشکه در تاریخ 3 فوریه افزایش یافت، ولی مجددا تا سطح 73/72 دلار در هر بشکه در تاریخ 4 فوریه کاهش یافت. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به 4 فوریه 2010 با 1 دلار و 35 سنت افزایش نسبت به هفته پیش از آن به هر بشکه 72 دلار و 99 سنت رسیده است.
همچنین میانگین ماهانه بهای سبد نفتی اوپک طی ماه ژانویه ۲۰۱۰ با ۲ دلار افزایش نسبت به میانگین ماه دسامبر ۲۰۰۹ به هر بشکه ۷۶ دلار و ۱ سنت رسیده است. میانگین بهای سبد نفتی اوپک در ماه دسامبر ۲۰۰۹ معادل ۷۴ دلار و ۱ سنت در هر بشکه بود. سبد نفت خام اوپک در بردارنده ۱۲ نوع نفت خام اعضای این سازمان شامل مخلوط الجزایر، گریسول آنگولا، اورینته اکوادور، سنگین ایران، سبک بصره، صادراتی کویت، اس ‌سیدر لیبی، سبک «بونی» نیجریه، مارین قطر، سبک عربی عربستان سعودی، موربان امارات و بی.سی.اف ۱۷ ونزوئلا است. میانگین بهای هر بشکه نفت خام صادراتی ایران با ۳ دلار و ۴۹ سنت افزایش نسبت به هفته قبل (۲۶ ژانویه ۲۰۱۰)، در روز ۳ فوریه ۲۰۱۰ به بشکه ای ۷۵ دلار و ۲۷ سنت رسیده است. براساس آمارهای امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، میانگین وزنی بهای هر بشکه نفت خام سبک ایران به مقصدهای مختلف در روز سه شنبه (۳ فوریه ۲۰۱۰) ۷۵ دلار و ۴۳ سنت بود و همین رقم برای نفت خام سنگین در سطح ۷۵ دلار و ۱۵ سنت قرار داشت.
همچنین قیمت هر بشکه نفت خام سبک ایران به بازار آفریقای جنوبی 73 دلار و 88 سنت و هر بشکه نفت خام سنگین ایران به این بازار 73 دلار و 43 سنت گزارش شده است. هر بشکه نفت خام سبک ایران در بازار آسیا 76 دلار و 53 سنت، شمال غربی اروپا 72 دلار و 51 سنت و در بازار مدیترانه 73 دلار و 8 سنت معامله شده است. هر بشکه نفت خام سنگین ایران نیز در بازار آسیا 75 دلار و 53 سنت، شمال غربی اروپا 72 دلار و 3 سنت و در بازار مدیترانه 72 دلار و 68 سنت به فروش رسیده است. میانگین بهای هر تن بنزین سوپر بدون سرب در بازار خلیج فارس با 32 دلار و 33 سنت افزایش نسبت به هفته قبل (26 ژانویه 2010)، طی روز 3 فوریه 2010 در سطح 751 دلار و 81 سنت قرار گرفت.
بر اساس آمارهای امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، هر تن بنزین سوپر بدون سرب در بازارهای مدیترانه ۷۱۵ دلار و ۵۰ سنت، شمال اروپا ۷۱۶ دلار، آمریکا ۷۵۵ دلار و ۲ سنت، ژاپن ۷۸۹ دلار و ۳۱ سنت و سنگاپور ۷۷۴ دلار و ۲۶ سنت معامله شده است. هر تن نفتا در بازار خلیج فارس ۶۷۲ دلار و ۸ سنت، سوخت جت ۶۵۸ دلار و ۸۰ سنت، نفت گاز ۶۰۷ دلار و ۴۰ سنت، نفت کوره ۴۴۸ دلار و ۴۶ سنت و پروپان و بوتان به قیمت ۶۵۰ دلار به فروش رسیده است. قیمت نفت خام برنت دریای شمال نیز در بورس لندن(ICE) برای تحویل در ماه مارس ۲۰۱۰، ابتدا از حدود ۴۶/۷۱ دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۹ ژانویه ۲۰۱۰ به بیش از ۰۶/۷۶ دلار در هر بشکه در تاریخ ۲ فوریه ۲۰۱۰ افزایش یافت، ولی مجددا تا سطح ۵۹/۶۹ دلار در هر بشکه در تاریخ ۵ فوریه کاهش یافت.
پیش‌بینی قیمت:
در اوایل هفته گذشته قیمت نفت خام WTI در سطح ۷۲ دلار با حمایت رو‌به‌رو بود که با ناآرامی در نیجریه به سرعت افزایش یافت، ولی در سطح ۷۷ دلار با مقاومت مواجه شد.
حرکت افزایشی همراه با روند صعودی شاخص صورت گرفت. سطح 72 دلار کف کانال افزایشی طی چند ماه گذشته بود که در روز پنجشنبه شکسته شد و روز جمعه به طور کامل از کانال خارج شد. سطح اطمینان اقتصادی در آمریکا مناسب است اگرچه نگرانی‌هایی که وجود دارد آن‌را تهدید می‌کند. در هفته گذشته میزان بیکاری بیش از انتظار افزایش یافت و ارزش شاخص‌های سهام کاهش یافتند.
شاخص‌های دیگر اقتصادی در حد انتظار و مناسب بودند. نگرانی‌ها بیشتر متوجه منطقه یورو است و انتظار بر این است که تا مدتی ادامه داشته باشد، برنامه کاهش کسری بودجه یونان با استقبال دیگر کشورها همراه بود و انتظار بر کنترل بحران است.
ارزش دلار در مقابل یورو همچنان افزایش یافت که به دلیل افزایش ریسک یورو به دلیل نااطمینانی ایجاد شده در یونان و به تبع آن گسترش به دیگر کشورهاست، این موضوع به کاهش قیمت نفت کمک کرد. کاهش یورو موجب شد سطح 50 درصد فیبوناچی در حدود 37/1 شکسته و به سمت حمایت 2/38 درصد در حدود 34/1 کاهش یابد. یکی از دلایل مهم که موجب کاهش قیمت نفت شده است، مناسب بودن سطح ذخیره‌سازی‌ها به خصوص نفت خام است.
در هفته گذشته ذخیره‌سازی‌های نفت خام بیش از حد انتظار افزایش یافت که در پی آن در روز پنج‌شنبه کاهش شدید قیمت را به همراه داشت. از طرف دیگر می‌بایست در نظر داشت که در ماه‌های اخیر ظرفیت مازاد تولید اوپک مداوما افزایش داشته است، گرچه هنوز در حد مناسبی نیست و به سهولت قابل تنزل است، ولی مسیر افزایشی را طی می‌کند. در هفته جاری قیمت نفت تحت فشار کاهشی است، البته قیمت می‌‌تواند رفتار گیج‌کننده‌ای را نشان دهد که به‌دلیل نزدیک شدن سطوح حساس و مهم حمایتی و مقاومتی به یکدیگر است. در مسیر کاهشی سطح ۶۸ دلار حمایت مناسبی را به‌وجود آورده است و در مسیر افزایشی قیمت ۷۵ دلار سطح مقاومتی است.
*کارشناسان ارشد اقتصاد انرژی
منبع: سایت موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی (www.iies.org)