صنعت فولاد به دنبال مصرف بهینه انرژی است
میانگین مصرف انرژی در کالاهای همسان دوبرابر همسایگان
نخستین نشست تخصصی با موضوع ضرورت‌های هدفمند کردن یارانه‌ها و با حضور دکتر شمس اردکانی، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، دکتر آفریده، رییس کمیسیون انرژی دوره ششم مجلس شورای اسلامی، دکتر رعایایی، معاون طرح‌های مطالعاتی مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران و مهندس فولادگر، رییس کمیسیون هدفمند کردن یارانه‌ها در مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
شمس اردکانی، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در این نشست با اشاره به اینکه بزرگ‌ترین بردار در سهم جهانی مربوط به انرژی است، گفت: از این رو، بهینه کردن مصرف انرژی در راس امور قرار دارد.
وی افزود: شدت انرژی یک مفهوم اقتصاد انرژی است و در برخی از صنایع گرفتار مغلطه تعریفی شده است.
فولادگر نیز در این نشست تصریح کرد: طی مدت ۵ سال قیمت حامل‌های انرژی را باید به قیمت واقعی برسانیم.
وی خاطرنشان کرد: در مدت یاد شده همچنین نرخ گاز باید به 75 درصد قیمت صادراتی در مبدا و آب به قیمت تمام شده برسد.
رییس کمیسیون هدفمند کردن یارانه‌ها در مجلس شورای اسلامی گفت: فولاد از جمله صنایع انرژی‌بر است، از این رو طرح هدفمند کردن یارانه‌ها بیشترین تاثیر را بر این صنعت دارد، از این رو مجلس سهم بخش صنعت از حذف یارانه‌ها را از ۱۵ درصد به ۳۰ درصد افزایش داد.
دکتر آفریده، رییس کمیسیون انرژی دوره ششم مجلس شورای اسلامی همچنین در این نشست با بیان اینکه در مجلس هفتم تثبیت قیمت‌ها را داشتیم، افزود: طرح هدفمند کردن یارانه بعنوان یک اتفاق میمون در مجلس شورای اسلامی رخ داده است.
وی تصریح کرد: براساس قانون هدفمند کردن یارانه‌ها باید انرژی را مدیریت کنیم؛ یعنی باید ممیزی انرژی در تمام بخش‌های صنعت صورت گیرد و با تحقق این امر به این نتیجه می‌رسیم که می‌توان شدت انرژی را در کشور کاهش داد. آفریده خاطرنشان کرد: ممیزی میانگین مصرف انرژی در کالاهای همسان در ایران نسبت به سطح بین‌الملل حدود ۲ برابر است و این میزان باید اصلاح شود.
وی گفت: هم‌اکنون که در آستانه اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها قرار داریم و قرار است که بر اساس آن قیمت‌ها طی مدت پنج سال واقعی شود، باید به تجربه سایر کشورها توجه جدی کرد. رییس کمیسیون انرژی دوره ششم مجلس شورای اسلامی افزود: طی فرصت پنج ساله اختصاص یافته به بخش صنعت، این بخش می‌تواند خود را بازسازی کند و دولت نیز می‌تواند با حامل‌های انرژی این امر را اصلاح کند؛ زیرا این حامل‌ها نقش جدی در صنعت مذکور دارند.
ضرورت بهینه‌سازی مصرف انرژی
رضا شهرستانی، مدیرعامل شرکت نورد قطعات فولادی ایران در نخستین نشست تخصصی که در همایش نقش هدفمند شدن یارانه‌ها در صنعت فولاد کشور برگزار شد، در مورد ضرورت بهینه‌سازی مصرف انرژی مقاله‌ای ارائه کردند که مشروح آن در زیر آمده است:
ایران با داشتن سهم 5/5 درصدی از بازار تولید نفت دنیا با تولید متوسط روزانه 4 میلیون بشکه نفت خام و سهم 3/3 درصدی در تولید گاز دنیا با تولید روزانه 362 میلیون مترمکعب و دومین دارنده ذخایر گازی جهان پس از روسیه یکی از بازیگران اصلی انرژی دنیا است. اما شاخص‌های شدت انرژی و ترازهای عرضه و تقاضای انرژی در کشور نشان‌دهنده این است که حامل‌های انرژی در کشور به صورت کارآ استفاده نمی‌شود.
مصرف انرژی نهایی در سال ۱۳۸۶ برابر با ۱۹/۱۱۳۶ میلیون بشکه معادل نفت خام بوده است که نسبت به سال قبل از آن حدود ۶۶/۱۰ درصد افزایش یافته است.
مصرف انرژی در جهان
طبق گزارش‌های موجود در سال ۲۰۰۷ میلادی بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان انرژی در جهان کشورهای آمریکا، چین، روسیه، ژاپن و هند بوده‌اند.
طبق آمار، میزان مصرف انرژی در ایران به ازای هر واحد تولید ناخالص داخلی GDP معادل ۵/۲ و ۳ برابر مقداری است که در کشورهای صنعتی و در حال توسعه مصرف می‌شود.
براساس همین گزارش ایران بیش از 5/3 برابر ترکیه و بیش از 14 برابر ژاپن انرژی مصرف می‌کند.
طبق آمارهای جهانی شدت مصرف نهایی انرژی کشور (۸۳/۰ تن معادل نفت خام بر هزار دلار) بیش از سه برابر متوسط مصرف انرژی نهایی جهانی (۲۴/۰ تن معادل نفت خام بر هزار دلار) است.
براساس پیش‌بینی آژانس جهانی انرژی، رشد تقاضای انرژی تا سال ۲۰۳۰ دو برابر خواهد شد.
ایران امروز با نیروگاه‌هایی به ظرفیت 47 هزار مگاوات برق به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده برق در خاورمیانه مطرح است؛ اما در شرایطی که کشوری مانند ترکیه توانسته است با مصرف پایین برق، 90 میلیارد دلار صادرات را در کارنامه خود داشته باشد ایران نتوانسته سهمی در بازار صادراتی برق داشته باشد.
در صورت تداوم مصرف به میزان کنونی، مجبور به تامین سالانه پنج هزار مگاوات برق نیروگاهی مازاد خواهیم بود که تامین این میزان برق نیاز به اعتباری بالغ‌بر شش میلیارد دلار برای سرمایه‌گذاری ارزی و ریالی خواهیم داشت و تامین این میزان اعتبار برای وزارت نیرو ممکن نخواهد بود.
قیمت برق خانگی در کشورهای صنعتی 3 تا 5/3 برابر قیمت برق صنعتی است.
در حالی که در ایران بهای مصرف هر کیلووات ساعت برق در بخش‌های مختلف در جدول ذیل آمده است:
مصرف انرژی از سال 1377 تا 1385 سالانه 52/1 درصد افزایش یافته است که قسمت عمده‌ای از مصرف در بخش خانگی و غیرمولد بوده است که ارزش افزوده‌ای ایجاد نمی‌کند.
آمارها نشان می‌دهد که قسمت اعظم سایر حامل‌های انرژی از جمله گاز طبیعی و همچنین یارانه پرداختی دولت، در بخش خانگی مصرف می‌شود که بخش غیرمولد است.
در کشورهای صنعتی پایین‌ترین نرخ عرضه حامل‌های انرژی متعلق به بخش صنعتی است؛ ولی مقایسه قیمت عرضه گاز طبیعی در بخش‌های مختلف قابل‌تامل است.
واحد: ریال بر مترمکعب
همان طور که مشخص است قسمت اعظم انرژی تولید شده در کشور به بهایی اندک در بخش‌های مختلف از جمله نیروگاه‌ها و بخش خانگی در حال هرز رفتن است.
آمار ارائه‌شده نشان‌دهنده این مطلب است که:
اکثر نیروگاه‌های کشور که یکی از عمده‌ترین مصرف‌کنندگان انرژی هستند با راندمان متوسط ۳۴ درصد در حال کار است که افزایش ۶ درصدی راندمان این نیروگاه‌ها، صرفه‌جویی ۴۰ میلیون معادل بشکه نفت خام را در سال در پی دارد که نمی‌توان از کنار آن بی‌تفاوت گذشت.
از طرفی مصرف انرژی اکثر صنایع کشور نیز با معیارهای جهانی فاصله بسیار زیادی دارد.
نگاهی به وضعیت کلی یارانه‌ها نشان می‌دهد بخش صنعت کشور 16 درصد از کل یارانه‌های انرژی را به خود اختصاص داده که سهم هر یک از حامل‌های انرژی به شرح زیر است:
۲۸ درصد برق، ۲۷ درصد گاز، ۲۰ درصد نفت کوره، ۱۰ درصد گازوئیل و ۸ درصد نیز گاز مایع.
در حال حاضر سهم 12 صنعت انرژی‌بر از مصرف سوخت در کشور 8/44 درصد است که در صورت اعمال معیارهای مصرف 657 میلیون و 500 هزار دلار صرفه‌جویی در مصرف انرژی ایجاد خواهد شد.
نتیجه‌گیری
با توجه به موارد ارائه‌شده بهینه‌سازی و اصلاح الگوی مصرف در زمینه انرژی امری به شدت حیاتی به نظر می‌رسد که در غیر این صورت در چند سال آینده ایران تبدیل به بزرگ‌ترین واردکننده حامل‌های انرژی خواهد شد.
ارسال نظر