کمبود کالا، رینگ پتروشیمی را بحرانی کرد

عکس: نگار متین‌نیا

گروه بورس کالا - کتایون دارابی: قیمت محصولات پتروشیمی در معاملات روز سه‌شنبه بورس کالا نسبت به هفته گذشته تغییر قیمت نداشت.

البته در این روز رینگ محصولات پتروشیمی با استرس فراوان سپری شده و تا دیروقت به دلیل افزایش عرضه‌های بازرگانی پتروشیمی ادامه داشت. به گفته فعالان اقتصادی، عرضه اندک، کمبود برخی از محموله‌ها و فروش برخی از کالاها در رینگ محصولات پتروشیمی به افراد دارای پروانه فعالیت سبب شد تا معاملات این روز دچار التهاب شود.

محصولات OFF گران‌تر از ON معامله شد

محصولات OFF در این روز به‌رغم معاملات پیشین بورس کالا، خریداران بسیاری داشت و نرخ خریداری شده آنها به مراتب بالاتر از محصولات ON بود. به گفته فعالان اقتصادی، کمبود محموله‌های پتروشیمی در بازار و همچنین عرضه اندک این کالاها از سوی بازرگانی پتروشیمی طی دو ماه گذشته سبب شده است تا محصولاتOFF در بازار خریداران زیادی داشته باشد.

البته یکی دیگر از فعالان بازار در گفت‌وگو با خبرنگار دنیای اقتصاد می‌گوید: محصولات OFF پتروشیمی لاله به محصولات ON بسیار نزدیک است و می‌توان از آنها به عنوان ON استفاده کرد.

با این حال برخی از آگاهان بازار در این باره می‌گویند: واسطه‌ها و دلالان بعد از خرید این محصولات آنها را در بازار آزاد به عنوان محصول ON به فروش می‌رسانند. البته این موضوع را یکی از عرضه‌کنندگان مواد پتروشیمی به کلی رد می‌کند و می‌گوید: مشخصات محصولات پتروشیمی برروی بسته‌بندی مواد حک شده است و افراد نمی‌توانند به هیچ وجه کالای خریداری شده OFF را با عنوان ON به فروش برسانند.

در معاملات این روز پلی‌اتیلن سبکOFFو- TX۰۰۲۱۰۲ پتروشیمی لاله با نرخ ۸۳۹۶‌ریال و حجم ۶۰ تن عرضه شد که در رقابت رشد داشت و با قیمت ۱۱۱۱۵‌ریال خریداری شد. پلی‌اتیلن سبک OFF-۲۱۰۲TX پتروشیمی لاله با نرخ ۹۵۹۵‌ریال و حجم ۸۰‌تن عرضه شد که در رقابت رشد داشت و با نرخ ۱۱۱۵۵‌ریال خریداری شد.

پلی‌اتیلن سنگین -OFF درجه یک پتروشیمی مارون با نرخ ۹۳۷۸‌ریال و حجم ۱۵۰ تن عرضه شد که در رقابت رشد داشت و با قیمت ۱۱۹۱۵ریال خریداری شد. پلی‌اتیلن سنگین -OFF درجه ۲ پتروشیمی مارون با نرخ ۸۲۰۵‌ ریال و حجم ۱۰۰ تن عرضه شد که در رقابت رشد داشت و با قیمت ۱۱۰۱۸‌ریال خریداری شد. پلی‌پروپیلن - OFF درجه ۳ پتروشیمی مارون با نرخ ۴۳۳۰‌ریال و حجم ۵۰ تن عرضه شد که در رقابت رشد داشت و با قیمت۸۰۲۳‌ ریال خریداری شد. پلی‌پروپیلن -OFF درجه یک پتروشیمی مارون با نرخ ۵۴۱۲‌ریال و حجم۱۰۰ تن عرضه شد و با قیمت ۱۰۰۲۲‌ریال خریداری شد.

دردسر کمبود سود و جوش شیرین در بازار

در معاملات این روز جوش شیرین وارداتی شرکت INNER INDUSTRIAL چین توسط یک شرکت خصوصی عرضه شد. این معامله در حالی رخ داد که هفته گذشته جوش شیرین و سود کاستیک در رینگ پتروشیمی عرضه نشد و بازار را دچار تنش کرد.

به گفته فعالان اقتصادی، کمبود سود و جوش شیرین بازار محصولات شیمیایی را دچار التهاب کرده است، اما بازرگانی پتروشیمی هر بار در بورس کالا عرضه‌ها را کاهش می‌دهد و سبب می‌شود تا قیمت این محصولات افزایش یابد. این در حالی است که سال‌های گذشته هیچ‌گاه بازار شیمیایی‌ها دچار کمبود سود و جوش شیرین نشده بود؛ چرا که بازرگانی پتروشیمی اقدام به واردات این کالاها می‌کرد.

نماینده بازرگانی پتروشیمی در گفت‌وگو با خبرنگار دنیای اقتصاد بارها عنوان کرده است که اولویت بازرگانی پتروشیمی واردات کالا به داخل کشور نیست، اما در زمان ایجاد التهاب در بازار اقدام به واردات خواهد کرد.

به گفته آگاهان بازار، بازرگانی پتروشیمی با محدودیت واردات از کشورهای دیگر مواجه است و به همین دلیل قادر به عرضه بسیاری از محصولات در بورس کالا نیست. البته برخی دیگر از تاجران بازار می‌گویند: شرکت‌های واردکننده محصولات پتروشیمی قادر به رقابت با بازرگانی پتروشیمی نیستند و به همین دلیل شرکت‌های خصوصی نیز نمی‌توانند مشکل کمبود کالا را در بازار مرتفع کنند.

یکی از فعالان بازار نیز در گفت‌وگو با خبرنگار دنیای اقتصاد می‌گوید: بازرگانی پتروشیمی برای ذخیره سود ۳ مخزن در اختیار دارد، اما حاضر نیست این مخازن را در اختیار واردکنندگان سود قرار دهد و حتی یکی از تاجران بازار برای اجاره دادن مخزن به واردکنندگان سودکاستیک، تهدید شده است.

مخالفت بورس کالا با نحوه قیمت‌گذاری بازرگانی پتروشیمی

اگر چه بازرگانی پتروشیمی بارها اعلام کرده است که قیمت محصولات پتروشیمی را براساس(fob-۵) تعیین می‌کند، اما همچنان بورس کالا با نحوه قیمت‌گذاری بازرگانی پتروشیمی مخالف است. یکی از فعالان اقتصادی در این باره می‌گوید: هیچ منبعی وجود ندارد که این قیمت‌گذاری را تایید و صحت آنها را مشخص کند. به گفته آگاهان بازار بازرگانی پتروشیمی بارها اعلام کرده است که نمی‌تواند نحوه تعیین نرخ محصولات پتروشیمی را تغییر دهد؛ چرا که محموله‌های پتروشیمی را در کشورهای همسایه با همین نرخ به فروش می‌رساند.

یکی از آگاهان بازار در این باره می‌گوید: بورس کالا به تنهایی نمی‌تواند مقابل بازرگانی پتروشیمی بایستد؛ چرا که هیچ گونه قدرت اجرایی ندارد.

بورس کالا همچنین با فروش محموله‌ها به افراد دارای پروانه فعالیت مخالف است؛ چرا اعتقاد دارد این موضوع سبب ایجاد رانت خواهد شد، اما بازرگانی پتروشیمی با اینکه در هفته‌های گذشته این موضوع را قبول کرده بود و تنها برای محصولات SBR پروانه فعالیت درخواست می‌کرد، اما روز گذشته ناظر تالار اعلام کرد که طبق موافقت بورس کالا و بازرگانی پتروشیمی، خرید سود و جوش شیرین باید با پروانه فعالیت صورت بگیرد.

این موضوع با مخالفت برخی کارگزاران و خریداران مواجه شد، اما گفته می‌شود محدودیت خرید این دو کالا با برطرف شدن کمبود سود کاستیک و جوش شیرین برطرف خواهد شد.

در این روز برخی کارگزاران، برای خرید محصولات پلیمری همچون گریدهای متفاوت پلی استایرن انبساطی و پلی اتیلن سنگین بادی رقابت کردند.

در معاملات این روز پلی‌استایرن انبساطی ۲۰۰ پتروشیمی تبریز با نرخ ۱۲۱۹۵‌ریال و حجم ۱۵۰ تن عرضه شد که در رقابت رشد داشت و با قیمت ۱۷۵۵۵‌ریال خریداری شد. پلی‌استایرن معمولی PS۱۵۴۰ پتروشیمی تبریز با نرخ ۱۱۶۹۹‌ریال و حجم ۶۰۰ تن عرضه شد که در رقابت رشد داشت و با قیمت ۱۳۵۰۱‌ریال خریداری شد. پلی‌اتیلن سنگین بادی۰۰۳۵ پتروشیمی بندر امام با نرخ ۱۱۱۳۲‌ریال و حجم ۱۵۰۰ تن عرضه شد که در رقابت رشد داشت و با قیمت ۱۲۵۰۱‌ریال خریداری شد. این معاملات در حالی رخ داد که همگی سلف بودند.