محمدرضا مدرسی

در روزهای اخیر قیمت محصولات فولادی به صورت دقیقه‌ای در حال افزایش بوده و دولتمردان بدون بررسی دلیل آن به صحبت‌های مدیران بورس کالا مبنی بر افزایش جهانی قیمت محصولات فولادی خیره شده‌اند و این بورس کالا و ذوب‌آهن هستند که از فرصت ایجاد شده به نحو عجیب و حیرت‌انگیزی در جهت افزایش قیمت محصولات فولادی در ایران گام برمی‌دارند و دلیل آن را مکانیسم عرضه و تقاضا بیان می‌کنند که در بورس کالا به صورت شفاف صورت می‌گیرد. اما دلایل پنهان دیگری نیز وجود دارد. زمانی که بورس فلزات در شهریور ماه ۱۳۸۲ تاسیس شد نوید آن داده شد که سود حاصل از رانت آهن‌آلات از جیب تجار آهن خارج شود و به صورت سالم در اختیار ذوب‌آهن و تولید‌کنندگان دیگر قرار ‌گیرد تا از محل سرمایه‌گذاری این سود در بخش تولید از واردات آهن‌آلات و شمش فولاد بی‌نیاز شویم.

اما بعد از گذشت چهار سال و هفت ماه از این اتفاق به اصطلاح مسرت‌بخش نه تنها هیچ منفعتی برای ملت ایران حاصل نشده است، بلکه با خارج شدن مدیریت فروش و کنترل بازار آهن از دست دولت بر نگرانی و مشکلات جامعه افزوده شده است.

چرا که ذوب‌آهن از یک طرف با خرید سنگ‌آهن و مواد معدنی با قیمت بسیار مطلوب و از سوی دیگر حامل‌های انرژی با قیمت یارانه‌ای اقدام به تولید فولاد ارزان می‌کند ولی قصد دارد محصولات فولادی را با افزایش قیمت بفروشد.

جالب این که بیان می‌کنند به دنبال افزایش توان تولید فولاد ایران هستند اما به دنبال رقابت نابرابرند.

ذوب‌آهن با یارانه‌هایی که از دولت دریافت می‌کند و سود کلانی که از مکانیسم مصنوعی عرضه و تقاضا در بورس دریافت می‌کند حتی نتوانسته در بخش تولید شمش مورد نیاز خودکفا شود (معلوم می‌شود این سودهای کلان در بخش تولید سرمایه‌گذاری نمی‌شود) و باز ذوب‌آهن بزرگ‌ترین وارد کننده شمش فولادی و نیازمند به شمش خارجی است. چرا؟

به دنبال آن ذوب‌آهن اصفهان به عنوان تنها تولید کننده انحصاری ایران در بازار بورس کالا حاضر می‌شود و با هر قیمت که بخواهد با چراغ سبز مدیران بورس کالا محصولات خود را عرضه می‌کند و آن را مکانیسم عرضه و تقاضا می‌نامند. نتیجه آن می‌شود که مانند آنچه در روز یکشنبه صورت گرفت بارها و بارها انجام دهد و به نوعی نگرانی در بازار دو چندان می‌شود.