احتمال عرضه نشدن سیمان در بورس کالا

منیژه حیاتی

طی سال‌های اخیر، بحث آزادسازی قیمت سیمان و خروج این محصول از سبد حمایتی دولت چنان با مقوله عرضه آن در بورس کالا عجین شده است که برای بسیاری از فعالان و دست‌اندرکاران بازار سیمان، اجرای طرح آزادسازی تدریجی قیمت این محصول که به پشتوانه بهره برداری از طرح‌های توسعه‌ای شرکت‌های سیمانی روز‌به‌روز بر قوت آن افزوده می‌شود، بدون بورسی شدن این محصول کاملا دور از ذهن و غیرقابل اجرا است. حال آنکه در صحبت‌های اخیر مسوولان وزارت صنایع و معادن نیز ضرورت ورود این کالا به بورس مطرح نشده و شنیده‌های خبرنگار ما نیز حاکی است که به دلیل حساسیت و لزومی که دولت در بحث نظارت و کنترل بر بازار سیمان می‌بیند، آزادسازی قیمت آن را بدون ضرورت عرضه در بورس کالا در جلسات وزارت صنایع و معادن پیگیری می‌کند.

یک منبع آگاه، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما این مطلب را کاملا طبیعی دانسته و می‌افزاید: بحث ورود سیمان به بورس فلزات طی سال‌های ۸۴ و ۸۵ به این دلیل مطرح شد که در آن زمان مسوولان به دنبال روشی بودند تا بر اساس آن از این کالا در برابر نوسانات بین‌المللی حمایت کنند و در مواقع حساس بر آن نظارت دقیق داشته باشند.

وی درخصوص این مطلب که زمان خروج سیمان از سبد حمایتی همزمان با افزیش تولید سیمان کشور به ۵۵میلیون تن، در خردادماه سال آینده اعلام شده است، گفت: محرابیان هیچ صحبتی از آزادسازی قیمت سیمان در این ماه نکرده‌ و تنها اعلام کرده که طی خردادماه سال آینده ظرفیت تولید کشور به ۵۵میلیون تن می‌رسد. وی به ضرورت آزادسازی قیمت سیمان تا پایان سال اشاره کرد و گفت: اگر قرار بر خروج سیمان از سبد حمایتی باشد، این اقدام باید تا قبل از اسفند صورت گیرد.

آزادسازی در خردادماه تنها یک شعار است

یکی از کارشناسان صنعت سیمان نیز در خصوص به تعویق افتادن فرآیند آزادسازی سیمان در سال‌های اخیر اجرای آن را در خردادماه غیرممکن دانست و گفت: هفت سال است این مساله از خرداد به آبان و از آبان ماه به خرداد وعده داده می‌شود؛ اما با توجه به اینکه خرداد زمان اوج مصرف این محصول است، آزادسازی آن در خردادماه تنها یک شعار خواهد بود. وی نیز با بیان این مطلب که احتمال عدم عرضه سیمان در بورس وجود دارد، با اشاره به افزایش ۳۰درصدی تولید سیمان در آبان‌ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل گفت: طی یک‌سال گذشته طرح‌های توسعه‌ای سیمان فیروزکوه، سیمان تهران، سیمان ساوه و همچنین افزایش ظرفیت‌های سیمان هگمتان، سیمان کردستان و سیمان داراب راه‌اندازی شده است و تا آخر امسال نیز طرح‌های توسعه‌ای سیمان ممتازان، طرح ۳۰هزار تنی سیمان فیروزکوه، سیمان اردستان و سیمان زنجان راه‌اندازی خواهد شد که ظرفیت تولید سیمان در کشور را به ۴۵ الی ۴۶ میلیون تن خواهد رساند.

وی خاطرنشان کرد: اما آنچه که باعث می‌شود هنوز با کمبود سیمان روبه‌رو باشیم، این است که این کالا در کشور بسیار نامنظم و غیراصولی توزیع می‌شود. وی با اشاره به رشد ساخت‌وساز مسکن در کشور گفت: اگر طی سال‌جاری ۴۰۰هزار واحد مسکونی ۱۰۰متری ساخته شود، با این حجم از افزایش ظرفیت تولید، با ۱۰میلیون تن مازاد محصول سیمان روبه‌رو خواهیم شد. به بیان دیگر، ۵/۲برابر ساخت‌وساز ظرفیت‌سازی شده است؛ اما به نظر می‌رسد در صورت ارائه شرایط موجود در نحوه توزیع این محصول با تغییرات فاحشی در تنظیم بازار روبه‌رو نشده و رانت صنعت سیمان که رقمی بالغ‌بر یک‌هزار میلیارد تومان ارزیابی شده است، همچنان باقی بماند. با توجه به این مطالب به نظر می‌رسد تا زمان آزادسازی قیمت سیمان و تصمیمات جدید دولت در این حوزه لزوم عرضه سیمان در بورس با ابهامات همیشگی خود پابرجا بماند.