منیژه حیاتی

تداوم فعالیت و میزان مبادلات سالانه در حالی به عنوان یکی از معیارهای انتخاب کارگزاران بورس کالا در نظر گرفته شده است، که از زمان راه‌اندازی بورس کشاورزی و انحلال آن در پی ادغام با بورس فلزات، به دلیل نبود پشتوانه‌های قوی از سوی دولت، معاملات آن در مقاطعی با کاهش چشمگیری همراه شد که این امر به طور مستقیم بر نحوه عملکرد کارگزاران رینگ کشاورزی و حجم معاملات سالانه آنها نیز تاثیرگذاشت. ادغام در بورس کالا و تنش‌های حاصل از آن نیز طی این مدت مزید بر علت شد تا آنجا که دکتر امین‌حسین چیذری، معاون سابق توسعه بازار بورس کشاورزی پایین‌بودن حجم معاملات کارگزاران کشاورزی را عدم رونق کافی معاملات محصولات کشاورزی در بورس دانسته و می‌افزاید: متاسفانه از زمان راه‌اندازی بورس کشاورزی تاکنون هیچ‌گونه الزام یا مصوبه دولتی در ارتباط با ورود کالاهای کشاورزی به تالار بورس ابلاغ نشده است. به بیانی دیگر، هیچ الزامی برای تولید‌کننده، تقاضاکننده و واردکننده محصولات کشاورزی نسبت به حضور در بورس وجود ندارد. بنابراین، در چنین شرایطی پایین‌بودن حجم مبادلات بورس یا حتی مبادلات کارگزاران را نمی‌توان به عملکرد آنها نسبت داد.

وی خاطرنشان ساخت: همان طور که تولید‌کنندگان فولاد ملزم به عرضه محصولات خود در بورس هستند، بورس کالا نیز باید به دنبال انگیزه‌هایی باشد که گروه‌های مختلف ذی‌نفع در بازار از جمله تولید‌کنندگان، تقاضا‌کنندگان و واردکنندگان ترغیب شوند.

این کارشناس بورس یکی دیگر از دلائل عدم ارتباط پایین بودن حجم معاملات را با عملکرد کارگزاران ضعف بورس در بازاریابی ذکر کرد و گفت: بورس باید در کنار فراهم آوردن امکان معامله، بازاریابی قوی نیز داشته باشد به این صورت که برای کسانی که کالا در اختیار دارند، خریدار و برای کسانی که تقاضا‌کننده هستند، بازاریاب قوی پیدا کند.

چیذری در عین حال بازاریابی در شرایط فعلی را برای بورس کالا بسیار دشوار خواند و به برخی شکست‌‌های بورس در این حوزه اشاره کرد و گفت: نمونه بارز نبود سیستم بازاریابی قوی در بورس کالا را بر روی معاملات شکر دیدیم به طوری که علی‌رغم حضور فروشنده هیچ خریداری در بورس حاضر نشد.

وی، بروز این پدیده را عدم بازاریابی در حوزه خرید ذکر کرد و گفت: تمامی تولید‌کنندگان شیرینی و شکلات و کارخانجات تولید آب‌میوه تقاضا‌کننده‌های عمده شکر هستند و پیش از عرضه شکر باید هماهنگی‌های لازم با این گروه انجام می‌شد.

وی، ضمن آنکه نهادهای بزرگ دولتی چون دانشگاه‌ها، ارتش و ... را از دیگر مخاطبان بورس در این حوزه ذکر کرد می‌افزاید: بخشی از فعالیت بازاریابی بورس وظیفه مدیران و معاونین بورس کالا و بخش دیگری از آن برعهده کارگزاران است؛ اما متاسفانه تاکنون چنین فعالیتی را از آنها ندیدیم که برای انجام عملیات بازاریابی نشست یا بررسی‌های مشخصی را انجام داده باشند.

وی، یکی از معیارهای مناسب برای انتخاب کارگزاران را بازاریاب بودن آنها ذکر کرده و می‌گوید: کارگزاران بورس کالا در رینگ کشاورزی در شرایط فعلی باید قدرت بازاریابی محکمی داشته باشند.

وی، در پایان ابراز امیدواری کرد سطوح مدیریتی بررسی کالا در بخش فلزات و کشاورزی و معاونین آنها فعالیت‌های گسترده‌ای را در رابطه با بخش کشاورزی انجام بدهند.