آغاز مذاکرات برای تعیین قیمت سنگ‌آهن در سال ۲۰۰۸
زمان مذاکرات بر سر قیمت پایه سنگ‌آهن نزدیک می‌شود و مذاکره‌کنندگان چینی نیز می‌دانند با وجود اینکه بزرگترین خریداران جهانی این محصول هستند، ولی جایگاه و مواضع آنان همچنان ضعیف است. برای اولین‌بار و حتی قبل از شروع مذاکرات سالیانه قیمت سنگ‌آهن با فروشندگان بین‌المللی چینی، علنا پذیرفته‌اند که افزایش قیمت در سال آینده اجتناب‌ناپذیر است.
در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ در مذاکرات مربوط به قرارداد قیمت‌های سنگ‌آهن، چینی‌ها اظهار داشتند که به‌هیچ‌وجه افزایش قیمت را نخواهند پذیرفت، اگرچه کارشناسان و تحلیلگران اکثرا مطرح می‌کردند که بدون شک قیمت‌ها افزایش پیدا خواهد کرد.
به گزارش معدن و توسعه، چین از سال ۲۰۰۵ به بعد مجبور شد که افزایش قیمت ۵/۷۱درصد، ۱۹درصد و ۵/۹درصد را بپذیرد و این امر موجب نگرانی مقامات صنعت فولاد چین شده است. چینی‌ها از نظر روانشناسی به اصول یا فنون مذاکره آشنا نیستند و با وجود اینکه جایگاه ژاپنی‌ها را گرفته‌اند، ولی در مذاکرات ضعیف عمل می‌کنند.
فروشندگان سنگ‌آهن در سطح جهانی خصوصا استرالیایی‌ها استفاده بهینه‌ای از رسانه‌ها برای بسط و گسترش نظرات خود می‌کنند و به همین دلیل تا حدی در مذاکرات نقش نافذی دارند. چینی‌ها نیز باید به همین صورت عمل کنند و مسائل را با رسانه‌های خود در میان بگذارند، به‌شرط آنکه به مقررات پایبند بوده و‌درصد خاص را ذکر نکنند.
چین متوجه شده است که اگرچه در‌حال‌حاضر بزرگترین مصرف‌کننده سنگ‌آهن در جهان محسوب می‌شود و بالاترین صندلی را در مذاکرات به‌خود اختصاص داده است ولی این بدین معنی نیست که بتواند نتیجه را نیز دیکته کند.
مقامات می‌گویند که آنها تنها می‌توانند در خصوص شرایط کلی بازار با کسانی صحبت کنند که درگیر مذاکرات نیستند. بعضی از کارشناسان نیز به امکان افزایش ۱۰درصدی قیمت سنگ‌آهن اشاره می‌کنند.
رییس اتاق بازرگانی واردات و صادرات فلزات مواد معدنی و شیمیایی چین می‌گوید: دست‌اندرکاران بازار سنگ‌آهن چین باید واقع‌گرا بوده و انتظارات یا پیش‌بینی‌های خود را بر مبنای شرایط واقعی عرضه و تقاضا ظرف چند سال آینده قرار دهند. من در خصوص عرضه چین نمی‌توانم به‌طور قطعی سخنی بگویم، اما مطمئنم که در سال ۲۰۰۸ تقاضای این کشور همچنان بالا بوده و احتمالا چند سال پس از آن نیز تداوم خواهد داشت.
واقعیت این است که صنعت فولاد کشور همچنان از پیش‌بینی‌های قبلی رشد آن نیز فراتر خواهد رفت، عرضه سنگ‌آهن همچنان استمرار خواهد داشت، قیمت‌های نقد به‌شدت بالایی در نوسان است و گزینه‌های ۳ صادرکننده عمده سنگ‌آهن مانند گذشته با محدودیت مواجه است.
یک تحلیل‌گر چینی که در زمینه فولاد مطالعه دارد، می‌گوید: چین در آینده همچنان بزرگترین مصرف‌کننده سنگ‌آهن در جهان خواهد بود، اما لزوما این کشور نمی‌تواند آخرین حرف را در میز مذاکرات برای قیمت‌های پایه سنگ‌آهن بزند، بلکه برعکس تا‌حدی در مذاکرات آسیب‌پذیر، متزلزل نیز خواهد بود.
در صورت لزوم فروشندگان عمده سنگ‌آهن می‌توانند تولید و توسعه خود را کندتر کنند و این مساله‌ای است که چین چندان اشراف یا کنترلی بر آن ندارد. وجود تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار جهانی سنگ‌آهن به مفهوم عدم افزایش یا کاهش قیمت سنگ‌آهن نخواهد بود.
برخی از کارشناسان درباره توازن بین عرضه و تقاضا در آینده صحبت می‌کنند، اما عده معدودی از کارشناسان نیز معتقدند که تا سال ۲۰۱۰ تقاضای سنگ‌آهن چین به افزایش خود ادامه خواهد داد، به‌طوری که تولید معادن کوچک نیز پاسخگوی آن نبوده و فضای چینی‌ها را برای مانور در مذاکرات تنگتر خواهد کرد.
نقطه عطف
مقامات انجمن آهن و فولاد چین (Cisa) پذیرفته‌اند که پروژه‌های بزرگ و جدید معدنی با سرعت بالایی به بهره‌برداری نخواهند رسید که بتوانند در سطح جهانی بین عرضه و تقاضا تعادل ایجاد کنند. قبلا پیش‌بینی شده بود که در سال ۲۰۰۸ بین عرضه و تقاضا تعادل ایجاد خواهد شد.
به‌دلیل توقف تولید و کندتر شدن پیشرفت طرح‌های توسعه تولیدکنندگان عمده، این احتمال وجود ندارد که در سال ۲۰۰۸ نقطه‌عطفی به‌وجود آید ولی این امکان وجود دارد که تحولات در سال ۲۰۰۹ یا بعد از آن رخ دهد.
کارشناسان می‌گویند: این شرایط وجود دارد که اگر نقطه عطف به تاخیر افتد به‌نفع فروشندگان خارجی خواهد بود.
لوزیائومینگ، مدیر بخش اقتصادی نشریه China Metals می‌گوید: انتظار می‌رود که صنعت فولاد چین توسعه یافته و تقاضای سنگ‌آهن حداقل تا سال ۲۰۱۰ افزایش خواهد داشت ولی به‌هرحال از سال ۲۰۰۹ به‌بعد به‌تدریج از میزان این رشد (تقاضای سنگ‌آهن و واردات آن) کاسته خواهد شد.
او می‌گوید: در سال ۲۰۰۷ حدود ۳۸۵میلیون تن سنگ‌آهن وارد خواهد شد که ۱۸درصد نسبت به سال قبل آن بیشتر بوده و در سال ۲۰۰۸ حدود ۴۴۰میلیون تن در سال ۲۰۰۹ حدود ۴۰۰میلیون تن و در سال ۲۰۱۰ حدود ۵۲۰میلیون تن واردات سنگ‌آهن خواهد بود.
یک مقام رسمی از یکی از سه شرکت بزرگ تولیدکننده سنگ‌آهن تمایلی نداشت که در خصوص مذاکرات قیمت پایه سال آینده صحبتی کند، اما می‌گوید این امکان وجود دارد که به میزان عرضه سه تولیدکننده عمده در سال آینده ۱۰۰میلیون تن افزوده شود که مقدار زیادی از آن توسط چینی‌ها مصرف خواهد شد و این بدین معنی است که میزان واردات چین احتمالا سال آینده به ۴۸۰میلیون تن برسد.
اقتصاد جهانی تا آینده نزدیکی همچنان مطلوب باقی خواهد ماند و شرکت‌های سنگ‌آهن نیز حتی‌الامکان ۵ سال آینده به توسعه خود ادامه خواهند داد چون تقاضای چین برای سنگ‌آهن همچنان بالا خواهد بود که زمینه‌ای است برای طرح‌های توسعه تمامی این شرکت‌ها.
پذیرش اینکه رشد صنعت فولاد چین حتی با سرعتی بیشتر از پیش‌بینی‌های قبلی حداقل در کوتاه‌مدت در حرکت خواهد بود به فروشندگان سنگ‌آهن قدرت بیشتری را داده و این وضع برای تغییرات قیمت‌های نقد اخیر نیز صدق می‌کند.
هفته گذشته قیمت نرمه سنگ‌آهن هند با عیار ۶۴ـ۶۳درصد آهن به ۱۵۵ـ۱۵ دلار در هر تن رسید که ۴۷درصد افزایش از شروع ماه اوت است و چین وارد فصل اوج تقاضای خود شده است. قیمت‌های سنگ‌آهن هند همواره به‌موقع و درست قبل از شروع مذاکرات قیمت پایه افزایش می‌یابد و افزایش قیمت امسال فوق‌العاده است.
قیمت‌های نقد سنگ‌آهن هند در اواخر ژوئیه ۲۰۰۶، ۷۰ـ۶۸ دلار بود که در اواخر اکتبر همان سال به ۷۴ـ۷۳ دلار cfr در هر تن افزایش پیدا کرد و قیمت‌ها در اواخر ژوئیه ۲۰۰۵ هر تن cfrا۶۳ اـ۵۳ دلار بود که در اواخر اکتبر ۲۰۰۵ به ۷۲ـ۷۰ دلار در هر تن cfr افزایش یافت.
چین امیدوار است که بتواند با افزایش تولید داخلی خود تا حدی از میزان واردات بکاهد.
چین در سال ۲۰۰۶ توانست ۵۸۰میلیون تن سنگ‌آهن تولید کند و انتظار می‌رود که در سال ۲۰۰۷ نیز ۷۰۰میلیون تن تولید کند و پیش‌بینی‌ها برای سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰ به‌ترتیب ۷۸۴میلیون تن و ۹۴۰میلیون تن است.
اما این ارقام مربوط به تولیدات سنگ‌آهن خام یا تغلیظ نشده است (ROM) که غالبا عیار آن پایین و در حد ۳۰درصد بوده و در مواردی نیز به رقم ۱۰درصد می‌رسد و معمولا استخراج و تغلیظ آن مشکل است، یقینا چالشی برای واردکنندگان اصلی ایجاد نمی‌کند.
چین باید در سال ۲۰۰۷ حدود ۲/۵۲درصد نیاز به سنگ‌آهن خود را از طریق واردات تامین کند که بالاتر از ۳/۵۱درصد در سال ۲۰۰۶ بوده که طبق پیش‌بینی در سال ۲۰۰۸ به ۵۳درصد، در سال ۲۰۰۹ به ۱/۵۴درصد و در سال ۲۰۱۰ به ۴/۵۶درصد افزایش پیدا خواهد کرد.
فولادسازی‌های چین به‌دنبال معادنی در خارج از کشور هستند تا به‌طور اختصاصی در آن سرمایه‌گذاری کنند. این پروژه‌ها می‌تواند در استرالیا، برزیل، کانادا، آفریقای جنوبی، ویتنام، هند و میانمار باشد.
این کارخانه‌ها می‌خواهند قراردادهای بلندمدتی برای تامین سنگ مورد‌نیاز خود با هندی‌ها منعقد کنند که تاکنون چندان در این امر موفق نبوده‌اند.
صنعت معدن سنگ‌آهن هند آن‌چنان پراکنده است که نمی‌توان به آسانی رابطه فروش بلندمدت با هندی‌ها برقرار کرد، اگرچه تمامی طرفین نشان داده‌اند که علاقه‌مند به عقد چنین قراردادهایی هستند. حتی اگر عقد چنین قراردادهایی نیز میسر باشد، شاید کار منطقی و عاقلانه‌ای نباشد و در این شرایط که قیمت‌های سنگ‌آهن به‌شدت در حال افزایش است با معدنچیان هندی قراردادهای بلندمدت انعقاد کرد. اما اتکای چین بر بازار نقد موجب آزار و رنجش شده ولی با وجود این هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که به چه میزان مواد از طریق بازار نقد وارد کشور می‌شود.
راهی وجود ندارد که مشخص شود چگونه و به چه میزان شرکت‌های بزرگ فولادسازی چینی سنگ‌آهن قرارداد بلندمدت خود را مجددا به بازار نقد فروخته‌اند. ما فقط می‌دانیم که در میان ۳۲۵میلیون تن سنگ‌آهن وارداتی در سال گذشته بیش از ۷۰میلیون تن آن از هند وارد شده است. افزایش نامنظم واردات سنگ‌آهن به چین دلیل اصلی افزایش شدید هزینه حمل‌ونقل در سطح جهان طی سال ۲۰۰۷ است.
عواملی که شدیدا و همواره بر روی قیمت‌های بازار اثر خواهد گذاشت یکی حجم بالای واردات با تجارت نقد سنگ‌آهن به بازار چین و دیگری عدم قراردادهای بلندمدت خدمات حمل‌ونقل در بازاری است که توازنی بین عرضه و تقاضای آن وجود ندارد. هزینه‌های کرایه حمل سنگ‌آهن هند در اواسط ژوئیه از ۲۶ـ۲۵ دلار در هر تن در اوایل سپتامبر به ۴۰ دلار افزایش یافت.
در این شرایط پرچالشی که برای خریداران سنگ‌آهن چین وجود دارد، شاید شرکت‌های فروشنده بزرگ سنگ‌آهن مانند BHP و Rio مجددا به مساله تعدیل هزینه حمل‌ونقل توجه کنند.
مواظب استرالیایی‌ها باشید
استرالیایی‌ها از اینکه بین تولیدکنندگان برزیلی و خریداران آسیایی نوعی همکاری در زمینه حمل‌ونقل وجود دارد، ناراحت هستند چون این همکاری موجب شده که قیمت فوب برزیل کمتر از قیمت استرالیا شود. به همین دلیل شرکت‌های معدنی استرالیا شاید برای مقابله با این شرایط قیمت‌های فوب خود را افزایش دهند یا معاملات بلندمدتی به‌صورت قیمت‌های cfr امضا کنند تا قیمت‌های آنان با فروشندگان برزیلی برابر شود.
در سال ۲۰۰۵ شرکت BHP استرالیا قیل و قالی به‌راه انداخت مبنی بر اینکه اقدام‌های انجام شده برخلاف عرف بازار آزاد سنگ‌آهن است. این حرکت یا هیاهوی استرالیا نتیجه‌ای در بر نداشت اما ممکن است یک‌بار دیگر از این فرصت استفاده کند. با وجود اینکه بعید به‌نظر می‌رسد که موفقیتی به‌دست آورد، اکثر دست‌اندرکاران سنگ‌آهن چین انتظار دارند که موضوع یک‌بار دیگر مطرح شود.
چین همچنان بیشترین مصرف سنگ‌آهن را در جهان به‌خود اختصاص خواهد داد، اما به‌نظر می‌رسد با نزدیکتر شدن مذاکرات مربوط به قیمت‌های پایه در سال ۲۰۰۸ چندان نقش مثبتی در این مذاکرات نتواند ایفا کند.
از آنجایی که اکثر تحلیلگران صحبت از ۴۰درصد افزایش قیمت را پیش‌بینی می‌کنند ولی چینی‌ها در صدد مخالفت با آن هستند.
یک مقام چینی با نوعی هیجان می‌گوید امیدوارم که آنان یعنی فروشندگان سنگ‌آهن میانه‌روی یا عدالت را در مذاکرات پیشه کار خود کنند و منطقی باشند و برای سال آینده افزایش قیمت معقولی را پیشنهاد کنند و به‌جای منافع کوتاه‌مدت و صدمه زدن به منافع طرفین به منافع بلندمدت توجه بیشتری داشته باشند.
تاثیرات افزایش قیمت روی میزان تولید چین
افزایش اخیر قیمت‌های نقد سنگ‌آهن نه تنها در پیش‌بینی قیمت‌های پایه سال آینده موثر واقع خواهد شد، بلکه تجار چینی معتقدند که ریسک افزایش قیمت‌های نقد بعضی از فولادسازان کوچک‌تر را مجبور خواهد کرد تا از بازار خارج شده و در نتیجه از میزان تولید فولاد کاسته شود.
تاجری می‌گوید: من از بازار نقد سنگ‌آهن نمی‌خرم، چون فولادسازانی که مشتری من هستند، نمی‌توانند چنین قیمت بالایی را بپذیرند.
قیمت نقد سنگ‌آهن هندی هر تن cif به ۱۵۵ دلار رسیده است که ۵۰درصد از سه ماه پیش بالاتر است. قیمت‌ها از شروع سال تقریبا به ۲ برابر افزایش یافته است.
فروشندگانی که سنگ‌آهن به کارخانه فولادسازی تانگشان در استان شمالی هبی می‌فروشند، می‌گویند قیمت‌ها دیوانه‌وار در تغییر است و به همین دلیل برخی از فولادسازان از میزان تولید خود کاسته و بعضی از آنان نیز در بازار نقد فعالیت ندارند.
آن دسته از فولادسازانی که ۴ـ۳میلیون تن تولید دارند، برای مقابله با افزایش قیمت سنگ‌آهن با مشکل مالی مواجه شده‌اند و سود کارخانه‌هایی با ظرفیت زیر ۲میلیون تن کاسته شده است، خصوصا کارخانه‌هایی که محصولات نهایی تولید می‌کنند از میزان محصولات خود کاسته‌اند.
هفته گذشته تحلیلگران Credit Suisse مطرح کرده بودند با کمبود سنگ‌آهن قیمت‌های نقد آن به بالاترین سطح خود رسیده است که می‌تواند امسال به میزان تولید فولاد چین تاثیرات منفی بگذارد.
چینی‌ها می‌گویند، ما فکر نمی‌کنیم که بتوانیم به میزان تخمین تولید ۴۹۵میلیون تن فولاد خام و واردات ۴۰۰ـ۳۹۰میلیون تن سنگ‌آهن دست یابیم چون به حد کافی سنگ‌آهن وجود ندارد. کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر قیمت سنگ‌آهن ۵/۷۱درصد افزایش پیدا کند، همانند سال‌های ۲۰۰۵ـ۲۰۰۴ بازار با کمبود آن مواجه خواهد شد.
منبع: متال بولتن
ارسال نظر