کند و کاوی در این روزهای بازار فولاد

گروه بورس کالا - منیژه حیاتی: طی روزهای اخیر بازارهای فولادی در شرایطی با رشد قیمت مواجه شده‌اند که از شواهد و اظهارات معامله‌گران مشخص است میزان گردش نقدینگی بازار بسیار محدودتر از آن است که در هفته‌های قبل پیش‌بینی می‌شد.

این در حالی است که روند قیمت‌ها رو به افزایش بود و این افزایش قیمت خریداران زیاد‌تری را وارد بازار کرد، اما این شرایط منجر به بهبود گردش نقدینگی نشده است، چرا که تولیدکننده‌ها به دلیل محدود بودن ارز مورد نیاز برای واردات و کاهش تسهیلات بانکی، خود با نقدینگی‌های محدود در بازار مواد اولیه فعالیت می‌کنند، از سوی دیگر در بازار نورد نیز رشد قیمت‌ها، قدرت خرید و معاملات در بازار را برای تجار کاهش داده که نتیجه این شرایط عدم افزایش نقدینگی‌های ناشی از بالا رفتن سود نوسان گیری است. در همین حال اگرچه میانگین قیمت محصولات نوردی نیز همانند مواد اولیه نوسان زیادی را از خود نشان داده اما به نظر می‌رسد این شرایط در بهبود وضعیت تولیدکنندگان تاثیر زیادی نداشته است.

در همین حال پیش‌بینی زیادی در خصوص بازار وجود دارد، اما به طور کلی همه معامله گران انتظار بالا رفتن قیمت را دارند. از این رو ضرورت تسهیل در امر واردات و اعطای تسهیلات برای معاملات داخلی از جمله پیشنهادهایی است که از سوی کارشناسان در جهت بهبود معاملات و باز شدن دست تولیدکننده‌ها مطرح می‌شود. طی این گزارش به بررسی پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های موجود در بازار پرداختیم که نشان دهد دقیقا بازار فولاد با چه شرایطی روبه‌رو است و تا پایان سال به چه ارقامی خواهد رسید.

رشد قیمت‌ها، واقعی یا غیرواقعی

یکی از کارشناسان بازار فولاد با اشاره به دلایل رشد قیمت محصولات فولادی می‌گوید: در حال حاضر عوامل تاثیر گذار بر بازار به دو بخش تقسیم شده‌اند.

بخش نخست مربوط به اثرات روانی پیش‌بینی‌هایی که در بازار وجود دارد است و بخش دوم مربوط به اثرات واقعی فاکتورهای اقتصادی است.

وی برای مثال به نوسان قیمت ارز و کاهش موجودی برخی ارزهای مهم بازار واردات فولاد همچون ارز روسیه اشاره کرد و گفت: طی دو هفته اخیر توان دریافت ارز روسیه توسط تجار از اتاق مبادلات ارزی بسیار کاهش یافته و نیازهایی که در این بخش وجود داشت تا حدودی بدون پاسخ مانده است.

به گفته وی با توجه به اهمیت ارز روسیه به خصوص در بازار وارداتی شمش، میزان پیشنهاد محموله‌های بندر انزلی بسیار کم شد و این شرایط ادامه پیدا کرد تا آنجا که اثر قیمتی خود را گذاشت.

این کارشناس بازار به زمزمه مرحله دوم اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و اثراتی که مردم از دور اول این طرح بر قیمت‌ها دیدند اشاره کرد که باعث شده پیش‌بینی رشد قیمت کالاها تقویت شود.

به گفته این فعال بازار، در حال حاضر بیشتر انبارداران سعی می‌کنند، هر چه زودتر خرید کرده و انبارهای خود را به بالاترین میزان موجودی برسانند از سوی دیگر برخی از مصرف کننده‌ها هم که سال آینده به کالا نیاز دارند نیز وارد بازار شده و سعی می‌کنند امسال خرید کرده و کالاها را فعلا در انبار نگه دارند.

در حال حاضر هزینه انبارداری به طور میانگین ۳ تا ۵ تومان در هر کیلو است که در ۱۵ ماه ۷۵ تومان در هر کیلو تمام خواهد شد، از این رو برخی از معامله گران ترجیح می‌دهند این هزینه را پرداخت کرده و در مقابل ریسک رشد قیمت‌ها را تجربه نکنند.

یکی از کارشناسان بازار می‌گوید: برای خرید ۲۰۰ تن فولاد مورد نیاز پروژه‌های ساختمانی، حداقل تا ۱۵ ماه زمان نیاز است، اما پیش‌بینی‌ها باعث شده تا برخی از پروژه‌ها، زودتر از موعد کل این کالا را خرید کنند.

قدرت خرید کاهش می‌یابد؟

این روزها یکی از تحلیل‌های موجود در بازار این است که با توجه به رشد قیمت‌ها، آیا توان خرید نیز کاهش پیدا می‌کند یا خیر؟ برخی از فعالان بازار با این تحلیل که بازار قطعا افزایش قیمت را قبول نخواهد کرد و قدرت خرید کاهش پیدا می‌کند، حتی پیش‌بینی کاهش نرخ را هم مطرح می‌کنند، اما این موضوع از نظر برخی از معامله‌گران به طور کلی غیر قابل قبول است.

این افراد با استناد به تجربه‌های سال‌های اخیر، مساله وفق داده شدن بازار را مطرح کرده و معتقدند همانطور که در گذشته و تاکنون بازارها در مقابل شرایط، انفعال نشان داده و خود را با شرایط وفق می‌دهند، در حال حاضر هم بعید نیست که این شرایط دوباره در بازار اجرا شود.

در این خصوص یکی از تجار بازار نیز معتقد است که متاسفانه یکی از اثرات رشد متداوم قیمت‌ها این است که معامله گران به این شرایط عادت می‌کنند و اصولا بعد از مدتی از خود عکس‌العمل نشان نمی‌دهند تا جایی که بازار خوب به بازاری تعبیر می‌شود که قیمت‌ها در آن به طور کلی افزایشی است و بازار بد بازاری است که قیمت‌ها در آن روند نزولی دارد.

وضعیت تولید به کجا می‌رسد؟

در همین حال سوال مهم‌تری که در مورد بازار وجود دارد این است که با توجه به اینکه تولیدکننده‌های نورد محصولات خود را حتی در مواردی زودتر از رسیدن مواد اولیه گران‌تر، با نرخ بالاتری در بازار به فروش می‌رسانند، آیا دچار مشکل می‌شوند یا خیر؟

واقعیت امر این است که روند رو به رشد قیمت‌ها در بازار در شرایطی که سطح قیمت‌ها تفاوت زیادی با سال قبل دارد، به سود هیچ یک از بازیگران بازار نیست حتی تجار و واسطه‌هایی که در ظاهر امر سرمایه ای را درگیر بازار نکرده‌اند.

سال گذشته هزینه مواد اولیه در هر کیلو شمش فولاد ۸۰۰ تا ۹۰۰ تومان بود در حالی که این رقم در حال حاضر دو برابر شده است. در نتیجه اگرچه قیمت نهایی افزایش داشته، اما با توجه به نرخ مواد اولیه، عملا تولید کننده‌ها با بالا بردن نرخ فروش خود تنها این امکان را پیدا می‌کنند تا بخشی از رشد هزینه‌های تولید خود را جبران کنند ضمن اینکه از رشد هزینه‌های جاری هم نباید چشم پوشی کرد؛ چرا که در حال حاضر تعمیر و تغییر قطعات مصرفی خطوط تولیدی علاوه بر هزینه شمش با رشد زیادی در واحدهای تولیدی روبه‌رو شده است.

به عقیده برخی از معامله گران طی روزهای اخیر محصولی که از سوی کارخانه‌ها پیشنهاد می‌شد با نرخی در بازار به فروش می‌رسید که در مقایسه با نرخ مواد اولیه ای که همان کالا تولید شده بالا‌تر است در نتیجه برخی این موضوع را منطقی نمی‌دانند که تولیدکننده‌ها نرخ محصولات امروز خود را با نرخ مواد اولیه در همان روز تطبیق بدهند. این شرایط از نظر کارشناسان اگرچه موضوعی با اهمیت است، اما به طور کلی امری زودگذر است و تنها در یک دوره کوتاه مدت تولیدکننده می‌تواند بالاتر از حد منطقی کالای خود را به فروش برساند چرا که به زودی شمش‌های گران قیمت‌تر وارد خط تولید می‌شوند.

اما یکی از کارشناسان بازار فولاد این موضوع را از منظری دیگر نگاه می‌کند. به عقیده وی اگر انتظار داشته باشیم یک کارخانه فولادی محصول خود را نه بر اساس نرخ شمش روزانه، بلکه بر اساس شمشی که کالای خود را از آن تولید کرده تعیین کند، به معنی این است که ما راضی شده‌ایم تا توان خرید و توان نقدینگی تولیدکننده کاهش پیدا کرده و بی جهت سود خود را به بهای کوچک شدن حجم انبارش به جیب مصرف کننده یا بازار بریزد؛ چرا که در هر صورت در بازار آزاد، طی فرآیند معاملاتی، قیمت کالا به سطح نرخ‌های روز شمش می‌رسد.

به گفته وی، معمولا این تفاوت قیمتی باعث می‌شود تا در برخی زمان‌ها تولیدکننده بتواند با توان بیشتری وارد بازار مواد اولیه شود و خرید کند؛ برای مثال وقتی قیمت شمش ۱۷۰۰ تومان است، اگر کالا را بر مبنای شمش ۱۵۰۰ تومانی بفروشد به همان نسبت توان تولیدکننده در جایگزین کردن شمش مصرف شده کم می‌شود و به مرور زمان توان خرید مواد اولیه کاهش پیدا می‌کند.

حضور تولید کننده‌ها در بازار شمش

طی روزهای اخیر حضور مستقیم تولید کننده‌ها در بازار شمش کاملا محسوس بوده است که در این میان، این کارشناس بازار فولاد معتقد است که علت این امر، کاهش اعتبار دهی سیستم بانکی به خریداران به خصوص واحدهای نوردی است.

به گفته وی، برخلاف قبل که خریداران ۱۰ تا ۲۰ درصد هزینه را پرداخت کرده و مابقی به تسهیلات بانکی واگذار می‌شد، در حال حاضر مجبورند تا ۱۰۰ و حتی ۱۲۰ درصد هزینه خرید را پرداخت کنند در نتیجه ترجیح بر این است که همین امروز خرید خود را آغاز کنند. از سوی دیگر وی به موضوع هزینه‌های واردات مواد اولیه هم اشاره می‌کند که افزایش آن باعث شده بسیاری از تولیدکننده‌ها ترجیح بدهند با نقدینگی‌های کم و محدود خود وارد بازار نقدی شده و به صورت مستقیم خرید خود را انجام دهند.

عدم حمایت از واردات با هدف حمایت از توسعه داخلی

در همین حال در روزهای اخیر تحلیل‌هایی مطرح شده مبنی بر اینکه عدم واردات شمش می‌تواند فرصتی برای توسعه طرح‌های داخلی باشد؛ اما این کارشناس بازار معتقد است که چنین تحلیلی از اساس غلط است و منطقی ارزیابی نمی‌شود. به نظر وی نمی‌توان بازار را به امید آینده تشنه نگه داشت و یکی از راه‌های به گردش در آوردن طرح‌های توسعه‌ای، بالا بردن حجم گردش نقدینگی در بازار داخلی است که کاهش واردات شمش از میزان آن می‌کاهد.