عرضه و تقاضا متعادل نیست

گروه بورس کالا- کاهش عرضه‌های محصولات پلیمری در ماه‌های اخیر موضوعی بوده که همواره سبب گلایه خریداران محصولات پتروشیمی در بورس کالا شده، برخی از این گروه کاهش عرضه‌ها را نتیجه رشد قیمت دلار عنوان می‌کنند و معتقدند؛ در حال حاضر صادرات محصولات پتروشیمی به کشورهای همسایه به دلیل نوسان رو به بالای نرخ دلار بسیار به صرفه است، از این رو بیشتر مجتمع‌های پتروشیمی ترجیح می‌دهند صادرات را جایگزین افزایش عرضه‌ها در رینگ پتروشیمی کنند، این در حالی است که نگرانی از کاهش عرضه‌ها، بیش از پیش خریداران را دچار ولع می‌کند و از این رو تقاضا هم افزایش می‌یابد. در همین حال مهرزاد نامداری، معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران در این باره می‌گوید: در حال حاضر عرضه و تولید مجتمع‌های پتروشیمی در بورس کالا ناکافی است و عرضه‌ها از سوی تولیدکننده‌ها کاهش یافته و اما دستگاه‌های نظارتی ای وجود دارند که این موضوع را سروسامان داده و به بازرگانی پتروشیمی و مجتمع‌ها تکلیف کنند که میزان عرضه‌ها را در بورس کالا افزایش دهند. اگر این اتفاق بیفتد عرضه کننده‌ها ناگزیر به عرضه بیشتر در بورس کالا می‌شوند و به این ترتیب مشکل افزایش تقاضا در رینگ پتروشیمی نیز حل خواهد شد.

وی با اشاره به تعیین قیمت‌های پایه توسط بازرگانی پتروشیمی خاطر نشان می‌کند: پس از مصوبه ستاد هدفمند کردن یارانه‌ها، دیگر پارامتر نرخ ارز در تعیین قیمت‌گذاری محصولات پتروشیمی نقشی ندارد و این عرضه‌کننده یا تولیدکننده است که با توجه به پارامترهایی همچون صرفه اقتصادی و... اقدام به نرخ‌گذاری محصولات عرضه شده در رینگ پتروشیمی می‌کند.

به این ترتیب مسوولیت اصلی عرضه‌کننده تعیین قیمت پایه برای محصولات پتروشیمی است. از سوی دیگر در تالار بورس قیمت‌ها براساس آخرین رقابت کارگزاران تعیین شده و در هفته آتی ملاک نرخ‌گذاری محصولات پتروشیمی می‌شود.

گر چه برخی از فعالان بازار به سایت بهین یاب معترض هستند، اما نامداری عملکرد سایت بهین‌یاب را مثبت ارزیابی می‌کند و معتقد است؛ مصرف‌کنندگان در این سامانه با توجه به نظارت وزارت صنایع، تجارت و معادن و براساس صلاحیت و میزان تولیدات آنها طبقه‌بندی شده‌اند و شرکت‌های ثبت شده در این سامانه قابل ردیابی هستند.

از سوی دیگر با توجه به اینکه شرکت‌های تولیدکننده در پایان هر سال به طور قطع و یقین باید مالیات پرداخت کنند، نمی‌توانند غیرشفاف عمل کنند. به این ترتیب این سامانه با وجود کاستی هایی که هنوز دارد، اما بسیار خوب است؛ چرا که بخشی از کالاهای عرضه شده در رینگ پتروشیمی با تقاضاهای بالایی مواجه شده و در نهایت هم تسهیم به نسبت می‌شوند و مکانیزم سایت بهین‌یاب در این شرایط برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان عادلانه‌ترین روش است.

گر چه برخی از آگاهان بازار میزان عرضه و تقاضا در رینگ پتروشیمی را در ماه‌ها و سال‌های پیش هم همسان نمی‌دانند، اما معاون عملیات و نظارت بورس در این باره می‌گوید: پیش‌تر واردات محصولات پتروشیمی بیشتر بود و التهاب موجود در بازار هم کمتر و این موضوع سبب می‌شد تا میزان عرضه و تقاضا تعادل داشته باشد، اما در حال حاضر کاهش عرضه‌ها در اثر صادرات محصولات پتروشیمی به کشورهای همسایه، سبب شده تا التهاب موجود هم در رینگ پتروشیمی افزایش یابد.

از سوی دیگر برخی از محصولات پتروشیمی مانند پی‌وی سی تولیدشان از مصرف بیشتر است، اما عرضه کم این کالا در دو ماه اخیر نشان از افزایش صادرات آن دارد. در نتیجه التهاب نیز در میان خریداران پی‌وی‌سی افزایش یافته است.