احسان غفوریان *

دلار همچنان می‌تازد و بعید نیست که اگر همین گونه ادامه یابد به زودی شاهد ارقامی بالاتر و چه بسا شاهد افزایش قیمت اونس طلا نیز در این شرایط باشیم، زیرا به طور میانگین هر ۱۰۰ تومان افزایش نرخ دلار ۴۲۰۰۰ تومان روی نرخ سکه بدون حباب اثر دارد و مهم تر از همه این که وقتی چشم بازار به جمال یک عدد روشن شود دیگر کار از کار گذشته و نتیجه‌اش قابل‌پیش‌بینی نیست. بازار آتی سکه نیز از این وضعیت متلاطم شده و قیمت‌ها سر به فلک گذاشته‌اند. قیمت‌هایی که روزی افسانه بود یکی پس از دیگری در حال رویت است و عده‌ای در این میان با بهانه کردن بهای دلار از فروش خودداری می‌کنند و شاهد صف‌های خرید متوالی هستیم و‌ای کاش محدودیت نوسان در این گونه موقعیت‌ها توسط کمیته معاملات آتی بورس کالا حذف می‌شد و به فروشندگان اجازه داده می‌شد تا با زیانی حداقل اقدام به بستن موقعیت خویش نمایند، در صورتی که در بازار جبرانی با ضرری هنگفت و بعضا از دست دادن کل سرمایه خویش مجبور به خروج از این بازار هستند.

قیمت دلار و سکه در آغاز به کار دولت نهم در سال ۱۳۸۴ به ترتیب ۹۰۲ تومان و ۹۶ هزار تومان بود؛ یعنی دلار بیش از ۳ و سکه بیش از ۱۰ برابر افزایش یافته است که در نوع خود رکوردی عجیب محسوب می‌شود. به نظر کارشناسان، سکه میلیونی زیاد نیست و بانک مرکزی هم حساسیتی ندارد (با سکوت خود)، اما افزایش بی‌رویه در ابتدای هفته ناشی از رفتار سفته بازان بود. سکه یک میلیونی برای رشد بیشتر نیازمند تثبیت و پذیرش از سوی مردم است. مهم این است که مصرف‌کننده به این قیمت برای نگهداشتن یا مصرف کالا راضی شود. بانک مرکزی هم قصد ندارد بطور جدی وارد بحث سکه شود؛ چرا که اگر قصد کاهش قیمت را داشت با افزایش فروش در بانک کارگشایی قادر به کنترل قیمت بود. خبری هم از پیش فروش و حراج در بانک کارگشایی نیست. بانک مرکزی اعتقاد ندارد که دلار نفتی را که الان برای کالاهای اولویت‌دار به نرخ حدودا ۲۷۰۰ تومان می‌دهد هزینه کند.

تمام فعالان بازار مترصد فروش سکه در قیمت‌های بالا هستند، در حالی که فرصت‌های تازه برای بازار ارز و سکه وجود دارد. کسانی هم با فروش اوراق مشارکت و آزاد کردن سپرده‌های خویش از بانک‌ها وارد این گونه بازارها می‌شوند تا برای حفظ ارزش پولشان هم که شده (به علت ناامیدی از وعده‌های مسوولان) حرکتی انجام داده باشند و از مابه‌التفاوت افزایش آن برای خود منبع درآمدی ایجاد کنند.

در عین حال هجوم این افراد و خروج سپرده‌ها از سیستم بانکی ابتدا مشکلاتی را برای بانک‌ها و سپس روانه شدن این نقدینگی پس از ارز و سکه به سوی سایر بازارها از جمله کالاهای مصرفی، کالاهای سرمایه‌ای و مسکن، آن بازارها را نیز دچار تلاطم خواهد کرد. به هر حال تاریخ دوباره تکرار می‌شود؛ در بار اول تراژدی و در بار دوم کمدی، اما دردناک. این کمدی بیشتر از همه برای کارگری است که حداقل حقوق وی در سال ۱۳۹۱ معادل ۳۸۹ هزار تومان تعیین شده که با دلار ۳۰۰۰ تومانی معادل ۱۲۹ دلار است. در حالی که این شاخص در بسیاری از کشورهای جهان بیش از این ارقام است.

* مدیر معاملات آتی کارگزاری مشاوران سهام آینده بازار سکه

گروه بورس کالا- حمزه بهادیوند چگینی: بازار سکه آتی روز گذشته با توجه اینکه دو روز متوالی در این بازار فروشنده‌ای وجود نداشت، با رایزنی کانون کارگزاران، سازمان بورس، بورس کالا و فعالان این حوزه با تاخیر آغاز شد.

به گفته فعالان این حوزه، طی دو روز متوالی بازار سکه آتی متاثر از رشد قیمت دلار، صف فروشی نداشت و نوسان بازار هم در این دو روز جمعا ۱۰ درصد مثبت رقم خورد، از این رو اگر این موضوع ادامه‌دار می‌شد، احتمال ورود معامله‌گران به بازار جبرانی و ثبت ضررهای بزرگ وجود داشت.

به همین دلیل کارگزاران بازار آتی از مسوولان بورس کالا درخواست کردند که چاره‌ای برای این موضوع اندیشیده شود. برخی از فعالان بازار می‌گویند: برای حل این مشکل بورس می‌توانست طبق ماده ۲۲ دستورالعمل مبادلات آتی سکه را در روز سه شنبه تعطیل یا یک طرفه کند، یا اینکه به معامله‌گرانی اجازه فعالیت بدهد که موقعیت فروش داشته باشند. با این حال پس از برگزاری جلسه بورس کالا تصمیم گرفت که مبادلات روز گذشته سکه آتی با تاخیر انجام شود.

از این رو ساعت ۲ بعدازظهر معاملات سکه آتی با صف فروش و منفی آغاز به کار کرد و حتی ۵ درصد منفی را هم ثبت کرد، اما دوباره روند بازار آتی مثبت شد و این روند تا ساعت ۴ و ۳۰ دقیقه بعدازظهر ادامه یافت و در نتیجه صف فروش جای خود را به صف خرید داد و به این ترتیب بازار تغییر جهت داد.

این در حالی است که بعدازظهر روز دوشنبه هم بازار نقدی طلا و جواهر تعطیل و مبادلات ارزی هم لغو شد؛ چرا که رشد بیش از اندازه قیمت‌ها نگرانی زیادی را به صنف طلا و جواهر وارد ساخت. در همین حال انتظار معامله‌گران ادامه‌دار شدن روند صعودی قیمت‌ها بود، البته این اتفاقات در حالی رخ داد که همچنان بازارهای جهانی در آرامش به سر می‌برند و اتفاق خاصی در این بازارها روی نداده است. البته بیشتر معامله‌گران می‌گویند: مشخص نیست که تا پایان مبادلات سکه آتی در این روز چه اتفاقاتی ممکن است رخ بدهد.