بررسی تحولات بازارهای جهانی نفت‌خام در هفته گذشته
تداوم افت و خیز قیمت نفت
بهای نفت‌خام در بازارهای جهانی طی هفته گذشته روندهای متفاوتی را تجربه کرد. قیمت نفت‌خام WTI در بورس نایمکس (آتی‌های ماه اول)، طی دوره ۵ مارس تا ۱۲ مارس ۲۰۰۹، ابتدا به میزان ۵۴/۳دلار در هر بشکه افزایش یافته و از حدود ۶/۴۳دلار در هر بشکه به بیش از ۴۷دلار در هر بشکه در تاریخ ۹ مارس رسید (احتمال کاهش تولید اوپک در نشست این سازمان، عوامل تکنیکال و ماجرای ناوهای چینی و آمریکایی از جمله عوامل اصلی تاثیرگذار بر روند حرکت قیمت‌های نفت بوده است.
بهای نفت‌خام در بازارهای جهانی طی هفته گذشته روندهای متفاوتی را تجربه کرد. قیمت نفت‌خام WTI در بورس نایمکس (آتی‌های ماه اول)، طی دوره ۵ مارس تا ۱۲ مارس ۲۰۰۹، ابتدا به میزان ۵۴/۳دلار در هر بشکه افزایش یافته و از حدود ۶/۴۳دلار در هر بشکه به بیش از ۴۷دلار در هر بشکه در تاریخ ۹ مارس رسید (احتمال کاهش تولید اوپک در نشست این سازمان، عوامل تکنیکال و ماجرای ناوهای چینی و آمریکایی از جمله عوامل اصلی تاثیرگذار بر روند حرکت قیمت‌های نفت بوده است.
روز 8 مارس پنج ناو چینی یک ناو آمریکایی را در دریای چین مورد تعقیب قرار دادند و این موضوع به عاملی روانی برای تقویت قیمت‌های نفت تبدیل شد.) ولی مجددا تا سطح 67/42 دلار در هر بشکه در تاریخ 11 مارس 2009 به دنبال انتشار آمار مربوط به ذخیره‌سازی‌های نفت‌خام آمریکا که حاکی از افزایش قابل توجه این ذخیره‌سازی‌ها بود، کاهش یافت که این کاهش نیز موقتی بوده و پس از آن در تاریخ 12 مارس مجددا تا سطح 67/46دلار افزایش یافت. ظاهرا تاثیر مثبت اخبار مربوط به احتمال کاهش مجدد تولید نفت اوپک تاثیر منفی آمار مایوس‌کننده اقتصاد آمریکا را تحت تاثیر قرار داد.
بر اساس آمار دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) قیمت سبد نفتی اوپک طی هفته منتهی به ۱۲ مارس ۲۰۰۹ ابتدا از حدود ۸/۴۳دلار در هر بشکه به بیش از ۱۴/۴۴دلار در هر بشکه در تاریخ ۹مارس افزایش یافت، ولی مجددا تا سطح ۱۴/۴۲دلار در هر بشکه کاهش یافت. طی هفته مذکور، تداوم اوضاع نامناسب اقتصاد آمریکا و به تبع آن سقوط بازارهای سهام آمریکا و اروپا و همچنین انتشار آمار ذخیره‌سازی‌های نفت‌خام آمریکا که حاکی از افزایش قابل توجه این ذخیره‌سازی‌ها است، از عوامل تضعیف کننده قیمت‌ها و احتمال کاهش تولید اوپک در نشست آتی این سازمان، عوامل تکنیکال و ماجرای ناوهای چینی و آمریکایی و همچنین پایبندی اعضای اوپک به کاهش تولید برنامه‌ریزی شده از عوامل تقویت کننده قیمت‌ها به شمار می‌روند. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۱۳ مارس ۲۰۰۹ با ۶سنت افزایش نسبت به هفته پیش از آن به هر بشکه ۴۳دلار و ۱۷سنت رسیده است. همچنین میانگین ماهانه بهای سبد نفتی اوپک طی ماه مارس ۲۰۰۹ (تا ۱۲ مارس) با ۱دلار و ۷۹ سنت افزایش نسبت به میانگین ماه فوریه به هر بشکه ۴۳دلار و ۱۴سنت رسیده است. میانگین بهای سبد نفتی اوپک در ماه فوریه
۲۰۰۹ معادل ۴۱دلار و ۳۵سنت در هر بشکه بود. سبد نفت‌خام اوپک در بردارنده ۱۳ نوع نفت‌خام اعضای این سازمان شامل مخلوط الجزایر، گریسول آنگولا، اورینته اکوادور، میناس اندونزی، سنگین ایران، سبک بصره، صادراتی کویت، اس سیدر لیبی، سبک «بونی» نیجریه، مارین قطر، سبک عربی عربستان سعودی، موربان امارات و بی.سی.اف ۱۷ ونزوئلا است.
میانگین بهای هر بشکه نفت‌خام صادراتی ایران با 56سنت افزایش نسبت به هفته قبل ( 4 مارس 2009)، در روز 9 مارس 2009 به بشکه‌ای 42 دلار و 70سنت رسیده است. بر اساس آمارهای امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، میانگین وزنی هر بشکه نفت‌خام سبک ایران به مقصدهای مختلف در روز دوشنبه (9 مارس 2009) 43دلار و 29سنت بود و همین رقم برای نفت‌خام سنگین در سطح 41دلار و 71سنت قرار داشت. همچنین قیمت هر بشکه نفت‌خام سبک ایران به بازار آفریقای جنوبی 41دلار و 14سنت و هر بشکه نفت‌خام سنگین ایران به این بازار 40دلار و 74سنت گزارش شده است. هر بشکه نفت‌خام سبک ایران در بازار آسیا 44دلار و 52سنت، در شمال غربی اروپا 41دلار و 12سنت و در بازار مدیترانه 41دلار و 19سنت معامله شده است. هر بشکه نفت‌خام سنگین ایران نیز در بازار آسیا 43دلار و 44سنت، در شمال غربی اروپا 40دلار و 72سنت و در بازار مدیترانه 39دلار و 34سنت به فروش رسیده است. همچنین میانگین قیمت تقریبی هر بشکه نفت‌خام صادراتی ایران از ابتدای ماه جاری میلادی به بشکه‌ای 42دلار و 7سنت رسیده است.
میانگین بهای هر تن بنزین سوپر بدون سرب در بازار خلیج فارس با یک‌‌دلار و ۶۴ سنت افزایش نسبت به هفته قبل (۴ مارس ۲۰۰۹)، طی روز ۹ مارس ۲۰۰۹ در سطح ۴۲۵دلار و ۵۳سنت قرار گرفت. بر اساس آمارهای امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، هر تن بنزین سوپر بدون سرب در بازارهای مدیترانه ۴۱۶دلار و ۵۰سنت، شمال اروپا ۴۱۳دلار و ۷۵سنت، آمریکا ۵۰۳دلار و ۹۱سنت، ژاپن ۴۵۷دلار و ۹سنت و سنگاپور ۴۴۳دلار و ۶۷سنت معامله شده است. هر تن نفتا در بازار خلیج فارس به ۳۷۱دلار و ۹۷سنت، سوخت جت ۳۷۸دلار و ۸۸سنت، نفت گاز ۳۴۵دلار و ۲۳سنت، نفت کوره ۲۲۹دلار و ۱۴سنت و پروپان و بوتان به ترتیب به قیمت ۴۷۰ دلار و ۴۵۰دلار به فروش رسیده است.
قیمت نفت‌خام برنت دریای شمال نیز در بازار بورس لندن(ICE) برای تحویل در ماه آوریل، ابتدا از بیش از 85/44دلار در هر بشکه در تاریخ 6 مارس 2009 به کمتر از 4/41دلار در هر بشکه در تاریخ 11 مارس کاهش یافت، ولی مجددا تا سطح 09/45دلار در هر بشکه در تاریخ 12 مارس 2009 افزایش یافت.
بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا میزان ذخایر نفت‌خام این کشور در هفته منتهی به ۶ مارس ۲۰۰۹ معادل ۳/۳۵۱میلیون بشکه بوده است که در مقایسه با هفته قبل به میزان ۷۰۰هزار بشکه افزایش یافته و معادل ۷/۳۹میلیون بشکه از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۷ مارس ۲۰۰۸ بیشتر است. میزان این ذخایر بر حسب روز نیز به میزان ۱/۰ روز افزایش یافته و در سطح ۹/۲۴ روز قرار گرفته است و به میزان ۶/۳ روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل می‌باشد. طی هفته مذکور، سطح خوراک پالایشی آمریکا به میزان ۲۲۹هزار بشکه در روز کاهش یافته و در سطح ۱۱۶/۱۴میلیون بشکه در روز قرار دارد و به میزان ۵۰۶هزار بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است. تولید نفت‌خام آمریکا از ۳۷۳/۵میلیون بشکه در روز در تاریخ ۲۷ فوریه ۲۰۰۹ به ۴۰۱/۵میلیون بشکه در روز در تاریخ ۶ مارس ۲۰۰۹ افزایش یافته و معادل ۳۰۱هزار بشکه در روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۷ مارس ۲۰۰۸ است. در همین زمان میزان واردات نفت‌خام آمریکا از ۰۲۸/۹میلیون بشکه در روز به ۱۲۱/۹میلیون بشکه در روز افزایش یافته که به میزان ۴۲۷/۱میلیون بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است.
میزان ذخایر بنزین آمریکا در هفته منتهی به 6 مارس 2009 به میزان 3میلیون بشکه نسبت به هفته قبل از آن کاهش یافته و به سطح 5/212میلیون بشکه رسیده است که معادل 5/23میلیون بشکه کمتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ 7 مارس 2008 است. میزان این ذخایر بر حسب روز به میزان 3/0 روز کاهش یافته و در سطح 6/23 روز قرار گرفته است که معادل 4/2 روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است.
میزان تقاضای بنزین آمریکا طی همین دوره به میزان ۲۳۲هزار بشکه در روز کاهش داشته و به سطح ۹۷۲/۸میلیون بشکه در روز رسیده است که به میزان ۱۵۹هزار بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است.
میزان ذخایر فرآورده‌های نفتی آمریکا طی هفته منتهی به 6 مارس 2009 به میزان 9/1میلیون بشکه نسبت به هفته قبل از آن افزایش یافته و در سطح 2/145میلیون بشکه قرار دارد. این ذخایر به میزان 8/28میلیون بشکه بیشتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ 7 مارس 2008 است. میزان تقاضای فرآورده‌های نفتی آمریکا طی همین دوره به میزان 20هزار بشکه در روز افزایش داشته و به سطح 784/3میلیون بشکه در روز رسیده است که به میزان 236هزار بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل می‌باشد. با آغاز زمستان در آمریکا و افزایش تقاضای سوخت گرمایشی به ویژه در مناطق شمالی این کشور، میزان ذخایر فرآورده‌های پالایشی که شامل گازوئیل و سوخت گرمایشی است، به شدت مورد توجه قرار می‌گیرد.
پیش‌بینی قیمت
در چند هفته گذشته ذخیره‌سازی‌های نفت‌خام آمریکا تغییر محسوسی نکرده است. ذخیره‌سازی‌های بنزین که به سطح بالایی رسیده، در هفته گذشته کاهش یافت، بنابراین به نظر می‌رسد که تعادل نسبی بین تولید و مصرف برقرار شده است. بحران اقتصادی همچنان مطرح است و صحبت از ادامه آن برای سال 2010 نیز شنیده می‌شود ولی شاخص‌های بورس آمریکا در هفته گذشته روند افزایشی به خود گرفتند، اما هنوز با مقاومت‌های زیادی در مسیر افزایشی روبه‌رو هستند. در هفته گذشته قیمت نفت WTI در مسیر افزایشی در قیمت 49دلار با مقاومت روبه‌رو شد و در مسیر کاهشی در 43دلار در بشکه با حمایت مواجه شد. از آنجا که در ماه‌های گذشته قیمت در سطح 40دلار در بشکه به ثبات رسیده یا به عبارت تکنیکالی به consolidation پرداخته ارقام ذخیره‌سازی‌ها اثر کمی در کاهش قیمت بازی می‌نمایند، در حالی‌که کاهش ذخیره‌سازی‌های نفت یا بنزین می‌تواند نقش عمده‌ای در افزایش قیمت داشته باشند.
افزایش قیمت به سطح ۴۸دلار دلالت بر این دارد که قیمت ۴۰دلار به عنوان کف قیمتی پذیرفته شده است. بنابراین می‌توان انتظار داشت که فعلا قیمت پایین تر از ۴۰دلار نخواهد آمد. قیمت بسته شده در هفته گذشته بالاتر از میانگین ۱۴ و پایین‌تر از ۲۰ در دوره هفتگی است. بنابراین انتخاب مسیر افزایشی یا کاهشی بستگی شدید به آمار منتشره در این هفته خواهد داشت.
قیمت ماهانه نشان می‌دهد که روند افزایشی محتمل تر است. قیمت روزانه بالاتر از میانگین 50 روزه قرار دارد، بنابراین قیمت در سطح 43دلار با مقاومت زیاد روبه‌رو است و در مسیر افزایشی با مقاومت 50دلار روبه‌رو خواهد بود.
* کارشناسان ارشد اقتصاد انرژی
ارسال نظر