تحلیلی بر اوضاع طلای سیاه در بازارهای جهانی
سایه سنگین انتخابات آمریکا در بازار نفت
زهرا سلیمی-نقش موثر نفت و گاز در انتخاب رییس‌جمهوری آتی ایالات متحده آمریکا غیرقابل انکار است. مردم می‌توانند دلایل مختلفی برای رای دادن به نامزد مورد نظر خود داشته باشند که البته اقتصاد و احساس امنیت در مسائل مالی از مهم‌ترین آنها است. در واقع برای رای‌دهندگان سیاست‌های اقتصادی نامزدهای رقیب و اینکه در آینده چقدر وضع اقتصادی‌شان بهبود خواهد یافت، مهم است.
نوسان ارزش دلار بر قدرت خرید مردم آمریکا، احساس امنیت مالی واعتماد آنان به سیاست‌های پولی تاثیر می‌گذارد. در همین حال نباید از رابطه نفت و دلار غافل شد. در واقع معاملات نفتی با دلار انجام می‌شود و در نتیجه نوسانات دلار بر بازار نفت نیز موثر است.
افزایش قیمت نفت موجب کسری تجاری آمریکا و سقوط ارزش واحد پولی این کشور می‌شود. با کاهش ارزش دلار، سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک با کاهش تولید سعی دارند تا درآمدهای نفتی خود را افزایش دهند.
همچنین ارزش دلار تاثیر بسزایی بر معاملات بورس ایالات متحده می‌گذارد؛ پس می‌توان گفت نفت نقش مهمی در زندگی روزانه مردم این کشور و همچنین انتخابات ریاست‌جمهوری در ماه نوامبر دارد. اگر چه این رابطه به نظر برخی عجیب است.
کشور آمریکا در نظر دارد تا به دلایل سیاسی و مالی وابستگی خود به نفت وارداتی را کم کند.
جدای از مسائل پولی، آمریکا دلایل زیادی برای کاهش واردات نفت دارد. بسیاری از کشورهایی که آمریکا از آنها نفت خریداری می‌کند، با سیاست‌های بین‌المللی این کشور مخالف هستند و با کشورهای دیگر هم فکر خود علیه آمریکا متحد شده‌اند و واردات نفت از این کشورها بر موقعیت سیاسی این کشور در دنیا تاثیر خواهد گذاشت.
هر دو نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا کاهش وابستگی نفت وارداتی را در برنامه کار خود قرار داده‌اند؛ اگرچه روش هر کدام برای اجرای این برنامه متفاوت است.
سناتور باراک‌اوباما نامزد دموکرات ایالات متحده در نظر دارد تا با تولید وسایل کم‌مصرف‌تر و گسترش استفاده از انرژی‌های جایگزین، خرید نفت از کشورهای خارجی را کاهش دهد.
وی در ماه آگوست قاطعانه اعلام کرد که اعتیاد جامعه آمریکا به نفت از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی نسل آینده این کشور است. ولی با گسترش بحران‌های مالی و ورشکستگی بانک‌ها و موسسات مالی این کشور، اوباما از موضع خود عقب‌نشینی کرد. زیرا به گفته جان‌مک‌کین، نامزد جمهوری‌خواه آمریکا، نگرانی مردم چیزی غیر از نفت و انرژی است.
مککین در نظر دارد تا کسری موجودی نفت را با استفاده از منابع نزدیک به سواحل آمریکا جبران کند. برداشته شدن ممنوعیت استخراج از منابع فراساحلی این کشور راه را برای اجرای سیاست‌های مککین باز کرده است.
اگر بحران‌های مالی در آمریکا پیش نیامده بود، سیاست‌های اوباما بیشتر به نفع مردم بود. اما با شرایط کنونی به نظر می‌رسد اوضاع بیشتر به نفع مککین می‌باشد. همچنین در شرایط بحرانی با کنار رفتن اخلاقیات، منافع شخصی و تلاش برای بقا به میان می‌آید.
سیاست‌های اوباما هزینه‌های بیشتری طلب می‌کند و اجرای آن به زمان زیادی نیاز دارد و این برنامه‌ها که بیشتر با حفظ محیط‌زیست منطبقند با شرایط حاضر جور در نمی‌آیند و چیزی که رای‌دهندگان می‌خواهند تضمین و ثبات زودرس در مسائل اقتصادی است.پس رابطه تنگاتنگ میان نوسانات بازار نفت و انتخابات ۲۰۰۸ ایالات متحده بر هیچ‌کس پوشیده نیست. با وجود اینکه نفت به ظاهر عامل تعیین‌کننده‌ای در انتخابات به شمار نمی‌آید، این طلای سیاه موجب سرازیر شدن رای مردم به نفع یکی از نامزدها خواهد شد.
حال این سوال مطرح است که آیا می‌توان پیش‌بینی کرد که با توجه به سیاست‌های نفتی نامزدها کدامیک از آنان انتخاب می‌شوند؟
البته به عقیده کارشناسان در ماه‌های اخیر اولویت‌های مردم آمریکا برای انتخاب رییس‌جمهوری آینده این کشور تغییر کرده است. در حالی که مککین مالیات‌های کمتر و سوخت ارزان قیمت را در برنامه کاری خود قرار داده است، برنامه‌های اوباما برخلاف مککین می‌باشد. به هر حال مککین یکی از اعضای حزبی است که در سال‌های اخیر محبوبیت خود را از دست داده است و همین امر موجب امیدواری اوباما و طرفداران وی می‌شود.
در شرایط بحرانی مالی کنونی، مردم ایالات متحده خواهان تغییرات اساسی در سیاست‌های این کشور هستند که به نظر می‌رسد با انتخاب مککین احتمال تحقق این امر بسیار کم است. برنامه‌های جدید اوباما ممکن است بتواند خواسته‌های عجولانه مردم آمریکا را برآورده کند.
ترس غرب از همکاری اوپک و روسیه
در این میان تمایل روسیه برای همکاری نزدیک با اوپک موجب نگرانی کشورهای مصرف‌کننده غربی به خصوص آمریکا شده است.
با وجود این که روسیه دلایل قانع‌کننده‌ای برای گسترش این همکاری آورده است، غرب این اقدام را حرکتی تلافی جویانه پس از درگیری با گرجستان می‌داند. آمریکا و کشورهای غربی همکاری نزدیک اوپک و روسیه را خطری جدی برای خود و تمام دنیا تلقی می‌کنند.
این فرضیه که روسیه بتواند بر قیمت نفت و میزان صادرات آن تاثیر بگذارد باعث تشویش در دنیای غرب شده است.
بنابر پیش‌بینی وال‌استریت ژورنال، حتی همکاری رسمی روسیه و اوپک (نه در حد عضویت روسیه در این سازمان) نیز می‌تواند توفانی در بازار نفت برپا کند. اوپک از عضویت روسیه در این سازمان استقبال می‌کند. شکیب خلیل رییس دوره‌ای اوپک می‌گوید: «ما هنوز درخواست رسمی عضویت از طرف روسیه دریافت نکرده‌ایم ولی از این عمل استقبال می‌‌کنیم.» به گفته عبدا... سالم البدری، دبیرکل این سازمان همکاری روسیه و اوپک به کشورهای مصرف‌کننده و واردکننده نفت آسیبی نخواهد رساند.
روسیه معمولا در اجلاس اوپک شرکت می‌کند؛ ولی درخواست رسمی این کشور برای همکاری نزدیک‌تر در اجلاس اخیر این سازمان در ماه سپتامبر مطرح شد. بنابر اظهارات مقامات این کشور روسیه به دنبال همکاری بیشتر با این سازمان برای تعدیل و تثبیت قیمت نفت به نفع تمامی طرف‌ها می‌باشد.
خبرگزاری ریانووستی روسیه به نقل از سرگی اشماتکو وزیر انرژی این کشور گفت: «ما خواهان قیمت منصفانه و باثبات نفت می‌باشیم تا بتوانیم هزینه‌های زیاد توسعه میدان‌های جدید نفتی را تامین کنیم.»با وجود اینکه روسیه خواهان گسترش همکاری با اوپک است، این کشور برای عضویت در این سازمان تاثیرگذار عجله‌ای ندارد. براساس تحلیل کارشناسان غربی و آمریکایی روسیه هنوز آمادگی پذیرش سقف تولید اوپک را ندارد. به گفته یکی از آنان، بزرگ‌ترین مشکل روسیه در قبال عضویت در اوپک عدم تمایل برای کاهش تولید می‌باشد.
به عقیده این کارشناسان، روسیه در تلاش است تا از کاهش بیشتر قیمت نفت که بر رشد اقتصادی این کشور تاثیر منفی می‌گذارد، جلوگیری کند.از آنجایی‌که روسیه به درآمدهای نفتی برای تامین بودجه سنگین این کشور و تکمیل پروژه‌های نفتی نیاز دارد، تولید نفت برای بقای اقتصاد آن ضروری است. کارشناسان غربی اعتقاد دارند همکاری اوپک و روسیه تنها جنبه سیاسی دارد و تاثیری بر بازار نفت نخواهد گذاشت.همکاری‌های نزدیک روسیه و اوپک که مجموعا ۵۰درصد عرضه جهانی نفت را در اختیار دارند، علاوه بر افزایش ریسک سیاسی قیمت نفت، موجب تقویت جایگاه اوپک در بازار جهانی انرژی خواهد شد.
افزایش تنش در روابط روسیه با غرب بر سر گرجستان، تاثیر زیادی در تمایل مقام‌های کرملین برای گسترش همکاری‌های نزدیک با اوپک داشته است. مسکو پیش از این روابط نزدیکی با ونزوئلا و ایران دشمنان سرسخت آمریکا داشته است.
براساس این گزارش اگر روسیه به اوپک بپیوندد یا موافقت خود را برای کاهش سقف تولید خود اعلام کند، قیمت جهانی نفت به شدت متاثر خواهد شد.
جولیان جی، کارشناس مرکز مطالعات جهانی انرژی دراین باره گفت: اظهارات مقام‌های روسی طی روزهای اخیر به شدت نگرانی کشورهای غربی مصرف‌کننده نفت را در پی داشته است. کشورهای غربی به شدت نگران کاهش تولید نفت روسیه در آینده نزدیک هستند.
ارسال نظر