در گزارشی از دلایل افزایش قیمت در بورس مطرح شد
ابهام در فرآیند کشف نرخ قیر در بازار
گروه بورس کالا- منیژه حیاتی :در پی تداوم افزایش نرخ پایه قیر در بورس کالای ایران، این اقدام موجب اعتراض کارگزاران شد و بدین ترتیب از عرضه‌کنندگان خواستند تا توضیحات خود را در این باره شرح دهند.
بنابراین گزارش، روز یکشنبه پس از آنکه نرخ پیشنهادی عرضه، مجددا افزایش پیدا کرد، فعالان بازار دلایل این رشد قیمت را جویا شدند که در این خصوص نماینده فروش شرکت نفت جی، رشد قیمت قیر در منطقه به خصوص بحرین را علت افزایش قیمت قیر ذکر کرد.
به گفته وی، در حال حاضر به‌رغم اینکه قیمت نفت کاهش پیدا کرده، مصرف قیر در منطقه بالا رفته است و به همین دلیل بحرین به عنوان یکی از رقبای ایران در منطقه نرخ پایه خود را ۵۰دلار افزایش داده است. به طوری‌که قیمت FOB در این کشور، ۵۵۰دلار در نظر گرفته شده است.
به گفته وی، طبق هدفی که پذیرش قیر در بورس داشته است، نرخ داخلی و صادراتی این کالا باید یکی باشد تا انگیزه قاچاق آن نیز از بین برود.
تاجیک یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت قیر را رشد تقاضا در بازار داخل عنوان کرد و گفت: در حال حاضر به صورت ثابت روزانه ۸هزار تن تقاضا در بازار وجود دارد که با توجه به کاهش حجم خوراک و مواد اولیه قیر طی ۳ماه گذشته، تولید نیز به تبع آن کاهش پیدا کرده است، بنابراین در مقایسه با گذشته تقاضا بالاتر از تولید است.
وی تاکید کرد: اگر تقاضا کمتر از حجم تولید بود قطعا قیر را ۳۹۰تومان هم در بورس عرضه می‌کرد، اما در حال حاضر تقاضا بالاتر از عرضه است و رشد قیمت‌ها دور از انتظار نیست.
فروش قیرارزان‌تر در بازار غیر رسمی
این اظهارات در حالی از سوی عرضه‌کنندگان مطرح می‌شود که بسیاری از خریداران معتقدند کاهش قیمت نفت به عنوان یکی از پارامترهای تعیین‌کننده در قیمت قیر در نظر گرفته نمی‌شود و تنها زمانی که قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند یا مواد اولیه گران‌تر در اختیار تولیدکنندگان قیر قرار می‌گیرد، قیمت خود را افزایش می‌دهند و در شرایط کاهش، این امر در نظر گرفته نمی‌شود. به گفته یکی از کارگزاران، در حال حاضر نه تنها افزایش متداوم قیمت قیر از سوی عرضه‌کنندگان بلکه عوامل دیگری نیز باعث شده تا خریداران بخش خصوصی انگیزه حضور در بورس را نداشته باشند. به گفته وی عدم اعطای ضمانتنامه از سوی نفت جی عملا خریدهای اعتباری را غیرممکن ساخته است. وی در این خصوص می‌گوید: به غیر از شهرداری‌ها و وزارت راه که معاملات خود را به صورت مچینگ در بورس انجام می‌دهند، روزانه از تعداد خریداران بخش خصوصی بورس کم می‌شود که یکی از دلایل آن عدم ارائه ضمانتنامه است. خریداران بخش‌خصوصی بدون داشتن ضمانتنامه تولیدکننده نمی‌توانند گشایش LC کرده و از بانک اعتبار بگیرند در نتیجه به جای آنکه در بورس اعتباری خرید کنند در بازار غیرسمی محصول خود را به صورت اعتباری می‌خرند که معمولا با نرخ‌های پایین‌تر از بورس است. این کارگزار بورس با تاکید بر اینکه حجم قابل توجهی از قیر که در بازار غیررسمی معامله‌ای می‌شود از نرخ‌های بورس هم پایین‌تر است می‌گوید ارزان‌تر بودن قیمت قیر در بازار غیررسمی یکی دیگر از عواملی است که مشتریان بورس را کمتر می‌کند.به گفته وی، مازاد قیر مصرفی شهرداری‌ها و وزارت راه در بازار غیررسمی با قیمت پایین‌تر از بورس در اختیار مشتریان و مصرف‌کنندگان بخش خصوصی قرار می‌گیرد. وی در خصوص به صرفه بودن فروش قیر پایین‌تر از قیمت‌های بورس گفت: از آنجا که دولتی‌ها وجه کمتری را پرداخت می‌کنند، عملا قیمت نهایی قیری که از بورس می‌خرند برای آنها ارزان‌تر تمام می‌شود؛ چرا که مابقی وجه قیر، از سوی شرکت پخش و پالایش تامین می‌شود.
در نتیجه این امکان برای پیمانکاران وجود دارد تا مازاد قیر مصرفی خود را در بازار غیررسمی ۲۰الی ۳۰تومان ارزان‌تر از بورس بفروشند.
لزومی برای فروش اعتباری وجود ندارد
در همین راستا تاجیک مدیر‌فروش شرکت نفت جی درخصوص دلایل عدم ارائه ضمانتنامه بانکی، به وجود خریداران بالقوه و خریدهای نقدی اشاره کرد و گفت: در‌حال‌حاضر تولید ۲۰ تا ۲۵درصد عقب‌تر از تقاضا است و خریداران نقدی در بورس وجود دارند در نتیجه به فروش اعتباری قیر احتیاجی نیست.
عدم نظارت کافی بر کشف نرخ
در همین حال یکی از فعالان بازار درخصوص فرآیند کشف نرخ در بازار معتقد است در‌حال‌حاضر نظارت کافی در بحث کشف نرخ وجود ندارد.
وی در این خصوص یادآور شد: باتوجه به نوپا بودن رینگ پتروشیمی در بورس، این انتظار وجود ندارد که مسوولان بورس تمامی زیر و بم‌های بازار قیر را بررسی کنند، اما حداقل باید شناخت اولیه نسبت به قیمت‌ها داشته باشند.
وی به کشف نرخ قیر در بورس با تناژ پایین اشاره کرد و گفت: باتوجه به اینکه بیش از ۸۰درصد از کل معاملات بورس به صورت مچینگ به شهرداری‌ها و وزارت راه فروخته می‌شود، بنابراین تنها ۲۰درصد از بازار برای ۸۰درصد از آن کشف نرخ می‌کند، اما به جز این مساله در شرایط دیگری هم اتفاق می‌افتد که تنها با ۲۰ تن کشف نرخ می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: معمولا در معاملات بورس در مقابل حجم زیادی از معاملات، این اجازه به کارگزار فروشنده داده نمی‌شود که به‌عنوان خریدار با تناژ پایین اقدام به کشف نرخ کند، اما در مورد قیر گاهی دیده می‌شود که کارگزار عرضه‌کننده، خود به‌عنوان خریدار با ۲۰تن نرخی را که بازار قبول نکرده، کشف می‌کند و باعث ثبت‌شدن آن در بازار می‌شود.
وی خواستار نظارت هرچه بیشتر بورس به‌عنوان نهاد ناظر شد و ابراز امیدواری کرد با اشراف بیشتر کارشناسان بورس بر بازار قیر، فرآیند نرخ‌گذاری در بورس با منطق بیشتری پیش برود.
ارسال نظر