از ابتدای هفته گذشته، معاملات بورس کالای ایران بر مبنای سیستم نرم‌افزار جدید معاملاتی (Acution) آغاز شد که در آن تغییرات متعددی به لحاظ ثبت سفارشات خریدار و فروشنده صورت گرفته است.

به منظور آشنایی معامله‌گران و مخاطبان با دستورالعمل این سیستم که براساس 3 دوره زمانی (سبز، زرد و قرمز) طراحی شده متن کامل آن در ادامه می‌آید:
الف- زمان اولیه به رنگ سبز:
1 - این زمان سه دقیقه 180 ثانیه معکوس به رنگ سبز می‌باشد و قبلا در سیستم تعریف شده است.
۲ - فروشنده یا فروشندگان با قیمت پیشنهادی خود و مقدار عرضه وارد سیستم می‌شوند.
3 - اصل برای همه زمان‌ها فروشندگان از پایین‌ترین نرخ به بالا در سیستم سورت می‌شوند. در قیمت‌های مساوی اولویت زمان مطرح است.
۴ - خریدار یا خریداران با قیمت پیشنهادی خود و مقدار تقاضا وارد سیستم می‌شوند.
5 - اصل برای همه زمان‌ها خریداران از بالاترین نرخ به پایین در سیستم سورت می‌شوند. در قیمت‌های مساوی اولویت زمان مطرح است.
۶ - فروشنده یا فروشندگان حق تغییر قیمت و مقدار عرضه را در جهت افزایش و کاهش دارند.
7 - خریدار یا خریداران حق تغییر قیمت و مقدار تقاضا را در جهت افزایش و کاهش دارند.
۸ - در این زمان رعایت اصل FIFO یعنی اولویت زمان جهت پیشنهاد نرخ فروشنده و خریدار توسط کارگزاران رعایت می‌شود بدین معنی که اگر خریدار قیمت خود را بالاتر از فروشنده ثبت کند اختیار و زمان لازم جهت کاهش قیمت خود را دارد و برعکس.
9 - فروشنده یا فروشندگان حق خروج از سیستم و ورود به سیستم را دارند.
۱۰ - خریدار یا خریداران حق خروج از سیستم و ورود به سیستم را دارند.
11 - نماد کالا، محل تحویل و نام تجاری کالا تعریف شده در سیستم در زمان معامله برای همه کاربران ثابت است.
۱۲ -نوع معامله یک کالا ثبت شده در سیستم (نقد- سلف - نسیه) در زمان معامله برای همه کاربران ثابت می‌باشد.
13 -فروشندگان و خریداران بر اساس نماد کالا، نام تجاری، نام عرضه‌کننده، محل تحویل کالا و نوع معامله کالا به صورت تعریف شده در سیستم معامله می‌نمایند.
۱۴ -تمامی فروشندگان و خریداران پس از اتمام زمان سبز رنگ وارد زمان حراج زرد رنگ می‌شوند.
ب: زمان حراج به رنگ زرد
۱ -این زمان یک دقیقه ۶۰ثانیه معکوس به رنگ زرد است.
2 -سیستم پس از اتمام زمان سبز رنگ از ثانیه 60 به صورت معکوس به رنگ زرد شروع می‌شود.
۳ -فروشنده یا فروشندگان در ۲۰ثانیه اول حق افزایش مقدار عرضه خود را دارند.
4 -فروشندگان حق کاهش قیمت پیشنهادی خود را تا پایان زمان زرد رنگ، حداکثر تا قیمت خریدار دارند.
۵ -خریداران حق افزایش قیمت پیشنهادی خود را تا پایان زمان زرد رنگ، حداکثر تا قیمت فروشنده دارند.
6 -کاهش قیمت فروشنده و افزایش قیمت خریداران در تمام زمان زرد رنگ بر اساس رعایت اصل FIFO معنی اولویت زمان ثبت به شرح ذیل الزامی است.
-۶ ۱-۱چنانچه فروشنده زودتر قیمت خود را کاهش دهد، هر خریدار پس از آن فقط تا قیمت فروشنده حق افزایش قیمت را دارد.
-6 2-1چنانچه خریدار زودتر قیمت خود را افزایش دهد فروشنده پس از آن فقط تا قیمت خریدار حق کاهش قیمت را دارد.
-۶ ۳-۱به طور کل در این زمان قیمت فروشنده و خریداران حداکثر می‌تواند برابر شود.
7 - هر یک از خریداران فقط تا قبل از اینکه قیمت خود برابر قیمت فروشنده نشده است، حق کاهش مقدار تقاضا را دارند و پس از برابری نرخ خریدار حق کاهش مقدار تقاضای خود را ندارد.
۸ - در این زمان از ابتدا فروشنده حق کاهش مقدار عرضه و خریداران حق افزایش مقدار تقاضا را ندارند.
9 - پس از اتمام زمان زرد رنگ ممکن است حالات ذیل اتفاق بیفتد:
-۹ ۱-۱قیمت فروشنده بالاتر از قیمت خریداران باشد در این صورت معامله‌ای انجام نمی‌شود، با نظر ناظر تالار سیستم قابلیت تمدید زمان زرد رنگ را جهت انجام معامله داشته باشد.
-9 2-1 نرخ فروشنده برابر نرخ خریدار با خریداران باشد.
- چنانچه مقدار عرضه بیشتر یا مساوی مقدار تقاضاهای برابری نرخ باشد کالا براساس نرخ و مقدار درخواستی خریداران تخصیص داده می‌شود. زمان رقابت معنا ندارد.
-چنانچه مقدار عرضه کمتر از مقدار تقاضاهای برابری نرخ باشد، سیستم وارد مرحله بعد یعنی زمان رقابت می‌شود.
۱۰ -خریدارانی که پس از اتمام زمان زردرنگ قیمت آنها کمتر از فروشنده باشد در زمان رقابت هیچ‌گونه تغییری را ندارند و فقط در سیستم باقی می‌مانند.
11 - تمامی فروشندگان و خریداران پس از اتمام زمان زردرنگ در صورت تحقق بند 2-2-9 وارد زمان رقابت قرمزرنگ می‌شوند.
ج: زمان رقابت به رنگ قرمز
1 - این زمان یک دقیقه 60ثانیه معکوس به رنگ قرمز است.
۲ - فروشنده یا فروشندگان حق هیچ‌گونه تغییری در سیستم را ندارند.
3 - خریدارانی که قیمت آنها در پایان زمان زردرنگ برابر قیمت فروشنده شده است فقط حق افزایش قیمت خود را دارند.
۴ - خریداران حق تغییر مقدار تقاضای خود را ندارند.
5 - خریدارانی که قیمت آنها در پایان زمان زردرنگ کمتر از قیمت فروشنده باشد حق هیچ‌گونه تغییری در سیستم را ندارند.
۶ - پس از اتمام زمان رقابت قرمزرنگ نرخ‌های خریداران از بالاترین به پایین در سیستم سورت می‌شود.
7 - در قیمت‌های مساوی خریداران با یکدیگر اولویت زمان ثبت مطرح می‌شود.
۸ - چنانچه فروشنده خود نیز خریدار باشد در نرخ مساوی ابتدا حق با کارگزار غیرفروشنده است.
9 - پس از اتمام زمان رقابت نظر به اینکه مقدار عرضه کمتر از مقدار تقاضاها است سیستم به ترتیب براساس نرخ‌های پیشنهادی خریداران نسبت به مقدار درخواستی آنها کالا را تخصیص می‌دهد.
د- زمان توقف به رنگ آبی
در این زمان تمامی پارامترها در سیستم غیرفعال است.
توجه:
1 - با توجه به اینکه ممکن است تولیدکننده‌ای یک کالا را جهت عرضه به چند کارگزار با قیمت پیشنهادی واحد واگذار کند، به ترتیب فروشنده‌ای که زودتر وارد سیستم شده یا کاهش نرخ داده است کالای خود را به قیمت‌های رقابتی از بالاترین نرخ خریدار شروع به معامله می‌کند.
۲ - چنانچه چند فروشنده در سیستم با قیمت‌های متفاوت وجود داشته باشند سیستم بر همین اساس قبلا تعریف شده است که فروشندگان از پایین‌ترین نرخ با خریداران از بالاترین نرخ صحبت کنند و در نهایت معاملات انجام شود. لذا به نظر می‌رسد در آتی بایستی از روش LME پیروی کرد. زیرساخت‌های سیستم قابلیت تغییر به سیستم LME را دارد. فقط نیاز به بازاری پویا با قراردادهای استاندارد دارد که چندین فروشنده به طور همزمان در ‌آن حضور داشته باشند.