گروه بورس کالا- همایش آموزشی «آشنایی با معاملات آتی در بورس کالای ایران» با حضور جمعی از مسوولان سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس کالای ایران، کارگزاران، سرمایه‌گذاران و فعالان بازار سرمایه برگزار شد.

در این همایش احمد رضایی‌، مجری طرح معاملات آتی با اشاره به اهمیت راه اندازی این معاملات اظهار داشت: خوشبختانه پس از تلاش کارشناسان شرکت بورس کالا و همکاری مستمر سازمان بورس و اوراق‌بهادار‌، سرانجام معاملات آتی بر روی شمش طلای یک اونسی از تیر ماه سال‌جاری در بورس کالای ایران آغاز شد که امیدواریم با استقبال سرمایه‌گذاران و کارگزاران، شاهد توسعه و رونق این معاملات و ورود کالاهای جدید به حوزه معاملات آتی در آینده نزدیک باشیم.

وی در ادامه در خصوص فرآیند انجام معاملات آتی گفت: مشتری با مراجعه به یکی از کارگزاران معاملات آتی در بورس کالا و ثبت‌نام و گرفتن کد می‌تواند نسبت به افتتاح حساب در بانک معرفی شده از سوی بورس اقدام نماید و با ارائه درخواست خرید یا فروش برای یکی از قراردادها‌، یکی از موقعیت‌های خرید یا فروش در بازار معاملات آتی را اتخاذ کند.

در این همایش همچنین محمودرضا خواجه نصیری رییس اداره امور بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق‌بهادار در خصوص تعریف معاملات آتی گفت: یک قرارداد آتی‌، قراردادی است که فروشنده براساس آن متعهد می‌شود در سررسید معین‌، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می‌کند، بفروشد و در مقابل‌، طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از اجرای قرارداد‌، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می‌شوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بگذارند و همچنین متعهد می‌شوند متناسب با تغییرات قیمت آتی‌، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات‌، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید با هم تسویه کنند.

وی سپس ادامه داد: مشتری متقاضی انجام معامله آتی، از طریق کارگزار خود و با پرداخت درصد بسیار کمی از وجه کالا‌، وارد معامله شده و با اتخاذ موقعیت‌های خرید یا فروش اقدام به دادوستد کالا از زمان اولین روز معاملاتی تا زمان سر رسید قرارداد می‌نماید. خواجه نصیری در ادامه با معرفی مشخصات یک قرارداد آتی خاطرنشان کرد: در یک قرارداد آتی حتما باید دارایی پایه، قرارداد آتی پذیرش شده‌، اندازه قرارداد آتی‌، استاندارد تحویل‌، ماه‌ قرارداد آتی و حد نوسان قیمت روزانه به طور کامل درج شود. وی در ادامه به تعریف وجوه تضمین در معاملات آتی پرداخت و گفت: برای انجام معاملات آتی یکسری وجوه از معامله گران دریافت می‌شود از جمله وجه تضمین که وجهی است که در قالب شرط ضمن عقد از مشتریان دریافت می‌شود.

وی در ادامه گفت: وجه تضمین اولیه، وجه تضمینی است که جهت تضمین ایفای تعهدات مشتریان برای ایجاد یک «موقعیت تعهدی» اخذ می‌شود. میزان این وجه در مشخصات هر «قرارداد آتی» تعیین می‌شود و وجه تضمین اضافی، وجه تضمینی است که در صورت عدم کفایت «وجه تضمین اولیه» جهت پوشش ریسک نوسانات قیمت، از کلیه مشتریان دارای «موقعیت تعهدی باز» اخذ می‌گردد. این وجه با اعلام اتاق پایاپای و طی مهلت اعلام شده از سوی این اتاق باید توسط مشتریان پرداخت گردد. میزان این وجه توسط «بورس» تعیین می‌شود.

در این همایش مهندس سینایی از کارشناسان سازمان بورس و اوراق‌بهادار نیز به تشریح بازار مشتقات و روند توسعه آنها در بورس‌های معتبر جهانی پرداخت.