نقش واسطه‌ها در بازار نفت

مترجم: زهرا سلیمی

افزایش بی‌سابقه قیمت نفت به بشکه‌ای ۱۴۵ دلار باعث مطرح شدن نقش دلالان در بازار کالا شده است.

در آغاز بازار سلف نفت را کسانی تشکیل می‌دادند که به خود ماده نفت ارتباطی نداشتند. ولی افزایش سرمایه‌گذاری در این زمینه به این گمان که بازار از حالت عادی خود خارج می‌شود دامن می‌زند. بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکننده نفت که تمایل دارند قیمت این ماده ثابت نگه داشته شود، به خصوص عربستان سعودی، واسطه‌گران را متهم به اخلال در بازار و افزایش دو برابری قیمت نفت طی ۱۲ ماه اخیر می‌کنند.

سیاستمداران در کشورهای مصرف‌کننده که از افزایش قیمت سوخت ناراضی هستند و آن را یکی از نکات منفی در انتخابات پیش رویشان می‌بینند، معتقدند که مشکل صعود قیمت‌ها اساسی است و خواهان بالا رفتن حجم تولید و سرمایه‌گذاری برای کاهش قیمت‌ها هستند.

در همین حال آمریکا که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت می‌باشد برای مقابله با واسطه‌گری در بازار نفت و گاز لوایحی مانند «قانون پایان دادن به واسطه‌گری نفت در سال ۲۰۰۸» و «قانون فدرال شکستن قیمت‌ها» را مطرح کرده است.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که مباحث مطرح شده صوری می‌باشند و حجم سرمایه‌گذاری بر میزان تولید و عرضه تاثیر می‌گذارد.

مارک وینتر از شرکت سوسیته جنرال می‌گوید: این بحث فاقد نکات لازم و در حقیقت معناگر است. گردش منابع مالی بر پایه اصول مستقر است. بزرگ‌ترین تغییر این است که این جریان بر اصول بلند مدت پایبند است.

هیلاری تیل از شرکت پرمیا کپیتال می‌گوید: من به عنوان یک معامله‌گر با‌تجربه در زمینه سلف آموخته‌ام که قیمت، تعیین‌کننده شرایط عرضه و تقاضا در زمان حال و آینده است.

وی می‌افزاید: بالا رفتن شدید قیمت‌ها نشانه این است که بازار نیازمند تولید بیشتر است یا این که باید به سهمیه‌بندی تن در داد.

البته در شرایط کنونی چنین نشانه‌ای چندان خوشایند نیست.

مطالبی که در ذیل آورده شده نظرات بازیگران اصلی در عرصه نفت را بیان می‌کند.

اوپک

وزیر نفت عربستان سعودی علی‌النعیمی در اجلاس جده در ماه ژوئن گفت: به نظر من میزان عرضه و تقاضا متعادل‌ است و تولید نفت‌خام تعیین‌کننده شرایط حاکم کنونی بر بازار نفت نیست. حال آن که در حال حاضر نفت به مقدار لازم در بازار موجود است.

عرضه به میزان لازم انجام می‌شود و قیمت‌ها به دلایل مختلف بالا می‌روند که یکی از اصلی‌ترین آنها واسطه‌گرایان هستند . عبدا... بدری دبیر کل اوپک خواستار اقداماتی برای مقابله با واسطه‌گران شد. به اعتقاد وی، دلالان عاملان اصلی افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها هستند. ما به یک دلیل، مخالف قیمت‌های کنونی نفت هستیم و آن دلیل این است که این روند با اصول مغایرت دارد.

سیاستمداران

سام بادمن، وزیر انرژی ایالات متحده می‌گوید: هیچ دلیل و مدرکی دال بر این که دلالان موجب بی‌ثباتی بازار نفت می‌شوند وجود ندارد.

نانسی پلوسی، رییس مجلس سنای آمریکا معتقد است که مردم آمریکا نباید به خاطر اشتباهات دلالان نفت مجازات شوند.

سازمان بین‌المللی انرژی

براساس گزارش سازمان بین‌‌المللی انرژی در آغاز ماه جولای، دلایل اصلی افزایش قیمت سوخت شامل تقاضای زیاد و محدودیت عرضه و ظرفیت پالایشگاهی است.

متهم کردن واسطه‌ها آسان‌ترین راه‌حل است که افزایش تولید و عرضه و سرمایه‌گذاری را نادیده می‌گیرد و مانع بهره‌وری در مصرف انرژی می‌شود.

بنابراین گزارش، حجم سرمایه‌گذاری در بازار نفت و دیگرکالاها از ۱۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۳ به ۲۶۰ میلیارد دلار در ‌حال ‌حاضر افزایش یافته است.

حجم بالای سرمایه‌گذاری در بورس بر ارزش کالای تحت سرمایه تاثیر مستقیم دارد و موجب افزایش جاری شدن سرمایه‌های جدید برای خرید آن کالا می‌شود.

این سازمان می‌افزاید: هیچ دلیلی وجود ندارد که ثابت کند چنین سرمایه‌گذاری‌هایی باعث عدم تعادل در بازار در شرایط کنونی شده است، حتی اگر در گذشته باعث بی‌ثباتی قیمت‌ها شده باشد.

مسوولان اجرایی شرکت‌های نفتی

سران برخی از شرکت‌های بزرگ نفتی جهان معتقدند که عرضه کم باعث بالا رفتن قیمت‌ها شده است نه دلالان و واسطه‌ها.

رییس شرکت بریتیش پترولیوم تونی هایوارد می‌گوید: اینکه سرمایه‌گذارانی که معاملات سلف نفت را انجام می‌دهند باعث صعود قیمت‌ها شده‌اند تنها یک افسانه است. او نیز معتقد است عدم تعادل عرضه و تقاضا موجب بی‌ثباتی در بازار این ماده حیاتی می‌شود.

ژرون و اندرویر مدیرعامل شرکت هلندی رویال داچ شل می‌گوید: ما فکر می‌کنیم بازارهای مالی واسطه‌گری را تقویت می‌کنند و احتمالا آنها چیزهایی را که مردم از آنها

واهمه دارند، به‌عنوان اصول بلندمدت دنبال می‌کنند.

آنتونیو بوروفائو رییس شرکت رپسول اسپانیا نیز می‌افزاید: اصولی که در این صنعت دنبال می‌شود دلایل قطعی افزایش قیمت‌ها هستند.

منبع: رویترز