موج خروشان قیمت فلزات

بلومبرگ- بدترین خشکسالی شیلی در ۵ دهه اخیر و جیره‌بندی انرژی از آفریقای جنوبی گرفته تا چین بدان معنی است که قیمت آلومینیوم، طلا، مس و پلاتینیوم بالا باقی خواهد ماند، هم چنانکه چراغ بزرگ‌ترین معادن دنیا خاموش است. این دولت‌ها مجبورند میان کاهش انرژی بر روی جمعیت ۴/۱میلیاردیشان یا محدود کردن عرضه انرژی به بزرگ‌ترین معادن مس، آلومینیوم، پلاتینیوم و کارخانه‌های طلاسازی یکی را انتخاب کنند. انرژی مصرفی توسط کارخانه‌های ذوب آلومینیوم چین در هر هفته برای مصرف انرژی بیش از ۲میلیون نفر در هر ماه کافی است. رشد سریع بازارهای در حال توسعه و تازه آشکار که رقابت جهانی برای نفت را به اوج خود رسانده است و موجب کسری انرژی الکتریکی نیز شده است، باعث کاهش تولید فلزات که نیاز به آنها هر روز بیشتر از روز گذشته می‌شود، شده است. قیمت پلاتینیوم در ماه ژانویه به دنبال تعطیلی ۵ روزه معادن آفریقای جنوبی به دلیل کسری انرژی، رکورد شکست. کبالت در سال گذشته به علت کاهش تولیدات در جمهوری دموکراتیک کونگو که باز هم به دلیل کمبود انرژی الکتریکی صورت گرفت، ۵۸درصد افزایش پیدا کرد. میشائیل لویس، رییس تحقیقات و پژوهش‌های فلزات در بانک Deutsche گفت: خطر تاثیر کسری انرژی در بازار فلزات همچنان ادامه پیدا می‌کند. ما در نتیجه کمبود انرژی قیمت‌های بالاتری برای فلزات خواهیم داشت. حتی با وجود بدترین رکود بازار مسکن و خانه‌سازی ایالات متحده که باعث کاهش مصرف فلزات در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان شده است، قیمت فلزات برای هفتمین سال متوالی در حال افزایش است. موسسه معتبر «سیتی‌گروپ» تخمین می‌زند سرمایه‌گذاران در سه ماه اول سال‌جاری ۴۰میلیارد دلار به شاخص وجوه قیمت فلزات اضافه کردند که این میزان از مجموع سال ۲۰۰۷ بیشتر است.

پلاتینیوم، آلومینیوم

پلاتینیوم که در ساخت زیور‌آلات و نیز بخش‌هایی از خودرو کاربرد دارد، از انتهای دسامبر سال گذشته تاکنون در بورس نیویورک ۲۵درصد افزایش قیمت داشته و به ۱۹۱۱دلار در هر تن رسیده است، در حالی که آلومینیوم در بورس فلزات لندن با ۲۱درصد افزایش قیمت به ۲۹۲۰دلار در هر تن رسیده است. مس نیز با ۲۶درصد افزایش قیمت در بورس فلزات لندن به ۸۴۱۰دلار در هر تن رسیده است. شرکت طلا و مس فریپورت، مک موران(یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مس جهان)، CVRD برزیل

(بزرگ‌ترین تولیدکننده سنگ آهن جهان) و شرکت معدنی نیومونت که از تولیدکنندگان برتر طلا در جهان) محسوب می‌شود همگی اعلام کردند کسری انرژی باعث کاهش زیادتر تولیداتشان خواهد شد. ریوتنتیو، دومین تولیدکننده بزرگ آلومینیوم جهان، تولیدات خود در کارخانه‌ نیوزلند را به علت کمبود انرژی که در نتیجه خشکسالی پدید آمده است ۵درصد یا به عبارتی ۱۴۰۰ تن در ماه کاهش داده است. آنگلو پلاتینیوم، بزرگ‌ترین تولیدکننده پلاتینیوم دنیا اعلام کرد تولیداتش در سه ماه اول سال‌جاری به علت مشکلات مربوط به تامین انرژی الکتریکی در معادن آفریقای جنوبی درحدود ۲۴ درصد یا به‌عبارتی ۴۲۸۶۰۰ اونس کاهش یافته است.

کبالت کونگو

کونگو بزرگترین منبع کبالت جهان - که در تولید باتری و موتورهای جت استفاده می‌شود- در روز دوم ماه مه از شرکت‌های معدنی درخواست کرد به‌علت سرقت بزرگ کابل‌های انتقال جریان برق از انرژی الکتریکی استفاده نکنند. گروه سوئیس کردیت، دومین بانک بزرگ سوئیس از نظر سرمایه، در ۲۶ مارس پیش‌بینی خود برای قیمت کبالت در سال ۲۰۰۸ را ۵۰درصد افزایش داد و آن را به ۴۵ دلار در هر پوند رساند. علت این پیش‌بینی کسری انرژی الکتریکی در کونگو بود. قیمت کبالت در دوم ماه مه با توجه به آمار متال بولتن ۵/۴۸ دلار در هر پوند بود. ویوک تولپول، سراقتصاددان ریوتینتو در ۲۱ آوریل اعلام کرد صنعت معدن و کارشناسان آن، وسعت کاهش عرضه به‌دلیل اعتصابات و مشکلات مربوط به کمبود انرژی را دست‌کم گرفته است. تولپول گفته بود برای من تعجب‌آور نیست که قیمت بیشتر فلزات اساسی همچنان افزایش پیدا کند. براساس آمار موسسه سرمایه‌ای معتبر Barclays برای ذوب‌آلومینیوم بیش از ۴ برابر ذوب مس و همچنین بیشتر از ۲ برابر ذوب مس انرژی مصرف می‌شود. سیتی گروپ اعلام کرد حدود ۸۰درصد از ظرفیت تولید آلومینیوم جهان در کشورهایی است که با خطر کسری انرژی مواجه هستند.

چالش اساسی

کوین نوریش، رییس بخش تحقیقات فلزات در Barclays گفت: «مشکلات تامین انرژی در آفریقای جنوبی و چین فقط بدشانسی نبوده است، بلکه عدم سرمایه‌گذاری کافی نیز در این مساله بسیار دخیل بوده است. دست‌یابی به انرژی در ۱۰ سال آینده موضوع بسیار مهمی برای صنعت معدن خواهد بود. ما راجع‌به‌ یک چالش اساسی و تقریبا همیشگی صحبت می‌کنیم، نه درباره یک چالش دوره‌ای و مدت‌دار» با توجه به آمارهای ارائه شده از سوی مقامات چینی، این کشور در سال گذشته ۳/۵۴۹میلیارد یوان (۷۹ میلیارد دلار ) صرف مولدهای نیرو و خطوط انرژی کرد. سیتی گروپ اعلام کرد شتاب تقاضا و نیاز، عرضه‌ انرژی در چین را ظرف دو سال مجددا با تنگنا مواجه خواهد کرد و تخمین زد در سه ماهه اول سال، خروجی مس چین ۴۰هزار تن، روی ۱۲۵هزار تن و آلومینیوم ۶۰۰هزار تن کاهش داشته است.اوی‌ هامبرو که مدیریت شرکت معدنی ۱۷میلیارد دلاری «بلک راک» در لندن را به عهده دارد، گفت: «ما نمی‌توانیم بدون سرمایه‌گذاری‌های جدید و ساخت کارخانه‌های جدید نیرو به سمت حل مشکل کمبود انرژی حرکت کنیم.»

عرضه‌ ضعیف انرژی

تامین انرژی الکتریکی در بیش از نیمی از چین همچنان در تنگنا قرار خواهد داشت. همچنین به علت گرمای هوا ممکن است تولید هیدروپاور در تابستان امسال کاهش اساسی پیدا کند. شرکت دولتی Eskom آفریقای جنوبی اعلام کرد، احتمال دارد کسری انرژی در این کشور که بزرگ‌ترین تولیدکننده پلاتینیوم جهان است، هفت سال طول بکشد. Goltman Sachs پیش‌بینی کرد جیره‌بندی انرژی تا شروع فعالیت کارخانه‌های جدید نیرو در سال ۲۰۱۲ همچنان ادامه پیدا کند. تیم بارکر، که مدیریت حدود ۵۴میلیارد دلار سرمایه را در گروه مالی BT در سیدنی بر عهده دارد، گفت: ما پیش‌بینی می‌کنیم اگر ظرفیت‌های جدید انرژی به اندازه کافی ایجاد نشود، کسری انرژی در ۲۰سال آینده همچنان ادامه پیدا کند. ما چوب عدم دوراندیشی خود را می‌خوریم. Eskom انرژی الکتریکی را در شهرهای مختلف محدود کرده است و تامین انرژی برای شرکت‌های صنعتی و معدنی از جمله بی‌اچ‌پی بیلتون و آنگلوپلاتینیوم که یک‌سوم از پلاتینیوم دنیا را تولید می‌کند، سهمیه‌بندی کرده است. آفریقای جنوبی ۱۰درصد از طلا و ۷۸درصد از پلاتینیوم جهان را تولید می‌کند.

شیلی، بزرگ‌ترین تولیدکننده مس در جهان، با خطر جیره‌بندی انرژی در پی بدترین خشکسالی ۵۰سال اخیر این کشور روبه‌رو است. این خشکسالی ذخایر هیدروپاورشیلی را کاهش داده است و گاز طبیعی برای مصرف نیروگاه‌های این کشور با کمبود روبه‌رو شده است.

چشم‌انداز مس

قیمت مس باز هم بیشتر خواهد شد، از نظر قواعد تورمی، قیمت هنوز به اوج خود نرسیده است. مس در سال‌های آخر قرن گذشته، زمانی که اقتصاد ایالات متحده در حال توسعه و گسترش بود و این کشور به سیم‌های مس جهت انتقال الکتریسیته نیاز داشت، به‌شدت رونق یافت. چین نیز که مسیری مشابه آن دوره‌ ایالات متحده را می‌پیماید، در حال ساخت ایستگاه‌های تولید نیرو و خطوط انتقال جریان انرژی الکتریکی است که این مساله کسری مس را در بازار عرضه تشدید کرده است. یوان جنفا، دبیرکل سازمان صنعت سیم و کابل الکتریکی شانگ‌های گفت: ۸۰درصد از سرمایه‌گذاری سیم چین فقط روی مس انجام می‌شود. نالیو، یکی دیگر از مدیران ارشد چین گفت: بیش از ۵۰درصد از مصرف مس چین، کاربرد الکتریکی دارد سیم‌های الکتریسیته بیشترین سهم را دارند.

شیلی ممکن است برای اولین‌بار از سال ۱۹۹۹ مجبور شود انرژی را به‌علت خشکسالی، کاهش ذخایر آب و ذخایر هیدروالکتریکش، جیره‌بندی کند. ماریو کاناس، کارشناس شرکت پنتا در سانتیاگو با اعلام این مطلب افزود: اگر خشکسالی همچنان ادامه پیدا کند، سیاست‌های امسال دولت برای سهولت در تامین انرژی مانند کاهش ولتاژ جریان برق کافی نخواهد بود و جیره‌بندی انرژی گریز‌ناپذیر به‌نظر می‌رسد، کودلکو و فریپوت، دو تولید کننده برنز مس در جهان، معادن مهمی در استان‌هایی که با خطر جیره‌بندی انرژی مواجه‌اند، در اختیار دارند. شرکت کودلکو همچنین با اعتصاب عظیم و بسیار زیان‌آور کارگرانش که منجر به تعطیلی معادن این شرکت گشت، رو‌به‌رو شده است.

فرانسیسکو بلانش، کارشناس تحقیقات فلزات در موسسه معتبر مری لینچ گفت: برنامه کافی و قابل قبولی برای همسانی و اصلاح کردن رشد اقتصادهای آسیایی وجود ندارد. برای این‌که چین و هند کلاس متوسطی داشته باشند، باید به سر میز نقشه‌کشی برگردیم و نقشه‌ای برای سرمایه‌گذاری در زیر ساخت‌های انرژی طراحی کنیم؛ و گرنه اوضاع می‌تواند حتی بدتر از این باشد.