پدرام ایزدی *
در آذرماه بهای زغال کک‌سازی در بازار فروش نقدی واقع در بنادر استرالیا در سطوح هر تن ۲۳۴ تا ۲۳۵ دلار فوب یکنواخت شد.
یکی از عوامل کلیدی که به شدت بر بهای زغال کک‌سازی تاثیر‌گذار است، بازار بسیار ضعیف محصولات فولادی، به ویژه در کشورهای واردکننده است. در اواخر آذرماه بهای داخلی محصولات نهایی در بیشتر استان‌های کشور چین در سطوح آبان‌ماه جا خوش کرده بود.

قیمت محصولات دلار- مبنا در بازار خانگی هند به دلیل قوی‌تر بودن ارزش پول ملی این کشور با کاهش همراه شد، در حالی که سطح تقاضا در بازار این محصولات نسبتا در هر دو کشور چین و هند ضعیف بود. از آنجاکه هیچ دلیلی برای بهتر شدن سطح تقاضا در کوتاه‌مدت وجود ندارد، احتمال آن نمی‌رود که بهای محصولات نهایی نیز افزایش یابد. انتظار می‌رود در اواسط سه ماهه اول سال ۲۰۱۲ میلادی، طنین رشد در قیمت و سطح تقاضای زغال‌کک سازی پیش از هرچیز در بزرگ‌ترین کشورهای واردکننده نواخته شود. همچنین تقاضای ناچیز از سوی واردکنندگان بزرگ منجر به جلوگیری از رشد بهای زغال کک‌سازی در بازارهای جهانی خواهد شد. با کاهش میزان مصرف زغال سنگ و همچنین کسادی در بازار محصولات نهایی، فعالیت‌های تجاری از سوی مصرف‌کنندگان چینی و هندی روند آرامی‌را از سر گرفت. در حال حاضر خریداران از انبارهای مملو از کالا بهره می‌برند، از این‌رو رونق سنتی در بخش تقاضا پیش از سال نوی میلادی در چین غیرمحتمل است. جدای از موجود بودن کالای فراوان در انبارها، سطح تقاضا در هند با کاهش یافتن ارزش روپیه محدودتر از قبل شده است و به تبع واردات، چندان برای تاجران جذاب نیست. ارزش روپیه هند در برابر دلار آمریکا در طول یک ماه۵ درصد کاهش یافت و نرخ تبادل ارزی در حال حاضر ۱ دلار=۱۹/۵۴ روپیه است. انتظار می‌رود تقاضا در بازار زغال‌سنگ کک‌سازی به همراه کاهش سطح کالای موجود در انبارها و با توجه به افزایش میزان مصرف‌، پیش از بهمن ماه با افزایش همراه نشود. عامل دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد کاهش میزان مصرف زغال کک سازی در سرتاسر جهان است. در چین، میزان تولید کک در مهرماه به طور روزانه ۷ درصد کاهش یافت و به ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تن رسید. تا اواسط دی ماه، این میزان، حتی اگر میزان بهره وری از ظرفیت کوره‌های بلند نیز افزایش یابد، با کاهش بیشتری همراه خواهد شد. البته این کاهش موجود در بخش تولید را می‌توان ناشی از اشباع مازاد در بازار زغال کک‌سازی دانست. در دوره مرداد تا شهریور میزان تولید روزانه کک به ترتیب ۲ و ۱ درصد افزایش یافت، در حالی که تولید چدن و صادرات کک با کاهش چشمگیری مواجه شد. با این حال میزان تولید به دلیل شروع تعطیلات کریسمس با کاهش همراه خواهد شد. همچنین میزان مصرف کک در اروپا نیز افت قابل توجهی را تجربه خواهد کرد. در اتحادیه اروپا تولید چدن در مهرماه با کاهش ۶ درصدی به صورت سالانه همراه بود. با توجه به آرام شدن روند فعالیت های تجاری همزمان با شروع تعطیلات کریسمس و سال نو میلادی، میزان تولید چدن به طور قطعی تا اواسط بهمن ماه بیش از این کاهش خواهد یافت که در نتیجه میزان مصرف زغال‌سنگ کک‌سازی را هم تحت تاثیر قرار خواهد داد. نکته دیگر اینکه بزرگ‌ترین عرضه‌کنندگان زغال‌سنگ ‌کک‌سازی حجم محموله‌های خود را در روزهای آتی کاهش خواهند داد.
استرالیا در حال سپری کردن فصل بارش است که این امر در سالی که گذشت منجر به کسادی صادرات به بازارهای جهانی، کمبود محصول و همچنین بالا رفتن هر چه بیشتر قیمت‌ها ، حدود 35 تا 45 درصد شد. با این حال در سال‌جاری بازار با چنین مشکلاتی دست و پنجه نرم نخواهد کرد. انتظار می‌رود که شرکت‌های زغال‌سنگ در سال‌جاری از سد این موانع راحت تر از قبل عبور کنند و چندان با مصائب موجود مواجه نشوند، اما باز هم مشکلات حمل و نقل و عرضه کالا به بازارهای جهانی از عواملی خواهد بود که باعث بالا رفتن قیمت زغال کک‌سازی خواهد شد. در مقابل، عرضه زغال کک‌سازی به اروپا با توجه به سطح ضعیف تقاضا از سوی خریداران محلی، رو به افزایش خواهد بود. با پایین‌تر بودن کفه تقاضا و بالا قرار گرفتن کفه عرضه، عدم برقراری توازن در بازار، انتظار می‌رود که قیمت‌ها در منطقه با سراشیبی سقوط همراه شود. گزارش ارائه شده از استیل داینامیک، در دی ماه بهای فروش نقدی در بازار زغال کک‌سازی استرالیا یکنواخت خواهد ماند. از تب و تاب افتادن بازار محصولات نهایی، کاهش میزان تقاضا و سطح بالای کالا در انبارهای واردکنندگان بزرگ باعث خواهند شد تا بهای این ماده روند نزولی را طی کند، اما این در حالی است که کاهش احتمالی در حجم عرضه از استرالیا، باعث بالا رفتن قیمت‌ها خواهد شد. انتظار می‌رود بهای زغال کک‌سازی با بهتر شدن شرایط بازار محصولات نهایی و کاهش سطح کالا در انبارها، بعد از مدتی با افزایش همراه شود.
*تحلیلگر بازار فولاد
در مرکز مطالعات فولاد خاورمیانه
www.steeldynamic.ir