رقابت در بازار رسمی، احتیاط در بازار غیر رسمی

عکس: آکو سالمی

نبود توازن عرضه و تقاضا، رقابت‌های بورس را خنثی کرد

گروه بورس کالا - منیژه حیاتی: یکی از معاملات دیروز بورس کالا فروش ۷۰ هزار تنی سبد مخلوط تیرآهن و میلگرد ذوب‌آهن بود که در جریان عرضه آن بیش از ۱۱۴ هزار تن تقاضا روی تابلوی بورس آمد. افزایش قیمت این کالا و رقابت بر روی آن در حالی رخ داد که کاهش قیمت ارز در بازار آزاد نرخ‌های مقاطع را نگه داشت و اجازه نداد تا اثرات ناشی از معاملات بورس به بازار آزاد برسد.

به گفته فعالان بازار آهن از آنجا که در مقایسه با سال‌های قبل خریدهای بخش دولتی در حال حاضر محدودتر شده در نتیجه کوچک‌ترین محرکی بر معاملات تاثیر خواهد گذاشت، در حالی که در شرایط معمولی این عوامل همچون نرخ ارز، سکه و نفت در بازار آهن تاثیر زیادی نمی‌گذاشت، اما تقاضای پایین بازار اثرات این عوامل را بالا برده است. این در حالی است که شاهد این موضوع هستیم که برخلاف قبل، عواملی همچون نوسان قیمت‌های بورس و تغییر سود بازرگانی میلگرد تاثیر چندانی بر بازار نمی‌گذارد که فعالان بازار علت بروز این شرایط را آگاه بودن معامله‌گران به تمامی شرایط حاکم بر بازار می‌دانند و اعتمادی به افزایش قیمت‌های بورس که دیروز بین ۱۳ تا ۱۴ تومان بود نمی‌کنند. به گفته معامله‌گران بازار آهن در شرایطی که میانگین قیمت میلگرد در بازار آزاد ۹۵۰ تومان در بالاترین حد است، فروش سبد تیرآهن و میلگرد ذوب‌آهن در رقابت و با نرخ ۹۴۴ تومان نیازمند تعمق بیشتری از سوی معامله‌گران است و باید در آن تردید کرد؛ چرا که اصولا با توجه به اینکه اصل تقاضای بازار در حال حاضر در اختیار بخش خصوصی است و خریدهای عمده دولتی وجود ندارد نباید انتظار رشد بیشتر قیمت‌ها را داشت.

رشد قیمت در بورس همچنین در حالی رخ داده که از سوی دیگر طی یک هفته اخیر، نوسان قیمت‌ها در بازار آزاد در حدود ۵ تا ۱۰ تومان در مورد میلگرد و یک تا ۴ هزار تومان در مورد تیرآهن بوده که اغلب یک روز افزایشی و یک روز کاهشی بوده است. برخی از تجار این موضوع را متعادل بودن قیمت‌ها و تعادلی شدن بازار تعریف می‌کنند، اما برخی نیز آن را تلاش بازار برای استفاده از کوچک‌ترین محرک‌ها می‌دانند که به دلیل نبود تقاضای کافی در مقابل عرضه زیاد، اثرات این آلترناتیوها خود به خود خنثی شده و نرخ‌ها دوباره و کمتر از ۲۴ ساعت برمی گردد. یکی از تجار بازار آهن نیز با اشاره به نوسان میلگرد در یک هفته اخیر که روزانه ۵ تومان افزایش یا ۵ تومان کاهش داشته، می‌گوید این موضوع نشان می‌دهد عواملی نظیر ارز یا نوسان بورس یا در نهایت تعرفه واردات باید در بازار تاثیر بگذارد و تلاش بازار نیز بر این است که قیمت بالا برود، اما چون تقاضا پایین تر از میزان عرضه است در نتیجه این تلاش خنثی شده و قیمت‌ها دوباره کاهشی می‌شود. در همین حال، همزمان با کم بودن میزان خریدهای عمده، از آنجا که کارخانه‌ها به نقدینگی احتیاج دارند با هر شرایطی حاضر هستند اقدام به فروش کالا کنند که این موضوع میزان عرضه را از تقاضا بالاتر برده است به خصوص اینکه از آنجا که قیمت شمش روند رو به رشد خود را ادامه می‌دهد نیاز واحدهای تولیدی به نقدینگی نیز بیشتر شده و بدین ترتیب کالا به اندازه زیاد و با شرایط خوب در بازار وجود دارد. گفته می‌شود دیروز نرخ شمش پیشنهادی در بندر انزلی در حدود ۸۵۵ تومان، در جنوب ۸۴۵ و محصولات داخلی نیز با نرخ ۸۵۰ تومان پیشنهاد می‌شود.

اما در عین حال این به معنی این نیست که بازار انتظار کاهش قیمت را دارد، چرا که بسیاری از تجار پیش‌بینی می‌کنند قیمت‌ها حتی با وجود تقاضای پایین کاهش پیدا نکند و علت آن نیز نبود کالاهای ارزان و به خصوص شمش است. به بیانی دیگر کالاهایی که چند ماه قبل با اعتبارات دولتی، به صورت ارزان در بازار به فروش می‌رسید چه در بخش مقاطع و چه در حوزه مواد اولیه به اتمام رسیده، از این رو اگر تقاضای دولتی‌ها که بعید است در این چند ماه پایانی سال وارد بازار شود، به تقاضای بازار اضافه نشود باز هم انتظار کاهش‌ قیمت‌ها وجود ندارد.

از این‌رو برخی تحلیل می‌کنند که شرایط فعلی بازار و نبود این انتظار که قیمت‌ها کاهشی شود به این دلیل نیست که کالای کمی وارد شده، بلکه به این دلیل است که کالای ارزانی که از قبل وارد می‌شد دیگر وجود ندارد.

البته برخی نیز شرایط فعلی بازار را که قیمت‌ها نوسان محدود دارد، ناشی از تلاش برخی تجار برای نگه داشتن قیمت‌ها می‌دانند تا در این شرایط بتوانند خریدهای لازم را انجام بدهند تا در صورت افزایش قیمت‌ها بتوانند به سود برسند، اما از آنجا که تحلیل مشخصی از اینکه علت بالارفتن قیمت چه عاملی می‌تواند باشد، وجود ندارد به این پیش‌بینی و تحلیل نیز نمی‌توان اتکا کرد. البته برخی در این خصوص به احتمال افزایش قیمت ارز اشاره کرده و معتقدند اگر قیمت ارز یکسان شود، احتمال بالارفتن قیمت‌ها وجود دارد، اما این موضوع نیز از آنجا که تنها ۳۰ درصد واردات فولاد به وسیله ارز آزاد انجام می‌شود از نظر برخی معامله‌گران منتفی است و تنها می‌تواند اثرات روانی مقطعی داشته باشد و در بلندمدت تاثیری بر قیمت‌ها نخواهد گذاشت.

در نهایت در معاملات دیروز بورس کالا مجموعا میلگرد و تیرآهن ذوب‌آهن با نرخ ۹۴۴ تومان در بالاترین رقم معامله شد که حجم این محموله ۶۹ هزارو ۹۶۰ تن بود. میانگین قیمت این کالا ۹۳۵ تومان بود. کلاف ۸ نیز با نرخ ۹۰۰ تومان توسط فولاد یزد ۷۲۰ تن فروش رفت. میلگرد ۲۵ تا ۳۲ ذوب‌آهن نیز با قیمت ۸۷۵ تومان ۱۴۶۰ تن فروش رفت. کلاف نطنز هم با نرخ ۹۰۰ تومان ۸۸۰ تن فروش رفت.